چکیده
معصومان (علیهمالسلام) به عنوان تبیین کنندگان کلام وحی، در گفتار و رفتار خود با مخاطبان، به شیوهای اثربخش ارتباط برقرار میکردند. با بررسی احادیث ایشان، این شیوهها را در شرایط گوناگون انتقال پیام میتوان استخراج و دستهبندی کرد. هدف از تدوین این نوشتار استخراج و دستهبندی بعضی از عوامل رفتاری ارتباط مؤثر در گفتار و رفتار امام رضا (علیهالسلام) است. این عوامل در بابهای مختلف حدیثی امام (علیهالسلام) و نه صرفاً بابهای تربیتی وجود دارد. این نکته مورد تأکید است که دوران امامت آن حضرت به خصوص تنوع سه دورهی مختلف و به تبع آن مخاطبان مختلف این دوران میتواند الگویی برای شیوهی رفتاری مدیران در عصر حاضر باشد. در این مقاله که به شیوهی کتابخانهای نگاشته شده، در چند عنوان به عواملی چون بهرهگیری از نشانههای غیرکلامی، انتقال غیرمستقیم پیام، ادب و احترام متقابل، همگامی، هماهنگی قول و عمل، موقعیتشناسی در سخن گفتن و سکوت و ارتباط نزدیک اشاره شده است.مقدمه
انسان برای انتقال مفاهیم مورد نظر خود به مخاطب یا مخاطبان، از ابزارهای مختلفی میتواند بهره برد. بیان یا کلام به عنوان مهمترین عامل برقراری ارتباط مؤثر و البته در دسترسترین آنها به عنوان یکی از نعمتهای الهی مورد تأکید خداوند قرار گرفته است به طوری که در آیات 3 و 4 سورهی مبارکه رحمن میفرماید: «انسان را آفرید و به او بیان آموخت.» اما آیا گفتار به تنهایی میتواند موجب ارتباطی اثربخش باشد؟بهرهگیری از نشانههای غیرکلامی
پارهای از پیامها، کلامی و پارهای دیگر غیرکلامی هستند. در بعضی از کتابها به نوع غیرکلامی، زبان تن گفته میشود (بولتون، 1388: 123). اولین ارتباط انسان، با زبان تن است، به طوری که ما با نخستین علائم و اشارههایی که مخابره میکنیم درک میشویم، چرا که دوستانه نبودن حرکتها، صحبت خوب و خوشایند را دشوار میسازد. به طور کل مواردی چون تبسم، بازوان از هم باز، خم شدن به جلو، لمس کردن، تماس چشمی و سر تکان دادن (گابور، 1389: 19-13) از جمله تسهیل کنندگان بُعد غیرکلامی ارتباط هستند.1. تبسم
بهرهگیری از تبسم در فرآیند ارتباط، بسیار بااهمیت مینماید. گرچه برای لبخند معانی چون تمسخر هم میتوان در نظر گرفت ولی عمدتاً لبخند حاکی از رضایت است (هارجی، 1386: 64) و طبیعتاً چون میتواند باعث قضاوت مثبت دربارهی افراد شود، در ادامهی ارتباط تأثیری بسزا دارد.2. گریه
اخبار کوچ توأم با اکراه امام رضا (علیهالسلام) از مدینه به مرو بسیار نقل شده است. نکته اینکه امام (علیهالسلام) برای نشان دادن اکراه از رفتن به سفر، به زیارت قبر پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) رفتند و در هنگام بازگشت، با صدای بلند گریه کردند (همان، 1387 ق، ج 2: 218). همچنین امام (علیهالسلام) ضمن اینکه خانوادهی خود را به این سفر بیبازگشت نبردند (جعفریان، 1387: 437) به آنها نیز فرمودند تا بر ایشان گریه کنند. بعد از تقسیم 12 هزار دینار بین خانواده، پیام خود را در خصوص عدم بازگشت از سفر به اطلاع حاضران رساندند (ابن بابویه، 1387 ق، ج 2: 140).3. حرکتها و حالتهای بدن
برای نشان دادن اوج احساس، چه بسا با یک حرکت به اندازهی دهها کلمه بتوان ناراحتی یا خوشحالی خود را به مخاطب منتقل کرد. بر کسی پوشیده نیست که این کار میتواند دارای اثربخشی بیشتری نسبت به کلام باشد. راویان احادیث امام رضا (علیهالسلام) گاهی اوقات به زیبایی، اینگونه پیامها را روایت کردهاند.4. نحوهی لباس پوشیدن
بحث شکل ظاهری از دو جنبه حائز اهمیت است. نحوهی لباس پوشیدن در مراسمهای رسمی یا در نزد عموم میتواند دارای پیام باشد. این نکته از دید ائمه هدی (علیهمالسلام) پنهان نبوده است، چه آن زمان که امیرالمؤمنین (علیهالسلام) کفش وصلهزده به پا میکنند (ابن عقده، 1424 ق: 84) و چه آن زمان که امام رضا (علیهالسلام) در ظاهر، لباس خز میپوشند ولی لباس زیرین را برای تربیت نفس خود خشن به تن میکنند (ابن شهر آشوب مازندرانی، 1379 ق، ج 4: 360). در همه حال تک تک رفتارهای ایشان مبتنی بر هدایت بشریت است (ابن بابویه، 1404 ق، ج 2: 610). باید توجه داشت که توقع از امام امت این است که عدل و داد برقرار کند، چنان که از امام رضا (علیهالسلام) منقول است که گروهی از صوفیه خدمت حضرت میرسند و میگویند:5. آراستن ظاهر
آراستن ظاهر به روشهای مختلف حاوی پیامهای گوناگون است. همان طور که آراستن ظاهر با زیورهای مختلف و نشستن بر فرشهای گرانبها میتواند باعث غرور و فخرفروشی شود، در زبان احادیث، بعضی از ابزار آراستن، میتواند ارتباطی اثربخش برای استفاده کننده به ارمغان آورد. امام رضا (علیهالسلام) در حدیثی به نقل از دایی خود هند بن ابیهاله، به تفصیل، شمایل و خصوصیات ظاهری پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) را توصیف میکنند و نکتهی مورد توجه در این حدیث نسبتاً طولانی، نظم و موجه بودن شکل ظاهری پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) است (ابن بابویه، 1387 ق، ج 1: 316)6. استفاده از بوی خوش
استفاده از عطری خاص میتواند حاوی پیام باشد و حتی در فرآیند ارتباط نیز تأثیر بگذارد. در آموزههای اسلامی به استفاده از بوی خوش تأکید شده است. این موضوع چنان تأثیری دارد که احکام فقهی متنوعی دربارهی آن وارد شده که دقتنظر اسلام در استفاده از بوی خوش دربارهی زنان به سبب آثار ارتباطی آن جالب توجه است.7. تأثیر نمادها
امام رضا (علیهالسلام) بعد از پذیرش ولایتعهدی تلاش کردند اعمال قراردادی راجع به بیعت را نیز از پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) اخذ و بدینوسیله سنت نبوی را اطلاعرسانی کنند. منقول است زمانی که مردم برای بیعت نزد حضرت آمدند و به شیوهای غیر از شیوهی پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) با آن حضرت بیعت کردند که البته نشانهی فسخ غیبت در زمان حضرت رسول (صلی الله علیه و آله و سلم) بوده نکتهی جالب توجه در این خصوص این است که امام (علیهالسلام) تا پایان مراسم بیعت، عکسالعملی از خود نشان ندادند تا اینکه جوانی از فرزندان انصار به شکل صحیح با آن حضرت بیعت کرد. اینجاست که امام (علیهالسلام) به مأمون فرمودند: «کسانی که امروز با ما بیعت میکردند از روی حقیقت و عقیده نبود، جز این جوان انصاری که از روی ایمان با ما بیعت نمود.»8. هدیه
از دیگر عوامل غیرکلامی ارتباط مؤثر، هدیه دادن است. هدیه، تداومبخش ارتباط و به نوعی تضمین کنندهی آن تلقی میشود. در گفتار معصومان (علیهمالسلام) به ویژه امام رضا (علیهالسلام) هدیه دادن جایگاه ویژهای دارد. ایشان از پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) روایت میفرمایند که هدیه مفتاح نیکیها است.9. ارتباط نداشتن
برقرار نکردن ارتباط یا رفت و آمد نکردن با شخصی خاص خود دارای پیام است. گاهی اوقات به مصلحت نیست که به صورت کلامی دیگران را از ارتباط با شخصی خاص بر حذر داشت بلکه با انجام رفتاری میتوان پیام مورد نظر را در آن خصوص انتقال داد.انتقال غیرمستقیم پیام
گاهی اوقات انتقال غیرمستقیم پیام به مراتب مؤثرتر از انتقال مستقیم پیام است. در فرآیند انتقال پیام چه بسا فضای حاکم بر جلسه به خوبی میتواند مشابهت معنایی در ذهن گیرنده ایجاد کند. امام رضا (علیهالسلام) به این نکته توجه داشتند، به طوری که روزی یکی از اصحابشان از ایشان تقاضای هدیهای به اندازهی جوانمردی امام (علیهالسلام) میکند و حضرت این شرط را امکانپذیر نمیداند و بعد از آنکه فرد مطابق با جوانمردی خودش از ایشان تقاضا میکند، ایشان به غلامشان دستور پرداخت 200 دینار میدهند (مجلسی، 1403 ق، ج 49: 100).ادب و احترام متقابل
یکی از مهارتهای رفتاری ارتباط مؤثر، رعایت ادب و احترام است. رعایت این مقوله، در نفوذ کلام در مخاطب تأثیر فراوانی دارد. این تأثیر در اطرافیان که به عنوان شخص سوم، این فرآیند را مشاهده میکنند نیز جاری است. رعایت نکردن ادب و احترام چهبسا، با وجود اقناع طرف مقابل باعث کینه در دل مخاطب یا شکست وی در بحثهای مناظرهای شود.همگامی
در متون ارتباطات اجتماعی، از همگامی به همدلی نیز تعبیر میشود. در شرایط بحرانی، انسان نیازمند یاری دیگران است تا خود را از بحران نجات دهد (شرفی، 1388: 68). با توجه به اینکه برخورد با باورهای اشخاص در واقع برخورد با حقیقت آنهاست. انگیزه و نظر ما هرچه قرین به خیرخواهی و حتی درست باشد آنگاه که برای بیان اشتباه طرف مقابل باشد چهبسا در ادامهی روند ارتباط اخلال ایجاد کرده و واکنش مخاطب را به دنبال داشته باشد که برای جبران این امر میتوان از این روش استفاده کرد (ریچاردسون، 1381: 48-47).هماهنگی قول و عمل
هماهنگی قول و عمل به خصوص در پایداری ارتباط اثربخش، تأثیری بسزا دارد. خداوند متعال میفرماید: «یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا لِمَ تَقُولُونَ مَا لاَ تَفْعَلُونَ؛ ای کسانی که ایمان آوردهاید، چرا چیزی میگویید که انجام نمیدهید؟» (صف / 2).موقعیتشناسی سخن و سکوت
مسلم است که برای برقراری ارتباط، اولین مسئلهای که به ذهن متبادر میشود سخن گفتن است. بیان، نعمتی بزرگ است که خداوند آن را شایستهی یادآوری به انسان میداند. «خَلَقَ الْإِنسَانَ، عَلَّمَهُ الْبَیَانَ» (رحمن / 4-3). در عین حال این سؤال مطرح است که آیا در آموزههای دینی، سخن گفتن اولی است یا سکوت؟ امام رضا (علیهالسلام) در توصیف سکوت میفرمایند:ارتباط نزدیک
نزدیکی به مخاطبان یکی از عوامل رفتاری در مهارتهای ارتباطی است. مجاورت از دو جنبه قابل اشاره است: 1. از جنبهی فیزیکی، به طوری که هرچه قرب مکان بیشتر باشد، ارتباط نیز بیشتر خواهد بود؛ 2. مجاورت عملکردی است که بستگی به استفادهی دو یا چند نفر از محیط یا وسایلی خاص دارد.معاشرت (ارتباط چهره به چهره)
یکی از مهارتهای ارتباطی، معاشرت و حشر و نشر با مردم است. این صفت، از خصوصیات معصومان (علیهمالسلام) به شمار میرود، به طوری که ایشان علاوه بر تأکید بر عبادت خداوند و رسیدگی به خانواده، وقتی نیز برای معاشرت با مردم میگذاشتند. امام رضا (علیهالسلام) از پدران خود روایت فرمودند که پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) اوقات روزانهی خود را به سه قسمت تقسیم میکردهاند: زمانی به ارتباط با خالق، زمانی به خانواده و زمانی نیز به مراوده با مردم اختصاص میدادهاند.زمینهسازی برای پیام اصلی
در مطالعهی جای جای زندگی حضرت، بحث برخورد دوستانهی ایشان با اهل منزل و دوستدارانشان مشهود است. ولی در هنگام ورود ایشان به نیشابور هنگام مواجهه با اهل این شهر، برخورد و مواجهه از سنخ دیگری است. وصف مردم نیشابور در زمان حضور امام (علیهالسلام) از حیث علم و حدیث بر کسی پوشیده نیست. در ورود ایشان به نیشابور چند پیام غیر کلامی جلبنظر میکند: 1. اینکه امام (علیهالسلام) برای باز کردن پردهی کجاوهی خود عجله نکردند و تا تقاضای اهل حدیث آن شهر بر قرائت حدیث از پدرانشان، رخ بر مخاطبان نگشادند؛ 2. پاسخ به ابراز احساسات مردم حاضر به قدر کافی و وافی است، به طوری که گروهی از اهل حدیث مردم را به گوش فرادادن به پیام حضرت و اذیت نکردن ایشان فراخواندند (اربلی، 1381 ق، ج 2: 308).اولویتشناسی و موقعیتشناسی
استفادهی به موقع از زمان و مکان برای ارائهی کلام یکی از مهارتهای ارتباطی است. چهبسا در نظر نگرفتن این مورد موجب اشکال در فرآیند ارتباط و حتی بروز سوءبرداشت از سخن فرد شود. لذا مدار بحث بلاغیان در دانش معانی بر همین محور استوار بوده و شرط اساسی بلاغت، رعایت مقتضای حال دانسته شده است (تفتازانی، 1411 ق: 20). ضرب المثل: هر سخن جایی و هر نکته مقامی دارد (تمیمی آمدی، 1410 ق: 542) نیز گویای همین مهارت است.سطحبندی ارتباط
سطحبندی ارتباط در تعامل با افراد مختلف امری ضروری است. این مورد حتی در شیوهی لباس پوشیدن که نوعی ارتباط غیرکلامی بوده مورد تأکید ائمه (علیهمالسلام) است. حدیثی از امام صادق (علیهالسلام) معروف است که بر داشتن لباسی که برای حفظ آبرو مورد استفادهی انسان است در منزل تأکید دارند و آن را مصداق اسراف نمیدانند (کلینی، 1407 ق، ج 6: 441).نتیجهگیری
از آنچه گفته شد به خوبی تأثیر مهارت رفتاری در ارتباط مؤثر با مخاطبان هویداست که 11 مورد از آن با تأمل در بابهای مختلف روایتهای امام هشتم (علیهالسلام) به عنوان چراغ هدایت به دست آمد. این نکات گرچه در احادیث معصومان (علیهمالسلام) دیگر نیز به چشم میخورد ولی - چنانکه گذشت - در احادیث امام رضا (علیهالسلام) با توجه به تنوع مخاطبان آن حضرت و شرایط خاص دوران امامت ایشان، با توجه به دستهبندی موجود در علوم ارتباطات مثالهای ارزندهای یافت میشود که برای مخاطبان امروز به خوبی نمایانگر این عوامل در ارتباط اثربخش است و میتواند برای خوانندگان گرامی الهامبخش باشد.پینوشتها
1. استادیار دانشگاه علوم اسلامی رضوی
2. کارشناس ارشد علوم حدیث - تفسیر اثری
بحث نمودن و حاضر جواب بودن
1- تا آنجا که میتوانید، به اظهارات گستاخانه و تلاشهایی برای شروع بحث و جدل بیتوجه باشید.نزاع کردن
1- نزاعهای شدید را بلافاصله با محروم کردن متوقف کنید.قشقرقها
1- اگر قشقرقها اغلب اوقات بروز میکنند یا شدید هستند، شما باید برای تلاش سختی آماده باشید. این بدرفتاری ممکن اسـت قبل از این که بهتر شود بدتر شود.وقت خواب
1- خواب باید هر شب در وقت معینی باشد. شبهای پایان هفته و روزهای هفته میتواند متفاوت باشد، اما آن را منظم و مرتب کنید و پیوسته آن را رعایت کنید.وقت غذا
1- حتی اگر سرتان خیلی شلوغ اسـت، وقت غذاخوردن خوشحال و شادمان باشید.عادتهای رنجشآور یا آزارنده
1- فریاد زدن، نق زدن، گستاخی کردن، یاوهگویی، بچگانه حرف زدن، و شکایت کردن عادتهای آزارندهای هستند که میتوانند واقعاً موجب خشم و عصبانیت گردند.کارهای روزمره خانگی
1- افرادی که در یک خانه هستند باید در مسؤولیت نگهداری آن شریک باشند. کودکان نیز از این امر مستثنا نیستند.شب ادراری و آلوده کردن
اگر کودکانتان در یادگیری عادتهای صحیح توالت رفتن مشکل دارند، توصیه میکنیم قبل از هرگونه تلاشی آنها را جهت معاینه به پزشک ارجاع دهید، اگر مشکل طبی علت شب ادراری یا آلوده کردن باشد پزشک میتواند به شما توضیح دهد.شب ادراری
1- شب ادراری بدین معنا نیست که کودکانتان مشکل هیجانی دارند. تقریباً تمام کودکان رختخوابشان را خیس میکنند؛ شب ادراری در اکثر کودکان خود به خود متوقف میشود. میتوانید در توقف آن به کودکان کمک کنید.آلوده یا خیس کردن لباسها
1- اکثر کودکان در برههای از زمان حداقل یک بار این عمل را انجام دادهاند. معمولاً این عمل اتفاق میافتد. به خاطر این که کودکان خسته میشوند، ناراحت میشوند، یا در فعالیتی درگیر میشوند که سبب میشود رفتن به توالت را فراموش کنند.بهداشت و صورت ظاهر
1- یکی از مهمترین کارهایی که والدین به کودکانشان آموزش میدهند عادتهای بهداشتی مناسب اسـت. این عادتها میتوانند شامل مسواک زدن دندانها، استحمام کامل، یا عوض کردن لباس زیر و انتخاب لباس تمیز باشد.رفتار مناسب در مکانهای عمومی
1- رفتن به مکانهای عمومی همراه با کودکانتان میتواند مشکلاتی به وجود آورد. امّا اگر مراحل مهم ذیل را دنبال کنید، میتوانید به کودکانتان بیاموزید در جمع به صورت مناسبی رفتار کنند.مشکلات مدرسه
1- گاهی کودکان در مدرسه دچار مشکل و دردسر میشوند. برخی مشکلات مربوط به همکلاسیها، و برخی دیگر مربوط به معلم اسـت. در هر صورت، شما ممکن اسـت درگیر شوید.تکلیف
1- تکلیف بخش مهمی از آموزش اسـت که میتواند مستقیماً در نمرههایی که کودکان میگیرند تأثیر داشته باشد.ارتباطات خانه- مدرسه
1- اگر کودکتان در مدرسه با مشکلاتی پیشرونده مواجه اسـت و تلاش شما و معلم برای حل مشکلات ناموفق بوده اسـت، ممکن اسـت استفاده از نظام کارت گزارش خانه- مدرسه را مفید بیابید.استفاده از فوقالعاده یا رشوه
1- شما قبلاً استفاده از پاداشها و امتیازها را برای تشویق رفتارهای مطلوب یا فضیلتهای کودکتان آموختهاید. فوقالعاده شکلی از پاداش اسـت.پینوشت:
1. Self-care.
منبع مقاله :میگویند کودکان دوربین فیلمبرداری هستند یعنی هرچه را «ببینند» انجام میدهند نه آنچه را که «بشنوند.» پس بهترین روش برای اینکه راه و روش درست زندگی را به فرزندتان یاد دهید این اسـت که اول از همه خودتان به آنچه میگویید عمل کنید. مدلسازی از رفتارهایی که میخواهید فرزندتان در بزرگسالی داشته باشد، بهترین راه بزرگ کردن یک فرزند شاد و بالغ اسـت. بسیاری از حرکات و رفتارهای ما بهعنوان پدر و مادر، به درک کودک از پدیده نرمال بودن سمتوسو میدهد.
از این رو، متخصصان بر این باورند که والدین نه وظیفه بزرگ کردن یک کودک که وظیفه بزرگ کردن یک فرد بالغ را برعهده دارند. مواردی که در ادامه این مطلب مطرح میشوند، ازجمله اموری هستند که هر پدر و مادری باید جلوی چشم فرزندشان انجام دهند.
۱. گریه کنید لطفا!
بسیاری از کودکان فکر میکنند گریه کردن آنها را ضعیف و آسیبپذیر جلوه میدهد، از این رو احساسات منفی و غم و اندوه درونی خود را نادیده میگیرند و وقتی این احساسات بروز پیدا میکنند، به شیوههای ناسالمی با آن مقابله میکنند. درحالی که انسان یک ماشین احساسی اسـت. انسانها باید با انواع احساسات خود روبهرو شوند، آنها را بهعنوان بخشی از وجود خود بپذیرند و شیوههای سالمی برای بیان و بروز این احساسات پیدا کنند. مدتهاست روانشناسان به این نتیجه رسیدهاند که سرکوب احساسات و به اصطلاح خودخوری میتواند سببساز مشکلات زیاد دیگری ازجمله مشکلات ارتباطی و عاطفی شود.
کودکان باید از همان دوران کودکی بیاموزند که قوی و مقاوم باشند و مشکلات را شکست بدهند. کودکان با دیدن تلاش و کشمکشهای پدر و مادرشان یاد میگیرند که اینها جزء لاینفک زندگی هستند. در این شرایط، اگر با سختی و دشواری خاصی مواجه شوند، میدانند که باید در برابر آن ایستادگی کنند. توصیه میشود والدین حین کار کردن کمی منعطفتر باشند تا کودکان از آنها یاد بگیرند. بگذارید فرزندتان شما را حین تلاش و مبارزه با مشکلات ببیند و از واکنشهای شما درس بگیرد.
۳. به همسرتان محبت کنید
برخی ازدواجها پس از تولد فرزند به یک رابطه ساده تبدیل میشوند، اما اگر میخواهید مدل درستی از عشق و دوست داشتن را به فرزندتان بیاموزید، باید راه و روش دوست داشتن را به او نشان دهید. مشاهده رابطه عاشقانه والدین حین خوردن شام، وقت خواباندن بچهها و در طول سفر به کودکان نشان میدهد که عشق و دوست داشتن چیست و چطور باید دیگران را دوست داشته باشند. به فرزندتان بیاموزید که ابراز علاقه و محبت، زشت یا باعث شرمساری نیست. به آنها بیاموزید که ابراز محبت یکی از اصلیترین راههای تحکیم خانواده و روابط و جزء ضروری ارتباط سالم اسـت. فرزندتان باید بیاموزد که میتواند در محیط امن خانواده به همسر و فرزندان خود عشق بورزد و مطمئن باشد که این کار همه چیز را بهتر خواهد کرد.
۴. ورزش کنید
ورزش کردن نه تنها سلامت جسمانی شما را تضمین میکند، بلکه آرامش روحی و روانیتان را نیز تامین میکند. اینکه به فرزندتان بگویید ورزش کن، اما خودتان هر روز تا ظهر بخوابید یا همیشه روی مبل لم بدهید، نتیجهای نخواهید گرفت. از قدیم گفتهاند که کودکان از رفتار شما بیشتر میآموزند تا از صحبتهایتان. بنابراین باید ورزش کردن را در والدین ببینند تا نسبت به آن رغبت پیدا کنند. اگر به بچهها نشان دهیم که ورزش نکردن و عدم جنبوجوش یک امر غیرطبیعی اسـت، میتوانیم فعالیتهای بدنی آنها را به یک عادت همیشگی بدل کنیم.
۵. بدون برنامهریزی پول خرج نکنید
بسیاری از والدین دوست دارند از فرزندان خود در برابر مسائل مالی محافظت کرده و هرچه میخواهند برایش فراهم کنند. مسلما همه ما دوست داریم فرزندانمان در رفاه بهسر ببرند اما توصیه میشود پدر و مادر به کودک اجازه دهند درگیر مسائل مالی شود تا یاد بگیرد چقدر پول دارد و چطور باید از آن استفاده کند. از همین الان به او برنامهریزی مالی و پسانداز را یاد بدهید.
در این صورت او میتواند متوجه شود که دین و معنویات چیست و چطور میتواند زندگی خود را بسازد. لازم اسـت گاهی او را با خود به مراسم مذهبی ببرید یا مثلا درراه سورهای از قرآن با لحنی جذاب برایش بخوانید. او را با داستانهای مذهبی آشنا کنید اما هیچوقت فشاری مبنی بر الزام رعایت اصول مذهبی وارد نکنید تا زمانی که کودکتان به سن بلوغ نرسیده اجازه دهید مشغول کشف ابعاد مختلف دینی باشد تا بعد بتواند از آن پیروی کند.
۷. در امور خیریه داوطلبانه شرکت کنید
کمک کردن به دیگران و مهربانی علاوه بر اینکه یک موضوع ذاتی محسوب میشود اما تا حد زیادی به یادگیریهای فرد نیز مربوط اسـت. باید به فرزندان خود بیاموزیم که دیگران را دوست بدارد، به عقاید و شخصیت دیگران احترام بگذارد و دیگران را آنطور که هستند، بپذیرد. یاد گرفتن مهربانی از همان دوران کودکی آغاز میشود. وقتی فرزندتان با کودک دیگری دعوا کرده و آن را برایتان تعریف میکند به او نگویید که کار خوبی کردی که او را کتک زدی یا تقصیر او بوده و... سعی کنید حقیقت را به او بگویید و اگر در یک مشاجره ناعادلانه رفتار کرده، این موضوع را بدون سرزنش کردن با او مطرح کنید و بخواهید برای رفتارش معذرتخواهی کند.
اگر حق با او بوده هم به او یاد دهید که روشی غیر از دعوا و جنجال و کتککاری برای مشکلش مطرح کند. در حقیقت آن جدل را تحلیل کرده و راههای مختلف برخورد با آن را بررسی کنید. به او بفهمانید که راههای بهتری از کتککاری برای حل مشکلات وجود دارد. بهعلاوه سعی کنید مهربانی را به او نشان دهید. مثلا در کارهای خیر همراه فرزندتان شرکت کنید. وقتی کودکان میبینند که پدر و مادرشان در یک کار داوطلبانه شرکت میکنند، از آن درس میگیرند. این لزوما به این معنی نیست که حتما برای کمکهای آنچنانی به خیریه داوطلب شوید. کمک کردن به پیرزن همسایه هم میتواند سودبخش باشد. مثلا، وقتی حال همسایه خوش نیست، میتوانید سر راه برایش از سوپرمارکت خرید کنید.
8. خلاق باشید
اینکه بچهها ببینند والدین در دنیای سهبعدی امروز چقدر شاد و سرخوش زندگی میکنند، از اهمیت بسیاری برخوردار اسـت. به این منظور، میتوانید از راهبردهایی استفاده کنید که هنرمندانهتر و خلاقانهتر باشند. پیانو زدن، نقاشی کشیدن، طرح زدن، نوشتن، آشپزی کردن و گوش دادن به موسیقی ازجمله رایجترین راهبردهای موجود اسـت. با این حال، لزومی ندارد در این امور استاد باشید.فقط کافی اسـت در این زمینه کارهای خلاقانه انجام دهید.
۱۰. با خودتان مهربان باشید
والدین بیشتر از همه به خود سخت میگیرند. آنها در پایان روز خود را مقصر اتفاقات بد میدانند. مثلا ممکن اسـت بگویند: «از اندامم بدم میآید» یا «نمیتوانم باور کنم که تا این حد چاق شدهام» یا اینکه «امروز احمقانهترین حرف ممکن را زدم!» کودکان در مواجهه با این رفتارها یاد میگیرند که چگونه با خود برخورد کنند. آنها به سرعت از این رفتارها تقلید کرده و فکر میکنند همه بزرگسالان با خود چنین برخوردی دارند. سعی کنید خود را برای آنچه هستید دوست داشته باشید، به خود و دیگران احترام بگذارید و این را به فرزندان خود منتقل کنید.
۱۱.منظم باشید
بارها وارد اتاق فرزند خود شده و با حجم زیادی از لباسها و وسایل روبهرو شدهاید که اینجا و آنجا ریختهاند، بارها به او تذکر دادهاید که منظم باشد و هر چیز را سر جای خود بگذارد و... اما به گوش او نمیرود که نمیرود. باید ببینید اشکال کار کجاست که فرزندتان با نظم و انضباط میانه خوبی ندارد. یکی از مسائلی که در این میان وجود دارد این اسـت که کودک منظم بودن را ندیده اسـت. وقتی والدین وسایل خود را منظم سر جای خود نمیگذارند، ساعت خواب و بیداری مشخصی ندارند، همه چیز درهم و برهم اسـت و... مسلما کودک نیاموخته که منظم و برنامهریزی شده زندگی کند. قبل از انواع و اقسام امر و نهی کردن، باید ابتدا خودتان منظم باشید.
کودکی که در یک محیط منظم رشد یافته، مسلما با همین شیوه بزرگ میشود و زندگی خود را هم بر همین منوال پایهریزی خواهد کرد. اگر فرزندتان ببیند که اتاق شما منظم و مرتب اسـت نسبت به این قضیه مشتاق خواهد شد. برای بهتر شدن اوضاع، کارهای خوب را تشویق کنید و قاطع و استوار باشید.
یاد بگیرید
آموزش یک هدف اصلی و ضروری در زندگی اسـت، بهخصوص اگر میخواهید به شیوهای عملی زندگی کنید. زمانی میرسد که بچهها میخواهند رشته درسی یا کارشان را عوض کنند، پس باید بدانند چطور با آن مواجه شوند و چگونه از پس آن بر بیایند. بهترین روش برای یاد دادن به آنها این اسـت که خودمان دست به کار شویم و عمل کنیم. چیزهای جدید یاد بگیرید و سعی کنید دانش خود را بیشتر کنید.
قم- ایرنا - رئیس مرکز کتاب شناسی شیعه با اشاره به تعامل و گفت و گوی صمیمانه به عنوان یکی از مهمترین ویژگی های رفتاری امام موسی صدر گفت: بسیاری از اختلاف های کشور با تاسی به سیره امام موسی صدر قابل حل است.
میگنا: دکتر سید حسن هاشمی در سی و سومین همایش سالیانه انجمن علمی روانپزشکان گفت: همه شما باور دارید که حوزه سلامت محور توسعه است. البته این باور نزد همه سیاستمداران نیست، اما خوشحالیم که در دولت یازدهم توجهی نسبی به حوزه سلامت شد.
وی با بیان اینکه باید توجه کرد که سلامت موضوعی بین رشتهای است، افزود: سلامت جوامع تامین نمیشود، مگر اینکه همه پای کار بوده و مسئولیتپذیر باشند. در بهترین شرایط وزارت بهداشت میتواند ۲۰ درصد سلامت را تامین کند و درصد باقیمانده به سایر دستگاهها مانند وزارت کشاورزی، وزارت نیرو و ... بستگی دارد که این موضوع در حوزه سلامت روان نیز صدق میکند.
هاشمی با بیان اینکه در حوزه سلامت روان از مباحث بین رشتهای مانند جامعه شناسی و... محرومیم، اظهار کرد: هر چند جدایی ما از آموزش عالی به نفع خدمات است و امروز گروههای پزشکی تمایلی به بازگشت به آموزش عالی و وزارت علوم ندارند، اما از بحثهای بین رشتهای محروم شدهایم. در عین حال در بحثهای سلامت جسمی، اجتماعی و معنوی میتوان گفت که این آمیختگی با سایر ارکان اداره جامعه که به تعیین وضعیت اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی بازمیگردد هم به نوعی موضوعی بین رشتهای است که تا کنون محروم مانده است.
هاشمی افزود: به نظر میرسد زمانی میتوانیم در تحلیلهایمان موفق باشیم که همه این مسائل را به صورت جامع تبیین کرده و در سلامت روان هم از موضوعات زیستی و اجتماعی بهره بریم.
وی، مسائل زیستی و اجتماعی موثر در سلامت روان را گسترده دانست و گفت: این عوامل اعم از رضایت از زندگی زناشوئی و ... بسیار در سلامت روان تاثیرگذار است. حال یکی از وظایف دولتها افزایش تابآوری جامعه در برابر حوادث زندگی اجتماعی و روزمره است و دولتها باید بتوانند مردم را برای حل مسائل، توانمند بار بیاورند. این در حالیست که متاسفانه این موضوعات نه در آموزش و پرورش و نه در آموزش عالی مورد توجه قرار نمیگیرد و به همین جهت شکنندگی در نسلهای جدید بیش از نسلهای گذشته است. همچنین عدم توجه به این مسائل باعث میشود که افراد جامعه نتوانند مسائلشان را حل کنند.
وزیر بهداشت همچنین اظهار کرد: اگر بخواهیم در حوزه سلامت بار بیماریها را کاهش دهیم، باید به این موضوعات توجه کافی داشته باشیم. در حال حاضر آمار کشوری ما نشان میدهد که تابآوری به تدریج کاهش یافته که این موضوع از مشکلات جامعه ما و از مشکلات سیاستمدارانمان است.
هاشمی با بیان اینکه توجه به فرهنگ، ارتقای دانش و توانمند کردن مردم نسبت به مسائل سلامت و موضوعات اجتماعی بسیار مهم است، گفت: قرار بود سازمانی مانند صدا و سیما دانشگاه باشد و در راستای این اهداف عمل کند.
آمار ۲۶ درصدی اختلال رفتاری در کشور
هاشمی با اشاره به مسئولیت سنگین انجمن روانپزشکان و سایر گروههای مرتبط با این حوزه ادامه داد: باید بدانید که همگی یک تیم هستید و کار سختی در پیش دارید. البته بخش عمدهای از کار دست شما نیست و شما با علت سوء رفتار دیگران مواجهید. این خوب نیست که آمارمان نشان دهد ۲۶ درصد اختلال رفتاری در جامعه وجود دارد و نسبت به سالهای گذشته رو به افزایش است. البته آمار ما نسبت به آمار جهان نگران کننده نیست، اما چون در جامعه اسلامی زندگی میکنیم این آمار برایمان قابل قبول نیست. بنابراین با توجه به این آمار به نظر میرسد که کارمان آسان نیست؛ چرا که بخشی از این افراد هم تصمیم گیرنده هستند. حال وقتی فرد تصمیم گیرندهای دچار این گرفتاریها باشد بسیار در جامعه تاثیرگذار است و خدانکند که وکیل و وزیر و ... به چنین مشکلاتی دچار باشند.
هاشمی همچنین ادامه داد: یکی دیگر از مشکلاتی که به عنوان یک ایرانی از آن رنج میبریم، وجود خود شیفتگی در کشور است که البته در همه ردهها وجود دارد و جایی که این خود شیفتگی به مسئولان ختم میشود کار را بسیار دشوارتر میکند. باید توجه کرد که اضطراب و افسردگی که از عمدهترین اختلالات اعصاب و روان هستند از عدم آرامش ریشه میگیرند. خداوند پدر رئیس جمهور را بیامرزد که مردم به ایشان
وزیر بهداشت با ابراز تاسف از عدم پوشش بیمهای مناسب برای خدمات روانپزشکی گفت: متاسفانه مردم هر روز در معرض شایعات اضطرابزا هستند و این برای آرامش مردم مناسب نیست.
هاشمی با بیان اینکه وجود این خود شیفتگی کار دست مردم میدهد اظهار کرد: به عنوان مثال کسی میخواهد در حوزه اقتصادی خود شیرینی کند، با حرفی جامعه را مضطرب میکند. بنابراین مردم هر روز در معرض چنین شایعات اضطرابزایی قرار دارند. به عنوان مثال خبری را از صدا و سیما پخش میکنند که ۸۰ میلیون نفر آن را میبینند و به تبعات آن هم فکر نمیکنند.
بیتوجهی بیمهها به حوزه سلامت روان
هاشمی در ادامه صحبتهایش با بیان اینکه در حوزه سلامت روان اقداماتی در وزارت بهداشت انجام گرفته که کافی نیستند، گفت: من تعجب میکنم که برخی از همکاران شما در بیمهها هستند، اما توجهی به این حوزه ندارند. باید پرسید آیا مظلوم تر از افرادی که در حوزه اعصاب و روان مشکل دارند هم هست؟ باید توجه کرد که بیماران اعصاب و روان محرومترینند و در عین حال در دریافت خدمات نیز مظلومترین هستند.
وزیر بهداشت ادامه داد: واقعا جای تاسف دارد که یک بیمار اعصاب و روان که میتواند یک فامیل را دچار مشکل کند، نمیتواند بستری شود و داروهایش را تامین کند. علاوه بر این چه در بخش خصوصی و چه در بخش دولتی تختهای روانپزشکی کمتر از چیزیست که باید باشد و این موضوع باعث میشود که هزینه زیادی به دولت و کشور تحمیل شود که شاید نتوانیم این هزینهها را جبران کنیم.
هاشمی تاکید کرد: بنابراین انتظار میرود آنطور که شایسته است به بیماران اعصاب و روان توجه کنیم؛ چرا که اگر هزینه نکنیم باعث بروز جرم و جنایت حتی در لباس ما میشود.
هاشمی افزود: بیمه ها کمترین پوشش بیمه ای را برای این بیماران قائل است در حالی که این بیماران باید در راس خدمات بیمه ای باشند، یک بیمار روانی می تواند کل خانواده را دچار مشکل کند و در جامعه حادثه بیافریند با این حال بیمه ها از آنها حمایت نمی کنند.
وی ادامه داد: در بخش های دولتی و خصوصی تخت های بیمارستانی برای این بیماران بسیار کمتر از حد نیاز است این در حالی است که دولت در بخش های دیگر هزینه های ناشی از این عدم توجهات مانند تبعات ناشی از جرم های اجتماعی را پرداخت می کند؛ اینها هزینه هایی را بر دولت تحمیل می کنند که شاید نتوانیم آنها را تامین کنیم. وزیر بهداشت، سلامت را محور توسعه دانست و گفت: این باور نزد همه سیاستمداران در دولت ها نیست اما در دولت یازدهم توجه نسبی به آن شده است.
هاشمی همچنین گفت: در حوزه روانپزشکی هم شما باید به سمت حل مشکلات مردم و آموزش و پژوهش ملی بروید و مسائل را بین خودتان حل کنید؛ چرا که این کار به صلاح مردم است. من همواره درباره روانشناسی بالینی نظرم این بوده که اینها باید به گروههای ما باز گردند و همه باید تابع قانون باشند و قطعا منافعشان در این صورت بهتر رعایت میشود.
هاشمی مبحث مردم و شرایط روحی و روانی جامعه را پراهمیت عنوان کرد و گفت: امیدواریم سیاستمداران، مجلس، دولت و هر کسی که تریبون دارد، در این حوزه کمک کند یا حداقل اگر آبی به دست شما نمیدهند، کوزه را هم نشکنند و هر روز با روح و روان مردم بازی نکنند و دروغ، استرس و تهمت را ترویج ندهند.
وزیر بهداشت با اشاره به اقدامات وزارت بهداشت در حوزه تکمیل شبکه بهداشت و قرار دادن یک مراقب سلامت در پایگاههای بهداشت به ازای هر ۳۰۰۰ نفر جمعیت، گفت: اینکه داریم شبکه بهداشتی را تکمیل میکنیم، کار ارزشمندی است که باعث میشود شما بتوانید همه ایرانیان را ببینید. در عین حال باید حتما از مردم حمایت مالی هم بشود که امیدواریم با بیمهها به سرانجام نیکویی در این حوزه برسیم.
هاشمی در پایان درباره تختهای روان پزشکی گفت: در حال حاضر تختهای روانپزشکی، تختهای عمومی است که برای بیماران جراحی، داخلی و ... نیز استفاده میشود و تخت روانپزشکی بسیار کم داریم. البته طی بخشنامهای اعلام کردیم که ۱۰ درصد تختها به بیماران روانپزشکی اختصاص یابد، اما در شهرستانها آنقدر از نظر تخت مشکل دارند که دیگر به روانپزشکی نمیرسند.
هاشمی اظهار کرد: در حوزه روانپزشکی ۴۰ هزار تخت میخواهیم و اکنون ۱۰ هزار تخت داریم. بر این اساس از نهادها و دستگاههای مختلف از جمله بانکها و موسسات مالی میخواهیم که برای ایجاد سرمایه اجتماعی در این زمینه کمک کنند.
-
ایسنا - ایرنا
عکاس: محمد نسیمی
کلمات کلیدی: سی و سومین،همایش سالیانه،انجمن علمی روانپزشکان،با حضور وزیر بهداشت،آمار اختلال رفتاری در کشور
بحث نمودن و حاضر جواب بودن
1- تا آنجا که میتوانید، به اظهارات گستاخانه و تلاشهایی برای شروع بحث و جدل بیتوجه باشید.نزاع کردن
1- نزاعهای شدید را بلافاصله با محروم کردن متوقف کنید.قشقرقها
1- اگر قشقرقها اغلب اوقات بروز میکنند یا شدید هستند، شما باید برای تلاش سختی آماده باشید. این بدرفتاری ممکن اسـت قبل از این که بهتر شود بدتر شود.وقت خواب
1- خواب باید هر شب در وقت معینی باشد. شبهای پایان هفته و روزهای هفته میتواند متفاوت باشد، اما آن را منظم و مرتب کنید و پیوسته آن را رعایت کنید.وقت غذا
1- حتی اگر سرتان خیلی شلوغ اسـت، وقت غذاخوردن خوشحال و شادمان باشید.عادتهای رنجشآور یا آزارنده
1- فریاد زدن، نق زدن، گستاخی کردن، یاوهگویی، بچگانه حرف زدن، و شکایت کردن عادتهای آزارندهای هستند که میتوانند واقعاً موجب خشم و عصبانیت گردند.کارهای روزمره خانگی
1- افرادی که در یک خانه هستند باید در مسؤولیت نگهداری آن شریک باشند. کودکان نیز از این امر مستثنا نیستند.شب ادراری و آلوده کردن
اگر کودکانتان در یادگیری عادتهای صحیح توالت رفتن مشکل دارند، توصیه میکنیم قبل از هرگونه تلاشی آنها را جهت معاینه به پزشک ارجاع دهید، اگر مشکل طبی علت شب ادراری یا آلوده کردن باشد پزشک میتواند به شما توضیح دهد.شب ادراری
1- شب ادراری بدین معنا نیست که کودکانتان مشکل هیجانی دارند. تقریباً تمام کودکان رختخوابشان را خیس میکنند؛ شب ادراری در اکثر کودکان خود به خود متوقف میشود. میتوانید در توقف آن به کودکان کمک کنید.آلوده یا خیس کردن لباسها
1- اکثر کودکان در برههای از زمان حداقل یک بار این عمل را انجام دادهاند. معمولاً این عمل اتفاق میافتد. به خاطر این که کودکان خسته میشوند، ناراحت میشوند، یا در فعالیتی درگیر میشوند که سبب میشود رفتن به توالت را فراموش کنند.بهداشت و صورت ظاهر
1- یکی از مهمترین کارهایی که والدین به کودکانشان آموزش میدهند عادتهای بهداشتی مناسب اسـت. این عادتها میتوانند شامل مسواک زدن دندانها، استحمام کامل، یا عوض کردن لباس زیر و انتخاب لباس تمیز باشد.رفتار مناسب در مکانهای عمومی
1- رفتن به مکانهای عمومی همراه با کودکانتان میتواند مشکلاتی به وجود آورد. امّا اگر مراحل مهم ذیل را دنبال کنید، میتوانید به کودکانتان بیاموزید در جمع به صورت مناسبی رفتار کنند.مشکلات مدرسه
1- گاهی کودکان در مدرسه دچار مشکل و دردسر میشوند. برخی مشکلات مربوط به همکلاسیها، و برخی دیگر مربوط به معلم اسـت. در هر صورت، شما ممکن اسـت درگیر شوید.تکلیف
1- تکلیف بخش مهمی از آموزش اسـت که میتواند مستقیماً در نمرههایی که کودکان میگیرند تأثیر داشته باشد.ارتباطات خانه- مدرسه
1- اگر کودکتان در مدرسه با مشکلاتی پیشرونده مواجه اسـت و تلاش شما و معلم برای حل مشکلات ناموفق بوده اسـت، ممکن اسـت استفاده از نظام کارت گزارش خانه- مدرسه را مفید بیابید.استفاده از فوقالعاده یا رشوه
1- شما قبلاً استفاده از پاداشها و امتیازها را برای تشویق رفتارهای مطلوب یا فضیلتهای کودکتان آموختهاید. فوقالعاده شکلی از پاداش اسـت.پینوشت:
1. Self-care.
منبع مقاله :قم- ایرنا - رئیس مرکز کتاب شناسی شیعه با اشاره به تعامل و گفت و گوی صمیمانه به عنوان یکی از مهمترین ویژگی های رفتاری امام موسی صدر گفت: بسیاری از اختلاف های کشور با تاسی به سیره امام موسی صدر قابل حل است.
به گزارش جام جم آنلاین به نقل از ایسنا ، انسانهای موفق چه تفاوتهایی با دیگران دارند؟ آیا استعداد موفقیت در وجود برخی انسانها بیش از دیگران نهادینه شده است؟ اگر این طور است شما چقدر برای موفقیت استعداد دارید؟
«اکنون این امکان برایتان فراهم شده است که مهمترین ویژگیهای رفتاری انسانهای موفق را بشناسید و به این وسیله نقاطِ ضعف و قدرت خود را تخمین بزنید. اگر برخی از این ویژگیها را نداشتید، ناامید نشوید، همیشه برای اصلاح خودتان فرصت دارید اما بهتر است وقت را تلف نکنید و زودتر دست به کار شوید.
فرمول به خصوصی برای موفقیت وجود ندارد اما همه انسانهای موفق ویژگیهای رفتاریِ معینی دارند.
هر یک از ما تعریف منحصر به فردی از موفقیت داریم. به نظر بسیاری از ما، موفقیت در وهله اول با پول و ثروت تخمین زده میشود. گر چه واضح است که موفقیت جوانب مهم دیگری هم دارد. برای بعضی از مردم مهم این است که بتوانند وقتشان را آن گونه که میخواهند سپری کنند. برای برخی دیگر توانایی کمک به نیازمندان مهم است. معیار هر چه باشد، در شخصیت همه انسانهای موفق ویژگیهای به خصوصی مشاهده شده است. از میلیونرها گرفته تا مدیرانِ تازه شکوفا شده، همگی شخصیت متفاوتی داشتند. با این حال همه آنها چند ویژگی رفتاری مشابه داشتند که باعث موفقیتشان شده بود.
انسانهای موفق، از دیزنی گرفته تا اپرا اموراتِ بسیاری را با تکیه بر این ویژگی از پیش بردهاند و این ویژگی به آنها کمک کرده است گذشته را کنار بگذارند و آینده را بسازند. نگاهی به این مقاله بیندازید تا ببینید چند نمونه از آنها را در رفتارهای خود مشاهده میکنید.
۱. به رقابت نیاز دارند
تا کنون فرد موفقی را ندیدهام که حسِ رقابت عمیقا در وجودش ریشه ندوانده باشد. موفقیت در اصل برخاسته از احساس نیاز به برنده شدن است. دلایل متفاوتاند اما هدف همواره بُرد است. انسانهای موفق تشنه کشف راههای خلاقانهای هستند که آنها را در رقابت بالا میکشد و از این که با سرخوردگی نظارهگر باختنشان باشند، متنفرند. مردم معمولا این ویژگی را با اخلاق کاری اشتباه میگیرند. در اینجا منظور زیاد کار کردن نیست. رقابتطلبی شما را ترغیب میکند بیشتر از دیگر رقبایتان برای رسیدن به رویاهایتان کار کنید و راههای رسیدن به موفقیت را برایتان هموار میکند.
۲. گذشته را رها میکنند
ویژگی اول یک نتیجه مهم دارد. هر قدر هم موفق باشید، ماندن در گذشته یا پر رنگ کردن آخرین اشتباهتان از سرعت پیشرفتتان میکاهد. انسانهای موفق در گذشتههایشان متوقف نمیشوند. آنها درسهای لازم را از گذشته فرا میگیرند و با سرعت به سوی چالشهای بزرگتر حرکت میکنند.
۳. برای پیشرفت انگیزه دارند
انسانهای موفق همواره تلاش میکنند خود را اصلاح کنند. آنها سختگیرترین منتقدانِ خود هستند. هیچگاه از خودشان راضی نیستند و همیشه تلاش میکنند، بهتر باشند. بیشتر از هر کسِ دیگری مشتاقند بهترین باشند.
۴. به جزئیات زیاد توجه میکنند
این ویژگی در عین حال که برای اطرافیان آزاردهنده است، نتایج بسیار خوبی به همراه دارد. ظاهرا این ویژگی با عبارت معروفِ «درگیرِ جزئیات نشو» متضاد است اما انسانهای موفق اکثرا هنگامی که کارهای کوچک انجام میدهند به جزئیاتِ آن نیز توجه میکنند.
۵. فهرستی از دستاوردهایشان را نگه میدارند
انسانهای موفق یادگارهای موفقیتهایشان را نگه میدارند. نه لزوما برای نمایش دادنشان (گر چه بسیاری این کار را میکنند) که برای این که به خود و اطرافیانشان یادآوری کنند سرسختی، به تنهایی برای غلبه بر غیرممکنها کافی است.
۶. ضرورت بهبود روابط کاری را درک میکنند
یکی از رایجترین ویژگیهای انسانهای موفق جدیت در روابط کاری است. همه موفقیتها بر پایه ارتباطات انسانی بنا شدهاند. این ارتباطات باید به درستی پرورش یابند و تقویت شوند.
۷. به خودشان جایزه میدهند
وقتی از شدت کار کردن احساس خفگی میکنید، نیاز به زمانی دارید که از نظر جسمی و عاطفی به خودتان بپردازید. با کارهای سادهای مانند مدیتیشین، تمرینات ورزشی، تفریحات سالم، فعالیتهای بشردوستانه یا گریزی ناخودآگاه. یا هر چه خودتان صلاح میدانید، مقصود این است که از فرسودگیتان پیشگیری کنید؛ تمرکزتان را حفظ کنید و به خودتان یادآوری کنید، چرا این کارهای سخت را انجام میدهید.
۸. قدرشناس هستند
تعدادی از مصاحبههایی را که با فضانوردان شاتل فضایی داشتهام به خاطر دارم. آدمهایی بیاندازه موفق که بیشتر از هر فرد دیگری حق داشتند خودبین باشند اما بر عکس، قدرشناسترین آدمهایی بودند که تاکنون دیدهام. به خوبی میدانستند چقدر خوشبخت هستند که در جایگاه کنونیشان قرار دارند و از این که احساسشان را با دیگران نیز در میان بگذارند، خجالت نمیکشیدند.
۹. در مواقع بحرانی متزلزل نمیشوند
یکی از مهمترین معیارهای موفقیت پایداری در شرایط بحرانی است. انسانهای موفق در شرایط بحرانی مسیر و هدفشان را گم نمیکنند و با این عمل به الگویی قابل اتکا برای اطرافیانشان تبدیل میشوند.
۱۰. تلاش میکنند اعتبارشان را افزایش دهند
اگر قابل اعتماد نباشید، دستیابی به هر سطحی از موفقیت برایتان تقریبا غیر ممکن است. اعتماد کردن به انسانهای موفق آسان است زیرا افکارشان را واضح بیان میکنند و همیشه صادق و شفاف هستند. حتی اگر با ایشان موافق نباشید، موضع خود را تغییر نمیدهند.
۱۱. مسئولیتپذیر هستند
حتی درخشانترین موفقیتها هم گاهی ناگریز دچار لغزش میشوند. پذیرفتن اشتباه خصیصهای است که نه تنها اعتماد مردم را جلب میکند که به آنان نشان میدهد اشتباه چیزی نیست که پنهانش کنند یا بر گردن شخص دیگری بیندازند.
۱۲. در برابر مشتریانشان به خوبی ظاهر میشوند
حتی خشکترین و مغرورترین مدیرعاملها هم به مشتریانشان احترام گذاشته و با ظاهر و رفتاری جذاب مقابل آنان حاضر میشوند. آنها خوب میدانند جایگاه کنونیشان را مدیون مشتریانشان هستند.
۱۳. به توجهی که از سوی دیگران دریافت میکنند اهمیت نمیدهند
انسانهای موفق متوجه هستند که با افزایش موفقیتشان، جوکهایشان خندهدارتر میشود و همواره بر تعداد افرادی که با آنها موافقند، افزوده میشود اما به این گونه مسائل توجه نمیکنند. انسانهای موفق میدانند نظرِ مثبتی که مردم نسبت به آنها دارند باعث نمیشود که دیگر مرتکب اشتباه نشوند.
۱۴. مایلند به دیگران کمک کنند
هر گاه به درجهای از موفقیت دست یابید، یکی از بهترین پاداشهایی که نصیبتان میشود توانایی تشویق و سرِ شوق آوردن دیگران است. انسانهای موفق میدانند قدرت کافی برای افزایش اعتماد به نفس دیگران دارند و وقتی این کار را انجام میدهند، دوستانی وفادار به دست میآورند و اثرات کمکهایشان بارها و بارها در زندگیشان منعکس میشود.
۱۵. اجازه نمیدهند با شکستهایشان شناخته شوند
هیچکس صد در صد موفق نیست. موفقیت بدون شک نتیجه مثبتِ تلاشهایی است که شامل شکستها، تجربیات و آموختههای فراوان است. به گفته دانشمندان، جهانی که در آن زندگی میکنیم مدتها پیش با غلبه ماده بر پادماده با اختلافی بسیار کم به وجود آمده است. با اختلافِ تنها یک ذره در برابر میلیاردها ذره دیگر. ویرانیهای بسیاری رخ داد تا آن چه اکنون هست به وجود بیاید. بنابراین اگر از شکست میترسید، در واقع دارید از موفقیت دوری میکنید. با ترستان کنار بیایید. دنیا به سوی موفقیت پیش میرود.