جام جم سرا:
در این مطلب به بررسی خوبی و بدی این چاشنیها یا کنار بشقابیها میپردازیم:
شوری و ترشی
انواع شور و ترشی جزو خوراکیهای طعمدهنده و اشتهاآور محسوب میشوند. با این حساب، افراد سالمی که کمی بدغذا هستند و اشتهای چندانی به خوردن ندارند، میتوانند با همراه کردن انواع ترشیها و شورها با غذاهای اصلی خود، اشتهایشان را تحریک کنند و غذای بیشتری بخورند. البته، این توصیه بیشتر برای افراد لاغر و کمغذا مطرح میشود و بهطور حتم، افراد چاق با قرار دادن شور و ترشی در کنار بشقاب اصلی غذای خود، پرخوری بیشتری خواهند کرد و بهطور حتم، مشکل چاقی و اضافهوزنشان هم تشدید خواهد شد. از طرف دیگر، شورها حاوی نمک بالایی هستند و مصرفشان به افراد مبتلا به فشارخون، بیماران قلبی و برخی از بیماران کلیوی و آنهایی که پزشک معالجشان برایشان محدودیتهایی در مصرف نمک در نظر گرفته است هم توصیه نمیشود. ضمن اینکه پیشنهاد مصرف ترشی همراه غذا هم برای افراد مبتلا به زخمهای گوارشی چندان مطرح نیست چون احتمال تشدید بیماری با مصرف ترشیهای حاوی سرکه یا آبغوره برای چنین بیمارانی، وجود خواهد داشت. هرگز فراموش نکنید حتی افراد سالم هم باید حجم مناسب و متعادلی از شوروترشی را با وعدههای غذایی خود مصرف کنند. این حجم متعادل میتواند برابر با حدود 2 تا 3 قاشق مرباخوری باشد. زیادهروی در مصرف شورها باعث وارد شدن حجم بالایی از نمک به بدن و کمآبی بدن میشود.
ماست
ماستها انواع مختلفی دارند؛ از ماستهای ساده گرفته تا انواع طعمدار آنها یا ماست و موسیر و ماست و خیار که طرفداران زیادی هم بین ما ایرانیها دارد. ماست، منبع خوبی برای دریافت کلسیم و پروتئین است و خیار هم یک صیفی کمکالری و سرشار از آب محسوب میشود. به این ترتیب، همراه کردن ظرف کوچکی از ماست و خیار با غذاهای اصلی، مشکلی ایجاد نخواهد کرد. افرادی که مبتلا به چاقی و اضافهوزن هستند، میتوانند سالاد یا ماست و خیار خود را بهجای همراه غذا، قبل از غذا مصرف کنند. این کار باعث پرشدن حجمی از معده میشود و از آنجا که یکی از واکنشهای سیری، پرشدن حجم معده است، بنابراین اشتهای این افراد برای صرف وعده اصلی غذایی کاهش پیدا میکند و آنها غذای کمتری میخورند. البته، بهتر است این را هم بدانید که انواع ماستها مانند سایر لبنیات، حاوی پروتئینهای خاصی هستند که روی جذب آهن موجود در گوشتها تاثیر منفی میگذارند. این نوع پروتئینها حتی در جذب آهن «هِم»، اختلال ایجاد میکنند. از اینرو، افراد مبتلا به کمخونی، خانمها و دخترخانمها میتوانند ماست یا ماستوخیار خود را با فاصلهای از غذای اصلی خود میل کنند و این خوراکی را درست، همراه با غذا نخورند.
سبزی و سالاد
یکی دیگر از کناربشقابیهای پرطرفدار در ایران، سالاد شیرازی است. شما میتوانید برای بالا بردن ارزش تغذیهای سالاد شیرازی و وعده اصلی غذایی خود، مقداری آبلیمو، آبغوره یا آبنارنج تازه به این سالاد سنتی اضافه کنید. ویتامین C فراوان موجود در لیمو، غوره و نارنج، به جذب بهتر عناصر دوظرفیتی موجود در غذا مانند آهن، کمک میکند. با این حساب، افراد سالم میتوانند غذاهای حاوی گوشت را با سالاد شیرازی میل کنند. نکته مهمی که در مورد این سالاد وجود دارد، این است که با چاشنیهای ترش طعمدار میشود و مصرف آن میتواند برای افراد مبتلا به مشکلهای گوارشی مانند زخم یا التهاب معده، مشکلساز بشود. از طرف دیگر، به افراد مبتلا به ناراحتیهای گوارشی توصیه میشود رژیم غذایی کمفیبر هم داشته باشند. با این حساب، مصرف انواع سالاد (سالاد کاهو یا سالاد صیفیها)، ماست و خیار و حتی سبزی خوردن باید برای آنها با محدودیتهایی همراه باشد. متاسفانه برخی افراد عادت به مصرف سالاد کاهو یا حتی سالاد شیرازی با سس مایونز فراوان دارند. این عادت اشتباه میتواند بهمرور زمان، باعث ابتلا به اضافهوزن و چاقی یا بالارفتن چربی خون بشود. افرادی که مشکل گوارشی یا اضافهوزن ندارند، میتوانند سالاد کاهو را با مقداری آبلیمو یا آب نارنج تازه و مقدار کمی روغن زیتون یا کنجد، طعمدار کنند.
نظر طب سنتی درباره مصرف سالاد با غذا
دکتر رسول چوپانی، متخصص طب سنتی و عضو هیاتعلمی دانشکده طب سنتی دانشگاه علومپزشکی شهید بهشتی در دومین سمینار تخصصی طب سنتی در زمینه اصلاح سبک زندگی، تاکید کرد که تداخلهای غذایی باعث ایجاد اختلال در دستگاه گوارشی و سوءهضم میشوند: «براساس مطالعههای انجام شده در طب سنتی یکی از بدترین عادتهای خوراکی این است که چند غذای مختلف از نظر رنگ، طعم و کیفیت را در یک نوبت غذایی مصرف کنیم.» براساس این گفته، بهتر است که مصرف انواع سالاد همراه غذای اصلی تاحد ممکن محدود و مصرف سالادها به کمی قبل یا بعد از صرف غذای اصلی، موکول بشود. دکتر چوپانی به این نکته هم اشاره کرد که مصرف یکی، دو بار سالاد همراه غذا، مشکلی ایجاد نمیکند اما استمرار این عادت، میتواند مشکلات گوارشی مختلفی را در درازمدت برای افراد به وجود بیاورد. وی تاکید داشت که دو غذای سرد، گرم، لزج، نفاخ و قابض نباید همزمان باهم مصرف شوند. به عقیده این متخصص طب سنتی، تداخل غذاها با یکدیگر باعث هضم ناقص، ایجاد اختلال در هضم و در نهایت اثرهای سوء بر دستگاه گوارش میشود. از اینرو، باید با مدیریت در مصرف غذا، شرایط ابتلا به ناراحتیهای گوارشی و عوارض ناشی از آن را برای خودمان ایجاد نکنیم.(هفته نامه سلامت)
جام جم سرا:
محمود خدادوست افزود: به ازاء هر وعده غذاخوردن یک مرتبه اجابت مزاج داشته باشد و کسی که در طول شبانه روز یک مرتبه اجابت مزاج دارد و یبوست دارد طبیعی است این مواد زائد که باید از طریق روده دفع شود از طریق مویرگ های خونی که اطاف روده قرار دارد دوباره به خون بر میگردد. به عبارتی آب مدفوع در روده به دلیل خاصیت اسمزی جذب میشود و مدفوع خشک تر شده و سموم به بدن برمی گردد.
وی اضافه کرد: سیستم هوشمند بدن این مواد زائد را از اعضاء رئیسه دور کرده و به پوست می ریزد. سموم بدن باید دفع شود، کسانی که جوش میزنند معمولاً دچار یبوست هستند یا حداقل یک مرتبه در روز اجابت مزاج دارند.در هر صورت اگر این رویکرد را بپذیریم که بدن باید ماده مزاحم را از بدن دفع کند و چه بهتر که از طریق پوست دفع شود باید اول مزاج پایه را دریابیم و غذاهای مصرفی را اصلاح کنیم.
جوشها نیز مزاج دارند اگر نوک تیز باشد و اطراف آن خارش داسته باشد، این جوشها از گرمی است و جوشهای که مفتح و عدسی شکل هستند و مزاج این جوشها سرد است و باید معده را تقویت و به دفع آن کمک کرد.(صبحانه)
*انتشار مطالب خبری و تحلیلی رسانههای داخلی و خارجی در «جام جم سرا» لزوما به معنای تایید یا رد محتوای آن نیست و صرفاً به قصد اطلاع کاربران بازنشر میشود.
جام جم سرا: اگرچه توصیه میشود که موادغذایی را کمتر سرخ کنید اما در مواردی که نیاز به انجام این کار دارید، به موارد ذیل به نقل از سایت «Readersdigest» توجه کنید:
همه روغنها، یکسان تهیه میشود
اولین گام برای به دست آوردن نتیجه بهتر، انتخاب روغن مناسب است. لازم است طعم و نقطه جوش روغن قبل از پخت در نظر گرفته شود. طعم روغن به منبع آن ارتباط دارد. به عنوان مثال روغن کانولا از گیاه کلزا تهیه میشود و طعم خاصی ندارد در حالی که روغن زیتون بر حسب نوع آن دارای طعم است. نقطه جوش روغن، دمایی است که روغن شروع به دود کردن میکند و فاسد میشود. در این روند، ساختار مولکولی روغن شروع به شکستن میکند و اکرولین نوعی ترکیب بدبو به وجود میآید. به همین دلیل، برای سرخ کردن، به روغن با نقطه جوش بالا (۳۷۵F) نیاز است تا مولکولها به آسانی شکسته نشود. روغنهایی با نقطه جوش بالا شامل روغن بادام زمینی، آفتابگردان، کانولا و... است. تغییر دمای مکرر میتواند خطرناک باشد و عمر روغن را کاهش میدهد.
آب و روغن، دشمنان دیرینه
آب بدترین دشمن روغن است. این موضوع نه تنها به دلیل آن است که این ۲ ماده با هم مخلوط نمیشود، بلکه افزودن آب به روغن داغ میتواند باعث پاشیده شدن روغن شود. مکان کار خود را تمیز و خشک نگه دارید. تمامی مواد غذایی قبل از سرخ کردن کاملاً خشک شود.
اول سرخ کنید، بعد نمک بزنید
نمک ماده اصلی هر نوع غذای سرخ کردنی است. هرگز به ماده غذایی که قصد دارید سرخ کنید نمک اضافه نکنید. نمک با جذب کردن رطوبت سطح غذا، باعث پاشیده شدن روغن میشود. علاوه بر آن نمک، نقطه دود روغن را کاهش میدهد، در نتیجه مولکولهای روغن سریعتر شکسته میشود. همیشه نمک را پس از سرخ کردن غذا اضافه کنید تا به آن بچسبد.
ظروف پخت سنگین بهتر است
لازم نیست از ظروف گران استفاده کنید بلکه کافی است که ظرف سنگین باشد تا دمای روغن یکنواخت افزایش پیدا کند. در ماهیتابههای سنگین، روغن به آرامی گرم میشود. در حالی که در ماهیتابههایی که ته آن نازک است روغن سریع جوش میآید. ماهیتابه باید بغلهای کمی بلند داشته باشد تا روغن به بیرون راه پیدا نکند.
سرعت در کار
برای سرخ کردن باید سریع عمل کنید. مواد غذایی باید در روغن داغ فرو برده و سریع سرخ شود. به محض قرار دادن غذا در روغن دمای آن کاهش پیدا میکند. پس قبل از سرخ کردن بگذارید روغن به دمای اصلی بازگردد سپس غذای بعدی را به آن اضافه کنید. برخی محققان معتقدند که میتوان روغن را از صافی رد و مجدداً از آن استفاده کرد. اما فراموش نکنید که روغن حرارت دیده شروع به شکستن میکند و در آن ترکیبهای نامناسب به وجود میآید. بنابراین اگر میخواهید از روغن استفاده مجدد کنید، بگذارید خنک شود، سپس آن رااز صافی ریز، رد کنید. روغن بازیافت شده را تا زمان استفاده در یخچال قرار دهید. به یاد داشته باشید که نباید روغن استفاده شده را با روغن تازه مخلوط کرد. زیرا حتی اگر چند بار روغن مصرف شده را از صافی رد کنید، ذرات شکسته شده در آن میماند.
استفاده مجدد
به مرور زمان، حرارت بالا، آب، هوا و مواد غذایی، مولکولهای روغن را میشکند اما چه زمانی میتوان فهمید که وقت دور ریختن این روغن است؟ موقعی که در دمای طبیعی بیش از حد دود کند؛ تغییر رنگ و بوی نامطبوع نیز میتواند به شما در تشخیص روغن فاسد شده کمک کند. (خراسان)
جام جم سرا به نقل از مجله مهر: وزیر بهداشت در همایش روز جهانی غذا، آمار تکان دهندهای از مصرف سالانه مواد غذایی در ایران ارائه داد. او گفت: «سرانه مصرف روغن هر ایرانی سالانه 3 کیلوگرم افزایش پیدا میکند.» اما این، تنها آمار وحشتناک از مصرف غیر استاندارد مواد غذایی توسط ایرانیها نیست.
هشدار «سید حسن قاضی زاده هاشمی» درباره افزایش 3 کیلوگرمی سرانه مصرف روغن در ایران، تنها آمار عجیب و غریب درباره سرانه مصرف مواد غذایی در ایران نیست. سرانه مصرف، یعنی مصرف سالانه هر نوع کالا ، خدمت ، فرصت و موقعیتی برای رسیدن به هدف خاص توسط یک نفر در یک سال.
سرانه مصرف شکر ایرانیها بین 21 تا 24 کیلوگرم است. در حالیکه میانگین جهانی آن، فقط 5 کیلو گرم است! |
ایرانی ها سرانه مصرف مواد غذایی عجیب و غریبی دارند. آنها هیچ اصراری ندارند که مطابق میانگین آمارهای جهانی و استاندارهای لازم حرکت کنند. سرانه مصرف مواد غذایی در ایران در برخی اجناس نگران کننده و حتی بحرانی است. این موضوع بهانه مناسبی است برای سر زدن به آمار و ارقام منتشر شده از سرانه مصرف مواد غذایی در ایران تا بفهمیم اوضاع از چه قرار است؟
نان و برنج؛ امان از دورریزها
این دو قوت غالب، خوراک مردم هستند که هر سال عید فطر باید زکات فطره نیز بر همین اساس پرداخت شود. میزان مصرف نان در ایران رقم خیره کننده ای دارد. سرانه مصرف نان هر ایرانی در سال در حالی 160 کیلوگرم است که این آمار در جهان تنها 25 کیلوگرم است. در واقع ایرانی ها 6 برابر آمار جهانی نان می خورند و از این لحاظ در صدرجهان قرار دارند.
البته دورریز نان در کشور ما در وضعیت نامطلوبی قرار دارد و همه این 160 کیلوگرم مصرف نمی شود. سرانه مصرف برنج در کشورما 40 کیلوگرم اعلام شده و این درحالی است که در سهدهه گذشته، این میزان 15 تا 20 کیلوگرم بوده است. اما این مقدار نسبت به میانگین جهانی 25 کیلوگرم هم پایین تر است.
جالب است بدانید پرمصرفترین کشور جهان در برنج، تایلند است که سرانه مصرف برنج در این کشور 140 کیلوگرم است. این در حالی است که این آمار در کشور ترکیه فقط 8 کیلوگرم است.
گوشت؛ دو تا قبل از صد!
سازمان جهانی خواروبار و کشاورزی (فائو) در دسامبر 2012 سرانه مصرف گوشت ( قرمز و سفید) در جهان را 41 کیلوگرم اعلام کرد. این در حالی است که ایرانی ها سالانه حدود 36 کیلوگرم گوشت مصرف می کنند. این میزان از آمار جهانی کمتر و از میانگین آسیا بالاتر است. همچنین ایران از لحاظ مصرف گوشت بین 196 کشور جهان در رتبه 98 قرار دارد.
ایرانیها به طور جداگانه در یک سال 13 کیلوگرم گوشت قرمز و 24 کیلوگرم گوشت مرغ مصرف میکنند. مردم آمریکا بزرگترین مصرفکنندگان گوشت درجهان هستند. آنها سالانه 120 کیلوگرم گوشت میخورند. جالب اینکه مردم کشور کوچک کویت نیز با 119 کیلوگرم در جایگاه دوم «گوشتخوارترین» مردم دنیا قرار دارند.
روغن، نمک، شکر؛ خودکشی دستهجمعی
ایرانیها در مصرف این سه قلم موادغذایی که مصرف زیادشان مضر است رکوردهای ویژهای دارند. سرانه مصرف شکر ایرانیها بین 21 تا 24 کیلوگرم است. در حالیکه میانگین جهانی آن، فقط 5 کیلو گرم است. این، یعنی ایرانی ها 5 برابر مردم جهان از شکر استفاده میکنند.
ایرانی ها علاوه بر شکر، در نمک هم زیادهروی میکنند. سازمان جهانی بهداشت، میانگین مصرف نمک را برای هر فرد در جهان، 10 گرم عنوان کرده و این میزان را دو برابر میزان توصیه شده این سازمان دانسته است. اما ایرانیان دو تا سه برابر بیشتر نمک مصرف میکنند.
در مورد مصرف روغن نیز ایران آمار خیره کنندهای دارد.
طبق گفته «رسول دیناروند» معاون غذا و دارو وزرات بهداشت، سرانه مصرف روغن در کشور 21 کیلوگرم است. این در حالی است که وزیر بهداشت روز چهارشنبه 23 مهرماه از اضافه شدن سالانه 3 کیلوگرم روغن به سرانه مصرف ایرانی ها خبر داده است. چیزی شبیه فاجعه.
تخم مرغ؛ چند پله پایینتر از جهان
درباره سرانه مصرف تخم مرغ مدیر کل جهادکشاورزی استان قم، به عنوان یکی از استانهای اصلی تولید کننده تخم مرغ در کشور اعلام کرده سرانه مصرف تخم مرغ در ایران 190 عدد است. این در حالی است که میانگین جهانی، 250 عدد تخم مرغ است و ایرانیها سالانه 60 تخممرغ کمتر از میانگین جهانی میخورند. هرچند رقمهای دیگری هم در این باره اعلام شده و بهعنوان مثال، سال گذشته معاون بهبود تولیدات دامی سازمان جهاد کشاورزی چهارمحال و بختیاری در گفتگو باخبرگزاری فارس گفت: «سرانه مصرف تخم مرغ کشور 160 و در جهان 300 عدد است.»
طبق آمارهای منتشر شده از سوی سایت helgilibrary مصرف تخم مرغ در ایران در حال کاهش است و از 7/7 کیلوگرم در سال 2008 به 5/5 کیلوگرم در سال 2011 رسیده است. کشور ژاپن نیز با مصرف 18 کیلوگرم در سال رکورددار است. همچنین میانگین جهانی نیز 8/9 کیلوگرم تخم مرغ در سال است.
روغن زیتون؛ غفلت از یک داروی طبیعی
ایرانیها در حالی رکورددار مصرف روغنهای مضرند که از مصرف روغن زیتون غافل شدهاند. سرانه مصرف روغن زیتون، این داروی طبیعی، در کشور ما فقط 220 گرم است. در حالی که در برخی کشورهای جهان سرانه مصرف این کالا به 27 کیلوگرم نیز میرسد.
کشور سوریه بالاترین آمار مصرف روغن زیتون را با ۲۷ کیلوگرم در سال به خود اختصاص داده است که به دلیل مصرف بالای این ماده طبیعی با کمترین مشکل بیماریهای قلبی و عروقی مواجه است.
همچنین سرانه مصرف روغن زیتون در کشور یونان ۲۴ کیلوگرم، اسپانیا ۱۴ کیلوگرم و ایتالیا ۱۲ کیلوگرم است.
به گفته «احمد بلند نظر» عضو شورای ملی زیتون، روغن زیتون در ایران ناشناخته مانده. اما در جامعه ایرانی از کنسرو میوه زیتون بیش از روغن زیتون استفاده میکنند که این موضوع به فرهنگ پایین مصرف در کشور بر میگردد.
نوشابه؛ یک سم همیشگی کنار غذا
ایرانیها در نوشیدن مضرترین نوشیدنی جهان نیز با اقتدار در صدر ایستادهاند. مصرف سرانه نوشابه در کشور ما 42 لیتر است. در حالی که مردم جهان به زور 10 لیتر نوشابه در سال میخورند. اگرچه این آمار فقط مخصوص نوشابههای غیر الکی و گازدار است. اما باز هم مصرف نوشابه در ایران بسیار بالاست.
کمبود کلسیم در کشور ما بسیار جدی است و نوشابه مانع جذب کلسیم مواد غذایی میشود. ایرانیها سالانه حدود 3 میلیارد تومان برای نوشابه پول خرج میکنند. در حالی که یک قاشق روغن زیتون هم نمی خورند.
شیر؛ پالم و دوستان
سرانه مصرف شیر در ایران 70 کیلوگرم اعلام شده است. اما طبق آمار جهانی متوسط مصرف شیر در جهان 190 کیلوگرم و در کشورهای اروپایی بین 300 تا 450 کیلوگرم اعلام شده است. این آمار در کشورهای توسعه یافته جهان به 500 کیلوگرم هم میرسد. البته مصرف شیر در استان های چهارمحال بختیاری، آذربایجان غربی و شرقی از متوسط کشور بیشتر است. اما در کشور فرانسه که متعادل ترین رژیم غذایی در ارتباط با بیماریهای قلبی و طول عمر را داراست سرانه مصرف شیر 400 کیلوگرم است.
مصرف شیر در کشور با اخباری نظیر وجود روغن پالم، سفید کنندهها و دیگر مواد غیرمجاز همواره با چالش روبرو بوده است. اما با این حال مردم ترجیح میدهند به جای خوردن شیر از فرآوردههای آن مانند بستنی، شیرکاکائو استفاده کنند که البته خاصیت ماده اولیه را ندارد.
با دقت در آمار مصرف مواد غذایی کشور و میانگین های جهانی به روشنی پیداست که ما در وضعیت غذایی درستی قرار نداریم. حتی می توانیم عنوان بدغذا ترین کشور جهان را از آن خود کنیم. آمارها از وضعیت غذایی کشور و رغبت مردم به مواد غذایی کم ارزش و حذف مواد غذایی مفید در برنامه غذایی به گونه ای است که انگار ایرانیها در آستانه یک خودکشی دسته جمعی قرار دارند. آیا حواسمان به الگوی مصرف خانوار هست؟ (عطیه همتی)
دکتر هدایت حسینی گفت: برای اجرای هرچه بهتر طرح تحول نظام سلامت در حوزه سلامت غذا، بستههای جدید اجرایی نظام تحول سلامت تدوین و در دستور کار اداره کل نظارت و ارزیابی فرآوردههای غذایی، آرایشی و بهداشتی قرار گرفت.
وی افزود: به منظور ارتقای برچسبگذاری مواد غذایی و آشامیدنی از طریق تعیین مقررات و الزامات نحوه بیان صحیح و دقیق اطلاعات مربوط به ماده غذایی بر روی برچسبهای بسته بندی فرآوردههای غذایی و آشامیدنی، طرح نصب علامت راهنمای تغذیهای مواد غذایی و آشامیدنی تهیه و در دستور کار اداره کل نظارت و ارزیابی فرآوردههای غذایی، آرایشی و بهداشتی قرار گرفت.
حسینی با بیان اینکه توجه به اجرای طرح کنترل سطح عرضه (PMS)، نظارت مستمر و نمونه برداری از سطح عرضه توسط کارشناسان سازمان و دانشگاههای علوم پزشکی بعمل آمده است، افزود: این اقدامات میتوانند باعث کنترل کیفیت دقیقتر محصولات در سطح عرضه خواهد شد.
وی با اشاره به اینکه در زمینه تقلبات مواد غذایی، اطلاع رسانی عمومی محصولات غیر مجاز به طور مداوم درحال انجام است، اظهارداشت: طرح پایش و کاهش باقیمانده سموم و کودها در محصولات کشاورزی با هدف کاهش عوامل خطرزای ایمنی محصولات زراعی، باغی و گلخانهای، طرح ارتقای سلامت فرآوردههای لبنی به منظور ارتقای ایمنی و کیفیت مواد اولیه، کاهش عدم انطباق فرمولاسیون و برچسب گذاری، کاهش مخاطرات فیزیکی، شیمیایی، میکروبی و ارتقای سهم مصرف شیر و فرآوردههای لبنی در سبد غذایی، طرح ارتقای سلامت نان با هدف ارتقای کیفیت، سطح سلامت و الگوی مصرف گروه غذایی گندم و نان تولیدی از دیگر موارد بستههای جدید اجرایی در زمینه نظام تحول سلامت غذا است. (خبرگزاری مهر)
مریم صالحی با بیان اینکه همه افراد باید از خوردن چربی بویژه غذاهای سرخشده پرهیز کنند، گفت: در چند سال اخیر نتایج بررسیها نشان داده است که اسیدهای چرب اشباع و غیراشباع موجود در انواع روغنها، ایزومر ترانس دارند و ایزومر ترانس اسیدهای چرب (به ویژه اسید چرب اشباع شده) میتوانند چربی بد خون (LDL) را بالا برند.
وی گفت: در فرایند هیدروژناسیون روغنهای مایع و تبدیل آن به روغن جامد، در اثر فشار و گرمای بالا برای هیدروژناسیون، مقدار زیادی ایزومر ترانس اسید چرب ساخته میشود که این ایزومر ترانس موجود در روغن جامد، باعث افزایش LDL میشود.
این کارشناس ارشد تغذیه یادآور شد: در طی سرخ کردن غذاها، روغن اگر بیشتر از 150 درجه حرارت دریافت کند، میزان اسید چرب ترانس در آن بالا میرود، حال هرچه حرارت وارده به روغن بیشتر باشد یا زمان حرارت دادن طولانیتر شود، میزان اسید چرب ترانس بیشتر و مصرف این غذا باعث میشود تا چربی بد خون نیز بیشتر افزایش یابد.
صالحی خاطرنشان کرد: در صورت جمعآوری روغن حرارت دیده و استفاده از آن برای بار دوم و سوم، میزان اسید چرب ترانس آن بسیار بیشتر و باعث بالارفتن LDL به صورت شدیدتری میشود.
وی اضافه کرد: ایجاد اسید چرب ترانس در تمام روغنها وجود دارد. در نتیجه تا حد امکان روغن را حرارت ندهید و اگر هم لازم بود که غذایی سرخ شود، در مدت کوتاه و با حرارت کمتری (شعله کوچک اجاق) این کار انجام شود تا مقدار کمتری اسید چرب ترانس ساخته شود و روغن باقیمانده نیز دورریخته شود. (ایسنا)
این در حالی است که شروع زودرس غذای کمکی (قبل از شش ماهگی) سلامت کودک را حتی در دوران بزرگسالی تهدید میکند که یکی از آنها بروز آلرژیهای غذایی است البته شاید شما هم با شنیدن اسم آلرژی یاد بادامزمینی، بادمجان، گوجه و... میافتید، اما در مورد بچهها حتی مصرف شیر یا خامه هم میتواند حساسیتزا باشد.
آیا شما با مواد غذایی آلرژیزا آشنا هستید؟ اصلا از کجا بفهمیم کودکمان به چه خوراکیهایی حساسیت دارد؟ در صورت بروز حساسیت چه اقداماتی باید انجام داد؟
بعد از شش ماهگی، نیازهای غذایی بچهها فقط با شیر مادر برآورده نمیشود بنابراین علاوه بر شیر مادر، باید غذاهای نیمهجامد به برنامه غذایی روزانه کودک اضافه شود.
فرنی یکی از اولین غذاهاست و به مروز زمان حریره بادام، پوره سیب زمینی و سوپ هم به آن اضافه میشود البته برای تنوع باید هر چند روز یکبار مواد تشکیلدهنده غذا مثلا سوپ را با مواد غذایی مثل رشته فرنگی، هویج و... تغییر داد.
دکتر شاداب مالکی، متخصص کودکان در گفتوگو با جامجم میگوید: با افزایش سن کودک میتوان تنوع غذایی بچهها را بیشتر کرد، اما در این میان باید حواسمان به حساسیتهای غذایی هم باشد؛چراکه بعضی از بچهها توانایی خوردن بعضی مواد غذایی را ندارند. باید بدانید حساسیت یا آلرژی به غذاها، یک بیماری ژنتیکی است که میتواند از والدین به بچهها منتقل شود. حساسیت غذایی وقتی اتفاق میافتد که سیستم ایمنی بدن، یک ماده خوراکی را با یک ماده مهاجم مثلا میکروبها اشتباه میگیرد و نسبت به آن واکنش نشان میدهد. این واکنش باعث بروز علائمی میشود که ازجمله مهمترین آنها باید به کهیر جوش، تورم صورت، لبها یا زبان استفراغ، دلدرد، نفخ شکم، اسهال وجود خون در مدفوع، سرفه، مشکلات تنفسی و در موارد شدیدتر به بیهوش شدن کودک و کما اشاره کرد. البته این علائم، چند دقیقه تا چند ساعت بعد از خوردن ماده غذایی آلرژیزا ظاهر خواهد شد. همچنین هر بار که غذای جدیدی به برنامه غذایی کودک اضافه میشود باید والدین حواسشان به علائم آلرژیک باشد.
غذاهای ممنوع در سال اول
به گفته دکتر مالکی، شیر دام، تخم مرغ، ماهی، میگو، گوجهفرنگی، سویا گندم، انواع توت، گیلاس، آلبالو، کیوی خربزه، بادام زمینی، اسفناج و... ازجمله مواد غذایی محسوب میشوند که در سال اول نباید به کودک داد.
گروه دوم،مواد غذاییای هستند که به جویدن بیشتری نیاز دارند (مثل آجیل، کشمش، ذرت و هویج). عسل، قهوه، شکلات، چای پررنگ، نوشابه، نخودفرنگی، باقلا، انجیر زردآلو، کیوی، آلبالو و... هم خوراکیهای مضری به حساب میآیند که برای کودک خطرناکند. بنابراین با دادن هر کدام از این مواد غذایی به کودک باید مراقب علائم حساسیتهای غذایی باشید.
پیشگیری کجای ماجراست؟
دکتر مالکی معتقد است برای جلوگیری از ایجاد حساسیتهای غذایی نباید غذای کمکی را زودتر از موعد یعنی قبل از 180 روزگی شروع کنید.
همچنین توصیه میشود غذاهای جدید را بتدریج به کودک بدهید تا دستگاه گوارش فرصت سازگاری با ماده غذایی جدید را پیدا کند. از طرفی هر ماده غذایی جدیدی که به کودک میدهید باید از یک قاشق مرباخوری شروع شود و بعد کمکم در روزهای آینده مقدار آن را اضافه کنید تا اگر کودک دچار حساسیت شد فرصت رساندن او به پزشک را داشته باشید البته خوشبختانه علائم حساسیت غذایی معمولا به صورت خفیف خود را نشان میدهد، اما این احتمال هم وجود دارد که شدید باشد. وقتی هم یک غذای جدید به کودک میدهید حداقل تا سه روز بعد از آن، غذای جدید دیگری به او ندهید تا واکنش بدن کودک را به همان نوع جدید بسنجید. در هر صورت با مراجعه به پزشک، حساسیت غذایی کودک مشخص میشود و باید آن ماده غذایی را از رژیم غذایی او حذف کنید. بد نیست بدانید بعضی حساسیتهای غذایی مثلا حساسیت به شیر، تخممرغ، ماهی، بعضی میوهها و... به مرور زمان و با بزرگ شدن کودک ممکن است از بین برود، اما حساسیت به خوراکیهایی مثل بادامزمینی و بادمجان معمولا تا آخر عمر باقی خواهد ماند.
شیر مادر ممنوع!
همان طور که اشاره شد در صورت بروز آلرژی به یک ماده غذایی خاص باید آن را از غذای کودک حذف کرد، اما اگر نوزادی که تنها غذای او شیر مادرش است به شیر مادر آلرژی داشته باشد چه باید کرد؟ دکتر مالکی در پاسخ میگوید: حساسیت به لاکتوز و مواد قندی در نوزادان منجر به حساس شدن روده، دل درد، استفراغ و خون در مدفوع میشود که در این شرایط نوزاد باید از شیر خشک بدون لاکتوز به جای شیر مادر تغذیه کند.
وقتی حساسیت اورژانسی است
گاهی حساسیت غذایی با علائم خطرناکی مثل تورم شدید صورت حلق، گلو یا انقباض شدید ناحیه حنجره، خس خس سینه و تنگی نفس شدید، کاهش فشارخون یا افت سطح هوشیاری در کودک بروز میکند که به مجموعه این علائم شوک آنافیلاکسی میگویند. در این صورت باید هر چه زودتر با اورژانس تماس بگیرید چون هر تاخیری میتواند سلامت کودک را تهدید کند.
جام جم - پریسا اصولی
محققان در بررسیهای خود دریافتند مصرف آب گرم بعد از هر وعده غذایی به هضم و عملکرد بهتر دستگاه گوارش کمک میکند. در واقع نوشیدن آب گرم فواید زیادی برای سلامتی داشته و در کاهش وزن بسیار موثر است.
دکتر گوسمن، مدیرعامل شرکت «rVita» گفت: نوشیدن آب گرم بعد از هر وعده غذایی بهترین روش برای کاهش وزن و سرعت بخشیدن به سوخت و ساز بدن است.
به گزارش ایسنا، محققان در این پژوهش دریافتند: آب گرم با افزایش دمای بدن، منجر به افزایش سرعت سوخت وساز شده و به کاهش وزن کمک میکند. همچنین آب گرم برای شستوشوی سیستم گوارشی، بخصوص چربی مفید است و مواد غذایی را به راحتی هضم میکند.
از دیگر مزایای نوشیدن آب گرم بعد از هر وعده غذایی، سمزدایی بدن است و مشکل نفخ معده را از بین میبرد بنابراین به جای استفاده از آب معمولی از آب گرم استفاده کنید و این عمل را در میان هر وعده یا بعد از آن انجام دهید و به صورت جرعه جرعه وآهسته بنوشید.
میثم شیرزاد دستیار تخصصی طب سنتی اظهار داشت: گاهی پیش میآید که به دلایلی فردی پُرخوری میکند و به دلیل پرخوریاش نیاز است که وعده بعدی غذا را امساک کند. به دلیل اینکه بار بیش از حد بر معده, کبد و دستگاه گوارش وارد کرده و نیاز است فرصتی را بدهد به دستگاه گوارش که آن بخش اضافی را هضم کنند و سوء هضم ایجاد نشود.
به گزارش تسنیم، این دستیار تخصصی طب سنتی ادامه داد: یعنی مادهای که بیش از توان بدن وارد بدن شده هضمش دچار اختلال میشود و مواد غیر طبیعی در بدن ایجاد میکند. شیرزاد افزود: یعنی آن چه که باید خلط صالح و طبیعی به مصرف بدن و ارگانهای بدن برسد, تبدیل به یک ماده غیر طبیعی میشود که برای بدن مضر است.
وی گفت: علائم اختلال هضم و تولید مواد غیر طبیعی در بدن را در بیماریهای مختلف را میتوان دید مانند ساخته شدن ماده سودای غیر طبیعی که نشانه آن تیرگی صورت، تیرگی سفیدی چشم, اختلالات خواب و اختلالات فکری است که برخی از افراد با آن مواجه میشوند.
این دستیار تخصصی طب سنتی خاطرنشان کرد: یک بخشی از تیرگیهای صورت، بیخوابیها و ... به خاطر اختلالات هضم معدی است. فرد یا بدخوری کرده و بیش از نیاز خورده و بخشی که بدن توان هضمش را نداشته تبدیل به مواد مضر برای بدن کرده است.
در طول 30 سال گذشته چاقی در سراسر جهان شیوع زیادی پیدا کرده است و هیچ کشوری راهکاری برای کاهش چاقی پیدا نکرده است.
کشورهای مختلف اهدافی را برای کاستن از چاقی دوران کودکی تعیین کردهاند، که به علت نبود سیاستهای لازم سبب روند کاهش چاقی شده است.
به گزارش باشگاه خبرنگاران جوان، ترزامرتیو از دانشگاه کمبریج لندن میگوید: هنگام غذا خوردن با کارد و چنگال زمان بیشتری صرف و حجم کمی از غذا داخل معده میرود.
براساس این تحقیقات برای کاهش چاقی باید سیاستهایی در پیش گرفت و مصرف نوشیدنی و تکههای بزرگ غذا را کم کرد.
براساس پژوهش دانشمندان دانشگاه کمبریج لندن برای کاهش وزن عوامل زیر بسیار پر کاربرد است:
1.مصرف مواد غذایی با کالری بالا مانند آبنبات، سیبزمینی سرخ کرده و کیک را باید کم کرد.
2.کاهش بستههای بزرگ مواد غذایی در دسترس.
3.ساختمان کافه و مواد غذایی با تکههای درشت از دسترس راحت خارج شوند.
4.محدود کردن بستههای مواد غذایی با بستههای بزرگ و کاهش قسمت تبلیغات در فروشگاه.
5.برجستهسازی تکههای کوچک غذایی.
6.ساخت کارد و چنگال کوچک برای سلفهای سرویس و طراحی بشقابهای کم عمق.
7.طراحی کارد و چنگال کوچک برای تشویق لقمههای کمتر.
8.قیمتگذاری کارد و چنگال متناسب با اندازهاش.
اندازه کارد و چنگال در طول 50 سال گذشته افزایش یافته و همین سبب افزایش وزن و چاقی در افراد میشود
در سازمانهای دولتی نظیر مدارس، بیمارستان و پایگاههای نظامی، مقرراتی برای کاهش مصرف مواد غذایی غیر استاندارد در نظر گرفته شده است.
گفتنی است 14 الی 33 درصد از افرادی که در رستورانها غذا با تکههای کوچک سفارش میدهند زودتر از دیگران وزنشان کاهش پیدا میکند.