یکی از مسائلی که در قرآن بر آن تاکید شده، عدم تکفیر مسلمانان است. قرآن راهکارهایی به مسلمانان پیشنهاد ادامه ...
بررسی زمینههای صدور فتاوای تکفیری و پیامدهای آن بر جهان اسلامعملکرد جریانهای تکفیری در جهان اسلام زمینه بروز بحرانهای جدی را فراهم کرده است که قتل و عام مسلمانان ادامه ...
ظهور اسلام گرایی رادیکال در اندونزیاسلام گرایی افراطی، پدیدهای است که در سه دهه گذشته در جنوب شرق آسیا ظهور کرده است. پیروان اسلام در این ادامه ...
بررسی آینده جریان تکفیری القاعده در بستر تحولات بیداری اسلامیبا گذشت بیش از یک دهه از حملات یازده سپتامبر، در محافل مختلف شایع شده است که القاعده در میدان جنگ با ادامه ...
نقد و بررسی عملکرد و باورهای گروهک تروریستی - تکفیری جنداللهدر این مقاله عملکرد و باورهای گروهک تروریستی - تکفیری موسوم به جندالله به سرکردگی عبدالمالک ریگی که در ادامه ...
تحلیلی بر هویت جدید تروریستهای تکفیری در خاورمیانهمطالعات کنونی از تحولات چند ساله در خاورمیانه نشان میدهد که ظاهراً میان فقدان شاخصهای توسعه یافتگی ادامه ...
گونه شناسی ادله روایی سماع موتی؛ با تأکید بر منابع اهل سنتسماع موتی از همان ابتدای طرح در آموزههای اسلامی تعجب عدهای را برانگیخته و چیستی و چگونگی آن ابهام گروهی ادامه ...
موضع انتقادی اندیشهوران اهل سنت در برابر جریانهای تکفیریجریان تکفیری به عده معدودی از علمای حنبلی منطقه نجد عربستان متعلق است که برای توجیه رویه خاص خود، به ادامه ...
تقابل دیدگاه وهابیت تکفیری در حرمت تکفیر اهل قبله با آیات و روایاتاز دیدگاه قرآن کریم، هیچ مسلمانی حق ندارد برادر مسلمان خود را به کفر و شرک متهم سازد و به این بهانه متعرض ادامه ...
«در تاریخ روانکاوی، از همان آغاز، مفهومِ کشاکش میان نیروهای روانی در انسان، برانگیختهی تنش یا تشویشی ادامه ...
رد پای ادیپ در بوف کوربوف کور صادق هدایت از عقدهی ادیپی بینصیب نمانده است. آقای محمدعلی همایون کاتوزیان در نقد چنین نظری ادامه ...
عقیدهی ادیپی در ادب و هنراگر عقدهی ادیپ، به اعتقاد بسیاری، جهانشمول است، پس طبیعتاً باید نشانش در بسیاری از آثار ادبی و هنری ادامه ...
عقدهی ادیپی و دریافتهای گوناگون آنعقدهی ادیپ، که بزرگترین کشفِ فروید و سنگ پایهی روانکاوی محسوب است، در قاموس روانکاوی فرویدی، دلبستگی ادامه ...
مروری بر حقوق زن در ایرانحقوق زن، مبحثی مهم با گسترهی وسیع شاملِ حقوق خصوصی و عمومی زنان است. حقوق زن در حوزهی خصوصی ناظر به ادامه ...
مروری بر حقوق خانواده در کشورهای اسلامیحقوق خانواده، شاخهای از حقوق مدنی است که به مقررات و قواعد شکلگیری، تداوم و انحلال خانواده میپردازد. ادامه ...
مروری بر مالکیت فکری (حقوق معنوی) در ایرانحقوق مالکیت فکری (حقوق معنوی)، اصطلاحی حقوقی به معنای حقوق شناخته شده برای پدیدآورندهی هرگونه اثر فکری ادامه ...
حقوق اقلیتهای مسلمان در کشورهای غیراسلامیبر پایهی گزارش اجلاس 1980 سازمان کنفرانس اسلامی، حدود یک سوم از مسلمانان جهان در کشورهای غیر عضو این ادامه ...
حقوق اقلیتهای دینی در قوانین ایرانتا پیش از پیروزی انقلاب مشروطه در 1285ش، وضع حقوقی اقلیتهای دینی، همچون سایر مردم، بیشتر تابع مشی سیاسی ادامه ...
این کتاب آیات خلافت و زعامت مسلمین، فضائل اهل بیت(ع) و فضائل مخصوص حضرت علی(ع) را مورد بررسی قرار داده و توسط انتشارات نسل جوان به چاپ رسیده اسـت.
نبوت را ظهور از آدم آمد *** کمالش در وجود خاتم آمد
ولایت بود باقی تا سفر کرد *** چو نقطه در جهان دور دگر کرد (7)
به سخن دیگر، گرچه ولایت، حقیقتی عام اســت و شامل نبیّ و ولیّ میشود، اما اظهار اسرار و حقایق که از مقام ولایت اســت، در انبیا مخفی بوده و در عصر خاتم انبیا، به ظهور رسیده اســت. بنابراین «ولایت بود باقی تا سفر کرد» به این معنا اســت که نبوت به پایان رسید، اما ولایت محض از لباس نبوت کاملاً عاری شد و به طریق سیر و سفر، در مظاهر اولیا ظاهر گشت و همانند نقطهی سیّار، دوری دیگر کرد. (8)
بنابراین عصر محمدی، عصر ظهور ولایت اســت و برخلاف امتهای پیشین که در کسوت نبوت و رسالت مطرح بود، در عصر خاتم انبیا، ولایت در چهرهی امامت ظاهر گردید.
امام خمینی درباره وجود امیرمؤمنان (علیهالسلام) میفرماید:
"این روز... که علی بن ابیطالب - سلام الله علیه -... متولد شد... قرآن کریم و سنت رسول اکرم... مفسر پیدا کرد و پشتوانهی وحی و پشتوانهی اسلام به وجود این مبارک مولود قوی شد، که اتمام بعثت به وجود این مولود بزرگ شد و باید بگوییم فتح باب وحی و تفسیر وحی و ادامهی وحی به وجود مقدس این سرور، [محقق] شد... این روز هم روز بعثت اســت و هم روز ولایت اســت و هم روز نبوت اســت و هم روز امامت. (9)"
امام خمینی در جایی دیگر بدین مضمون میفرمایند:
درود بر کلید هستی و رابط بین شاهد و مشهود، حضرت محمد و آل او که برگزیدگان الهیاند و ولایت در آنها ظاهر و نبوت و رسالت در آنان پوشیده و مستور اســت. (10)
در تبیین کلام امام باید گفت، مراد از استتار نبوت و رسالت در کسوت ولایت آن اســت که بعد از پایان پذیرفتن رسالت و نبوت در وجود خاتم انبیا، حقایقی بدون سمت نبوت و رسالت، نصیب مقام ولایت میشود. این مسأله در واقع طرح همان نکتهای اســت که در کلام امیرمؤمنان (علیهالسلام) در نهجالبلاغه آمده آن جا که فرمود:
«اری نور الوحی و الرسالة و أشمّ ریح النبوة»؛ (11) من نور وحی و رسالت را میدیدم، و بوی پیامبری به مشامم میرسید.
در فرازی دیگر از کلام آن حضرت آمده اســت که رسول خدا به من فرمود:
«إنّک تسمع ما أسمع، و تری ما أری، إلا أنّک لست بنبی»؛ (12) تو میشنوی آنچه را من میشنوم، و میبینی آنچه را من میبینم، جز آن که شما نبی و پیامبر نیستید.
بنابراین اوصیای انبیای پیشین تحت عنوان نبی یا وزیر حافظ و مبلغ ادیان پیامبران بزرگ و انبیای اولوالعزم بودهاند؛ اما در عصر ختمی مرتبت اوصیای او به عنوان اولیای الهی و مشخصاً به نام «ولیّ الله» حافظ و مبلغ دین و امام امت اسلامی، بلکه امام عالم و آدم میباشند.
با توجه به این که ولایت از جانب خداوند به آنها داده شده، برخی از عارفان معتقدند که اطلاق اسم «ولیّ» بر غیر از علی و اولاد او جایز نیست. (13)
نتیجه آن که اگرچه ولایت به صورتی مستور و تحت عنوان نبوت و رسالت در انبیای پیشین وجود داشته و اساساً تا کسی به مقام ولایت نرسد به نبوت نایل نمیشود، اما گویا دلیلی وجود ندارد که ثابت کند قبل از اوصیای خاتم انبیا، کسی به عنوان «ولی الله» شناخته شده باشد و در آموزههای وحیانی، از اوصیای پیامبران پیشین به عنوان «نبی» یاد شده اســت.
پینوشتها:
1. شوری (42): 28.
2. ر.ک: تعلیقات علی شرح فصوص الحکم و مصباح الانس، ص 26.
3. مثل جریان هارون که در قرآن آمده: (وَلَقَدْ آتَیْنَا مُوسَى الْکِتَابَ وَجَعَلْنَا مَعَهُ أَخَاهُ هَارُونَ وَزِیراً)؛ به یقین ما به موسی کتاب عطا کردیم، و برادرش هارون را همراه او دستیار گردانیدیم؛ فرقان (25): 35.
4. مثل امامت حضرت ابراهیم که در قرآن چنین آمده اســت: (قَالَ إِنِّی جَاعِلُکَ لِلنَّاسِ إِمَاماً)؛ فرمود: من تو را پیشوای مردم قرار دادم؛ بقره (2): 124.
5. ر.ک: مصباح الهدایة الی الخلافة و الولایه، ص 38.
6. الانسان الکامل (نسفی)، ص 319-320.
7. مفاتیح الاعجاز فی شرح گلشن راز، ص 741.
8. همان، ص 314-315.
9. صحیفه امام، ج 14، ص 350.
10. ر.ک: شرح دعاء السحر، ص 3-4.
11. نهجالبلاغه، خطبه 192.
12. همان.
13. جامع الاسرار و منبع الانوار، ص 431.
پینوشتها:
1. شرح فصوص الحکم (قیصری)، ص 308.
2. ر.ک: تعلیقات علی شرح فصوص الحکم و مصباح الانس، ص 177-178.
3. ر.ک: همان، ص 178.
4. نهجالبلاغه، حکمت 147.
5. شرح حکمة الاشراق، ص 24.
چهره های معروف از جمله هنرمندان و ورزشکاران فرا رسیدن عید ولایت و امامت را در صفحات اینستاگرام خود تبریک گفتند.
چهره های معروف از جمله هنرمندان و ورزشکاران فرا رسیدن عید ولایت و امامت را در صفحات اینستاگرام خود تبریک گفتند.
مریم وطن پور نوشت:"عید ولایت علی ( ع ) مبارک."
"مسعود ده نمکی نوشت:"عیدتون مبارک
نرگس محمدی نوشت:"ویلیامز:همیشه فکر می کردم که بدترین چیز توی زندگی اینه که تنها باشی، ولی نه، حالا فهمیدم که بد ترین چیز توی زندگی بودن با ادمهایی که باعث می شن که احساس تنهایی کنی عیدتون مبارک"
شریفی مقدم گوینده خبر نوشت:"ز لیلایی شنیدم یا علی گفت *
به مجنون چون رسیدم یاعلی گفت*
مگر این وادی دارالجنون اسـت *
که هر دیوانه دیدم یا علی گفت*
نسیمی غنچه ای را باز می کرد *
به گوش غنچه کم کم یا علی گفت*
چمن با ریزش باران رحمت*
دعایی کرد و او هم یا علی گفت*
یقین پروردگار آفرینش *
به موجودات عالم یاعلی گفت*
دلا بایست هر دم یا علی گفت*
نه هر دم بل دمادم یاعلی گفت*
به هر روز و به هر شب یاعلی گفت* به هر پیچ و به هر خم یاعلی گفت*
عید همگی مبارک "
داریوش فرضیایی نوشت:"عید غدیر خم رو به همه شما بزرگواران
بویژه سادات گرانقدر از جمله مادر عزیزم
تبریک و شاد باش عرض میکنم
انشاللله که بواسطه دعای خیر این عزیزان
همگی در زندگی عاقبت بخیر باشیم
" امین یا رب العالمین ""
نسرین مقانلو نوشت:"زیر سایه ایزد یکتا و امیرالمومنین (ع) سبز و برقرار باشید"
رضاگلزار نوشت:"زیر سایه ایزد یکتا و امیرالمومنین (ع) سبز و برقرار باشید"
در تاریخ اسلام دو حادثه بسیار مهمّ و بزرگ اتفاق افتاده اسـت که از یکی رسالت و از دیگری امامت به وجود آمده اسـت. نخستین حادثه، نزول وحی بود که رسالت پیامبر گرامی اسلام(ص) را در برداشت و دومین حادثه نیز در هیجدهم ذیحجه سال دهم هجرت در مسیر بازگشت پیامبر گرامی اسلام از مراسم حجة الوداع اتفاق افتاد.
اعمال غدیر
در تاریخ اسلام دو حادثه بسیار مهمّ و بزرگ اتفاق افتاده اسـت که از یکی رسالت و از دیگری امامت به وجود آمده اسـت. نخستین حادثه، نزول وحی بود که رسالت پیامبر گرامی اسلام(ص) را در برداشت و دومین حادثه نیز در هیجدهم ذیحجه سال دهم هجرت در مسیر بازگشت پیامبر گرامی اسلام از مراسم حجة الوداع اتفاق افتاد.
در این روز بزرگ، رسول گرامی اسلام(ص) به امر الهی در مسیر بازگشت از مراسم حج، در محلی به نام غدیر خم حضرت علی علیه السلام، را به عنوان وصی و جانشین بعد از خود به همگان معرفی نمودند. در حقیقت انتصاب حضرت علی(ع) به امامت در واقعه غدیر خم، ادامه رسالت مهم پیامبر گرامی اسلام بود. بنابراین روز غدیر و انتصاب امیرالمومنین(ع) به امامت به اندازه روز بعثت و رسالت نبی گرامی اسلام(ص) دارای اهمیت می باشد.
نقل شده اسـت که امام حسن علیه السلام روز عید غدیر در کوفه مهمانی بزرگی برپا می داشتند. امام علی علیه السلام با فرزندان و گروهی از پیروانش بعد از نماز برای شرکت در مجلس به منزل امام حسن علیه السلام می رفتند. و پس از اتمام مهمانی امام حسن علیه السلام هدایایی به مردم اعطا می فرمود. لذا این حرکت امام حسن علیه السلام موجب شد مردم به روز عید غدیر عادت کنند.
پس شایسته اسـت که به پاس قدردانی از این نعمت عظیم الهی و عرض ادب به ساحت مقدس امیرالمؤمنین علی علیه السلام، عید سعید غدیر را در خانواده و اجتماع باشکوه فراوان برگزار نماییم و از برکات معنوی این روز عزیز بهره مند شویم. آنچه در این مختصر تقدیم می گردد آدابی اسـت که بزرگان دین به منظور گرامی داشت این روز عزیز تعلیم فرموده اند:
اعمال و آداب روز عید غدیر
در بیان ائمه علیهم السلام برای این روز بزرگ اعمالی وارد شده اسـت که در ادامه به برخی از آنها اشاره می شود:
* تحکیم بیعت با ولایت
همان گونه که پیامبر اکرم صلّی الله علیه و آله بعداز نصب حضرت علی علیه السلام به امامت مسلمین به جماعت مسلمانان امر کرد که با او بیعت کنند، در سال روز آن حماسه جاوید، تجدید آن بیعت سفارش شده اسـت.
* تبریک گفتن
حضرت امام رضا علیه السلام، می فرماید: «روز عید غدیر خم روز تهنیت گویی اسـت. بعضی از شما به بعض دیگر تهنیت بگوید و هرگاه مؤمنی با برادرش برخورد کرد بگوید: الحمدللّه الّذی جعلنا من المتمسّکین بولایة أمیرالمؤمنین و الائمة سلام الله علیهم.»
* اظهار سرور و شادمانی
در وصف شیعه و شیعیان گفته شده اسـت که به شادی ما ائمه شادند و به حزن ما محزون؛ و مسلّم اسـت که عید غدیر شادی بخش ترین عید ائمه اسـت و شادمانی شیعه در این روز فرض اسـت.
از امام صادق علیه السلام نقل شده اسـت که فرمودند: «حقا که روز غدیر روز عید فرح و سرور اسـت». همچنین از امیر المومنین علی علیه السلام نیز نقل شده اسـت که ایشان فرمودند: «در روز عید غدیر اظهار فرح و شادمانی کنید و برادران مسلمان خود را نیز شاد گردانید.»
* مصافحه کردن
مصافحه یا دست دادن از آداب اسلامی اسـت و در روز عید غدیر به آن تاکید بیشتری شده اسـت. امام علی علیه السلام می فرمایند: «روز عید غدیر هنگامی که یکدیگر را ملاقات می کنید با هم مصافحه کنید.»
ذکر مخصوصی نیز در این روز هنگام مصافحه سفارش شده اسـت که عبارت اسـت از؛ «الحمد لله الذی جعلنا من المتمسکین بولایت امیرالمومنین و الائمه علیهم السلام؛ سپاس خدای را که ما را از جمله درآویختگان به ولایت امیرالمؤمنین علی و ائمه علیهم السلام قرار داد.»
* آراستن و پوشیدن لباس نو
از دیرباز عیدها و جشن ها با نظافت، غبارزدایی، پیراستن و آراستن همراه بوده اسـت و شیعیان باید این روش ها را برای عید غدیر نیز رعایت نمایند. چرا که حضرت امام رضا علیه السلام، می فرمایند: «روز غدیر، روز آراستن و زینت اسـت. پس هر کس برای روز غدیر، زینت کند، خداوند هر خطای کوچک و بزرگ او را می آمرزد و فرشتگانی را به سوی او می فرستد، آنان نیکی های او را می نگارند و مراتبش را تا عید غدیر سال آینده بالا می برند. اگر او جان دهد، شهید مرده اسـت و اگر زیست کند، خوشبخت زیسته اسـت.»
حضرت امام صادق علیه السلام نیز می فرمایند: «یکی از وظایف روز غدیر این اسـت که مؤمن تمیزترین و گرانقدرترین جامه های خویش را بپوشد.»
پس چه زیبا خواهد بود که سردر منازل و اماکن عمومی تجارتی و اداری چراغانی شود تا شامل این پاداش بزرگ گردد.
* استفاده از بوی خوش
اسلام درباره به کارگیری بوی خوش و زدن عطر، بسیار سفارش کرده اسـت. به خصوص در ایام عید سعید غدیر سفارش ویژه ای نسبت به این سنت خوب شده اسـت. امام صادق علیه السلام، در پی وظایف مؤمن در روز غدیر فرمودند: «و مؤمن به اندازه توان و دست باز بودنش بوی خوش استعمال کند.»
* پیمان اخوت و برادری
از برنامه های اسلام ایجاد اخوت و برادری اسـت. و به همین منظور پیامبر اکرم صلّی الله علیه و آله بین مسلمانان مهاجرین و انصار پیمان برادری بست و با پیمان اخوت علی علیه السلام را با خویش برادر نمود و در برخی از زیارات که خطاب به پیامبر صلّی الله علیه و آله می خوانیم: «السلام علیک و علی اخیک علی بن ابیطالب علیه السلام» اشاره به همین برادری اسـت. پیمان برادری و عقد اخوت بستن از اعمال وارده در روز غدیر اسـت و صیغه مخصوصی دارد که در مفاتیح الجنان آمده اسـت.
* احسان و انفاق
احسان و انفاق از دستورات ویژه اسلامی اسـت. اما در ایام بزرگی مثل عید غدیر بر آن تأکید بیشتری شده اسـت. در سیره امام حسن علیه السلام اسـت که ایشان روز عید غدیر مهمانی می داد و شخص امام علی علیه السلام نیز در آن مراسم شرکت می کردند.
* صله رحم
صله رحم از پسندیده ترین آداب اسلامی اسـت و شرع مقدس اسلام بر این مطلب تأکید فراوان نموده اسـت. اما در روز عید غدیر بر این نکته سفارش بیشتری شده اسـت. امام صادق علیه السلام می فرماید: «از کارهایی که در روز عید غدیر مستحب اسـت صله رحم اسـت.»
* دیدار با مؤمنان
زیارت برادران مؤمن از سنت های مهم اسلامی اسـت؛ لیکن در روز عید غدیر، دید و بازدید به عنوان یکی از شعائر مذهبی و ولایی بیشتر مورد سفارش قرار گرفته و پاداش افزونتری دارد.
حضرت امام رضا، علیه السلام، می فرمایند: «هر کس که در روز غدیر به دیدار مؤمنی برود خداوند هفتاد نور در قبرش داخل کند و قبرش را بگستراند، و هر روز هفتاد هزار فرشته به زیارت قبرش آید و به او مژده بهشت دهد.»
* رفع حاجت مؤمنان
رفع حاجت مومنان از جمله اعمالی اسـت که اسلام برای آن ارزش خاصی قائل شده اسـت و ائمه آن را از چند طواف برتر می دانند. در روز غدیر این عمل فضیلت بیشتری دارد. امام علی علیه السلام فرمودند: «کسی که مؤمنان را در روز غدیر تکفل کند نزد خدای متعال من ضامنش هستم که از کافر شدن و پریشان شدن در امان باشد.»
* غسل کردن
امام صادق، علیه السلام، فرمودند: «هنگامی که روز غدیر فرا برسد باید در فراز آن [هنگام ظهر] غسل کرد.»
* تشکیل اجتماع در روز عید غدیر
به جهت یادآوری روزی که پیامبر صلّی الله علیه و آله به امر خداوند علی علیه السلام را به امامت امت اسلامی نصب کرد، بجاست در مراکز گوناگون گرد آییم و به یاد آن روز بزرگ و ثمراتش شادمان باشیم.
ائمه علیهم السلام سفارش کرده اند که به جهت یادآوری مقام محمد صلّی الله علیه و آله و خاندان او علیهم السلام اجتماعات تشکیل بشود؛ و خود نیز از این گونه اجتماعات برپا می داشتند.
* دعا، روزه و عبادت
روزه و دعا از اعمالی اسـت که در همه اعیاد مورد سفارش و تأکید اسـت خاصه در روز عید غدیر. حسن بن راشد گوید: از امام صادق علیه السلام درباره عید غدیر پرسیدم و حضرت فرمودند: «این عید از عید قربان و فطر برتر اسـت. آن روز را روزه بگیرید و بر محمد و آلش زیاد صلوات بفرستید.»
روزه عید غدیر از مستحباتی اسـت که مکرر به آن سفارش شده اسـت. امیرالمؤمنین علیه السلام، در خطبه ای که در روز عید غدیر ایراد کردند فرمودند: «روزه عید غدیر از مستحباتی اسـت که خداوند بدان فراخوانده اسـت.»
حضرت امام صادق علیه السلام می فرمایند: «بر شما لازم اسـت که که در روز عید غدیر برای سپاسگزاری از خداوند و ستودن او، روزه بگیرید.»
شخصی از امام صادق علیه السلام پرسید: «چه کاری شایسته روز غدیر اسـت و چه عملی در آن، استحباب دارد؟ حضرت پاسخ دادند: روزه و...»
امام صادق علیه السلام، درباره پاداش روزه عید غدیر فرموده اند: «روزه داشتن در روز عید غدیر پاداشی معادل روزه گرفتن در همه عمر دنیا را دارد.»
و فرموده اند: «روزه داشتن روز عید غدیر خم، کفاره گناه شصت سال اسـت.»
* افطاری دادن
از اعمالی که به انجام آن در روز عید غدیر سفارش شده اسـت؛ افطاری دادن به روزه داران اسـت. حضرت علی علیه السلام فرموده اند: «کسی که در شامگاه عید غدیر، به یک مؤمن افطاری بدهد، گویا یک میلیون نفر از پیامبران، شهیدان و صدیقان را افطاری داده اسـت. حال چگونه اسـت پاداش کسی که گروهی از مردان و زنان را افطاری دهد. و من ضامنم بر خدا که از کفر و فقر آسوده گردد و اگر در همان روز یا همان شب تا عید غدیر سال دیگر بمیرد، بر خداوند اسـت پاداش او.»
* اطعام
از سنت های مؤکد دیگر در روز عید غدیر پذیرایی از مؤمنان اسـت. امام صادق علیه السلام، درباره یکی از وظایف عید غدیر فرموده اند: «و برادرانت را طعام ده.»
* ابراز برائت
روز غدیر روز بیزاری از کسانی اسـت که با نپذیرفتن امامت حضرت علی علیه السلام، آشکارا با خدا و با پیامبر خدا مخالفت نمودند و بزرگترین جنایت و خیانت را به تاریخ بشریت کردند و در حقیقت این عدم پذیرش سرآغاز تمام بدبختی ها و بیچارگی ها بود. بنابراین روز غدیر، روز برائت از این همه ستمکاری و ستمکاران اسـت.
در یکی از دعاهای روز غدیر آمده اسـت: «و نبرأ ممّن یبرأ منه و نبغض من أبغضه؛ ما بیزاری می جوییم از آن کس که از علی علیه السلام بیزاری جوید و دشمن داریم آن کس که علی علیه السلام را دشمن دارد.»
* ذکر صلوات
حضرت رضا علیه السلام در وصف عید غدیر فرموده اند: «روز غدیر روز صلوات فرستادن فراوان بر محمد و آل محمد اسـت.»
* نماز و نیایش
روز عید غدیر بهترین فرصت و موقعیت برای نیایش اسـت؛ چرا که روز غدیر روز سپاس و ستایش به پیشگاه حضرت احدیت اسـت. حضرت رضا علیه السلام می فرمایند: «روز غدیر روزی اسـت که خداوند، بر توان کسی که او را نیایش کند، می افزاید.» و همچنین فرمودند: «روز غدیر روزی اسـت که دعا در آن مستجاب می گردد.»
نماز عید غدیر دو رکعت اسـت که باید در هر رکعت پس از حمد، ده مرتبه سوره توحید، ده مرتبه آیةالکرسی و ده مرتبه سوره قدر را خواند. وقت نماز نیم ساعت پیش از ظهر اسـت و پاداش این نماز برابر اسـت با صدهزار حج و صدها هزار عمره؛ همچنین کسی که این نماز را بخواند، هر چه از خداوند بخواهد برآورده شود.
* زیارت
زیارت یکی از سنن سازنده اسلامی اسـت چه از نزدیک چه از دور. زیارت یک پیوند معنوی بسیار قوی بین شیعه و مقدسات اوست. از جمله آنها زیارت حضرت علی علیه السلام، از دور و نزدیک اسـت.
امام رضا علیه السلام به پسر ابی نصر فرمودند: «هر جا که باشی در روز عید غدیر در بارگاه امیرالمؤمنین، علیه السلام، حاضر باش. بی تردید، خداوند، گناهان شصت ساله هر مرد و زن مؤمن را می آمرزد و چند برابر آنچه در ماه رمضان، شب قدر و شب عید فطر از آتش آزاد ساخته در آن روز آزاد می سازد.»
* خواندن دعای ندبه
طبق مدارک معتبر خواندن دعای ندبه در چهار عید مستحب اسـت؛ جمعه، فطر، قربان و غدیر. توجه به فرازهای این دعا بخصوص آن قسمت که در رابطه با غدیر و خلافت حضرت علی علیه السلام، می باشد ضروری اسـت.
* دلجویی و مهرورزی متقابل
حضرت رضا علیه السلام، روز غدیر را «یوم التودّد» خواندند؛ یعنی روز مهر ورزیدن. بنابراین در چنین روزی باید معتقدان به ولایت، غم را از دل دوستان حضرت علی علیه السلام به هر نحوی که مقدور باشد برطرف نمایند.
* ایجاد زمینه های شادمانی
عید غدیر یادآور بزرگترین و گرانقدرترین خاطره اسلام اسـت خاطره استمرار رسالت پیامبر، صلّی اللَّه علیه وآله، با امامت علی، علیه السلام. در چنین روزی نه تنها خود باید دلشاد باشیم بلکه باید زمینه شادمانی دیگر برادران ایمانی راهم فراهم سازیم.
حضرت رضا علیه السلام می فرمایند: «[در روز غدیر] هر مرد و زن مؤمنی را شادمان سازید.»
* گشاده دستی نسبت به خانواده
یکی از دستورات اسلام ایجاد زمینه های لازم در جهت راحتی و آسایش خانواده اسـت و به مناسبت عید غدیر تاکید بیشتری شده اسـت. حضرت امام صادق علیه السلام می فرمایند: «[در روز غدیر] مرد باید برای خانواده خود گشایش بیشتری فراهم کند.»
* هدیه دادن
هدیه دادن و گرفتن با توجه به ضوابط شرعی کار پسندیده ای اسـت و اثرات روانی خاصی مخصوصاً در کودکان و نوجوانان دارد و بهترین موقعیت هدیه دادن عید غدیر اسـت.
حضرت رضا، علیه السلام، عید غدیر را روز هدیه و بخشش می نامد و می فرمایند: «[روز غدیر] روز بخشش و هدیه دادن اسـت.»
حوزه
مطالب مرتبط :
ماجرای تابوتی که پیامبر(ص) در روز غدیر به امام علی(ع) داد، چیست؟
عکس: بازساری واقعه غدیر خم در قم
غدیر خم در مُسند أحمد بن حنبل
پیامک های مذهبی و جدید به مناسبت عید غدیر!!
اس ام اس تبریک عید غدیر خم
الف. تعریف ولایت
اگرچه «ولایت» با تعبیرات گوناگونی تعریف شده اســت؛ (1) اما این تعاریف ناظر به یک حقیقت اســت. به عنوان نمونه، گفته شده اســت:ب. ضرورت حضور امام در هر عصری
همانگونه که عنایت الهی ایجاب میکند که خداوند از طریق وحی، وظایف انسانی را به مردم بیاموزد؛ همچنین لازم اســت که این وظایف محفوظ بمانند؛ لذا باید همواره اشخاصی وجود داشته باشند که دین خدا را حفظ کنند و آن را به مردم بیاموزند.پینوشتها:
1. شرح فصوص الحکم (قیصری)، مقدمه، ص 45.
2. اصطلاحات الصوفیه (قاسانی)، ص 54.
3. اعراف (7): 196.
4. مفاتیح الاعجاز فی شرح گلشن راز، ص 275.
5. ر.ک: مصباح الهدایة الی الخلافة و الولایه، ص 36.
6. ر.ک: تعلیقات علی شرح فصوص الحکم و مصباح الانس، ص 178.
7. المیزان، ج 10، ص 89.
8. اعراف (7): 196.
9. ر.ک: تعلیقات علی شرح فصوص الحکم و مصباح الانس، ص 39-40.
10. جامع الاسرار و منبع الانوار، ص 393.
11. شیعه در اسلام، ص 119-120.
12. المیزان، ج 14، ص 333-334؛ ج 1، ص 332.
13. اسرار الشریعه، ص 95.
14. همان، ص 99.
15. همان، ص 102.
16. شرح فصوص الحکم (قیصری)، ص 436.
17. ر.ک: تعلیقات علی شرح فصوص الحکم و مصباح الانس، ص 40-41.
18. ر.ک: مجموعه آثار، ج 4، ص 848.
19. سجده (32): 4.
20. مائده (5): 55.
21. بقره (2): 124.
22. نفسیر القرآن الکریم، ج 1، ص 83.
23. المیزان، ج 1، ص 275.
24. انبیاء (21): 73.
25. المیزان، ج 1، ص 276.
26. مجموعه آثار، ج 4، ص 919.
27. شیعه در اسلام، ص 152.
نبوت را ظهور از آدم آمد *** کمالش در وجود خاتم آمد
ولایت بود باقی تا سفر کرد *** چو نقطه در جهان دور دگر کرد (7)
به سخن دیگر، گرچه ولایت، حقیقتی عام اســت و شامل نبیّ و ولیّ میشود، اما اظهار اسرار و حقایق که از مقام ولایت اســت، در انبیا مخفی بوده و در عصر خاتم انبیا، به ظهور رسیده اســت. بنابراین «ولایت بود باقی تا سفر کرد» به این معنا اســت که نبوت به پایان رسید، اما ولایت محض از لباس نبوت کاملاً عاری شد و به طریق سیر و سفر، در مظاهر اولیا ظاهر گشت و همانند نقطهی سیّار، دوری دیگر کرد. (8)
بنابراین عصر محمدی، عصر ظهور ولایت اســت و برخلاف امتهای پیشین که در کسوت نبوت و رسالت مطرح بود، در عصر خاتم انبیا، ولایت در چهرهی امامت ظاهر گردید.
امام خمینی درباره وجود امیرمؤمنان (علیهالسلام) میفرماید:
"این روز... که علی بن ابیطالب - سلام الله علیه -... متولد شد... قرآن کریم و سنت رسول اکرم... مفسر پیدا کرد و پشتوانهی وحی و پشتوانهی اسلام به وجود این مبارک مولود قوی شد، که اتمام بعثت به وجود این مولود بزرگ شد و باید بگوییم فتح باب وحی و تفسیر وحی و ادامهی وحی به وجود مقدس این سرور، [محقق] شد... این روز هم روز بعثت اســت و هم روز ولایت اســت و هم روز نبوت اســت و هم روز امامت. (9)"
امام خمینی در جایی دیگر بدین مضمون میفرمایند:
درود بر کلید هستی و رابط بین شاهد و مشهود، حضرت محمد و آل او که برگزیدگان الهیاند و ولایت در آنها ظاهر و نبوت و رسالت در آنان پوشیده و مستور اســت. (10)
در تبیین کلام امام باید گفت، مراد از استتار نبوت و رسالت در کسوت ولایت آن اســت که بعد از پایان پذیرفتن رسالت و نبوت در وجود خاتم انبیا، حقایقی بدون سمت نبوت و رسالت، نصیب مقام ولایت میشود. این مسأله در واقع طرح همان نکتهای اســت که در کلام امیرمؤمنان (علیهالسلام) در نهجالبلاغه آمده آن جا که فرمود:
«اری نور الوحی و الرسالة و أشمّ ریح النبوة»؛ (11) من نور وحی و رسالت را میدیدم، و بوی پیامبری به مشامم میرسید.
در فرازی دیگر از کلام آن حضرت آمده اســت که رسول خدا به من فرمود:
«إنّک تسمع ما أسمع، و تری ما أری، إلا أنّک لست بنبی»؛ (12) تو میشنوی آنچه را من میشنوم، و میبینی آنچه را من میبینم، جز آن که شما نبی و پیامبر نیستید.
بنابراین اوصیای انبیای پیشین تحت عنوان نبی یا وزیر حافظ و مبلغ ادیان پیامبران بزرگ و انبیای اولوالعزم بودهاند؛ اما در عصر ختمی مرتبت اوصیای او به عنوان اولیای الهی و مشخصاً به نام «ولیّ الله» حافظ و مبلغ دین و امام امت اسلامی، بلکه امام عالم و آدم میباشند.
با توجه به این که ولایت از جانب خداوند به آنها داده شده، برخی از عارفان معتقدند که اطلاق اسم «ولیّ» بر غیر از علی و اولاد او جایز نیست. (13)
نتیجه آن که اگرچه ولایت به صورتی مستور و تحت عنوان نبوت و رسالت در انبیای پیشین وجود داشته و اساساً تا کسی به مقام ولایت نرسد به نبوت نایل نمیشود، اما گویا دلیلی وجود ندارد که ثابت کند قبل از اوصیای خاتم انبیا، کسی به عنوان «ولی الله» شناخته شده باشد و در آموزههای وحیانی، از اوصیای پیامبران پیشین به عنوان «نبی» یاد شده اســت.
پینوشتها:
1. شوری (42): 28.
2. ر.ک: تعلیقات علی شرح فصوص الحکم و مصباح الانس، ص 26.
3. مثل جریان هارون که در قرآن آمده: (وَلَقَدْ آتَیْنَا مُوسَى الْکِتَابَ وَجَعَلْنَا مَعَهُ أَخَاهُ هَارُونَ وَزِیراً)؛ به یقین ما به موسی کتاب عطا کردیم، و برادرش هارون را همراه او دستیار گردانیدیم؛ فرقان (25): 35.
4. مثل امامت حضرت ابراهیم که در قرآن چنین آمده اســت: (قَالَ إِنِّی جَاعِلُکَ لِلنَّاسِ إِمَاماً)؛ فرمود: من تو را پیشوای مردم قرار دادم؛ بقره (2): 124.
5. ر.ک: مصباح الهدایة الی الخلافة و الولایه، ص 38.
6. الانسان الکامل (نسفی)، ص 319-320.
7. مفاتیح الاعجاز فی شرح گلشن راز، ص 741.
8. همان، ص 314-315.
9. صحیفه امام، ج 14، ص 350.
10. ر.ک: شرح دعاء السحر، ص 3-4.
11. نهجالبلاغه، خطبه 192.
12. همان.
13. جامع الاسرار و منبع الانوار، ص 431.