استراحت مطلق بارداری یعنی چه؟

بیشتر خانم‌های باردار می‌توانند در دوران بارداری فعالیت‌های روزانه‌شان را داشته باشند، اما بعضی هم مجبورند به دستور پزشک معالج‌شان مدتی از دوران بارداری‌ یا حتی تمام آن را استراحت کنند که می‌تواند از یک استراحت جزئی روزانه تا استراحت مطلق متفاوت باشد البته دلایل گوناگونی برای استراحت دوران حاملگی مطرح می‌شود که بارداری چندقلویی، خطر زایمان زودرس، ابتلا به بیماری‌های خاص، سابقه سقط‌های مکرر و... از جمله آنهاست.

مثلا بیماری پره‌اکلامپسی یا همان افزایش فشار خون که معمولا در نیمه‌دوم بارداری بروز می‌کند، نیاز به استراحت در دوران بارداری دارد و میزان آن هم بسته به تشخیص متخصص زنان متفاوت است.

همچنین در مواردی که خونریزی واژینال در مادر دیده می‌شود (می‌تواند ناشی از جفت سرراهی، پارگی بندناف، عفونت و... باشد) و زمانی که دهانه رحم پیش از رشد کافی جنین باز شود و خطر زایمان زودرس سلامت مادر و جنین را تهدید کند، پزشک دستور استراحت صادر می‌کند؛ زیرا فشار زیاد به دهانه رحم سقط، پارگی کیسه آب، خونریزی واژنی و آسیب‌های مادر را به همراه دارد، اما در مقابل استراحت در دوران بارداری جریان خون جفت را بهبود می‌دهد و باعث افزایش رسیدن مواد مغذی و اکسیژن به جنین می‌شود.

استراحت مطلق در چه شرایطی؟

استراحت دوران بارداری انواع مختلفی دارد. گاهی باید مقدار تحرک روزانه‌تان را کم کنید و دور ورزش‌کردن را خط بکشید. در شرایط خاصی از بلندکردن اجسام سنگین منع می‌شوید، در بعضی مواقع باید بیشترین ساعات شبانه‌روز را روی مبل یا تخت استراحت کنید و در مواردی هم نباید در طول دوران بارداری روابط زناشویی داشته باشید البته همه ماجرا به این نکات خلاصه نمی‌شود.

تعدادی از خانم‌های باردار به اصطلاح استراحت مطلق می‌شوند، به این معنا که باید مدام دراز بکشند، حتما از دستشویی فرنگی استفاده کنند و فقط اجازه دارند برای صرف غذا یا دوش گرفتن سرپایی و کوتاه مدت از جایشان بلند شوند.

گاهی اوقات نیز خانم باردار باید دوران بارداری را در بیمارستان طی کند و تحت مراقبت‌های 24ساعته قرار بگیرد البته خانم‌ها نباید از این ماجرا بترسند؛ زیرا استراحت مطلق در شرایط خاصی نیاز می‌شود و در طول این مدت هم فرد باردار باید با خواندن کتاب‌هایی مثل تربیت کودک یا مراحل رشد جنین، تماشای فیلم، آموزش زبان‌های خارجی از طریق فیلم و کتاب و... خودش را سرگرم کند تا افسردگی به سراغش نیاید.

برای پیشگیری از بروز یبوست در زمان استراحت مطلق باید مواد غذایی فیبردار مصرف شود. حتی کم نیستند خانم‌هایی که فکر می‌کنند برای پیشگیری از گرفتگی بدن، لخته شدن عروق پا یا درد مفاصل می‌توانند نرمش‌های سبک انجام دهند و متاسفانه همین موضوع سلامت جنین و مادر را به خطر می‌اندازد. پس حتما در این موارد با پزشکتان مشورت کنید.

خبر بارداری

جام جم سرا: فرض کنید تست خانگی بارداری، از مادر شدنتان خبر می‌دهد. بدون شک در اولین فرصت ممکن به آزمایشگاه می‌روید و آزمایش خون می‌دهید تا مطمئن شوید باردارید.

با مثبت بودن نتیجه، ناخودآگاه لبخند به لب‌تان می‌نشیند و دوست دارید این خبر را به هر کسی که می‌شناسید زودتر اطلاع بدهید اما کمی صبر کنید! خبر بارداری را به اطرافیان دادن کار مهمی است.

تنها کسی که لازم است از همان ابتدا در جریان قرار بگیرد، همسر شماست؛ اما نیاز نیست تا پایان ماه سوم حاملگی همه را مطلع کنید، چون هیچ اتفاقی قابل پیش‌بینی نیست و این احتمال وجود دارد که به دلایل مختلف، جنین سقط و ختم بارداری اعلام شود.

از ماه سوم به بعد تقریبا همه چیز مشخص می‌شود و می‌توانید موضوع را با اطرافیانتان مطرح کنید البته نمی‌توان انتظار داشت خانمی خبر بارداری‌اش را به مادر و خواهر و دوست صمیمی‌اش اعلام نکند، اما تا سه ماهگی این راز باید در خانواده و افراد بسیار نزدیک محفوظ بماند.

بی‌خیال استرس

یکی از مهم‌ترین نکاتی که مادران باید نسبت به آن توجه ویژه داشته باشند کنترل استرس و اضطراب دوران حاملگی است.

گر چه از نظر بسیاری از کارشناسان، اضطراب در دوران بارداری چندان غیرطبیعی نیست، اما می‌توان با رعایت نکاتی آن را برطرف کرد یا حداقل کاهش داد.

از طرفی همه حالات و شرایطی که بر بدن مادر حاکم است روی جنین تاثیر می‌گذارد. بنابراین استرس و نگرانی‌ها براحتی به جنین منتقل می‌شود و این در سال‌های بعد می‌تواند سلامت روحی و جسمی کودک را به خطر بیندازد.

پس در ماه‌های اول که کسی از بارداریتان خبر ندارد استرس‌ و نگرانی‌ها را با همسرتان در میان بگذارید.

در عین حال، پدر هم به ‌اندازه مادر از شنیدن خبر حاملگی دچار هیجان و اضطراب می‌شود و کاملا طبیعی است که نگران سلامت همسر و فرزندش باشد بنابراین یک تعامل عاطفی درست می‌تواند تا حد زیادی استرس و نگرانی را از مادر دور کند.

بعد از اعلام عمومی خبر بارداری هم می‌توانید درباره استرس‌هایتان با افراد قابل اعتمادی که شرایطی مشابه شما را با موفقیت سپری کرده‌اند، حرف بزنید و از راهنمایی‌ها و تجربیاتشان بهره‌مند شوید.

متفاوت خبر بدهید

بعد از انجام آزمایشات سه ماه اول بارداری و اطمینان از سلامت جنین، زمان آن رسیده که بارداریتان را علنی کنید، اما بد نیست این کار با کمی خلاقیت مثلا برگزاری یک مهمانی کوچک با سفارش یک کیک خاص انجام شود حتی همسرتان را هم می‌توانید سورپرایز کنید. مثلا وقتی از سرکار به خانه برمی‌گردد یک بهانه جور کنید و آلبوم عکس‌هایتان را باهم ورق بزنید.

صفحه آخر هم جای قرار دادن جواب آزمایش یا عکس اولین سونوگرافی باشد. همچنین می‌توانید یک کفش نوزاد بخرید و آن را در یک جعبه کادو کنید و روی کارت بنویسید: «اول کفشام اومدن. 9 ماه دیگه هم خودم میام بابایی!»

تاثیر بارداری بر روح و روان مادر

جام جم سرا:بیشترخانم‌ها حاملگی را تجربه‌ای خوشایند قلمداد می‌کنند و به گفته دکتر آمنه لاهوتی‌اشکوری، متخصص زنان و زایمان خانم‌های باردار معمولا عوارض جسمی‌ای چون تهوع و احساس ضعف در اوایل بارداری و احساس ناراحتی و مشکلات خواب را در مقطع پایانی بارداری تجربه می‌کنند، ولی بیشتر بارداران درطول سه ماهه دوم و سوم بارداری احساس انرژی زیاد و حس مثبت دارند. به بیان دیگر، تجربیات خوشایندی در بدن مادر طی سه ماهه دوم و سوم بارداری جایگزین خواهد شد که باعث می‌شود وی حس بسیارخوبی در طولانی‌مدت داشته باشد و تجربیات ناخوشایند احتمالی ابتدای بارداری را از خاطر ببرد.

ترک سیگار و کنترل دیابت

حاملگی باعث می‌شود که اکثر زنان در یک وضعیت مثبت از نظر سلامتی قرار گیرند و عادات بد خود را برای سلامت جنین ترک کنند. دکتر لاهوتی با اشاره به این مساله در گفت‌وگو با جام‌جم ادامه می‌دهد: به عنوان مثال، حاملگی بهترین زمان برای ترک سیگار است. همچنین بزرگ‌ترین انگیزه برای دریافت هوای تازه و ورزش محسوب می‌شود. حتی بارداری در خانم‌های دیابتی باعث می‌شود تا انگیزه بیشتری برای یادگیری مدیریت بیماری خویش داشته باشند. حتی اغلب این عادات خوبی که طی بارداری کسب می‌شود تا بعد از بارداری نیز باقی می‌ماند و باعث می‌شود سبک زندگی بعدی شخص نیز بهبود پیدا کند.

کاهش خطر سرطان پستان

دیر یا زود بعد از به دنیا آمدن نوزاد، دردهای قاعدگی دوباره شروع می‌شود، اما معمولا به شدت دردهای قبل از بارداری نیست. این کاهش درد، یک پدیده کاملا شناخته‌شده است، اما دلیل آن کاملا مشخص نیست.

علاوه بر این دکتر لاهوتی با اشاره به مطالعات جدید دانشمندان مبنی بر این که بارداری نقش محافظتی در برابر سرطان سینه و تخمدان دارد، توضیح می‌دهد: هرچه تعداد بارداری‌ها بیشتر باشد و هرچه بارداری در سنین پایین‌تری اتفاق بیفتد این اثرات بیشتر خواهد بود. دلیلی که برای این موضوع بیان شده این است که طی حاملگی، تخمک‌گذاری متوقف می‌شود و به همین دلیل خطر سرطان سینه و تخمدان کمتر می‌شود. تئوری دیگری هم مطرح است و آن این که بافت سینه‌ای که در معرض تغییرات ناشی از بارداری نبوده بیشتر مستعد ابتلا به سرطان است.

تقویت حس بویایی

به نظرمی‌رسد حس بویایی طی حاملگی قوی‌تر می‌شود و این مساله باعث می‌شود فرد باردار مزه‌ها را بهتر و بیشتر تشخیص دهد و از طعم‌های خوب و خوشایند لذت بیشتری ببرد.

دکتر لاهوتی با اشاره به فرضیه‌ای که درمورد چرایی این قابلیت گفته شده، می‌گوید: تقویت حس بویایی برای حفاظت مادر و پرهیز وی از مواد خطرناکی مثل الکل، توتون و دود سیگار است. بعضی از پژوهشگران نیز معتقدند که دیگر حواس مادر نیز تقویت می‌شود تا وی بتواند صداها و بوهای ضعیف فرزند خود را تشخیص داده و او را بشناسد، اما این‌که هورمون‌های بارداری باعث این مساله می‌شود یا مسئولیت مادر شدن، نکته‌ای است که مورد اختلاف نظر است.

تقویت اعتماد به نفس

بارداری از آن دست اتفاقاتی در زندگی یک زن محسوب می‌شود که تجربه‌اش برای خیلی‌ها لذتبخش بوده و احساس و اعتماد به نفس خوبی به فرد داده است. یعنی همین که می‌بیند با وجود تحمل فشارهای ناشی از حاملگی قادر به انجام بسیاری از کارها هست، احساس توانمندی می‌کند.

دکتر لاهوتی در این باره می‌گوید: بعضی از مطالعات نشان داده‌ است که پس از زایمان و وضع حمل بسیاری از زنان احساس جدید خوبی نسبت به خود دارند. یعنی وقتی می‌بیند که یک انسان جدید از طریق بدن او پا به هستی می‌گذارد این خودش احساس بسیار شیرینی به آنها می‌دهد که باعث می‌شود بسیاری از مشکلات برایشان کم‌اهمیت جلوه کند.

کاهش عوارض ناشی از فیبروم‌های رحمی

بررسی‌ها نشان می‌دهد زنانی که هرگز باردار نشده‌اند بیشتر دچار فیبروم‌های رحمی‌می‌شوند. دکتر لاهوتی با اشاره به این موضوع می‌گوید: در بیماری اندومتریوز هم که بافت‌های داخل رحمی‌ در مکانی غیرعادی مثل تخمدان و لگن رشد می‌کنند بیمار با درد های شدید لگنی، بویژه از چند روز قبل از شروع عادت ماهانه و ادامه دردها درطول قاعدگی مراجعه می‌کند، اما در دوران بارداری به علت تغییرات هورمونی ایجاد شده رشد ضایعات اندومتریوز متوقف و چسبندگی‌های ناشی از آن نیز کمتر می‌شود و درد بیماری نیز فروکش می‌کند.

افزایش قابلیت‌های ذهنی

بعضی از پژوهشگران نیز معتقدند گرچه دردهای زایمانی و سختی‌های آن برای مدت کوتاهی در همان دوران زایمان ذهن مادر را از کار می‌اندازد، ولی بعد از آن به طرز معجزه‌آسایی هوش و قابلیت‌های ذهنی مادر افزایش می‌یابد. شاید به همین دلیل است که بسیاری از زنان پس از بچه‌دار شدن می‌توانند با وجود مشغله کاری و ذهنی زیاد به دانشگاه بروند و بخوبی تحصیل کنند.(پونه شیرازی/گروه سلامت)

بارداری علیه خواب

اختلال خواب یکی از مهم‌ترین مشکلات خانم‌ها در دوران بارداری است که به دلایل مختلف بروز می‌کند و با رشد جنین بیشتر می‌شود البته پرخوابی تا سه ماهه اول بارداری کاملا طبیعی است چرا که احساس خستگی از جمله علائم بارداری به حساب می‌آید، اما با گذشت زمان خانم باردار نمی‌تواند خواب کافی و بدون وقفه‌‌ در شب داشته باشد.

ضربان قلب علیه خواب

در دوران بارداری بیشتر خون بدن به سمت رحم می‌‌رود، بنابراین قلب باید سخت ‌تر کار کند تا خون را به بقیه بدن برساند و همین تغییر باعث افزایش ضربان قلب در دوران بارداری بویژه ماه‌های آخر می‌شود.

با این حساب طبیعی است در طول شب بارها و بارها به دلیل تپش قلب از خواب بپرید و بدخواب یا بی‌خواب شوید حتی ممکن است مشکلات خوابتان به دلیل تنگی نفس ناشی از افزایش هورمون‌‌ های بارداری و در دو ماه آخر حاملگی به دلیل بزرگ شدن رحم و فشار به دیافراگم باشد.

همچنین اضافه وزن بیش از اندازه این مشکل را تشدید می‌کند بنابراین به مادران توصیه می‌شود در این دوران بیش از آنچه پزشک توصیه کرده، اضافه وزن نداشته باشند.

امان از پادرد و کمردرد

با رشد جنین و وزن گرفتن او درد در ناحیه ساق پا و کمر بروز می‌کند و با پیشرفت بارداری این درد بیشتر می‌شود.

اگر دچار گرفتگی ساق پا می‌شوید، پاهایتان را به دیوار فشار دهید تا دردتان آرام شود حتی بسیاری گرفتگی عضلات دوران بارداری را به کمبود کلسیم و پتاسیم نسبت می‌دهند و بر این باورند خانم‌هایی که لبنیات کمتر مصرف می‌کنند و پتاسیم کافی را از مواد غذایی مثل موز نمی‌گیرند، بیشتر دچار درد و گرفتگی در ناحیه ساق پا می‌شوند.

دل درد از نوع بارداری

در بیشتر موارد ترش کردن دوران بارداری ناشی از بازگشت محتویات معده به درون مری است، چرا که فعالیت دستگاه گوارش در طول بارداری کند می‌‌شود و غذا مدت بیشتری در معده و روده باقی می‌ماند و هم سوزش سردل و هم یبوست ایجاد می‌شود. هورمون‌های بارداری هم می‌تواند تنبلی دستگاه گوارش را به همراه داشته باشد.

برای پیشگیری از بروز این مشکل وعده‌های غذایی باید در حجم کمتر و تعداد بیشتر مصرف شود، اما در موارد حاد پزشک استفاده از داروهای آنتی‌اسید را تجویز می‌کند.

برای خواب بهتر

بهترین حالت خواب برای خانم‌های باردار، خوابیدن روی پهلوی چپ و گذاشتن بالش میان پاهاست. در عین حال باید از نوشیدن مایعات فراوان قبل از رفتن به بستر بپرهیزید چون باعث تکرر ادرار می‌شود و در طول شب مجبور می‌شوید بارها از خواب بیدار شوید. یک دوش آبگرم قبل از خواب هم می‌تواند کمک‌کننده باشد.

دکتر سولماز توانگر - متخصص زنان و زایمان

باورهای غلط بارداری

بیشتر خانم‌ها بعد از باردار شدن حرف‌هایی را از اطرافیانشان می‌شنوند که درست یا غلط بودن آنها چندان مشخص نیست. با هم پنج باور مهم بارداری را بررسی می‌کنیم.

ماه گرفتگی و لک‌های پوستی

حتما شما هم شنیده‌اید که می‌گویند خانم‌های باردار نباید به ماه‌گرفتگی نگاه کنند، چون روی پوست جنین لکه بزرگی ایجاد می‌شود.

بد نیست بدانید براساس بررسی‌های متعدد متخصصان، این تصورات کاملا بی‌پایه بوده و هیچ مبنای علمی ندارند و وجود خال‌هایی که به صورت لکه‌های قرمز یا آبی یا بنفش روی پوست هنگام تولد و گاهی روزهای اول پس از تولد پیدا می‌شود ناشی از یک ضایعه عروقی است که به دلیل گشاد ماندن عروق پوست بروز می‌کند و راه‌حلی جز لیزردرمانی ندارد.

استخر و سقط جنین

بسیاری از پزشکان به خانم‌های باردار توصیه می‌کنند برای داشتن زایمان طبیعی راحت‌تر به استخر بروند و در آب پیاده‌روی کنند، اما کم نیستند افرادی که این توصیه را رد می‌کنند و بر این باورند عفونت‌های احتمالی از طریق واژن مادر به جنین منتقل می‌شود و خطر سقط جنین را افزایش می‌دهد.

باید بدانید رفتن به استخر بویژه در ماه‌های پایانی بارداری بسیار آرامش‌بخش است، روی روند زایمان تاثیر مثبت دارد و مانع اضافه وزن بیش از حد مادر می‌شود.

هرچند باید مراقب بهداشت شخصی‌تان باشید، اما در صورت رعایت نکات لازم مشکلی‌ ایجاد نخواهد شد، چون جنین در پوششی مخاطی در کیسه آمنیوتیکی قرار گرفته و سلامتش به همین راحتی‌ها به خطر نمی‌افتد.

بچه شبیه کی میشه؟

حتما شما هم شنیده‌اید که خانم باردار در دوران حاملگی به صورت هر کسی بیشتر از همه نگاه کند، فرزندش شبیه او می‌شود یا مثلا اگر سیب و هلو بخورد بچه خوشگلی به دنیا می‌آورد. در پاسخ به افرادی که چنین باوری دارند باید گفت تمام ویژگی‌های ظاهری جنین از طریق ژن‌های مادر و پدرش به او منتقل می‌شود و براساس قوانین علم ژنتیک بجز ژن‌ها هیچ عامل دیگری در ترکیب‌بندی چهره تاثیری ندارد.

شکم گرد یعنی بچه دختره!

اگر چربی‌های خانمی در ناحیه پهلو یا باسن جمع شده، این موضوع ربطی به جنسیت جنینش ندارد چون اگر باردار هم نبود و چاق می‌شد، اضافه وزنش در این نواحی بیشتر بود. درواقع این موضوع که خانمی در کدام ناحیه از بدن بیشتر چاق می‌شود، ژنتیکی و از فردی به فرد دیگر متفاوت است.

یک اشتباه شیری

اگر شما هم فکر می‌کنید شیردهی باعث بدشکلی‌ سینه‌ها می‌شود، سخت در اشتباه هستید. درواقع اگر روند شیر دادن به کودک به صورت تدریجی و مداوم باشد مانع تغییر اندازه ناگهانی سینه و بدشکلی آن می‌شود. پس به این بهانه فرزندتان را از شیر مادر محروم نکنید.

پریسا اصولی ‌‌- جام‌جم

مکملی برای بارداری

جام جم سرا:بیشتر خانم‌ها بعد از بارداری دچار وسواس می‌شوند و مدام فکر می‌کنند که به مقدار کافی ویتامین و مواد معدنی مصرف نمی‌کنند و به همین دلیل سراغ مکمل‌های غذایی می‌روند.

در مقابل بعضی از خانم‌های باردار نسبت به این موضوع چندان حساس نیستند و معتقدند با رعایت تنوع غذایی، مواد لازم به بدن جنین می‌رسد. شما جزو کدام گروه هستید؟

همه زوج‌ها پیش از بارداری باید زیر نظر متخصص باشند تا از نظر بیماری‌ها و شرایط بدنی‌شان بررسی شوند.

به گفته متخصصان، فولیک اسید ازجمله ریزمغذی‌های لازم برای بارداری است زیرا از بروز مشکلات عصبی در جنین پیشگیری می‌کند.

به همین دلیل خانم‌ها باید سه ماه پیش از اقدام به بارداری و در طول دوران حاملگی، قرص فولیک اسید مصرف کنند.

این در حالی است که در ماه‌های نخست بارداری برای هر خانمی آزمایش خون ویژه توصیه می‌شود تا سطح ویتامین‌ها و مواد معدنی بدن تعیین و در صورت کمبود، مکمل‌های غذایی تجویز شود البته خانم‌هایی که تغذیه مناسبی دارند و از همه گروه‌های غذایی به تناسب مصرف می‌کنند، بجز فولیک اسید به مکمل دیگری نیاز ندارند، اما مصرف مکمل‌های غذایی برای بعضی‌ها ضروری است.

به عنوان مثال افرادی که مشکلات خاص یا محدودیت‌های غذایی خاصی دارند یا از عوارض مختلف حاملگی رنج می‌برند، حتما باید در دوران حاملگی مکمل غذایی دریافت کنند.

همچنین گیاهخواران، افرادی که قادر به تحمل برخی مواد غذایی مانند لاکتوز نیستند، بارداری‌های دوقلویی یا چند قلویی، مبتلایان به انواع مشکلات خونی یا بیماری‌های مزمن و خانم‌هایی که کمبود وزن دارند هم در همین گروه قرار می‌گیرند.

چه کسانی آهن بخورند؟

به گفته متخصصان، بدن در دوران حاملگی به خون‌سازی بیشتری نیاز دارد تا رشد جنین طبیعی باشد. بنابراین مصرف آهن در این دوران به تجویز پزشک بیشتر می‌شود البته کم‌خونی یک مشکل عمومی در خانم‌های حامله است که اگر مهار نشود، می‌تواند به زایمان پیش از موعد و تولد نوزادان نارس منجر شود البته از آنجا که نیاز بدن به آهن در چهار ماه اول بارداری کم است، مصرف آن در این مدت لزومی ندارد و حتی مصرف نکردن آهن در ابتدای بارداری از تهوع و استفراغ شدید که در این دوران شایع است، جلوگیری می‌کند؛ چون یکی از عوارض مصرف آهن، تهوع و استفراغ است.

مصرف کلسیم ضرورت دارد؟

به طور کلی مقدار کلسیم مورد نیاز شما در دوران بارداری هزار میلی‌گرم در روز است و چه بهتر که این مقدار را از طریق مواد غذایی حاوی کلسیم دریافت کنید.

به عنوان مثال هر لیوان شیر یا ماست حاوی حدود 300 میلی‌گرم کلسیم است. پس اگر به هر دلیلی مقدار کلسیم مصرفی‌تان کافی نیست، حتما باید زیر نظر پزشک‌تان مکمل مصرف کنید، اما یادتان باشد استفاده‌‌ بیش از حد از مکمل‌های ویتامینی و مواد معدنی در دوران بارداری می‌تواند مضر باشد.

مراقبت از لثه در دوران بارداری

جام جم سرا: از اولین گام تا تولد فرزندتان با شما خواهیم بود.

***

خیلی‌ها می‌گویند بارداری سلامت دندان‌ها را به خطر می‌اندازد و حتی با وجود مراقبت‌های لازم پس از تولد نوزاد، دندان‌های پوسیده و خراب بیشتر از قبل خواهد شد، اما چنین باوری پایه علمی ندارد.

دهانی که مرتب با مسواک و نخ دندان تمیز نمی‎شده و در نتیجه جرم و رسوبات میکروبی در آن تشکیل شده، قبل از بارداری نیز دچار التهاب لثه بوده اما پس از باردار شدن، این التهاب شدت بیشتری پیدا کرده و فرد به اشتباه فکر می‌کند این تغییرات به علت بارداری ایجاد شده است البته در دوران بارداری مقدار هورمون‌های جنسی زنانه یعنی استروژن و پروژسترون افزایش می‎یابد و در سه ماهه آخر بارداری به بیشترین حد می‎رسد.

این تغییر هورمونی احتمال بروز التهاب لثه را بیشتر می‌کند؛ مشکلی که از ماه دوم یا سوم شروع می‎شود، تا ماه هشتم افزایش می‎یابد و در پایان دوران حاملگی کمتر می‌شود، اما در بیشتر مواقع خانم‌های باردار متهم اصلی این ماجرا به حساب می‌آیند و نباید همه چیز را گردن هورمون‌ها بیندازند.

به عنوان مثال حالت تهوع و ویار بارداری از جمله عواملی است که باعث می‌شود افراد کمتر سراغ مسواک و نخ بروند و میزان جرم و دیگر رسوبات میکروبی در دهان بیشتر از مقدار قبل از بارداری باشد. به این ترتیب طبیعی است که التهاب لثه بروز کند حتی برای پیشگیری لازم است که در این دوران تمیز کردن دهان دقیق‌تر از دوران قبل از بارداری انجام شود.

این علائم را جدی بگیرید

علائم التهاب لثه در دوران بارداری مانند هر زمان دیگری شامل قرمزی، تورم و بزرگ شدن لثه (افزایش حجم لثه) است. همچنین لثه با تحریکات مختصر مانند گاز زدن میوه‎ها، جویدن غذا یا مسواک‌زدن دچار خونریزی می‌شود.

اگر بیماری لثه و از بین رفتن استخوان اطراف دندان‌ها از قبل هم وجود داشته باشد علائم گفته شده با لقی دندان‌ها و ایجاد فاصله بین آنها همراه است که گاهی در دوران بارداری بیشتر می‌شود.

نکته مهم این‌که التهاب لثه با رعایت کامل بهداشت دهان در دوران بارداری قابل پیشگیری است بنابراین طی این دوران باید از سلامت لثه و دندان‌هایتان مطمئن شوید و به صورت دوره‌ای و منظم برای چکاپ به دندانپزشک مراجعه کنید.

همچنین باید حداقل دو بار در روز مسواک بزنید و بعد از هر وعده غذایی نخ دندان بکشید. گاهی اوقات در دوران بارداری دندان‌ها حساس می‌شوند. اگر شما هم دچار این مشکل شدید می‌توانید از خمیردندان‌های مخصوص کمک بگیرید.

این در حالی است که کاهش مصرف انواع شیرینی و شکلات نه‌تنها جلوی اضافه وزن بیش از حد شما را در دوران بارداری می‌گیرد بلکه موجب کاهش بروز بیماری‌های لثه و پوسیدگی دندان می‌شود البته با وجود همه این تدابیر ممکن است تغییرات هورمونی کار دست‌تان بدهد و بعد از زایمان مجبور به جرمگیری دندان‌ها شوید.

مراقب خطر سقط در 3 ماهه اول بارداری باشید

جام جم سرا: دکتر اعظم‌السادات موسوی در گفت‌وگو با جام‌جم افزود: یکی از راهکارهای موثر در پیشگیری از سقط جنین در مادران باردار به بررسی‌های دقیق قبل از دوران بارداری بازمی‌گردد. در واقع با بررسی‌های کارشناسی می‌توان علت احتمالی سقط را مشخص کرد و با طرح یک نقشه درمانی و تعیین زمان مناسب برای بارداری از دچار شدن مادران به سقط جلوگیری کرد.

بیشتر سقط‌هایی که در سه ماهه اول بارداری رخ می‌دهد، به دلیل ناهنجاری‌های کروموزومی در جنین است. زمانی که سلول تخم تشکیل می‌شود، ممکن است اختلالاتی در تعداد یا ساختمان کروموزوم به وجود آید که طبیعی نبوده و بهتر است جنین در چنین وضعیتی سقط شود.

راهی برای کاهش تهوع در دوران بارداری

جام جم سرا: تهوع دوران بارداری با تشکیل جفت از ٦هفتگی شروع می‌شود و به‌طور معمول تا ١٦ هفتگی ادامه دارد. اگرچه اکثر خانم‌ها این حالت را دارند و در صورتی که این مشکل تا ١٦ هفتگی برطرف نشود باید مشکل گوارشی فرد بررسی شود. اما به طور معمول حالت تهوع هنگامی در خانم‌های باردار بیشتر می‌شود که معده آنها خالی باشد. بنابراین نباید هیچ گاه معده خود را خالی بگذارند و آغاز هر صبح غذاهای خشک ازجمله نان مصرف کنند.
جنسیت جنین نیز هیچ ارتباطی به حالت تهوع دوران بارداری ندارد و هیچ یک از این موضوعات مبنای علمی ندارد و ثابت نشده است.
تمایل مصرف غذاهای شور، شیرین، ترش و سایر مصادیق در برخی خانم‌ها وجود دارد که به آن ویار گفته می‌شود و در هر خانم باردار این تمایلات متفاوت بوده و علت ثابت شده‌ای برای جنسیت جنین در تمایل مصرف غذاها وجود ندارد.
در برخی موارد خانم‌ها تمایل به مصرف غذاهای نامناسب مانند یخ، خاکستر سیگار و خوردن برنج خام دارند که این نوع تمایل ناشی از کمبود آهن است.(فریبا اسدی - کارشناس مامایی)

مسمومیت بارداری

جام جم سرا: در حالت طبیعی در هر فرد بارداری که در سه ماهه‌ دوم حاملگی قرار دارد، فشار‌ خون، کمی‌ کمتر از حد طبیعی است و بتدریج به حالت طبیعی برمی‌گردد. با وجود این در 10 درصد خانم‌ها بعد از هفته‌ بیستم بارداری، فشار خون شروع به افزایش می‌کند. این افزایش فشار خون که در اثر بارداری ایجاد می‌شود، پره ‌اکلامپسی یا ‌مسمومیت بارداری نام دارد. البته در موارد نادری این اتفاق در نخستین روزهای پس از تولد نوزاد رخ می‌دهد.

سابقه فشار خون

به گفته متخصصان بین 20 تا 25 درصد خانم‌هایی که پیش از بارداری مبتلا به بیماری فشار خون بالا بوده‌اند، در دوران بارداری دچار پره اکلامپسی می‌شوند، در حالی که فقط 5درصد خانم‌های باردار بدون سابقه ابتلا به فشار خون بالا ممکن است به پره اکلامپسی مبتلا شوند. البته عوامل دیگری مثل افزایش سن بارداری، سابقه‌ پره اکلامپسی در مادر یا خواهر، چاقی پیش از بارداری، بارداری دو یا چند قلو و سابقه‌ ابتلا به دیابت، بیماری کلیوی، لوپوس و روماتیسم مفصلی هم احتمال ابتلا به پره اکلامپسی را افزایش می‌دهند.

علائم پره اکلامپسی

وجود پروتئین در ادرار، ورم دست‌ها و پاها که در صبح شدیدتر است، تهوع و استفراغ مفرط، افزایش وزن ناگهانی و غیرطبیعی در سه ماهه آخر بارداری، سردرد شدید یا سرگیجه، دردهای شکمی و کاهش میزان ادرار یا قطع شدن ادرار ازجمله مهم‌ترین علائم مسمومیت بارداری است، اما بیمار می‌تواند علائم دیگری مثل وجود خون در ادرار هم داشته باشد. البته ورم اندام‌ها در دوران حاملگی طبیعی است، اما اگر ورم با استراحت برطرف نشود و با افزایش فشار خون و علائم گفته ‌شده همراه باشد، باید موضوع را با پزشکتان در میان بگذارید.

خطر مسمومیت بارداری

پره اکلامپسی ممکن است خفیف یا شدید باشد و بسرعت یا بتدریج پیشرفت کند. حالا شاید این پرسش برایتان پیش بیاید که پره اکلامپسی چه فرقی با اکلامپسی دارد؟ باید بدانید اکلامپسی آخرین و شدیدترین مرحله‌ پره ‌اکلامپسی است و زمانی رخ می‌دهد که پراکلامپسی درمان نشده باقی بماند. در این حالت تشنج نیز رخ می‌دهد و ممکن است حتی به کما و مرگ مادر و جنین منجر شود.

از تشخیص تا درمان

در هر بار مراجعه به پزشک فشار خون باید به دقت اندازه‌گیری شود تا در صورت افزایش غیرطبیعی، خانم باردار تحت آزمایش‌های تشخیصی شامل آزمایش خون، بررسی ادرار 24 ساعته و... قرار بگیرد. در صورتی هم که ابتلا به پره اکلامسی تائید شود، مهم‌ترین راهکارهای درمانی مراقبت در خانه و مراجعه دوره‌ای منظم به متخصص زنان است؛ هرچند در موارد حادتر بستری در بیمارستان و زایمان زودتر از موعد توصیه می‌شود. بنابراین در هیچ شرایطی افزایش فشار خون دوران حاملگی را ساده قلمداد نکنید.