توصیه‌های غذایی مخصوص ماه رمضان به روزه‌داران

جام جم سرا: دکتر زهرا عبداللهی ادامه داد: خیلی ها فکر می کنند هنگام سحر باید غذاهای پرچربی و پرکالری بخورند که در طول روز احساس گرسنگی نکنند. اما مصرف مواد غذایی پرچربی بخصوص در هوای گرم موجب تشنگی شدید و کم آبی بدن می شود.

مدیر دفتر بهبود تغذیه وزارت بهداشت با تاکید بر اینکه در وعده سحری از غذای کم چرب مواد غذایی پرفیبر مثل میوه ها و سبزی ها استفاده کنید، افزود: موادغذایی پرفبیر آب زیادی در خود جذب می کنند و بدن می تواند آن را به آهستگی جذب کند و احساس تشنگی دیرتر عارض شود.

عبداللهی گفت: مصرف آب به مقدار زیاد در وعده سحری و مخصوصاً بین غذا توصیه نمی شود چون موجب رقیق شدن شیره معده و آنزیم های گوارشی شده و روند هضم غذا مختل می شود. مصرف مایعات مثل آب آشامیدنی، آب میوه، شیر کم چربی، دوغ بدون نمک در فاصله پس از افطار تا هنگام خوابیدن کمک می کند که تعادل آب و الکترولیت های بدن شما در هنگام روزه داری حفط شود.

پرهیز از مصرف غذاهای سرخ شده و پرچرب

مدیر دفتر بهبود تغذیه وزارت بهداشت تصریح کرد: در ماه مبارک رمضان بهتر است از غذاهای سرخ شده و پرچرب استفاده نشود زیرا علاوه بر افزایش چربی های خون موجب سوء هاضمه، ورم معده، اضافه وزن و چاقی می شوند.

وی افزود: مصرف زیاد چای بخصوص در وعده سحری توصیه نمی شود زیرا چای مدرر است و باعث از دست دادن آب بدن شما می شود. مصرف زیاد مواد قندی و شیرین مثل کیک های خامه ای، شکلات، شیرینی های خامه دار، زولبیا و بامیه، باقلوا، حلوای خیلی شیرین و چرب، شله زرد شیرین و چرب در ایام ماه مبارک رمضان اضافه وزن و چاقی و خطر بالا رفتن قند خون را به دنبال دارد. آش رشته غلیظ همراه با پیاز داغ که حاوی روغن زیادی است و به وفور در افطار مصرف می شود نیز غذای مناسبی برای افطار نیست زیرا موجب سوءهاضمه و اختلالات گوارشی دیگر می شود. بجای آن بهتر است از آش رشته رقیق و کم روغن در وعده افطار استفاده شود.

عبداللهی با اشاره به این که در فصل تابستان طول شب کوتاهتر است، گفت: بهتر است روزه داران کمی پس از صرف افطار بسیار ساده و سبک (مثلاً 30 دقیقه بعد) اقدام به صرف شام نمایند و تا پیش از خوابیدن 2 لیوان چای کم رنگ، یک لیوان شیر کم چرب (کمتر از 2.5 درصد چربی) و حداقل 2 عدد میوه نیز میل کنند.

نخوردن سحری موجب چاقی می شود

وی گفت: برخلاف تصور برخی افراد، روزه بدون سحری نه تنها موجب کاهش وزن نمی شود بلکه به دلیل افت شدید قند خون در طی روز موجب می شود تا شخص روزه دار در زمان افطار تمایل بیشتری برای خوردن غذاهای شیرین و چرب پیدا کند و همین موضوع در نهایت منجر به اضافه وزن و چاقی می شود.

عبداللهی مصرف غذاهای سبک و مختصر شامل گروههای غذایی شیر و لبنیات (مانند شیر و ماست و پنیر) میوه ها و سبزی ها و نان و غلات (مانند برنج و نان) توصیه می شود مانند نان و پنیر و سبزی که یکی از عادات خوب غذایی هموطنان در این ایام است.

هنگام افطار نوشیدنی گرم بنوشید

مدیر دفتر بهبود تغذیه جامعه وزارت بهداشت در ادامه گفت: مصرف شیر گرم، فرنی و یــا شیر برنج در هنگام افطار مناسب است. استفاده از مواد غذایی آبکی مثل سوپ، آش، حلیم بــدون روغن و همچنین مایعات به هنگام افطار و سحر موجب حفظ تعادل آب و املاح فرد روزه دار می شود. استفاده از سبزی ها و میوه ها در هنگام افطار و همچنین در فاصله زمانی بین افطار تا سحر به دلیل اینکه منبع خوبی از فیبر هستند برای دستگاه گوارش بسیار مفید است و مانع بروز یبوست می شود. توصیه می شود در وعده سحری مقدار مناسبی سبزی های مختلف مصــرف شود. سبزی ها با دارا بودن مواد مغذی مختلف و آب، علاوه بر تامین ویتامین ها و املاح مورد نیاز بدن، از تشنگی فرد در طول روز جلوگیری می کنند.

وی با بیان اینکه مصرف مواد غذایی شیرین در وعده سحری توصیه نمی شود، گفت: مصرف مواد غذایی شیرین با تحریک انسولین موجب ورود قند خون به داخل سلول ها و در نتیجه کاهش قند خون می شوند. به این ترتیب مصرف مـــواد غـــذایی شیرین و حاوی قندهای ساده در وعده سحری موجب می شود شخص زودتر گرسنه شود. از آنجا که میوه ها نیز حاوی قندهای ساده هستند توصیه می شود در وعده سحری کمتر مصرف شوند. انواع میوه را که حاوی ویتامین ها و املاح معدنی است و بسیار مفید برای سلامت بدن می باشد، بهتر است در وعده افطار و یا در فاصله افطار تا سحر مصرف کرد. توصیه می شود برای تامین آب مورد نیاز پس از صرف افطار و تا قبل از خواب به تدریج انواع میوه، چای کمرنگ و سایر مایعات به ویژه آب برای جبران کم آبی بدن نوشیده شود.

وی گفت: یکی از عادات غذایی نادرست روزه داران این است که به دلیل تشنگی زیاد افطار را با آب سرد و یا نوشیدنیهای سرد شروع می کنند که توصیه می شود افطار را با نوشیدنیهای گرم و یا ولرم مانند آب ولرم، چای کمرنگ و شیر گرم آغاز کنند. پس از آن روزه داران عزیز می توانند از خرما یا کشمش استفاده کنند زیرا این دو سبب کنترل اشتها می شود و از پر خوری به هنگام افطار ممانعت می کند. علاوه بر آن مصرف خرما در ماه مبارک رمضان در تنظیم قند خون بسیار مفید اســـت لــذا تـــوصیه می شود که در وعده افطار حتی المقدور 5-3 عدد خرما مصرف شود و البته از مصرف بیش از حد خرما نیز مانند سایر شیرینی ها پرهیز شود.

وی تصریح کرد: در وعده های سحر و افطار از پرخوری اجتناب کنید، و تا حد امکان به جای مصرف انواع شیرینی ها مثل زولبیا و بامیه که فقط حاوی انرژی و فاقد مواد مغذی (ویتامین ها و مواد معدنی) هستند، از مواد غذایی طبیعی شیرین مثل خرما، کشمش و انواع میوه درحد متعادل استفاده شود. افراط در مصرف انواع شیرینی به هنگام افطار چاقی و اضافه وزن را به دنبال خواهد داشت.

از نوشیدن آب زیاد هنگام افطار بپرهیزید

عبداللهی گفت: مصرف آب زیاد به هنگام صرف افطار سبب اختلال در هضم مواد غذایی می شود. بعد از صرف سحری نیز بســـیاری از روزه داران از بیــــم تشنــــگی در طول روز به مقدار فراوان آب می نوشند که عادت صحیح غذایی نیست. بنابراین، بهتر است از نوشیدن بیش از اندازه چای در وعده سحری اجتناب نمایید چون چای باعث افزایش دفع ادرار و از دست رفتن نمکهای معدنی که بدن شما در طول روز به آن احتیاج دارد می شود.

عبداللهی تصریح کرد: روزه داران عزیز از مصرف تنقلات زیاد در فاصله افطار تا سحر پرهیز کنند. این قبیل مواد دیر هضم هستند و سبب می شوند که به هنگام سحر به دلیل پری معده میل به غذا کاهش پیدا کند. مصرف مـــواد غذایی سنگین، دیر هضم، پر چرب و سرخ شده به هنگام افطار مناسب نیست. به طور کلی توصیه می شود به جای غذاهای چرب و سرخ کرده از غذاهای آب پز و بخارپز، کم چرب و کم نمک استفاده شود.

عبداللهی همچنین افزود: مصرف میوه رنده شده، لبنیات خصوصاً شیر کم چرب، استفاده از انواع سوپ ها و آش ها در افطار و سحر و نوشیدن چای کمرنگ برای سالمندان روزه دار مفید است و می تواند تعادل آب و املاح را برقرار کند. همچنین مصرف یک لیوان شیر در هنگام افطار و سحر و مصرف یک پیاله ماست در موقع شام به کودکان و نوجوانان روزه دار توصیه می شود.(مهر)

هشدار یک متخصص: خطرات حذف وعده سحری برای روزه‌داران

جام جم سرا: فرزاد بابایی با اشاره به گرمای هوا در ایام رمضان نیاز بدن را به آب بالا دانست و به افراد توصیه کرد: در فاصله بین افطار تا سحر نیاز آبی بدن خود را با مصرف آب، مایعات و نوشیدنی‌ها برطرف و سعی کنند مقادیر زیادی سبزیجات و میوه‌ها را به منظور نگهداری آب در بدنشان مصرف کنند.

وی با اشاره به اینکه گوشت‌ها و مواد پروتئینی و چرب نیاز آبی بالایی دارند، گفت: با توجه به تعریق زیاد در روزه داران بعلت گرمای هوا در فصل تابستان، بهتر است افراد تا حد امکان از مصرف این نوع مواد در وعده سحری خود اجتناب کنند.

بابایی با اشاره به اینکه مصرف زیاد مواد کنسروی و شور سبب تشنگی فرد می‌شوند، گفت: بهتر است افراد از خوردن چنین موادی صرف نظر کنند، چرا که خوردن این مواد در کنار تعریق زیاد بدن در گرمای هوا معضل کم آبی را در بدن بوجود می آورد و در نهایت بدن برای متابولیسم طبیعی خود با کمبود آب مواجه می شود.

وی با بیان اینکه بهتر است روزه داران افطار خود را با غذاهای سبک تر و با مایعات گرم مثل آب جوش، شیر گرم به همراه چند عدد خرما آغاز کنند، گفت: بهتر است روزه داران وعده‌های افطار و شام خود را یکی نکنند، چرا که وارد کردن حجم زیاد مواد غذایی بدن را با شوک مواجه می‌کند.
این کارشناس تغذیه و رژیم درمانی در ادامه خوردن وعده سحری را مهم دانست و به روزه داران توصیه کرد: به هیچ عنوان این وعده را از برنامه غذایی خود حذف نکنند.

او گفت: هرگز از ایام رمضان برای لاغر شدن استفاده نکنید. روزه داری بدون صرف وعده سحر برای رسیدن به لاغری، متابولیسم بدن را با افت عملکرد مواجه می کند. شاید این گونه به نظر برسد که روزه داری بدون صرف سحری سبب کاهش وزن می شود، و اگرچه که در چنین شرایطی ممکن است تا پایان ماه حدود دو کیلوگرم وزن فرد کاهش یابد، اما در نهایت سه کیلوگرم به وزن او اضافه خواهد شد.

این کارشناس تغذیه و رژیم درمانی به روزه داران توصیه کرد: از مصرف زیاد شیرینی جات و زولبیا و بامیه صرف نظر کنند و به جای آن مواد غذایی طبیعی مثل سمنو، شله زرد، فرنی و... را در برنامه افطار خود بگنجانند.

وی در ادامه گفت: روزه گرفتن افرادی که از نظر شرعی، علمی و پزشکی قادر به روزه گرفتن نیستند می تواند آسیب‌های جدی را در آنها بوجود آورد. افرادی که در سال‌های گذشته قادر به روزه گرفتن نبوده‌اند و نیز مبتلایان به بیماری‌های خاص باید برای چکاپ مجدد و تشخیص نهایی اینکه می‌توانند روزه بگیرند یا نه مجددا به پزشک مراجعه کنند.

بابایی با بیان اینکه نمی توان یک گروه خاص را از روزه گرفتن منع کرد، گفت: این مسئله نمی‌تواند جنبه عمومی داشته باشد و افراد باید از طریق مشاوره با پزشکان و کارشناسان به این نتیجه برسند که روزه دار بودن برای آنها منعی ندارد. (ایسنا)

راهی مفید برای رفع خشکی دهان روزه‌داران

جام جم سرا: دکتر علیرضا مهرعلیان گفت: به منظور جلوگیری از احساس خشکی دهان در هنگام سحر، از پنیر که ماده غذایی سرشار از کلسیم و حاوی فسفات است و تولید بزاق را افزایش می‌دهد، مرتب استفاده شود.
وی بیدار شدن در سحر و استفاده زیاد از مایعات را برای سلامت دندان‌ها مفید دانست و بر استفاده نکردن از مواد غذایی بودار مانند سیر، پیاز و سیگار و مسواک زدن دندان‌ها در کنار نخ دندان و استفاده از دهانشویه تاکید کرد.

به نقل از ایرنا، مهرعلیان ادامه داد: با توجه به اینکه در سفره افطار شیرینی جات از جمله زولبیا و بامیه استفاده می‌شود، مسواک زدن بعد از این مواد قندی چسبنده می‌تواند مانع ایجاد پلاک میکروبی و پوسیدگی شود.

وی در ادامه گفت: خشکی دهان و باقی ماندن سلول‌های مرده بر روی سطح زبان و لثه و تغییر غلظت برخی از مواد شیمیایی در خون موجب بوی بد دهان می‌شود.
مهرعلیان درباره رعایت بهداشت دهان و دندان در فاصله سحر تا افطار افزود: برای پیشگیری از بوی بد دهان، با رعایت احکام روزه می‌توان با آب دندان‌ها و زبان را مسواک زد و یا در حالتی که دهان دچار خشکی است و احتمال پوسیدگی دندان‌ها وجود دارد، شست و شوی دهان بدون فرو بردن آب در حلق می‌تواند در سلامت دندان‌ها موثر باشد.

روزه‌داران از سلامت کلیه‌هایشان غافل نشوند

دکتر سیمین وحیدی با بیان اینکه به هنگام روزه‌داری برای حفظ سلامت کلیه‌ها، مصرف مایعات باید به اندازه باشد، گفت: هم مقدار کم و هم مقدار زیاد آب به سلامت کلیه‌ها خدشه وارد می‌کند.

وی با اشاره به اینکه روزه‌داران باید آب کافی در فواصل افطار تا سحر بنوشند تا از ایجاد عوارض احتمالی بر کلیه‌ها پیشگیری شود، گفت: بهترین شاخص ارزیابی مصرف مایعات رنگ ادرار است که باید به رنگ روشن باشد.

وحیدی اضافه کرد: باید تغییرات فرم ادراری جدی گرفته شود و هر گونه علامت نظیر تکرر، سوزش، بی‌اختیاری و انسداد ادراری و تغییر رنگ آن بویژه رنگ خونی باید جدی گرفته شود و مراجعه به پزشک متخصص با بروز این علایم ضروری است.

این جراح کلیه و مجاری ادراری گفت: وجود خون در ادرار یا علایم دیگر به طور معمول نشانه یک بیماری سیستم ادراری است که تشخیص آن با انجام آزمایشات به دستور پزشک قطعی می‌شود. (ایسنا)

باید و نبایدهای تغذیه‌ای برای روزه‌داران در ماه رمضان

کمی درباره وعده سحری و اهمیت آن بگویید. این وعده چقدر اهمیت دارد و بهتر است چه چیزهایی در این وعده خورده شود؟
از آنجایی که روزه‌داران ساعت‌ها بعد از این وعده نمی‌توانند چیزی بخورند، این وعده از اهمیت بالایی برخوردار است و باید غذاها و موادی در آن گنجانده شود که از نظر ویتامین، پروتئین و انواع مواد معدنی و مایعات کامل بوده و نیاز بدن را در طول روز تامین کند.
وعده سحری یک صبحانه کامل است که باید از تنوع برخوردار باشد و از انواع مواد لبنی کم‌چرب، سوپ تهیه شده با آب مرغ، آب‌ گوشت بدون چربی، سالادهایی که حبوبات پخته مثل لوبیا، کنجد، زیتون و تخم‌مرغ دارند، استفاده شود تا انرژی لازم در بدن ذخیره شود. غذاهای سرشار از پروتئین و ‌چرب در وعده سحری توصیه نمی‌شود، چراکه زود هضم می‌شود و فرد سریع‌تر احساس گرسنگی می‌کند. در این میان، ماکارونی به شرط کم‌چرب بودن گزینه مناسبی برای وعده سحری است. همچنین انواع سبزیجات با جذب آب در بدن، به صورت ژل درآمده و آب را در بدن نگه می‌دارد و مانع از دفع سریع مایعات از بدن و تشنگی می‌شود. حذف سحری از وعده غذایی روزه‌داران تبعات خوبی به دنبال ندارد و علاوه بر ایجاد ضعف و ناتوانی، ممکن است باعث سرگیجه، حالت تهوع و نداشتن تمرکز شود.
در سحری باید غذاهایی مثل غلات و حبوبات نیز میل شود که در زمان طولانی‌تری هضم می‌شوند و کمتر فرد را گرسنه می‌کنند. همچنین توجه به این نکته مهم است که در وعده سحر فقط باید یک واحد میوه مصرف شود، چراکه باتوجه به مواد قندی موجود، ترشح انسولین را بیشتر می‌کند و به مرور در طول روز باعث افت قند خون می‌شود.
در وعده سحری باید غذاهای دیرهضم مثل نان‌های سبوس‌دار و حلیم‌های خانگی مصرف کرد تا به مرور در طول روز مقدار انرژی مورد نیاز بدن را تامین کند.

‌چه مایعاتی بهتر است مصرف شود؟

چای پررنگ، قهوه و نوشابه به دلیل ادرارآور بودن، باعث از دست رفتن آب بدن در طول روز و در نتیجه تشدید تشنگی فرد روزه‌دار می‌شود، بنابراین مصرف آنها در سحری توصیه نمی‌شود.
بهترین نوع مایعات مصرفی در سحری شربت آبلیمو است و بهتر است افراد سعی کنند آن را تا حد امکان کم‌شیرین تهیه کنند، زیرا شکر ترشح انسولین را به دنبال دارد و این هورمون، مواد قندی را در بدن کاهش می‌دهد و در میانه روز قند خون را پایین می‌آورد و باعث ضعف می‌شود.

برای رفع تشنگی در روز چه باید کرد؟

مصرف آب فقط آب از دست رفته بدن را بر اثر تعریق جبران می‌کند، ولی نمی‌تواند الکترولیت‌های ضروری بدن را برطرف کند و این مواد ‌‌از طریق سایر مایعات از قبیل آبمیوه‌های طبیعی، لیموترش و نارنج تامین می‌شود. در این میان، دوغ به‌عنوان یک نوشیدنی سنتی ایرانی گزینه مناسبی است. این نوشیدنی سرشار از سدیم، پتاسیم و کلسیم است و بخوبی الکترولیت‌های از دست رفته بدن را جبران می‌کند. شربت خاکشیر بهترین انتخاب در فصل گرماست، چراکه علاوه بر رفع تشنگی، الکترولیت‌ها را هم جبران ‌کرده و با تنظیم فعالیت روده، بدن را سم‌زدایی می‌کند.
همچنین به حداقل رساندن مصرف نوشیدنی‌های کافئین‌دار مثل چای، قهوه و نوشابه‌های گازدار به دلیل ادرارآور بودن آنها، می‌تواند تا حدی عطش افراد را در طول روز کاهش دهد.
‌‌برای تشنگی کمتر در طول روز، افراد باید از مقدار بالایی سبزیجات پخته، خام یا حبوبات و فیبرهای مختلف استفاده کنند که با ذخیره آب، بتدریج آن را در بدن آزاد می‌کنند و مانع از کم‌آبی بدن می‌شوند.

خیلی از روزه‌داران در طول روز دچار سردرد می‌شوند. دلیل این سردردها چیست؟

بسیاری از روزه‌داران از سردردهای خفیف یا شدید در طول این ماه شکایت دارند و بسیاری علت اصلی آن را گرسنگی و ضعف می‌دانند، ولی علت اصلی این سردردها این است که خیلی از افراد به مصرف مداوم چای، قهوه، نوشیدنی‌های کافئین‌دار و کشیدن سیگار در طول روز عادت کرده‌اند و مصرف نکردن آنها باعث بروز این سردردها می‌شود. برای خلاص شدن از این سردردها در طول ماه رمضان باید در روزهای باقی‌مانده این ماه، مقدار مصرف مواد کافئین‌دار را کاهش دهند تا از این طریق بدن بتواند هر چه سریع‌تر با شرایط سازگار شود.

از سوی دیگر، طولانی بودن روز و مدت زمان روزه‌داری افت قند و فشار خون را به دنبال دارد و افراد به دلیل مصرف مواد قندی زود هضم، به سرعت دچار کاهش قند خون می‌شوند و بدن با ضعف و گرسنگی شدید و در نتیجه سردرد و بی‌حالی مواجه می‌شود.

بنابراین مصرف کربوهیدرات‌های مرکب و سبزیجات پخته و خام، نان‌های سبوس‌دار، انواع مغزها و آجیل به مقدار کم، شیر و پنیر و ماست، سالاد حاوی روغن زیتون و آبلیموی تازه و گردو، حلیم و سینه مرغ، سوپ و آش‌هایی که حبوبات زیادی دارند، مانع از افت سریع قند و گرسنگی در طول روز می‌شود.

آیا روزه با رژیم‌های لاغری سازگاری دارد؟

بسیاری از افراد در طول سال برای لاغر شدن و حفظ تناسب اندام ‌شان رژیم‌هایی را در پیش می‌گیرند ولی برخی معتقدند باوجود روزه گرفتن نمی‌توان این رژیم‌ها را دنبال کرد و حتی عده‌ای بعد از این ماه دچار اضافه وزن می‌شوند، اما حتی باوجود روزه‌داری هم می‌توان برنامه غذایی خاصی را در پیش گرفت. از آنجایی که اصل روزه‌داری براساس یک رژیم مشخص و به منظور استراحت دادن به سیستم گوارش بدن برنامه‌ریزی شده، افراد می‌توانند با حرکت در مسیر صحیح موفق شوند.

کسانی که به‌دنبال رژیم‌های غذایی هستند، چنانچه بر مبنای اصول درست تغذیه‌ای عمل کنند و‌ ریزمغذی‌های لازم برای بدن را در دستور غذایی روزانه خود بگنجانند و انواع ویتامین‌ها و پروتئین‌ها را باوجود روزه‌داری مصرف کنند، می‌توانند رژیم غذایی مناسب خود را در طول این ماه ‌‌دنبال کنند.
به طور کلی، افراد در طول هر روز از روزهای ماه رمضان بین 500 تا 600 کالری کم می‌کنند و با این شرط، افرادی که به طور اصولی این روند را طی کرده باشند، در انتهای ماه رمضان 2 کیلوگرم وزن
کم می‌کنند.

بسیاری از مردم از بیماری رنج می‌برند، اما باز هم خود را ملزم به گرفتن روزه می‌دانند. برای مثال ‌‌بیماران دیابتی و مبتلایان به قند خون آیا می‌توانند روزه بگیرند؟

هورمون انسولین در بدن افراد دیابتی به اندازه کافی ترشح نمی‌شود یا اثر آن خیلی ناچیز است و ذخیره‌سازی قندها در بدن آنها دچار مشکل می‌شود، بنابراین در افرادی که سال‌ها از دیابت نوع یک و دو رنج می‌برند این مساله خیلی مهم است و هنگام گرسنگی می‌تواند باعث افت شدید قند و بروز اختلال در سلول‌های مغزی شود. نبود انسولین کافی در بدن تولید کتون‌ها را بیشتر می‌کند. کتون‌ها موادی هستند که در نبود مواد قندی در کبد تولید می‌شوند و جایگزین قند در بدن هستند.
زمانی که مقدار این مواد در خون بالا می‌رود، فرد دچار تهوع، بی‌حالی و سردرد می‌شود. روند تولید این مواد در بدن مبتلایان به دیابت بیشتر از بقیه افراد است و با روزه گرفتن ممکن است این وضعیت تشدید شود. در این افراد تولید هورمون‌های تولیدکننده قند خون هنگام گرسنگی دچار اختلال می‌شود و در نتیجه در روزه‌داری احتمال افت قند خون در افراد دیابتی بسیار بالاتر است و حتی ممکن است فرد بعد از چند ساعت گرسنگی هوشیاری خود را از دست بدهد.

مبتلایان به دیابت خفیف با شرط مصرف منظم داروهایشان موقع سحر و افطار و ‌با نظر پزشک معالج می‌توانند روزه بگیرند. ولی در دیابتی‌هایی که سن آنها بالاست و به طور همزمان مبتلا به فشار خون یا بیماری‌های قلبی و ریوی هستند، خطر روزه‌داری بالاست و روزه گرفتن برای آنها توصیه نمی‌شود.

در افرادی که دیابت آنها تحت کنترل نیست و میزان قند خون آنها بین 150 تا 300 است، خطر بسیار بالاست و به هیچ عنوان نباید روزه بگیرند. همچنین بیمارانی که انسولین یا «گلی بن‌‌کلامید» مصرف می‌کنند هنگامی که روزه هستند در معرض خطر افت شدید قند خون قرار دارند که ممکن است آسیب‌های مغزی به آنها وارد شود.

از سوی دیگر، زنان بارداری که از دیابت حاملگی رنج می‌برند، دیابتی‌هایی که در طول روز کارهای سخت انجام می‌دهند، دیابتی‌هایی که تحت دیالیز قرار می‌گیرند، همز‌مانی ابتلا به دیابت و بیماری‌های حاد و افت شدید قند خون در ماه‌های اخیر خطراتی است که مبتلایان به دیابت را تهدید می‌کند و نباید روزه بگیرند.

آیا روزه برای زنان باردار و جنین خطرناک است؟

روزه‌داری بویژه در روزهای بلند و طاقت‌فرسای تابستان برای بسیاری از افراد دشوار است، ولی این شرایط برای مادران بارداری که جنینی را درون خود می‌پرورانند، سختی زیادی دارد چراکه علاوه بر اهمیت دادن به سلامت خود، باید به فکر سلامت موجود دیگری هم باشند. زنان باردار در سه‌ ماه‌ اول و سه ماه‌ آخر بارداری باید با احتیاط خیلی زیادی روزه بگیرند و به‌طور قطع ‌‌زنان باردار اگر قصد روزه دارند باید تحت نظر پزشک معالج باشند.

در این بین، وضعیت زنان بارداری که به خصوص در سه ماه‌ اول دچار کمبود وزن هستند اهمیت زیادی دارد، چراکه این دوران نقش موثری در رشد سیستم‌های عصبی جنین دارد و کوچک‌ترین نقصی در این بین می‌تواند مشکلات جبران‌ناپذیری را برای جنین به همراه داشته باشد.

به طور کلی روزه گرفتن برای چه کسانی ممنوع است؟

بسیاری از بیماران گروه‌های مختلف طبق نظر پزشک و مصرف داروهایشان موقع افطار و سحر می‌توانند روزه بگیرند، ولی بعضی دیگر از بیماران باتوجه به شرایطی که دارند نمی‌توانند روزه بگیرند. در این بین، افراد مبتلا به میگرن‌های شدید و مبتلایان به بیماری‌های قلبی ـ عروقی که باید برای کنترل چربی و فشار خون دارو مصرف کنند، مجاز به روزه گرفتن نیستند.
همچنین‌ بیماران کلیوی و بیمارانی که کلیه آنها مستعد سنگ‌سازی است، به‌دلیل کم‌آب شدن بدن در طول روز و گرمای هوا نمی‌توانند روزه بگیرند.
همان‌طور که ‌ اشاره شد، مبتلایان به دیابت که از انسولین استفاده می‌کنند و دچار افت شدید قند خون می‌شوند، مجوز روزه گرفتن ندارند.
ولی از اینها گذشته، روزه‌داری تاثیر شگرفی در تنظیم فشار خون، کنترل دیابت، از بین رفتن چربی‌های اضافه بدن و کاهش وزن و ترمیم بافت‌ها و سلول‌های بدن و درمان بعضی از بیماری‌های
روحی ـ روانی دارد.

‌ روزه‌داران باید چگونه افطار را شروع کنند و چه بخورند؟

روزه‌داران بهتر است روزه ‌شان را در وعده افطار با نمک و آب جوش باز کنند تا بدن آماده دریافت مواد غذایی شود.
به دلیل خالی بودن معده، مصرف مایعات گرم در ابتدای افطار معده را برای پذیرش مواد غذایی بعدی آماده می‌کند.
شیر با خرما، عسل یا کشمش که مواد قندی طبیعی دارند، به آرامی قند خون فرد را بالا می‌برد. ولی مصرف انواع شیرینی‌ها و قندهای مصنوعی مثل زولبیا و بامیه توصیه نمی‌شود. دنبال کردن چنین رژیم نادرستی در طول یک ماه، خطراتی مثل افزایش قند خون و اوره را برای افراد به همراه دارد. مصرف آبمیوه‌های تازه، سوپ رقیق جو ‌همراه سبزیجات، غلات که در کنار آب مرغ یا آب گوشت خورده شود، شیربرنج یا فرنی همراه میوه‌های خشک و خلال بادام و همچنین نان سنگک و پنیر و گردو، گزینه‌های مناسبی برای وعده افطار است، اما باید به خاطر داشت که مصرف نوشیدنی‌های خیلی سرد مثل نوشابه‌های گازدار و چای داغ عطش فرد روزه‌دار را تشدید می‌کند.
مصرف آبلیمو و روغن زیتون همراه سالاد و سبزیجات مواد مغذی ضروری شادابی روزه‌داران را تأمین می‌کند.
درواقع، در وعده افطار باید غذاهای زود جذب و اسیدآمینه‌ها مصرف شود؛ به عبارتی، افطار باید حکم یک صبحانه ساده را داشته باشد.
اما باید این نکته را در نظر داشت که افراد در این مدت نباید وعده شام را حذف کنند، بلکه افطار را سبک بخورند و مدت کوتاهی بعد از آن حدود 30 تا 45 دقیقه، شام میل کنند، به طوری که بیشترین انرژی دریافتی در طول روز را داشته باشند. البته روزه‌داران باید به خاطر داشته باشند، بین ساعت صرف شام و زمان خواب 2 تا 3 ساعت فاصله بیندازند تا خوردن این مقدار از مواد غذایی، باعث ایجاد نفخ و مشکلات بیشتر نشود.
هر چه مقدار مصرف مواد قندی بیشتر شود، تولید انسولین در بدن بیشتر می‌شود و فرد روزه‌دار مدام احساس گرسنگی و ضعف می‌کند. تکرار چنین روندی افت فشار خون و ضعف عمومی بدن را به دنبال دارد و فرد ممکن است دچار اضافه وزن شود. بهترین زمان مصرف میان‌وعده‌هایی مانند دانه‌های خوراکی و میوه‌ها هم در فاصله شام تا زمان خوابیدن است تا بدن بتواند توان از دست رفته‌اش را به دست آورد.

ندا اظهری / سیب (ضمیمه سه شنبه روزنامه جام جم)

روزه‌داران از سلامت کلیه‌هایشان غافل نشوند

دکتر سیمین وحیدی با بیان اینکه به هنگام روزه‌داری برای حفظ سلامت کلیه‌ها، مصرف مایعات باید به اندازه باشد، گفت: هم مقدار کم و هم مقدار زیاد آب به سلامت کلیه‌ها خدشه وارد می‌کند.

وی با اشاره به اینکه روزه‌داران باید آب کافی در فواصل افطار تا سحر بنوشند تا از ایجاد عوارض احتمالی بر کلیه‌ها پیشگیری شود، گفت: بهترین شاخص ارزیابی مصرف مایعات رنگ ادرار است که باید به رنگ روشن باشد.

وحیدی اضافه کرد: باید تغییرات فرم ادراری جدی گرفته شود و هر گونه علامت نظیر تکرر، سوزش، بی‌اختیاری و انسداد ادراری و تغییر رنگ آن بویژه رنگ خونی باید جدی گرفته شود و مراجعه به پزشک متخصص با بروز این علایم ضروری است.

این جراح کلیه و مجاری ادراری گفت: وجود خون در ادرار یا علایم دیگر به طور معمول نشانه یک بیماری سیستم ادراری است که تشخیص آن با انجام آزمایشات به دستور پزشک قطعی می‌شود. (ایسنا)

باید و نبایدهای تغذیه‌ای برای روزه‌داران در ماه رمضان

کمی درباره وعده سحری و اهمیت آن بگویید. این وعده چقدر اهمیت دارد و بهتر است چه چیزهایی در این وعده خورده شود؟
از آنجایی که روزه‌داران ساعت‌ها بعد از این وعده نمی‌توانند چیزی بخورند، این وعده از اهمیت بالایی برخوردار است و باید غذاها و موادی در آن گنجانده شود که از نظر ویتامین، پروتئین و انواع مواد معدنی و مایعات کامل بوده و نیاز بدن را در طول روز تامین کند.
وعده سحری یک صبحانه کامل است که باید از تنوع برخوردار باشد و از انواع مواد لبنی کم‌چرب، سوپ تهیه شده با آب مرغ، آب‌ گوشت بدون چربی، سالادهایی که حبوبات پخته مثل لوبیا، کنجد، زیتون و تخم‌مرغ دارند، استفاده شود تا انرژی لازم در بدن ذخیره شود. غذاهای سرشار از پروتئین و ‌چرب در وعده سحری توصیه نمی‌شود، چراکه زود هضم می‌شود و فرد سریع‌تر احساس گرسنگی می‌کند. در این میان، ماکارونی به شرط کم‌چرب بودن گزینه مناسبی برای وعده سحری است. همچنین انواع سبزیجات با جذب آب در بدن، به صورت ژل درآمده و آب را در بدن نگه می‌دارد و مانع از دفع سریع مایعات از بدن و تشنگی می‌شود. حذف سحری از وعده غذایی روزه‌داران تبعات خوبی به دنبال ندارد و علاوه بر ایجاد ضعف و ناتوانی، ممکن است باعث سرگیجه، حالت تهوع و نداشتن تمرکز شود.
در سحری باید غذاهایی مثل غلات و حبوبات نیز میل شود که در زمان طولانی‌تری هضم می‌شوند و کمتر فرد را گرسنه می‌کنند. همچنین توجه به این نکته مهم است که در وعده سحر فقط باید یک واحد میوه مصرف شود، چراکه باتوجه به مواد قندی موجود، ترشح انسولین را بیشتر می‌کند و به مرور در طول روز باعث افت قند خون می‌شود.
در وعده سحری باید غذاهای دیرهضم مثل نان‌های سبوس‌دار و حلیم‌های خانگی مصرف کرد تا به مرور در طول روز مقدار انرژی مورد نیاز بدن را تامین کند.

‌چه مایعاتی بهتر است مصرف شود؟

چای پررنگ، قهوه و نوشابه به دلیل ادرارآور بودن، باعث از دست رفتن آب بدن در طول روز و در نتیجه تشدید تشنگی فرد روزه‌دار می‌شود، بنابراین مصرف آنها در سحری توصیه نمی‌شود.
بهترین نوع مایعات مصرفی در سحری شربت آبلیمو است و بهتر است افراد سعی کنند آن را تا حد امکان کم‌شیرین تهیه کنند، زیرا شکر ترشح انسولین را به دنبال دارد و این هورمون، مواد قندی را در بدن کاهش می‌دهد و در میانه روز قند خون را پایین می‌آورد و باعث ضعف می‌شود.

برای رفع تشنگی در روز چه باید کرد؟

مصرف آب فقط آب از دست رفته بدن را بر اثر تعریق جبران می‌کند، ولی نمی‌تواند الکترولیت‌های ضروری بدن را برطرف کند و این مواد ‌‌از طریق سایر مایعات از قبیل آبمیوه‌های طبیعی، لیموترش و نارنج تامین می‌شود. در این میان، دوغ به‌عنوان یک نوشیدنی سنتی ایرانی گزینه مناسبی است. این نوشیدنی سرشار از سدیم، پتاسیم و کلسیم است و بخوبی الکترولیت‌های از دست رفته بدن را جبران می‌کند. شربت خاکشیر بهترین انتخاب در فصل گرماست، چراکه علاوه بر رفع تشنگی، الکترولیت‌ها را هم جبران ‌کرده و با تنظیم فعالیت روده، بدن را سم‌زدایی می‌کند.
همچنین به حداقل رساندن مصرف نوشیدنی‌های کافئین‌دار مثل چای، قهوه و نوشابه‌های گازدار به دلیل ادرارآور بودن آنها، می‌تواند تا حدی عطش افراد را در طول روز کاهش دهد.
‌‌برای تشنگی کمتر در طول روز، افراد باید از مقدار بالایی سبزیجات پخته، خام یا حبوبات و فیبرهای مختلف استفاده کنند که با ذخیره آب، بتدریج آن را در بدن آزاد می‌کنند و مانع از کم‌آبی بدن می‌شوند.

خیلی از روزه‌داران در طول روز دچار سردرد می‌شوند. دلیل این سردردها چیست؟

بسیاری از روزه‌داران از سردردهای خفیف یا شدید در طول این ماه شکایت دارند و بسیاری علت اصلی آن را گرسنگی و ضعف می‌دانند، ولی علت اصلی این سردردها این است که خیلی از افراد به مصرف مداوم چای، قهوه، نوشیدنی‌های کافئین‌دار و کشیدن سیگار در طول روز عادت کرده‌اند و مصرف نکردن آنها باعث بروز این سردردها می‌شود. برای خلاص شدن از این سردردها در طول ماه رمضان باید در روزهای باقی‌مانده این ماه، مقدار مصرف مواد کافئین‌دار را کاهش دهند تا از این طریق بدن بتواند هر چه سریع‌تر با شرایط سازگار شود.

از سوی دیگر، طولانی بودن روز و مدت زمان روزه‌داری افت قند و فشار خون را به دنبال دارد و افراد به دلیل مصرف مواد قندی زود هضم، به سرعت دچار کاهش قند خون می‌شوند و بدن با ضعف و گرسنگی شدید و در نتیجه سردرد و بی‌حالی مواجه می‌شود.

بنابراین مصرف کربوهیدرات‌های مرکب و سبزیجات پخته و خام، نان‌های سبوس‌دار، انواع مغزها و آجیل به مقدار کم، شیر و پنیر و ماست، سالاد حاوی روغن زیتون و آبلیموی تازه و گردو، حلیم و سینه مرغ، سوپ و آش‌هایی که حبوبات زیادی دارند، مانع از افت سریع قند و گرسنگی در طول روز می‌شود.

آیا روزه با رژیم‌های لاغری سازگاری دارد؟

بسیاری از افراد در طول سال برای لاغر شدن و حفظ تناسب اندام ‌شان رژیم‌هایی را در پیش می‌گیرند ولی برخی معتقدند باوجود روزه گرفتن نمی‌توان این رژیم‌ها را دنبال کرد و حتی عده‌ای بعد از این ماه دچار اضافه وزن می‌شوند، اما حتی باوجود روزه‌داری هم می‌توان برنامه غذایی خاصی را در پیش گرفت. از آنجایی که اصل روزه‌داری براساس یک رژیم مشخص و به منظور استراحت دادن به سیستم گوارش بدن برنامه‌ریزی شده، افراد می‌توانند با حرکت در مسیر صحیح موفق شوند.

کسانی که به‌دنبال رژیم‌های غذایی هستند، چنانچه بر مبنای اصول درست تغذیه‌ای عمل کنند و‌ ریزمغذی‌های لازم برای بدن را در دستور غذایی روزانه خود بگنجانند و انواع ویتامین‌ها و پروتئین‌ها را باوجود روزه‌داری مصرف کنند، می‌توانند رژیم غذایی مناسب خود را در طول این ماه ‌‌دنبال کنند.
به طور کلی، افراد در طول هر روز از روزهای ماه رمضان بین 500 تا 600 کالری کم می‌کنند و با این شرط، افرادی که به طور اصولی این روند را طی کرده باشند، در انتهای ماه رمضان 2 کیلوگرم وزن
کم می‌کنند.

بسیاری از مردم از بیماری رنج می‌برند، اما باز هم خود را ملزم به گرفتن روزه می‌دانند. برای مثال ‌‌بیماران دیابتی و مبتلایان به قند خون آیا می‌توانند روزه بگیرند؟

هورمون انسولین در بدن افراد دیابتی به اندازه کافی ترشح نمی‌شود یا اثر آن خیلی ناچیز است و ذخیره‌سازی قندها در بدن آنها دچار مشکل می‌شود، بنابراین در افرادی که سال‌ها از دیابت نوع یک و دو رنج می‌برند این مساله خیلی مهم است و هنگام گرسنگی می‌تواند باعث افت شدید قند و بروز اختلال در سلول‌های مغزی شود. نبود انسولین کافی در بدن تولید کتون‌ها را بیشتر می‌کند. کتون‌ها موادی هستند که در نبود مواد قندی در کبد تولید می‌شوند و جایگزین قند در بدن هستند.
زمانی که مقدار این مواد در خون بالا می‌رود، فرد دچار تهوع، بی‌حالی و سردرد می‌شود. روند تولید این مواد در بدن مبتلایان به دیابت بیشتر از بقیه افراد است و با روزه گرفتن ممکن است این وضعیت تشدید شود. در این افراد تولید هورمون‌های تولیدکننده قند خون هنگام گرسنگی دچار اختلال می‌شود و در نتیجه در روزه‌داری احتمال افت قند خون در افراد دیابتی بسیار بالاتر است و حتی ممکن است فرد بعد از چند ساعت گرسنگی هوشیاری خود را از دست بدهد.

مبتلایان به دیابت خفیف با شرط مصرف منظم داروهایشان موقع سحر و افطار و ‌با نظر پزشک معالج می‌توانند روزه بگیرند. ولی در دیابتی‌هایی که سن آنها بالاست و به طور همزمان مبتلا به فشار خون یا بیماری‌های قلبی و ریوی هستند، خطر روزه‌داری بالاست و روزه گرفتن برای آنها توصیه نمی‌شود.

در افرادی که دیابت آنها تحت کنترل نیست و میزان قند خون آنها بین 150 تا 300 است، خطر بسیار بالاست و به هیچ عنوان نباید روزه بگیرند. همچنین بیمارانی که انسولین یا «گلی بن‌‌کلامید» مصرف می‌کنند هنگامی که روزه هستند در معرض خطر افت شدید قند خون قرار دارند که ممکن است آسیب‌های مغزی به آنها وارد شود.

از سوی دیگر، زنان بارداری که از دیابت حاملگی رنج می‌برند، دیابتی‌هایی که در طول روز کارهای سخت انجام می‌دهند، دیابتی‌هایی که تحت دیالیز قرار می‌گیرند، همز‌مانی ابتلا به دیابت و بیماری‌های حاد و افت شدید قند خون در ماه‌های اخیر خطراتی است که مبتلایان به دیابت را تهدید می‌کند و نباید روزه بگیرند.

آیا روزه برای زنان باردار و جنین خطرناک است؟

روزه‌داری بویژه در روزهای بلند و طاقت‌فرسای تابستان برای بسیاری از افراد دشوار است، ولی این شرایط برای مادران بارداری که جنینی را درون خود می‌پرورانند، سختی زیادی دارد چراکه علاوه بر اهمیت دادن به سلامت خود، باید به فکر سلامت موجود دیگری هم باشند. زنان باردار در سه‌ ماه‌ اول و سه ماه‌ آخر بارداری باید با احتیاط خیلی زیادی روزه بگیرند و به‌طور قطع ‌‌زنان باردار اگر قصد روزه دارند باید تحت نظر پزشک معالج باشند.

در این بین، وضعیت زنان بارداری که به خصوص در سه ماه‌ اول دچار کمبود وزن هستند اهمیت زیادی دارد، چراکه این دوران نقش موثری در رشد سیستم‌های عصبی جنین دارد و کوچک‌ترین نقصی در این بین می‌تواند مشکلات جبران‌ناپذیری را برای جنین به همراه داشته باشد.

به طور کلی روزه گرفتن برای چه کسانی ممنوع است؟

بسیاری از بیماران گروه‌های مختلف طبق نظر پزشک و مصرف داروهایشان موقع افطار و سحر می‌توانند روزه بگیرند، ولی بعضی دیگر از بیماران باتوجه به شرایطی که دارند نمی‌توانند روزه بگیرند. در این بین، افراد مبتلا به میگرن‌های شدید و مبتلایان به بیماری‌های قلبی ـ عروقی که باید برای کنترل چربی و فشار خون دارو مصرف کنند، مجاز به روزه گرفتن نیستند.
همچنین‌ بیماران کلیوی و بیمارانی که کلیه آنها مستعد سنگ‌سازی است، به‌دلیل کم‌آب شدن بدن در طول روز و گرمای هوا نمی‌توانند روزه بگیرند.
همان‌طور که ‌ اشاره شد، مبتلایان به دیابت که از انسولین استفاده می‌کنند و دچار افت شدید قند خون می‌شوند، مجوز روزه گرفتن ندارند.
ولی از اینها گذشته، روزه‌داری تاثیر شگرفی در تنظیم فشار خون، کنترل دیابت، از بین رفتن چربی‌های اضافه بدن و کاهش وزن و ترمیم بافت‌ها و سلول‌های بدن و درمان بعضی از بیماری‌های
روحی ـ روانی دارد.

‌ روزه‌داران باید چگونه افطار را شروع کنند و چه بخورند؟

روزه‌داران بهتر است روزه ‌شان را در وعده افطار با نمک و آب جوش باز کنند تا بدن آماده دریافت مواد غذایی شود.
به دلیل خالی بودن معده، مصرف مایعات گرم در ابتدای افطار معده را برای پذیرش مواد غذایی بعدی آماده می‌کند.
شیر با خرما، عسل یا کشمش که مواد قندی طبیعی دارند، به آرامی قند خون فرد را بالا می‌برد. ولی مصرف انواع شیرینی‌ها و قندهای مصنوعی مثل زولبیا و بامیه توصیه نمی‌شود. دنبال کردن چنین رژیم نادرستی در طول یک ماه، خطراتی مثل افزایش قند خون و اوره را برای افراد به همراه دارد. مصرف آبمیوه‌های تازه، سوپ رقیق جو ‌همراه سبزیجات، غلات که در کنار آب مرغ یا آب گوشت خورده شود، شیربرنج یا فرنی همراه میوه‌های خشک و خلال بادام و همچنین نان سنگک و پنیر و گردو، گزینه‌های مناسبی برای وعده افطار است، اما باید به خاطر داشت که مصرف نوشیدنی‌های خیلی سرد مثل نوشابه‌های گازدار و چای داغ عطش فرد روزه‌دار را تشدید می‌کند.
مصرف آبلیمو و روغن زیتون همراه سالاد و سبزیجات مواد مغذی ضروری شادابی روزه‌داران را تأمین می‌کند.
درواقع، در وعده افطار باید غذاهای زود جذب و اسیدآمینه‌ها مصرف شود؛ به عبارتی، افطار باید حکم یک صبحانه ساده را داشته باشد.
اما باید این نکته را در نظر داشت که افراد در این مدت نباید وعده شام را حذف کنند، بلکه افطار را سبک بخورند و مدت کوتاهی بعد از آن حدود 30 تا 45 دقیقه، شام میل کنند، به طوری که بیشترین انرژی دریافتی در طول روز را داشته باشند. البته روزه‌داران باید به خاطر داشته باشند، بین ساعت صرف شام و زمان خواب 2 تا 3 ساعت فاصله بیندازند تا خوردن این مقدار از مواد غذایی، باعث ایجاد نفخ و مشکلات بیشتر نشود.
هر چه مقدار مصرف مواد قندی بیشتر شود، تولید انسولین در بدن بیشتر می‌شود و فرد روزه‌دار مدام احساس گرسنگی و ضعف می‌کند. تکرار چنین روندی افت فشار خون و ضعف عمومی بدن را به دنبال دارد و فرد ممکن است دچار اضافه وزن شود. بهترین زمان مصرف میان‌وعده‌هایی مانند دانه‌های خوراکی و میوه‌ها هم در فاصله شام تا زمان خوابیدن است تا بدن بتواند توان از دست رفته‌اش را به دست آورد.

ندا اظهری / سیب (ضمیمه سه شنبه روزنامه جام جم)

نوشیدنی برای روزه‌داران

این نوشیدنی‌های طعم‌دار نه‌تنها آب بدن را در دقایق اولیه پس از باز کردن روزه تامین می‌کنند، بلکه عطر شامه‌نواز و فرح‌بخش و طعم شعف‌انگیز آن، فرد را سرحال می‌آورد و شاداب و پرنشاط می‌کند و از همه مهم‌تر اثرات آرامبخش عرقیات، ناآرامی ساعات پایانی روزه‌داری و خستگی گرمایی و سردرد را بسرعت از میان می‌برد و لعاب ناشی از دانه‌های خاکشیر و تخم شربتی از پرنوشی زمان افطار می‌کاهد. در ضمن این دانه‌ها خاصیت ضدعفونی‌کننده و ملین دارند و کاهنده حرارت، خشکی و یبوست ناشی از روزه‌داری هستند.

و اما خاصیت آب طعم‌دار خانگی

به آب مقداری گلاب و عرق بیدمشک یا بهارنارنج بیفزایید و بخصوص در وعده افطار نوش جان کنید. گلاب طبع گرمی دارد، مقوی قلب و اعصاب، آرامش‌بخش، محرک هورمون‌ها و میل جنسی، جریان خون و ملین است.

عرق بیدمشک که عطر و طعم بسیار خوبی به آب می‌دهد و طبیعت معتدل رو به گرمی دارد نشاط‌آور، پایین‌آورنده فشار خون ضدتپش قلب، تقویت‌کننده اعصاب و آرام‌کننده است.

عرق بهارنارنج نیز طبع گرمی دارد و علاوه بر آرام‌بخش بودن، رفع‌کننده بی‌خوابی‌های عصبی، افسردگی، استرس و اضطراب و تنظیم‌کننده ریتم قلب است. این عرقیات به دلیل طبع گرمشان برای افراد با طبع سرد و معتدل، گزینه مناسبی هستند.

اما اگر گرم‌مزاج هستید، می‌توانید همراه چند قطره گلاب، عرق کاسنی یا شاتره را که طبع سردی دارند به آب بیفزایید البته این دو عرقیات عطر و طعم دل‌انگیزی همچون عرق بیدمشک ندارند، اما درمانگر خوبی هستند.

عرق کاسنی تصفیه‌کننده خون، جلادهنده کبد، رفع‌کننده سریع عطش و حرارت داخلی بدن، تا حدودی ملین، روشن‌کننده پوست، برطرف‌کننده جوش‌های صورت و بیماری‌های مزمن پوست است. عرق شاتره طبع معتدل رو به سردی دارد، ضدحساسیت، صفرابر، اشتهاآور، مدر، دفع‌کننده سموم بدن، هضم‌کننده غذا و عرق‌آور است که با کمک به تعریق، به تهویه و خروج حرارت از بدن کمک می‌کند.

بهتر است همراه هرکدام از عرقیات گفته شده، خاکشیر و تخم شربتی را که طبع سردی دارند و از سرگیجه، التهاب، تهوع، بی‌حالی و بی‌اشتهایی فرد روزه‌دار می‌کاهند نیز به آب بیفزایید. این دانه‌ها وقتی در مجاورت با مایعات قرار می‌گیرند چند برابر وزن خود آب جذب کرده و متورم شده و نه‌تنها از پرنوشی می‌کاهند بلکه در ساعات روزه‌داری بتدریج از ذخیره آب خود برای تامین آب بدن استفاده می‌کنند.

سلامت - فاخره بهبهانی

پرخاصیت‌ترین میوه برای روزه‌داران

به گزارش جام جم آنلاین به نقل از باشگاه خبرنگاران، زردآلو یکی از میوه‌های خوش طعم از خانواده رزاسه یا گوجه سبز بوده و اندازه این میوه کوچک و در حدود یک و نیم الی دو و نیم سانتی متر است.

زردآلو براساس شواهد تاریخی بومی کشور چین بوده، اما بعد‌ها از طریق تجارت نهال آن به کشورهای دیگر منتقل شده است.

این میوه کم چرب و حاوی مقدار بالایی قند است، به همین دلیل افراد دیابتی باید در مصرف آن احتیاط کنند.

با وجود تمامی مزایای درمانی زردآلو کارشناسان توصیه می‌کنند زنان باردار و افراد مبتلا به حساسیت غذایی بویژه حساسیت به سولفیت از این ماده استفاده نکنند.

برای ماندگاری زردآلو تا زمان مصرف در برخی کشور‌ها به آن سولفید اضافه می‌کنند که این ماده شیمیایی به تدریج با آهن موجود در میوه و اکسیژن هوا واکنش نشان داده، تبدیل به یک ماده آلرژی‌زا می‌شود.

کارشناسان توصیه می‌کنند افراد زردآلوهای زرد یا نارنجی رنگ مصرف کنند، اگر برروی زردآلو لکه‌های قرمز وجود داشته باشد می‌تواند نشانه وجود دی اکسید گوگرد باشد.

مزایای درمانی زردآلو شامل موارد زیر است:

۱ - تحقیقات فراوان نشان داده که مصرف زردآلو برای سلامت چشم‌ها مفید است و می‌تواند سبب جلوگیری از بروز صدماتی، چون آب مروارید، دژنراسیون ماکولا و پیری چشم شود. مصرف دو یا سه عدد زردآلو در روز می‌تواند باعث تقویت اعصاب بینایی چشم شود.

۲ - زردآلو حاوی مقادیر بالایی از انواع آنتی اکسیدان‌ها است که برای کمک به بهبود عملکرد طبیعی بدن و از بین بردن رادیکال‌های آزاد بسیار مفید است. سمومی که در بدن تولید می‌شود در روده‌ها و دستگاه گوارش جمع می‌شوند که مصرف زردآلو می‌تواند باعث از بین بردن این مواد سمی و تقویت عملکرد سیستم ایمنی بدن شود.

۳ - فیبر موجود در زردآلو برای سلامت دستگاه گوارش و ازبین بردن یبوست بسیار مفید است و در دراز مدت ازابتلای افراد به بیماری هایی، چون سرطان روده جلوگیری می‌کند.

۴ - زرد آلو یکی از میوه‌های مفید برای کاهش LDL یا کلسترول بد خون است و افراد با مصرف منظم این میوه می‌توانند سلامت قلب خود را تامین کرده، کمتر دچار ریسک ابتلا به بیماری‌های قلبی عروقی شوند.

-در عین حال مصرف زردآلو باعث افزایش سطح HDL خون نیز می‌شود که همان کلسترول خوب خون است و به این ترتیب سلامت بدن را حفظ می‌کند.

۵ - زرد آلو همچنین حاوی ماده شیمیایی پتاسیم است که برای تنظیم فشار خون و نیز حفظ الکترولیت خون بسیار مفید است.

کمبود پتاسیم یکی از دلایل اصلی بروز فشار خون بالا است، این بیماری می‌تواند منجربه حمله قلبی و سکته مغزی در افراد شود.

۶ - مصرف زردآلو به دلیل دارا بودن ویتامین C و نیز آهن می‌تواند باعث درمان مشکل کم خونی در افراد شود.

- علاوه بر نوع تازه میوه زردآلو، خشک شده این میوه نیز می‌تواند کم خونی را در فرد برطرف کند.

۷ - آنتی اکسیدان‌های موجود در زردآلو همچنین برای مقابله با روند پیری پوست، تسهیل درفرآیند تولید سلول‌های پوستی جدید و پوسته ریزی سلول‌های قدیمی مفید هستند و مانند یک لایه بردار عمل می‌کنند.

- علاوه بر مصرف زردآلو می‌توان از این ماده به عنوان ماسک زیبایی برروی سطح پوست استفاده کرد.

- ویتامین A موجود در زرد آلو بویژه برای درمان آکنه، جای جوش و لکه‌های پوستی بسیار مفید است.

۸ - زردآلو یک ماده غذایی بسیار مفید برای افرادی است که می‌خواهند وزن خود را کم کنند، وجود مقادیر بالای فیبر در این ماده غذایی باعث می‌شود تا سرعت سوخت و ساز در بدن افزایش پیدا کند و به این ترتیب فرد سریعتروزن کم کند. در عین حال به دلیل شیرین بودن می‌تواند برای بازه زمانی طولانی فرد را سیر نگه دارد و مانع ازپرخوری در او شود.

عرقیات و نوشیدنی‌های مفید برای روزه‌داران

به گزارش سلامتی به نقل از عصر خبر، بسیاری از ما سعی می‌کنیم پس از افطار تشنگی خود را با نوشیدن آب خنک، چای، نوشیدنی‌های گازدار یا آبمیوه‌های مصنوعی رفع کنیم.

عرقیات و نوشیدنی‌های مفید برای روزه‌داران

اما آیا این مواد برای جبران کم‌آبی بدن که در این ایام از اهمیت بالایی برخوردار است، مناسبند؟ مطمئنا آبمیوه‌های موجود در بازار به‌دلیل مواد قندی، فشار خون را افزایش داده و شما را برای مدتی سر حال نگه می‌دارند، اما گزینه مناسبی برای رفع تشنگی نیستند. از طرفی نوشابه‌های گازدار نیز می‌توانند در فاصله سحر تا افطار باعث بروز مشکلاتی برای معده شما شوند.

حتی بهتر است در این روزها چای را به‌صورت کم‌رنگ‌ بنوشید، زیرا برگ چای به‌دلیل خاصیت مدر بودن باعث از دست رفتن آب بدن می‌شود. ما پیشنهاد می‌کنیم اگر عرقیات گیاهی یا دمنوش‌ها تا به حال در سفره شما جایی نداشته، در این‌ماه آنها را به‌عنوان نوشیدنی‌های مناسب این ایام امتحان کنید.

اما کدام گیاهان دمنوش و عرقیات مفیدتری برای این زمان هستند؟

عرق کاسنی و شا‌تره

عرق کاسنی یکی از بهترین عرقیات برای کاهش دمای بدن است، علاوه بر آن می‌تواند باعث مقاومت بدن در برابر گرما باشد. با نوشیدن این عرق، عملکرد معده و اندام گوارشی نیز بهتر می‌شود. می‌توانید یک یا ۲ استکان از آن را در فاصله افطار تا سحر بنوشید. اما توجه کنید اگر فشار خون‌تان پایین است، آن را با شکر یا گلاب مخلوط کرده و سپس استفاده کنید.

عرق شا‌تره نیز در رفع تشنگی بسیار مؤثر است و برای جلوگیری از احساس خشکی در دهان و گلو توصیه می‌شود. ممکن است طعم این عرق گیاهی را نپسندید، در این صورت می‌توانید آن را با خاکشیر و عسل مخلوط کرده و میل کنید. همچنین می‌توانید از مخلوط عرق کاسنی و شا‌تره ۲ تا ۳ استکان در این فاصله استفاده کنید.

برای خریدن این عرقیات می‌توانید به عطاری‌ها و فروشگاه‌های مواد غذایی معتبر مراجعه کنید. درنظر داشته باشید که حتما از برند شناخته شده‌ای خرید کنید تا محصول موردنظرتان بهداشتی، صددرصد خالص و منطبق با استانداردها باشد.

پیشنهاد: برای آنکه هم از خواص این عرقیات بهره ببرید و هم یک نوشیدنی با طعم خوب و هزینه کم میل کنید می‌توانید کاسنی و شا‌تره را با سکنجبین و خیار مخلوط کرده و این شربت را بنوشید.

دمنوش نعناع

این دمنوش برای بهبود اختلال سیستم گوارشی و نفخ بسیار مؤثر است، به همین دلیل مصرف آن در‌ماه رمضان که معده برای مدت طولانی خالی است توصیه می‌شود. علاوه بر آن از بوی بد دهان جلوگیری می‌کند. همچنین برای کاهش دمای بدن نیز استفاده می‌شود. می‌توانید این دمنوش را با استفاده از برگ‌های تازه نعناع آماده کنید.

چند برگ نعناع را در آب‌جوش انداخته و حدود ۵ تا ۸ دقیقه درپوشی روی فنجان بگذارید تا دم بکشد. اگر برگ‌های تازه نعناع در دسترس شما نیست می‌توانید از بسته‌بندی‌های آماده این دمنوش که به‌صورت غیرکیسه‌ای و کیسه‌ای در بازار عرضه می‌شود استفاده کنید.

پیشنهاد: پس از حاضر کردن این دمنوش می‌توانید برای مدتی آن را در یخچال گذاشته تا سرد شود و سپس با اضافه کردن تکه‌های لیموی تازه و کمی شکر یا عسل به‌صورت یک نوشیدنی خنک نیز آن را میل کنید.

چای سبز

این دمنوش در طب سنتی چین از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است و از آن به‌عنوان تب‌بر و برای رفع گرمازدگی استفاده می‌شود.

علاوه بر آن، این دمنوش گیاهی از عطش می‌کاهد و باعث تولید عرق بیشتر در بدن و خنک شدن آن می‌شود. در ایام ‌ماه‌رمضان، به‌دلیل خالی بودن معده ممکن است دچار بوی بد دهان شوید. چای سبز برای از بین‌بردن باکتر‌ی‌های دهان مفید بوده و باعث خوشبو شدن آن ‌می‌شود. توجه کنید که اگر فشار خون پایینی دارید بهتر است این چای را همراه با عسل بنوشید.

پیشنهاد: چای سبز به‌صورت طعم‌دار نیز در بازار موجود است، اگر از افت ناگهانی فشار خون رنج می‌برید یا طعم چای سبز را دوست ندارید می‌توانید انواع طعم‌دار آن را مثل چای سبز دارچینی یا زعفرانی و… بخرید.

دمنوش بابونه

این گیاه در طب سنتی ایران طبعی گرم و خشک دارد، اما برای فصل تابستان توصیه می‌شود. بابونه یک گیاه با خاصیت ضد‌التهابی است به همین دلیل برای جلوگیری از گر گرفتگی و عطش در روزهای‌ماه رمضان می‌توانید از آن استفاده کنید. علاوه بر آن به‌تسکین ورم معده کمک کرده و عملکرد کبد را بهبود می‌بخشد. این دمنوش را می‌توانید پس از افطار و نزدیک به زمان خواب‌تان مصرف کنید، زیرا آرام‌کننده اعصاب و خواب‌آور است.

پیشنهاد: اگر می‌خواهید این دمنوش را به‌صورت سرد مصرف کنید، بهتر است هنگام تهیه آن چند چوب دارچین نیز در آب انداخته و پس از خنک شدن کمی عسل و آبلیمو به آن اضافه کنید.

عرق بهارنارنج

اگر در طول روز در معرض گرما بوده‌ و کلافه شده‌اید، خوردن این عرق بعد از افطار می‌تواند شما را سرحال کند. عرق بهارنارنج نشاط‌آور بوده و اضطراب را از بین می‌برد. همچنین سردرد‌های ناشی از گرمازدگی را بهبود می‌بخشد و برای ناراحتی‌های گوارشی مفید است. توجه کنید که به‌دلیل طعم و عطر خوب این عرق، می‌توانید آن را با شربت‌ها یا عرقیات دیگر مخلوط کرده و میل کنید.

پیشنهاد: اگر دو قاشق غذا‌خوری عرق بهار نارنج را با نصف لیوان آب و کمی خاکشیر مخلوط کنید، یک نوشیدنی عالی برای رفع عطش خواهید داشت. خاکشیر نیز مانند تخم شربتی آب را درون خود نگه داشته و تشنگی را کاهش می‌دهد.

عرق بیدمشک

میوه یکی از چیزهایی است که معمولا بعد از افطار می‌خوریم، با توجه به آنکه میوه‌های این فصل اکثرا طبع سرد دارند، ممکن است کمی ما را دچار معده‌درد یا اختلالاتی در ناحیه شکم کنند، برای رفع این مسئله می‌توانید عرق بید‌مشک را استفاده کنید.

این عرق همچنین خاصیت تب‌بر دارد و می‌تواند باعث کاهش گرما در بدن شود، علاوه بر آن، به‌عنوان یک آرام‌بخش خوب نیز می‌توان روی آن حساب کرد. اما توجه کنید که قند خون را به‌شدت کاهش می‌دهد. می‌توانید یک استکان از آن را به هر شربتی که می‌خواهید اضافه کرده و سپس میل کنید.

پیشنهاد: می‌توانید این عرق را با مقداری آب، تخم شربتی و گلاب مخلوط کرده و سپس بنوشید. تخم شربتی با ذخیره آب درون خود می‌تواند به کمتر تشنه شدن شما کم کند.