در فرهنگ ایرانی سفرهخانه، طباخی، دیزیسرا، چلوکبابی، اغذیهفروشی، رستوران و سلف سرویس همگی از انواع غذاخوری هستند. غذاخوریها از دیدگاه نوع مشتریان، قیمت خوراکها و کیفیت خدمات ارائه شده به دو گروه اصلی تقسیم میشوند؛ گروه اول غذاخوریهای ارزانقیمتاند که اغلب مشتریان، مقید به رعایت آداب و رسوم ویژهای نیستند و بیشتر با لباسهای معمولی و غیررسمی در غذاخوری حاضر میشوند، اغذیهفروشیها و کلهپزیهای سطح شهر نمونهای از این غذاخوریها هستند و دسته دوم غذاخوریهای گرانقیمت هستند که بهای خوراکها و خدمات بالاست و بیشتر مهمانان با پوشاک رسمی یا نیمهرسمی حضور مییابند، رستوران و سفرهخانههای مدرن و برخی از انواع چلوکبابیهای بزرگ که در آن انواع خورشها هم سرو میشود، در این گروه قرار دارند.
اما فرق رستوران با سفرهخانه و سلف سرویس در این است که در رستوران انواع متنوعی از نوشیدنیها و خوراکها که میتواند خوراکهای دریایی، گیاهی یا غذاهای ویژه اقوام و ملتهای مختلفی چون ژاپن، چین، ایتالیا و... باشد برای مشتری سرو میشود که بسته به کیفیت خوراک، چیدمان مناسب، نظافت و... رستورانها درجهبندی میشوند، اما در سفرهخانه، چلوکبابی و طباخی تنها غذاهای سنتی ایرانی سرو میشود و سلف سرویس هم برخلاف رستوران نوعی غذاخوری خویشتن یار است که اغلب وسایل و ملزومات غذا را باید خودمان انتخاب و سرو کنیم.
باور بهداشتی مهمتر از ظواهر بهداشتی
اگر بگوییم غذاخوری یا رستورانی خوب و بهداشتی است که پرسنل خدمتگزار آن هنگام تهیه و سرو غذا باید کلاه مخصوص به سر گذارند و از دستکش سفید لاتکس استفاده کنند و پیشبند ببندند، ظاهربینانه و گزاف گفتهایم؛ چون گرچه در بسیاری از غذاخوریها و حتی رستورانهای مجلل و گرانقیمت، این موازین رعایت میشود، اما اغلب نمادین و ظاهری است.
بارها دیده شده است که کارگران یک رستوران یا اغذیهفروشی دستکش به دست دارند، اما به غیر از مواد غذایی با همان دستکش گوشی تلفنشان را پاسخ میدهند، پول میگیرند، چرخی به کلاه روی سرشان میدهند و عرقگیری میکنند، بدنشان را میخارانند و به سوراخ یا پارگی دستکششان توجهی نمیکنند و بدتر از همه اگر قصد تعویض دستکش را داشته باشند دستشان را که زیر این لایه پلاستیکی بشدت عرق کرده شستوشو نمیدهند.
در بیشتر سفرهخانهها و رستورانهای لوکس نیز افرادی که غذا را سرو میکنند، اغلب لباس فرم یکدست و گرانمایهای به تن دارند که معلوم است حتی در طی ماه هم شسته نشده است. در نتیجه بیش از داشتن ظاهر بهداشتی، اعتقاد به رعایت موازین بهداشتی در اولویت قرار دارد و این موضوع عملی نخواهد شد، مگر با آموزش مکرر کارگران و صاحبان غذاخوریها و البته نظارت دقیق، قوی و بدون اطلاع بازرسانبهداشت.
با این تفاسیر چون اکنون موازین بهداشتی از سوی اغلب کارگران رعایت نمیشود، دستکم به وجود کارت بهداشت تکتک کارگران شاغل در غذاخوریها که باید به دیوار نصب شده باشد، دقت کنید. کارگری که کارت بهداشت دارد لااقل به برخی از میکروبهای خطرناک بیماریزا آلوده نیست. البته اگر بهداشت فردی رعایت نشود وجود این کارتها کارآمد نخواهد بود و انگلها و بخصوص میکروبهای مولد مسمومیت غذایی با علائمی چون تهوع، استفراغ، تب، شکم درد و اسهال براحتی از طریق این افراد به مشتریان انتقال خواهد یافت. در نتیجه نباید به هر کسی اجازه کار در رستوران و اغذیهفروشیها داده شود و این موضوعی است که کمتر مورد توجه قرار میگیرد.
منوی یک رستوران خوب چه ویژگیهایی دارد؟
منو یا صورت غذا فهرستی است که هنگام ورود به رستوران یا غذاخوری به دست مشتری داده میشود. در منوی یک رستوران باکیفیت و برتر باید حداقل بیش از سه مدل سالاد سبزیجات درج شده باشد و تناسبی میان غذاهای گریل شده، سرخ شده، کبابی و پخته در سه حجم مختلف غذایی آقایان، خانمها و بچهها در نظر گرفته شده باشد. هرچه تعداد غذاهای سوخاری کمتر و غذاهای تهیه شده با تنور و هوای داغ فر بیشتر از غذاهای کبابی و زغالی با آتش باشد غذای آن رستوران سالمتر است. ضمن اینکه بهتر است قسمتی از منو به غذاهای رژیمی (کمنمک، کمچرب و آبپز) که برای بیماران، سالمندان و افراد چاق مناسب است، اختصاص داده شده باشد. به رستورانی که همراه انواع غذاهای نانی به جای سیب زمینی سرخ شده یا چیپس دور چین غذا را با دستکم دو مدل سبزی بخارپز همراه یک عدد لیموی تازه ارائه میدهد، میتوان امتیاز بالایی داد.
در منو باید علاوه بر درج قیمت تمام خوراکیها، آشامیدنیها، دسرها و پیشغذاها، ترکیب تکتک مواد غذایی به کار رفته در هر غذا قید شود. این کار نشان میدهد آن رستوران به سلامت مشتریانش توجه دارد. در قسمت نوشیدنیهای یک منوی سالم باید آب، دوغ، کفیر، ماءالشعیر و انواع آبمیوههای طبیعی قید شده باشد.
به فضا و امکانات رستوران توجه کنید
فضای یک رستوران خوب و مناسب باید به گونهای طراحی شده باشد که مشتریها بتوانند مواد اولیه و نحوه پخت و پز غذاها را ببینند ضمن اینکه سیستم تهویه رستوران باید به قدری قوی باشد تا بوی انواع غذاها در فضای رستوران استشمام نشود چون باعث فراری دادن مشتری میشود.
بهتر است آشپزخانه در فضایی بسته قرار گیرد و مشتری به وسیله نمایشگرهایی مستقیم و زنده فعالیت افراد داخل آشپزخانه و مواد اولیه، نحوه پخت و پز و سرو غذا را تماشا کند. هرچند این نمایشگرها نمیتوانند بخوبی رعایت نکات بهداشتی از سوی کارگران آشپزخانه را به تصویر درآورند. لازم است بدانید هرچقدر کیفیت و طعم غذای یک رستوران خوب باشد، اما در مقابل پرسنل، موازین بهداشتی را رعایت نکنند، آن رستوران خوب و برتر نخواهد بود و باید از مراجعه مجدد به چنین غذاخوریهایی اجتناب کرد.
درخصوص وسایل موجود در محیط رستوران باید بگوییم، بهتر است میز رستوران شیشهای باشد چون سطوح میزهای پلاستیکی آلودگیها را براحتی به خود جذب میکنند. دیوارها، صندلیها، بسته دستمال کاغذی و نمکدان، فلفل و سماقپاش یا ظروف سس سفید و قرمز روی میز باید کاملا تمیز بوده و ظاهری چرک و چسبناک نداشته باشند.
فضای یک رستوران باید به میزانی بزرگ باشد که میز و صندلی مشتریها بیش از اندازه به هم نزدیک نباشد و وضع به گونهای نشود که اگر فردی قصد چرخش و بلند شدن از صندلی خود را داشت به اجبار موجب برخاستن و تغییر جای چند نفر از میز کناری شود. در این صورت آرامش و راحتی برای صرف غذا سلب میشود. ضمن اینکه از نظر قوانین بهداشتی اگر فضای غذاخوریها از متراژ مورد نظری کمتر باشد بدون شک در آن محیط مسائل بهداشتی نیز بخوبی رعایت نخواهد شد که مسئولان اتحادیههای ذیربط باید حین دادن مجوز این مسائل را در نظر گرفته و بازرسان بهداشت بر این موارد خرده بگیرند.
حضور مسئول رستوران در میان مشتریان و پرس و جو از آنان در مورد کیفیت و کمیت غذا نشاندهنده آن است که آن رستوران به فکر ارتقای کیفیت غذاها و جلب رضایت مشتریان است. یکی از مهمترین معیارهایی که میشود فهمید یک رستوران مدیریت، بهداشت و کیفیت غذایی بالایی ندارد این است که اگر پرسنل ارائهدهنده خدمات به مشتریها، بینظم و نامرتب باشند، بدون شک آن رستوران مدیر مقتدری ندارد و این موضوع میتواند تاثیر منفی بر سلامت و کیفیت غذای آن رستوران داشته باشد.
اما چرا برخی از غذاخوری یا رستورانها باوجود ظاهر و کیفیت نامطلوب غذایی باز هم شلوغ و پرمشتریاند؟ در این خصوص باید بدانید شلوغی اینگونه رستورانها به خاطر نبود غذاخوریهای رقیب در آن محل است که مردم را مجبور به مراجعه به همان یک رستوران میکند. رستورانهای سرراهی در جادهها از این جملهاند.
خاطرنشان میکنیم، درست است صرف یک غذای خوب در رستوران همراه خانواده یا دوستان بسیار دلچسب و خالی از لطف نیست، اما باید بدانیم غذای هیچ غذاخوری یا رستورانی به پای غذای خانگی عیال که با عشق و صفا و صمیمیت و با در نظر گرفتن نکات بهداشتی و با حداقل نمک و چربی و به روش سالم طبخ میشود، نمیرسد.
ضمن اینکه توجه به بهداشت و سلامت غذاهای رستورانی و استقبال از غذاهای خانگی باعث میشود برای فرزندانمان یا همان پدر و مادرهای آینده الگوی خوبی باشیم.
فاخره بهبهانی / جام جم
علی میرزاجانی میگوید: در تجویز و استفاده از عینک باید به مسائل بهداشتی و پزشکی، شکل ظاهری صورت، میدان دید و تناسب عینک با عدسی توجه شود. در کشور ما این فاکتورها کمتر رعایت میشود.
به گفته او در خصوص انتخاب فریم عینک باید به چهار نکته توجه کرد که یکی از مهمترین آنها قابلیت عینک برای نگهداری خوب عدسی از نظر مسائل اپتیکی است. برای مثال عدسیهای آستیکماتیسم استوانهای هستند و این موضوع باید در تهیه فریم لحاظ شود یا اینکه عدسیهای قطور برای شمارههای بالای چشم باید روی فریمهایی با ویژگیهای خاص سوار شوند. بنابر این باید فریمی انتخاب شود که شرایط اپتیکی مناسب را فراهم کند.
او میگوید: «یکی دیگر از مسائل مهم در انتخاب عینک شرایط ظاهری و صورت فرد است. بنابراین در استفاده از عینک باید به گونهای عمل شود که نه تنها عامل کاهش زیبایی محسوب نشود، بلکه چنانچه نواقصی در صورت وجود دارد این نواقص کاهش پیدا کند. برای مثال کسی که بینی پهن یا بلند دارد یا چشمانش به یکدیگر نزدیک یا از هم دور هستند باید از فریمهای متناسب چهرهاش استفاده کند. در حقیقت برای هر نوع چهرهای، شکل خاصی از فریم کارایی دارد.»
به گفته او موضوع سومی که در انتخاب فریم عینک باید رعایت شود، مسائل پزشکی و بهداشتی مانند درماتیت یا التهابات پوستی تماسی است. درواقع پوست برخی صورتها به آلیاژ فریمها حساسیت دارد. بنابراین فرد باید فریمی انتخاب کند که با پوست صورتش سازگار باشد ولی متأسفانه این موضوع در ایران بر اساس آزمون و خطا انجام میشود. به عبارت دیگر فرد ابتدا فریم را تهیه میکند و پس از استفاده هنگامی که صورتش زخم شد، برای تعویض فریم عینک اقدام میکند.
این موضوع در رابطه با پل بینی عینک نیز وجود دارد. مثلث بالای لب تا نقطه بین چشم ما از نظر عصبی و عروقی بسیار حساس است، زیرا عروق خونی و عصبی زیادی از این ناحیه میگذرد. بنابراین عینکی که پل بینی نامناسبی داشته باشد، باعث واکنشهای عصبی نامناسب یا خستگی فرد خواهد شد. دسته فریم نیز بسیار مهم است، زیرا فرورفتگی که در پشت گوش و پشت استخوان ماتسواید وجود دارد، مرکز عصبی است و چنانچه دسته فریمهای عینک به شکل مناسب در آنجا قرار نگیرد واکنشهای عصبی و سردرد ایجاد میکند و تحمل عینک را برای فرد سخت میکند.
میرزاجانی میگوید: «فاکتور چهارم در رابطه با تجویز و تهیه عینک، میدان بینایی افراد است. میدان بینایی آن چیز است که علاوه بر دید مرکزی نیاز داریم تا حواشی خود را ببینیم و برخی فریمها این فضا را برای فرد ایجاد نمیکند.»
به گفته او برخی از فریمهای کائوچویی آن قدر پهن هستند که میدان بینایی فرد را دچار اشکال میکنند یا برخی دستههای عینک آن قدر پهن هستند که میدان بینایی اطراف فرد را دچار مشکل میکنند. (ایران)
355
دکتر عبدالجلیل کلانتر هرمزی اضافه کرد: پروتز گونه به عنوان یکی از ارکان جراحی صورت از سالها قبل متداول شده است. عمل جراحی گونهگذاری یا گذاشتن گونه در حقیقت نوعی افزایش بافت و برجسته کردن گونه است که روشهای متعددی دارد. این روش جراحی اغلب در مورد گونههای عقب رفته یا صاف کاربرد دارد و علت صاف بودن گونه یا عقب بودن آن متفاوت است. برخی مواقع در اثر کاهش چربی روی گونهها این حالت ایجاد میشود و در مواقعی دیگر به دلیل عقب بودن اسکلت گونه یا قسمتهای میانی استخوان صورت است. گاهی نیز به دلیل تصادف ممکن است یک گونه یا هر دو گونه عقبنشینی کند یا در اثر ضربه شدید به چند قطعه شکسته و مقداری از استخوان آن جذب شود.
وی یادآور شد: در مواردی که عیب استخوان میانی صورت وجود دارد و فک بالا هم عقب است، بهترین راه اصلاح جلو آوردن قسمت میانی صورت است، اما در مواقعی که فقط مشکل در گونه و زیر چشم باشد، تقویت استخوان گونه هم موثراست.
این فوق تخصص جراحی پلاستیک با بیان اینکه پروتز گونه دارای انواع متفاوتی از نوع سیلیکونی تا استخوانی است، گفت: هر کدام از این انواع که خود دارای اندازههای متفاوتی هم هستند برای موارد متفاوت عقب رفتگی گونه است و فوائد و مضرات مربوط به خود را دارند.
وی افزود: پروتز گونه اغلب از طریق برش داخل دهان گذاشته میشود (با ایجاد شکاف دو طرفه) ولی از طرق دیگر همانند شکاف زیر پلک یا جلوی گوش هم کار گذاشته میشود. بعضی از جراحان پلاستیک تمایل دارند که در موقع انجام جراحی پلک پایین در صورت لزوم پروتز را از همین شکاف روی گونه بگذارند و بعضی دیگر در موقع جراحی کشش صورت از طریق برش جلوی گوش، ولی در هر صورت شایعترین روش کارگذاری پروتز گونه از راه دهان است. پروتز گونه را در مرد و زن جوان میتوان از سن بالای ۱۸ سال کار گذاشت.
کلانتر هرمزی یادآور شد: این پروتز را میتوان با بیحسی موضعی یا بیهوشی کامل کار گذاشت ولی بهتر است در اطاق عمل مجهز و استاندارد گذاشته شود. در صورتی که اصول استاندارد انتخاب بیمار و محل مناسب رعایت شود و به دست متخصص گذاشته شود، این جراحی با حداقل عوارض همراه است ولی به ندرت ممکن است عوارضی همچون خونریزی محل عمل، خونمردگی، جابجایی پروتز و عفونت هم حاصل شود. به غیر از مورد عفونت به طور معمول بقیه موارد قابل کنترل هستند.
وی همچنین گفت: در مورد عفونت حتما باید پروتز خارج شود و در صورت لزوم چند ماه بعد دوباره اقدام به گذاشتن آن کرد. بعضی از جراحان پلاستیک با سلیقه شخصی یا تقاضای بیمارشان ممکن است به جای پروتز از تزریق چربی برای تقویت گونه استفاده کنند که گرچه این روش بسیار خوبی است ولی در مواردی ممکن است تمام یا قسمتی از چربی جذب شود.
این فوق تخصص جراحی پلاستیک اضافه کرد: برای افزایش حجم ناحیه گونه تزریق ژل جایگاه علمی ندارد و به دلیل غیرقابل جذب بودن ممکن است عوارض متعددی ایجاد کند. در مورد عمر پروتز گونه در جایی اشاره نشده است ولی تا مادامی که باعث مشکل برای بیمار نشود، وجود آن بیضرر است. (ایسنا)
149
انتخاب بالش مناسب و استاندارد به شما کمک میکند که مدت طولانیتری بخوابید و در حین خواب، احساس راحتی و آرامش بیشتری داشته باشید.
هلثدینیوز به نقل از موسسه ملی خواب در آمریکا در همین زمینه چند توصیه بهداشتی دارد که شما را برای انتخاب بالشت مناسب خودتان راهنمایی میکند:
- برای افرادی که عادت دارند به پشت و در وضعیت طاقباز بخوابند، استفاده از بالشی نسبتا نازک که قسمت پایین آن اندکی ضخیمتر است توصیه میشود تا به این طریق محافظت مناسبی از مهرههای گردن و نگه داشتن آن در حالت راحت هنگام خواب ایجاد شود.
- افرادی که عادت دارند روی شکم یا به اصلاح در وضعیت «دَمَرو» بخوابند بهتر است نازکترین بالش را برای خود انتخاب کنند تا از وارد آمدن فشار بر ناحیه تحتانی کمر در هنگام خواب تا حد امکان کاسته شود.
- افرادی که بیشتر به پهلو میخوابند باید بالش ضخیمی را انتخاب کنند که حاشیه عریضی دارد تا فضای بین شانه و گوش پُر شود.
- علاوه بر موارد فوق، قرار دادن یک بالش مناسب بین زانوها مانند بالشتکهای مخصوص ارتوپدی میتواند به تسکین کشیدگی و کاهش فشار روی قسمت تحتانی کمر کمک کند.
- همچنین توصیه میشود بالشی را که برای خواب شبانه استفاده میکنید پس از ۱۸ ماه تعویض کنید. (ایسنا)
گل سرخ را حتما پودر کنید.
روغن را در یک قابلمه مناسب بریزید و روی حرارت بگذارید.
آرد را به روغن اضافه و سرخ کنید و مرتب به هم بزنید تا نسوزد و بوی خامی آن گرفته شود، ولی دقت کنید خیلی رنگ آن تیره نشود.
حرارت را خاموش کرده و پودر گل سرخ و عسل و پودر شکر و پودر بادام یا گردو، هل و گلاب را به آن اضافه کنید و خوب مخلوط کرده تا خمیری لطیف نسبتاً منسجمی حاصل شود. حتی می توانید داخل غذاساز مخلوط کنید.
سپس خمیر را روی یک سطح صاف، به وسیله وردنه به قطر دو سانتیمتر، باز کرده و با یک قالب شکیل، آن را قالب زده و در ظرف مورد نظر بچینید و روی آن را با پودر پسته و پودر گل سرخ تزیین نمایید.
این حلوا را میتوانید در ماه رمضان تهیه و با آن افطار کنید .
(ایران بانو)
اگر شما هم جزو افرادی هستید که دوست دارید کمری باریک و اندامی موزون داشته باشید و هنوز به این خواسته نرسیدهاید، پیشنهاد میکنیم نکات زیر را مطالعه کنید تا با به کار بستن آنها به وزن دلخواه برسید:
* به رژیم غذاییتان توجه داشته باشید: تحقیقات نشان داده مصرف غلات به همراه انواع میوه و سبزی باعث میشود بدن شما مقدار چربی کمتری جذب کند. نانهایی که با آرد کامل از غلات پخته میشود به مراتب مفیدتر است، زیرا هیچ مواد نگهدارندهای در آن استفاده نشده است.
تغذیه صحیح شامل نان، غلات، میوه و سبزی به لاغری شما کمک شایان توجهی میکند، اما به دلیل آن که برخی میوهها حاوی مقدار زیادی قند هستند، در مصرف آنها نباید زیادهروی کرد. پزشکان معتقدند با کم کردن 7000 کالری حدود یک کیلوگرم از وزنتان کاسته میشود، اما نیازی نیست برای کاستن این مقدار، غذایتان را نصف کنید. شما باید تغذیه سالمتری داشته باشید و نه خیلی کمتر.
* آب فراوان بنوشید: زیاد پیش میآید که بدن ما کمبود مایعات دارد، اما ما آن را با گرسنگی اشتباه میگیریم. آب فراوان بنوشید تا این مشکل پیش نیاید و همچنین به لطافت پوست و موی خود کمک کرده باشید.
* به کیفیت اهمیت دهید، نه کمیت: معمولا افرادی که رژیم میگیرند، اصرار به کاستن مقدار غذای خود دارند. در حالی که شما باید خوراکیهای سالم را جایگزین غذاهای چرب و دارای قند کنید. مواد سالم، کمکالری و فیبردار بخورید تا لاغر شوید.
* نرمش کنید: یکی از کلیدهای طلایی لاغری، ورزش کردن است، اما این کار باید طبق اسلوب خاص صورت گیرد. ورزش را به صورت تدریجی وارد برنامهتان کنید تا بدنتان به آن عادت کند. اگر ناگهان شروع به ورزشهای سنگین کنید، جسم شما آسیب میبیند و ادامه ورزش کردن برای شما میسر نمیشود.
* قسمتهای دیگر را درشت کنید: یکی از راههای باریک نشان دادن هر قسمت از بدن آن است که نقاط اطراف را درشتتر جلوه دهید. اگر شانهها و سینه را با ورزش درشتترکنید، خودبهخود کمرتان باریکتر جلوه میکند.
* لباس مناسب بپوشید: فرم لباس پوشیدن در لاغری و چاقی بسیار موثر است. تونیکهای باریک و بلند شما را لاغرتر نشان میدهند. لباسهایی که کمر باریک دارند یا روی آن کمربند بسته میشود، بپوشید تا کمرباریک جلوه کنید.
* از استرس دوری کنید: استرس موجب ترشح هورمون کورتیزول میشود و کورتیزول هم باعث چاق شدن بدن، بخصوص تجمع چربی دور شکم میشود. خود را از استرش و فشار دور نگه دارید تا قدمی در راه لاغری برداشته باشید.
* خواب کافی داشته باشید: کسی که کم میخوابد، احساس بیحالی میکند و به همین دلیل سعی میکند با پرخوری این ضعف را جبران کند. 7 تا 8 ساعت خواب راحت داشته باشید و سعی کنید از نیم ساعت قبل از خواب با ابزارهایی مثل تلفن همراه، تبلت یا رایانه کار نکنید تا نور آنها مخل خواب شما نشود.
* وعدههای غذاییتان را بیشتر کنید: به جای آن که سه وعده غذای سنگین بخورید، پنج وعده غذای سبک تناول کنید. این روش متابولیسم بدن را افزایش میدهد و قند خونتان را نیز کنترل
میکند.
* چای سبز بنوشید: اگر میخواهید هرچه سریعتر از شر چربیهای شکمی خلاص شوید، چای سبز بنوشید. چای سبز روند متابولیسم برای سوزاندن و دفع چربی شکم را تسریع میبخشد و به این ترتیب، هیکلی زیبا را به شما تقدیم میکند.
* مصرف نمک را به حداقل برسانید: هرجا صحبت از مصرف نمک باشد، صحبت از بیماری و ناراحتی هم خواهد بود. مصرف نمک را به حداقل برسانید و آب زیاد بنوشید تا سموم بدنتان دفع شوند و به روند لاغریتان کمک کرده باشید.
* خوراکیهای مناسب برای لاغری بخورید: مصرف سیب، جو، ماست، انار، بلوبری، عدس، سالمون، بذر کتان، قارچ، فلفل چیلی، بادام، روغن زیتون و زغالاخته را در برنامه غذاییتان بگنجانید.
(چاردیواری-ضمیمه دوشنبه روزنامه جام جم)
محققان این مطالعه توانستند ژن هایی را که در این فرآیند نقش دارند و مسئول تغییرات بدن در شبانه روز هستند کشف کنند، اما هنوز از چگونگی این ارتباط مطمئن نیستند.
تحقیقات قبلی نشان داده است افرادی که دیروقت یا هنگام شب غذا میخورند، نسبت به افرادی که در ساعات اولیه روز عادت به غذا خوردن دارند، بیشتر در معرض خطر بیماری های قلبی قرار دارند.
پژوهشگران برای فهمیدن اینکه آیا تغییر الگوهای غذا خوردن میتواند بر سلامت قلب و پیشگیری از بیماریهای قلبی-عروقی تاثیر داشته باشد یا نه، آزمایشی روی مگس های ۱۴ روزه انجام دادند. در این آزمایش به یک گروه از مگس ها، رژیم غذایی آرد ذرت داده و به آنها اجازه داده شد تا در تمام طول روز غذا بخورند و گروه دوم تنها ۱۲ ساعت در روز مجاز به خوردن بودند.
طی چند هفته، میزان غذایی که مگس ها خورده بودند و همچنین خواب، وزن و سلامتی قلب آنها بررسی و ثبت شد. بعد از سه هفته مشخص شد مگس هایی که محدود به ۱۲ ساعت تغذیه در روز بودند؛ خواب بهتری داشتند، وزن اضافه نکردند و قلب آنها سالم تر از مگس های گروه دیگر بود. بعد از ۵ هفته نیز نتایج مشابهی به دست آمد. پژوهشگران چند بار این آزمایش را تکرار کردند تا در نهایت متقاعد شدند که این نتایج به جوان یا پیر بودن مگس ها ربطی ندارد و در حقیقت به دلیل محدود شدن زمان تغذیه بوده است.
پس از این آزمایش، آزمایش دیگری صورت گرفت تا مشخص شود کدام ژن در نتیجه محدود شدن زمان تغذیه تغییر یافته است. نتیجه آزمایش نشان داد که در مگس هایی که ژن mETC آنها جهش یافت، محدود کردن زمان تغذیه سبب افزایش حفاظت بدن در برابر بیماری های قلبی ناشی از کهولت سن شد، در حالی که در مورد ژن های دیگر هیچ مزایایی مشاهده نشد.
البته برای تعمیم این مطالعه به انسان موانعی وجود دارد که باید روشن شود. انسان ها همیشه یک نوع غذا مصرف نمیکنند و سبک زندگی آنها عامل تعیین کننده زمان غذا خوردن آنهاست. با این حال پژوهشگران خوش بین هستند که این نتایج بتواند برای سلامتی انسان و مشکلات مربوط به چاقی و بیماریهای قلبی-عروقی فوایدی داشته باشد.(مهر)
رعایت تنوع به این معنی است که هر روز از تمام مواد غذایی موجود در گروههای غذایی پنجگانه استفاده کنیم. تعادل به این معنی است که به اندازه بخوریم و از کمخوری یا پرخوری بپرهیزیم.
راهنمای غذایی وسیلهای است برای این که هر فرد بداند چه گروههای غذایی وجود دارد؟ چه مواد غذایی در هر گروه جای دارد و باید به چه میزان از مواد غذایی در هر گروه خورده شود؟
راهنمای غذایی ایرانیها به شکل هرم است. قرار گرفتن مواد غذایی در بالای هرم به این معنی است که افراد بزرگسال باید از این مواد غذایی کمتر مصرف کنند؛ مانند قندها و چربیها. هرچه از بالای هرم به سمت پایین نزدیک میشویم، مواد غذایی موجود را باید بیشتر مصرف کنیم.
پنج گروه اصلی غذایی عبارتند از گروه نان و غلات شامل انواع نان، برنج، ماکارونی، غلات صبحانه، گندم و جو است.
گروه نان و غلات در قاعده هرم غذایی قرار دارد که بزرگترین بخش هرم است. یعنی در طول روز باید از مواد غذایی این گروه بیشتر از دیگر گروههای غذایی استفاده کرد.
این گروه به علت داشتن مواد نشاستهای به عنوان مواد غذایی تامینکننده انرژی محسوب میشوند.
علاوه بر آن فیبر، انواع ویتامینهای گروه ب، آهن، پروتئین و منیزیم را نیز تامین میکنند. مصرف گروه نان و غلات برای تامین انرژی، رشد و سلامت دستگاه عصبی لازم است.
هر واحد از این گروه عبارتست از یک کف دست بدون انگشت (معادل 30 گرم) انواع نانها، برای نان لواش چهار کف دست معادل 30 گرم است یا نصف لیوان برنج یا ماکارونی پخته یا یک چهارم لیوان غلات خام مانند گندم و جو و یا سه چهارم لیوان غلات صبحانه. برای افراد بزرگسال سالم نیز روزانه مصرف شش تا 11 واحد از گروه نان و غلات توصیه میشود.
گروه سبزیها نیز شامل انواع سبزیهای برگدار، خیار، گوجه فرنگی، پیاز، کلم، سیب زمینی، هویج، نخود سبز، کدو، بادمجان و ... است. گروه سبزیها در دومین ردیف هرم غذایی قرار دارند که برای حفظ مقاومت بدن در برابر عفونتها، ترمیم زخمها، دید در تاریکی و سلامت پوست ضروری است.
هر واحد از این گروه عبارتست از یک لیوان سبزی برگی مانند کاهو و سبزی خوردن، نصف لیوان سبزی پخته، سبزی خام خرد شده، یک عدد سیب زمینی، گوجه فرنگی، خیار متوسط یا نصف لیوان نخود سبز، کلم بروکلی، لوبیا سبز، هویج خرد شده، جوانه گندم و قارچ پخته. برای افراد بزرگسال سالم نیز روزانه مصرف سه تا پنج واحد از گروه سبزیها توصیه میشود.
گروه میوهها نیز شامل انواع میوه، آب میوه طبیعی، میوه خشک و کمپوت است. گروه میوهها در دومین ردیف هرم غذایی در کنار گروه سبزیها قرار دارد؛ میوهها منابع غنی از انواع ویتامینها، املاح و فیبر هستند.
مصرف این گروه در جلوگیری از خشکی پوست، افزایش مقاومت بدن در برابر عفونت و سلامت چشم موثر است.
میوهها دارای آنتی اکسیدانهای طبیعی هستند. شادابی و سلامت پوست و کاهش فرآیند پیری، مبارزه با عوامل سرطانزا از مهمترین خواص آنتی اکسیدانها است.
هر واحد از این گروه عبارتست از یک عدد میوه متوسط مانند سیب، پرتقال و ... یا نصف لیوان آب میوه تازه و طبیعی یا نصف لیوان میوههای ریز مثل توت یا یک چهارم لیوان میوه خشک. برای افراد بزرگسال سالم نیز روزانه مصرف دو تا چهار واحد از گروه میوهها توصیه میشود.
گروه شیر و فرآوردههای آن شامل شیر، ماست، پنیر، کشک، دوغ و بستنی است. در سومین ردیف راهنمای غذایی، گروه شیر و فراوردههای آن قرار دارد. مواد مغذی این گروه شامل پروتئین، کلسیم، فسفر، ویتامین آ و بعضی از انواع ویتامینهای گروه ب است. این گروه در رشد و استحکام استخوانها، دندانها و سلامت پوست نقش مهمی دارند.
هر واحد از این گروه برابر است با یک لیوان شیر یا یک لیوان ماست کم چربی یا 45 تا 60 گرم پنیر (دو قوطی کبریت پنیر) یا دو لیوان دوغ. برای افراد بزرگسال سالم نیز روزانه مصرف دو تا سه واحد از گروه شیر و فراوردههای آن توصیه میشود.
گروه گوشت، حبوبات، تخم مرغ و مغزها شامل انواع گوشت قرمز (گوسفند و گوساله)، گوشت سفید (مرغ، ماهی و پرندگان)، تخم مرغ و سایر پرندگان، حبوبات (عدس، انواع لوبیا، لپه، نخود و ...) و مغزها (گردو، بادام، فندق و ...) است.
در سومین ردیف راهنمای غذایی، گروه گوشت، حبوبات، تخم مرغ و مغزها در کنار گروه شیر و لبنیات قرار دارد.
این گروه برای رشد، خونسازی و سلامت دستگاه عصبی لازم است. مواد غذایی مهم در گروه گوشت، حبوبات، تخم مرغ و مغزها، پروتئین، آهن، روی، منیزیم و بعضی از انواع ویتامینهای گروه ب و ویتامین «ای» است.
هر واحد از این گروه برابر است با 60 گرم گوشت بدون چربی پخته شده (دو قطعه خورشتی)، نصف ران متوسط یا نصف سینه متوسط مرغ یا دو عدد تخم مرغ یا نصف لیوان حبوبات پخته یا یک سوم لیوان انواع مغزها (گردو، فندق، بادام، پسته و تخمه). برای افراد بزرگسال سالم نیز روزانه مصرف دو تا سه واحد از گروه گوشت، حبوبات، تخم مرغ و مغزها توصیه میشود.
بنابر اعلام دفتر بهبود تغذیه وزارت بهداشت، گروه متفرقه (چربیها و قندها) نیز در راس هرم غذایی قرار گرفته است. این گروه شامل انواع روغنها، سسها، شیرینی، شکلات، نوشابههای گازدار، آب میوههای صنعتی و ... است. توصیه میشود. افراد بزرگسال در برنامه غذایی روزانه از این گروه کمتر مصرف کنند.
چند توصیه مهم
- برای کامل کردن پروتئین گروه نان و غلات بهتر است آنها را به صورت مخلوط با حبوبات مصرف کنید (مثلا عدس، پلو، باقلا پلو، عدسی با نان و غیره)
- انواع غلات بو داده مانند برنجک، گندم برشته، ذرت بو داده تنقلات با ارزشی هستند و دانش آموزان میتوانند به عنوان میان وعده از آنها استفاده کنند.
- در وعده صبحانه و میان وعده از سبزیها و میوهها استفاده کنید.
- آب میوههای طبیعی بخورید و از خوردن آب میوههای صنعتی پرهیز کنید، زیرا یک لیوان آب میوه صنعتی، دارای 10 قاشق چای خوری شکر است و برخی از آنها به وسیله آب رقیق شدهاند.
- با صرف سبزیها همراه وعدههای غذایی یک الگوی خوب برای کودکان باشید.
- از شیر و لبنیات کم چرب (5.1 درصد یا کمتر) استفاده کنید.
- حتما قبل از مصرف هر نوع کشک مقداری آب به آن اضافه کنید و حداقل 10 تا پنج دقیقه در حال به هم زدن بجوشانید. از انواع کشک کم نمک استفاده کنید.
- با اینکه بستنی در گروه شیر و فراوردههای آن قراردارد ولی مقدار قند آن بالاست بنابراین در مصرف آن زیاده روی نکنید تا دچار اضافه وزن و چاقی نشوید.
- چربی و کلسترول مغز، زبان و کله پاچه زیاد است. در مصرف این گونه مواد غذایی افراط نکنید.
- از گوشتهای سفید مانند مرغ و ماهی به جای گوشت قرمز استفاده کنید.
- از انواع مغزها (گردو، بادام، فندق و پسته) به عنوان میان وعده مصرف کنید، زیرا برای تامین پروتئین، انرژی و برخی از مواد مغذی مانند آهن و روی مناسب هستند.
- ماهیها منبع خوبی از امگا 3 هستند. حداقل هفتهای دو مرتبه از آنها استفاده کنید.
- روغن جامد را به طور کلی از غذای خود حذف کنید.
- از حرارت دادن زیاد روغنها خودداری کنید و برای سرخ کردن از روغن مایع مخصوص سرخ کردن استفاده کنید.
- مصرف غذاهای شور امکان ابتلا به فشار خون بالا را تشدید میکند، بنابراین مصرف نمک را کاهش دهید. اگر در خانواده خود سابقه این بیماری را دارید حتما به این توصیه جدیتر عمل کنید.(ایسنا)
غزاله اسلامیان،متخصص تغذیه بالینی و رژیم درمانی در گفت و گویی با بیان اینکه یک الگوی تغذیه ای خوب، سالم و مغذی ویژگی یا اصل مهم کفایت، تعادل، کنترل کالری، میانه روی و تنوع را داراست ،افزود: با توجه به اینکه در ماه رمضان فرصت استراحت بیشتری به دستگاه گوارش داده شده است، بنابراین بهتر است در روزهای اول پس از پایان ماه رمضان از خوردن حجم زیاد مواد غذایی خودداری شود.
درس اول: منظم غذا بخورید
اسلامیان با بیان اینکه دریافت وعده های غذایی در یک ساعت منظم یکی از مهمترین درس هایی است که ماه مبارک رمضان به روزه داران داد اضافه کرد :انتخاب یک بازه زمانی مشخص برای خوردن وعده های غذایی فواید گوناگونی برای سلامتی افراد دارد.
وی ادامه داد: یکی از مهم ترین این فواید، ذخیره انرژی در طول روز است ،غذا خوردن نامنظم و حذف برخی ازوعده های غذایی باعث می شود بدن در طول روز با کمبود انرژی مواجه شود.
اسلامیان یاد آور شد: خوردن به موقع غذا قند خون را در حالت تعادل حفظ می کند و از ضعف های ناشی از گرسنگی پیشگیری می کند البته داشتن یک برنامه غذایی مشخص از ریزه خواری های غیرضروری نیز جلوگیری می کند.
متخصص تغذیه بالینی و رژیم درمانی گفت :خوردن 3 وعده غذایی یک عادت فرهنگی ایرانیان است، خوردن وعده های غذایی کوچک و منظم شانس جذب کامل مواد مغذی را به سیستم گوارشی می دهد، وقتی چهار یا پنج بار در روز غذاهای کوچک می خورید، در طول روز جریانی یکنواخت از مواد مغذی، قند خون و انرژی را به بدن خود می فرستید.
وی توصیه کرد: علاوه بر سه وعده غذایی، حداقل دو میان وعده سالم حاوی میوه ها و سبزی های تازه دریافت شود، میو ه ها و سبزی های تازه از منابع غذایی آب، ویتامین ها و مواد معدنی هستند که برای حفظ سلامتی بسیار ضروری است.
اسلامیان توضیح داد: بر اساس قانون دوم ترمودینامیک علم فیزیک، انرژی خود به خود به وجود نمی آید و خود به خود نیز از بین نمی رود بلکه از شکلی به شکل دیگری تبدیل می شود. بنابراین زمانی که غذایی بیش از نیاز بدن مصرف شود، بدن راهی جز تبدیل آن به چربی ندارد.
وی اظهارکرد: زمانی که وعده غذایی اصلی (صبحانه) حذف شود یا با تصور کاهش وزن، شام نیز خورده نشود اما در مقابل، ناهار پرحجم و پر کالری مصرف شود بخشی از عضلات مانند عضلات سرشانه ها برای تامین انرژی تحلیل می رود و در مقابل چاقی شکمی به وجود می آید.
درس دوم: نوشیدن مایعات به میزان کافی
اسلامیان با بیان اینکه نوشیدن آب به میزان کافی بسیار ضروری است گفت :در ماه رمضان روزه داران برای جلوگیری از کم آبی، در فاصله افطار تا سحر آب نوشیدند که در غلبه بر تشنگی در طول روز نقش به سزایی دارد. نوشیدن زیاد آب به دفع سموم بدن کمک می کند و حتی موجب بهبود سوخت و ساز چربی ها می شود.
وی ادامه داد: مایعات به کاهش خستگی، تولید ادرار و کاهش دمای بدن کمک می کند. اما چای، مایعات پر نمک (دوغ) و نوشیدنی های کافئین دار منجر به دفع آب بدن می شود و نباید تصور شود که با نوشیدن چای آب بدن تأمین می شود. در عین حال مصرف زیاد پروتئین های حیوانی منجر به دفع قابل توجهی از آب بدن می شود زیرا برای دفع متابولیت های سمی (اوره) که نباید در بدن تجمع یابد، مقدار زیادی آب لازم است.
درس سوم: پیروی از الگوهای سالم غذایی سنتی
متخصص تغذیه بالینی و رژیم درمانی با اشاره اینکه یکی از الگوهای سالم ماه رمضان مصرف غذاهای سنتی و خانگی مانند انواع آش ها و سوپ ها است گفت: تداوم این غذاها در سایر روزهای سال با رعایت میزان چربی و مقدار دریافتی می تواند از ابتلا به بیماری های مختلف پیشگیری کند.
وی اظهار کرد : استفاده از رشته از گروه نان و غلات، حبوبات و گاهی آب گوشت از گروه گوشت و جانشین ها، سبزی های تازه و متنوع بسته به منطقه ای که آش در آن طبخ می شود و بالاخره کشک یا ماستی که به آن اضافه می شود، مجموعه کاملی از گروه های غذایی تشکیل می دهد.
اسلامیان توصیه کرد: مصرف خشکبار و دم نوش های گیاهی نیز یکی دیگر از عادات صحیح این ماه است که دارای خواص حفاظتی از دستگاه گوارش، مقابله با پرفشاری خون، خواص ضد باکتریایی و ضد توموری است .
درس چهارم: گنجاندن لبنیات در وعده های غذایی
متخصص تغذیه بالینی و رژیم درمانی ،گنجاندن لبنیات در وعده های غذایی را بسیار ضروری دانست و گفت : بسیاری از افراد در ماه رمضان، عادت کرده اند با یک لیوان شیر افطار کنند بهتر است پس از پایان یافتن این ماه نیز مصرف شیر را در وعده صبحانه ادامه دهند و از ماست و دوغ خانگی کم نمک نیز در وعده های غذایی ناهار و شام استفاده کنند در واقع مصرف حداقل دو واحد لبنیات کم چرب به صورت روزانه توصیه می شود.
درس پنجم: اصلاح عادات رفتاری و غذایی نامناسب
اسلامیان با بیان اینکه در ماه مبارک رمضان برخی از عادت های زندگی و حتی الگوهای تغذیه ای افراد تغییر می کند گفت : بسیاری از افراد در این ماه سیگار کشیدن را کنار می گذارند، کمتر نوشابه می خورند یا مصرف لبنیات را افزایش می دهند که بهتر است این رفتار های مثبت در روزهای پس از پایان ماه مبارک رمضان هم ادامه داشته باشد.
وی یاد آور شد: اصلاح عادات رفتاری و غذایی نامناسب مانند عدم تحرک، حذف وعده های غذایی، دریافت غذاهای پرچرب و پر کالری، عدم دریافت فیبرها (میوه ها و سبزی های تازه)، مصرف غذاهای کنسروی و فرآوری شده، دریافت فست فودها و غیره به منظور دستیابی به وزن سالم و سلامتی الزامی است.
اسلامیان توصیه کرد: به منظور جلوگیری از افزایش وزن پس از ماه رمضان، بهتر است از روز عید، ورزش های هوازی را به مدت 30 دقیقه در خانه آغاز کنید.
وی اظهار کرد: برخی از افراد به دلیل کاهش تحرک، حدف وعده سحری و افراط در دریافت غذاهای حجیم، شیرین و پرچرب در زمان افطار در طول ماه رمضان افزایش وزن پیدا می کنند که البته استفاده از الگوی غذایی مناسب با افزایش فعالیت بدنی به این افراد توصیه می شود.(سلامت نیوز)
به گفته وی نزدیکی جنسی طبیعی باعث سرحال شدن, احساس سبکی, رفع وسواس و اندیشه بد میشود، همچنین عدم نزدیکی جنسی موجب تپش قلب, تب, سرگیجه, احساس سنگینی در بدن میشود.
نزدیکی جنسی در برخی از اوقات مناسب نیست
- نزدیکی جنسی هنگام گرسنگی و بعد از غذا خوردن و مصرف نوشیدنی مناسب نیست.
- نزدیکی جنسی بعد از ورزش, پس از حمام , پس از فعالین سنگین مناسب نیست.
- نزدیکی جنسی پس از شادی زیاد یا غم زیاد نیز مناسب نیست.
علائمی که نشان میدهد نزدیکی جنسی زیان آور است:
- احساس لرز و سرما یا لرزش بدن هنگام نزدیکی جنسی
- احساس نوعی درد و رنج در اندامهای بدن
این کارشناس طب سنتی ادامه داد: اگر چنین علائمی در خود احساس کردی بهتر است که یک هفته از نزدیکی بپرهیزید و غذاهای مفید و با کیفیت مصرف کنید.
علوی بیان داشت: البته از دیدگاه طب سنتی افرادی که تنومند و هیکلی هستند از نزدیکی جنسی زیان کمتری میبینند و افرادی که خیلی لاغر هستند و دارای مزاج سرد و خشکاند از نزدیکی جنسی بسیار آسیب میبینند. افراد گرم مزاج از نزدیکی جنسی سود بیشتری میبرند.
وی ادامه داد: نزدیکی جنسی بیش از اندازه موجب ضعف و غلبه سردی در بدن میشود و افراد سرد مزاج بیشتر از یک بار در هفته نزدیکی جنسی نداشته باشند.
این کارشناس طب سنتی خاطرنشان کرد: نزدیکی با شکم پر موجب ضعف معده خواهد شد و بهتر است که 2 تا 3 ساعت بعد از غذا باشد. (تسنیم)