بامداد – جزیره توریستی «جیجو» (Jeiju) جزیره زیبای سرسبزی که به سختی می توان در آن نقطه ای را پیدا کرد که درخت و گیاه در آن نباشد. به جز این سرسبزی و زیبایی، مهم ترین ویژگی این جزیره که کره ای ها روی آن بیشتر تبلیغ کرده اند، فیلمبرداری سریال های معروف کره ای – مثل «جواهری در قصر» (همان یانگوم) – در آن است. این تبلیغات در جزیره جیجو را هم باید به حساب بخشی از کارهای توسعه «موج کره ای» گذاشت.
موج کره ای (The Korean Wave) اصطلاحی است که به افزایش شهرت جهانی فرهنگ کره جنوبی بعد از دهه ۱۹۹۰ اشاره دارد. اولین مرحله آن هم با انتشار و محبوبیت ترانه های پاپ کره ای (معروف به K-pop) و سریال ها و فیلم های کره ای (معروف به K-dramas) در غرب و جنوب آسیا شروع شد. بعد هم که با رواج و توسعه اینترنت و شبکه های اجتماعی و یوتیوب (مخصوصا بعد از سال ۲۰۰۵) این موج به بقیه نقاط دنیا هم رسید.
پیشرفت در این حوزه آن قدر برای دولت کره مهم بوده که به آن به عنوان «قدرت نرم» نگاه می کند و می خواهد با حمایت از استارت آپ ها در این حوزه به یکی از قطب های اصلی صادرات فرهنگی دنیا تبدیل شود؛ شبیه همان وضعیتی که آمریکا نزدیک به یک قرن است به آن رسیده.
موج کره ای (یا به قول خود کره ای ها Hallyu) از حدود سال ۱۹۹۹ از چین شروع شد. پخش چند سریال کره ای اشتیاق چینی ها را برای تماشای محصولات فرهنگی کره ای زیاد کرد. بعد از چین این موج در سال ۳۰۰۰ به هند رسید. در سال ۲۰۰۲ این موج حتی ژاپن با آن پیشنه فرهنگی اش را نیز تحت تاثیر خود قرار داد و فروش یک آلبوم موسیقی پاپ کره ای در ژاپن به یک میلیون نسخه رسید. بعد هم که به جنوب غرب آسیا رسید و ایران خودمان هم تحت تاثیر یانگوم و جومونگ و … قرار گرفت.
کره می خواهد مشابه همان توسعه سریع اقتصادی را در دنیای فرهنگ و هنر هم تجربه کند و ریشه های اقتصادی اش در دیگر کشورها را با صادرات فرهنگی قوی تر از گذشته کند. برای همین است که هر جا در جزیره «جیجو»، یانگوم و دوستانش رد شده اند، تابلو و نشانه ای نصب شده تا به توریست ها یادآوری کند که کره به جز تکنولوژی، فرهنگ و هنر هم صادر می کند.
آینده کره ای ها
در جزیره «جیجو» دسته دسته بچه مدرسه ای ها را می بینی که برای اردو به این منطقه آمده اند. زنان کره ای زیادی را هم می بینی که بچه بغل، کنار رود و جنگل پیاده روی می کنند. برای همین شاید تصور کنی که ارتش پرشمار تازه نفسی برای ادامه توسعه کره در راه است اما خب، قضیه کاملا برعکس است و این ماجرا یکی از اصلی ترین مشکلات کره است.
آدم هایی که حول و حوش دهه ۱۹۶۰ دنیا آمده اند در همین چند سال آینده بازنشسته می شوند و به زودی جمعیت زیادی به حقوق بازنشستگی نیاز خواهند داشت. از آن طرف در کره کسی بچه دار هم نمی شود. متوسط فرزندآوری زنان در کره ۲/۱ است. برای همین اگر شرایط به همین شکل پیش برود، در مدت زمان کوتاهی کسی در کره نخواهد بود که کار کند؛ کار کند تا حداقل بتوانند حقوق بازنشستگی آن آدم ها را پرداخت کنند.
این زنگ خطر در سال ۲۰۱۰ به صدا درآمد؛ وقتی جمعیت هسته اصلی نیروی کار کره – شهروندان بین ۲۵ تا ۴۹ سال – برای اولین بار کاهش پیدا کرد. اگر این روند ادامه پیدا کند تا سال ۲۰۵۰ کره با چالش بزرگی در نیروی کار روبرو خواهد شد.
بحرانی که یکی از راه حل های آن حضور بیشتر زنان به عنوان نیروی کار است تا این فاصله را پر کنند. اگر شما به شرکت های بزرگ در سئول نگاه کنید، زن های جوان زیادی می بینید اما زن های سن و سال دار نه. از آن طرف هزینه بزرگ کردن بچه در کره خیلی زیاد است و به همین دلیل خانواده ها فقط یک بچه دارند. اگر زن ها کار کنند، درآمد خانواده دو برابر می شود و شاید در چنین وضعیتی بتوانند دوباره بچه دار شوند. این اتفاق ممکن است کمک کند مشکل نیروی کار آینده کره حل شود.
پادشاهان مصنوعی
در این شهرک سنتی، خانه های قدیمی پادشاهان بازسازی شده است تا بازدیدکنندگان به راحتی به تاریخ گذشته کره سفر کنند.
بر طبل گذشته بکوب
در این شهرک همه ابزارهای قدیمی و سنتی کره ای را می توانید پیدا کنید. از ابزارهای شکنجه پادشاهان بگیرید تا ابزار و آلات موسیقی.
موزه یانگوم
در شهرک سنتی توریستی که در جزیره جیجو ساخته اند، موزه ای وجود دارد مخصوص سریال «جواهری در قصر». همه اشیای مرتبط با یانگوم و دوستان در این موزه به نمایش گذاشته شده اند.
عکس یادگاری با یانگوم
در جای جای جزیره جیجو، می توانید نشانه ای از یانگوم پیدا کنید و عکسی به یادگار بگیرید.
Cheonggyecheon؛ نمونه ای از اراده چشم بادامی ها برای تغییر
رویای نیمه شب کره ای
در صف چک پاسپورت برای خروج از فرودگاه اینچئون سئول و پرواز به سمت ایران، تصویرهای یادگاری این سفر را مرور می کنی و به یاد BestShop می افتی؛ فروشگاه مخصوص محصولات ال جی در گوشه یکی از چهارراه های سئول. یک فروشگاه سه، چهار طبقه که همراهان کره ای با ذوق و شوق از آن به عنوان بزرگترین فروشگاه ال جی در کره یاد می کردند اما خب پر زرق و برق تر از این فروشگاه را در تهران هم دیده بودی و این حجم از هیجان را درک نمی کردی.
همه چیز خیلی عادی به نظر می رسید تا وقتی جمله ای را از یکی از همراهان کره ای شنید؛ «من افتخار می کنم که همه محصولات داخل خانه مان کره ای است.» اول به چشمانش نگاه کردی تا شاید ردی از شعار و عدم صداقت را در آنها بیابی اما وقتی اثری از شعار ندیدی، چشمان خودت بازتر شد تا ببینی در فروشگاهی ایستاده ای که همه محصولاتش کره ای است. محصولاتی که در بیشتر کشورهای دنیا مشتری دارد.
آن طرف چهار راه را که نگاه کردی، همه اش خودروهای کره ای هیوندایی و کیا را دیدی. به تابلوهای سردر مغازه ها که نگاه کردی، بیشتر خط کره ای دیدی تا زبان انگلیسی. ناگهان متوجه شدی وسط آرمان شهری ایستاده ای که سال هاست در کشورت دنبالش می گردی؛ اینکه یک روز به جایی برسی که با افتخار و به اختیار کالای ایرانی بخری، کالای ایرانی سوار شوی، نام و برند محصولات ایرانی را سردر فروشگاه ها ببینی و توریست های خارجی را به فروشگاه هایی ببری که همه محصولات شان، تولیدات شناخته شده و با کیفیت ایرانی است.
سئول منطقه ای به اسم «Cheonggyecheon» دارد. نهر کوچک زیبایی که از دل مناطق تجاری سئول می گذرد و این روزها یکی از جاذبه های گردشگری پایتخت کره جنوبی است. شهروندان کره ای و گردشگرها می توانند در کنار این رود و مناطق سرسبزش پیاده روی کنند و از پل های زیبای مدل قدیمی آن رد شوند اما شاید باور نکنید که تا ۱۵ سال پیش چنین رود و منطقه ای در سئول وجود نداشته است.
پروژه احیای Cheonggyecheon یکی از جاه طلبانه ترین پروژه های احیای مناطق شهری در جهان بوده است. احیای یکی از نهرهای قدیمی سئول که در دوران توسعه سریع اقتصادی زیر بزرگراه زشت و کثیفی پنهان شد. پروژه ۹۰۰ میلیون دلاری که از سال ۲۰۰۳ شروع شد و با وجود مشکلات فراوان سال ۲۰۰۵ به بهره برداری رسید تا نمادی شود برای احیای طبیعت و گذشته کره در دل آسمان خراش ها و بتن و آهن دنیای مدرن. از آن مهم تر نمادی از رویاهای کره ای که با سخت کوشی و جدیت به واقعیت تبدیل می شوند؛ نمادی از «معجزه رودخانه هان».
مجله همشهری
