جاذبه‌های طبیعی و فرهنگی خاص کشورمان این استعداد را دارد تا با رویکردی جامع‌تر و همه‌جانبه‌تر به آن نگریست و از تمامی امکانات و توانمندی‌های موجود در این راستا بهره برد؛ یکی از این فرصت‌ها قوانین و مقرراتی است که در این راستا تنظیم شده است. بخشی از این مقررات به‌صورت کلان بوده و بخشی دیگر به‌طور خاص به توسعه گردشگری از طریق رسانه‌ها تاکید دارد. همچنین با توجه به اینکه در اهداف کمی سند چشم‌انداز 20 ساله گردشگری، جذب 20 میلیون نفر گردشگر، به‌صورت کلی عنوان شده، و دسترسی به آن نیازمند پرداختن به راهبردهای اجرایی و تدوین برنامه‌ها و استراتژی‌هایی است که هدف فوق را محقق سازد.
در همین رابطه، راهبردها و استراتژی‌های رسانه‌ای نیز باید معین و مشخص شوند، بنابراین ارائه چنین الگوها و تحقیقاتی از جانب سیستم علمی کشور مورد انتظار بوده و دسترسی به اهداف را عملی‌تر می‌سازد. ضمن اینکه به لحاظ جدید بودن، زمینه‌هایی را برای تحقیقات بیشتر، عمیق‌تر و گسترده‌تر فراهم می‌سازد.
نتیجه یک تحقیق
مطابق نظریه رسانه‌های قدرتمند، رسانه‌ها باید از مرزهای سازمانی عبور کرده و با حرفه‌ای‌گری و تخصص مدیران و کارکنان، سازمان‌های گردشگری را از فواید حضور گردشگر در جامعه آگاه سازند و شیوه‌های برخورد با آنان را بیاموزند؛ چراکه رسانه‌ها در تمامی مراحل از زمان شروع سفر و بعد از آن همراه گردشگر بوده و جامعه میزبان نیز تحت‌تاثیر رسانه‌ها پذیرای ایده‌آل گردشگران است. در این میان، فناوری اطلاعات و ارتباطات به‌عنوان نیرویی بسیار قوی عمل می‌کند و به صنعت گردشگری شکلی جدید می‌دهد و میتواند شرکت‌ها را در صحنه رقابت نگه دارد. طبق نتایج یک تحقیق داخلی، رسانه‌های نوین بر توسعه استراتژی‌های گردشگری اثر مثبت داشته و براساس اینکه رسانه‌های نوین کارکردهای خود را به درستی ایفا کنند می‌توانند از نقش واسط بودن گامی فراتر نهاده و در تمامی فرآیندهای توسعه استراتژی‌های گردشگری نقش داشته باشند.
در این صورت، رسانه‌ها تنها به‌عنوان ابزار به کار نمی‌روند، بلکه به لحاظ اهمیت جزو یکی از ارکان مهم توسعه استراتژی‌های گردشگری به‌حساب می‌آیند. این تحقیق همچنین نشان می‌دهد از میان کارکردهای رسانه‌ها، کارکرد بسیج‌کنندگی و پس از آن کارکرد همبستگی رسانه‌های نوین بیشترین تاثیر را از بین کارکردهای رسانه‌های نوین در توسعه استراتژی‌های گردشگری مبتنی بر فناوری اطلاعات داشته است.
از سوی دیگر، نتایج تخمین استاندارد توسعه استراتژی‌های گردشگری مبتنی بر فناوری اطلاعات نشان می‌دهد استراتژی توسعه محصولات و خدمات گردشگری و عناصر هماهنگی بین صنعتی در سطوح مختلف گردشگری، کانال‌های توزیع جهانی خدمات گردشگری، برون‌سپاری فعالیت‌های خدمات گردشگری، همکاری‌های استراتژیک منطقه‌ای برای استفاده مشترک از منابع موجود و نیز استراتژی توسعه زیرساخت‌های عمومی فناوری اطلاعات، عناصر، قوانین گردشگری در حوزه الکترونیکی، امنیت الکترونیکی کاربران گردشگری، تبادلات مالی الکترونیکی در بخش گردشگری و نام‌های تجاری در بخش گردشگری بیشتر تحت‌تاثیر رسانه‌های نوین قرار دارند اما استراتژی توسعه سیستم‌های اطلاعاتی و اطلاع‌رسانی نیز نشان می‌دهد رسانه‌های نوین در بخش‌های نظارت بر عملکرد برنامه‌های گردشگری، هماهنگی طرح های گردشگری، جمع‌آوری و طبقه‌بندی آمار گردشگری، تورهای مجازی مقاصد گردشگری و اشتراک‌گذاری تجربیات سفر در فضای مجازی دارای نقش موثرتری هستند.
در همین حال نتایج کارکردهای رسانه‌های نوین نشانگر آن است که این رسانه‌ها در بخش گردشگری نتوانسته‌اند کارکردهای خود را به خوبی ایفا کنند و در این بین، کارکرد اطلاع‌رسانی رسانه‌های نوین که شامل اطلاع‌رسانی منسجم، تخصصی بودن، نوآورانه بودن، تعامل و اعتماد است در پایین‌ترین حالت قرار داشته و بسیار ضعیف عمل کرده است. اما از سوی دیگر، مثبت بودن کارکرد فراهم‌کنندگی تفریح و سرگرمی رسانه‌ها شامل ایجاد شوق و علاقه به تفریح و سرگرمی، کاهش‌دهنده تنش‌های اجتماعی، افزایش بهره‌مندی از جاذبه‌های گردشگری و غنی‌سازی اوقات فراغت نشانگر آن است که رسانه‌های نوین توانسته‌اند شوق و علاقه به تفریح و سرگرمی ایجاد کنند و باعث افزایش بهره‌مندی از جاذبه‌های گردشگری شوند.
*دکتر اصغر حیدری