مهران زمان زاده در گفت‌وگو با فارس گفت: پوکی استخوان که به بیماری خاموش شهرت دارد، معمولاً تا زمان شکستگی بدون علامت باقی می‌ماند. افراد علی‌الخصوص بانوان باید فعالیت بدنی مناسب و مستمری مانند پیاده‌روی، شنا، دوچرخه‌سواری را در برنامه روزانه خود داشته باشند.
وی افزود: شیوع پوکی استخوان در خانم‌ها سه برابر بیشتر از آقایان است که می‌توان از مهمترین علل تأثیرگذار در آن به دوران بارداری، شیردهی و یائسگی اشاره کرد و همچنین باید دانست که حداقل نیمی از وزن نوزاد از استخوان و کلسیم است و تمامی آنها از بدن مادر تأمین‌شده است.
زمان زاده در خصوص سن پوکی استخوان گفت: آمارها نشان می‌دهد سن پوکی استخوان در کشور ما به 45 سالگی رسیده و از این رو ایران به مرحله بحرانی واردشده است.
وی یادآور شد: ساختمان استخوان دارای دو جز پروتئین و کلسیم است. اگر پروتئین و کلسیم استخوان‌ها باهم کاهش یابد فرد دچار پوکی استخوان میشود؛ اما کاهش کلسیم به تنهایی سبب نرمی استخوان میشود.
وی راه‌های جذب کلسیم مناسب را این‌چنین عنوان کرد: هر فرد بالغ باید در طول روز 2 الی 3 لیوان شیر مصرف کند. همچنین مصرف پنیر، ماست، میوه کافی و غذاهای حاوی سبزی‌ها را در برنامه غذایی خود داشته باشد، ویتامین D نیز به جذب کلسیم کمک می‌کند.
زمان زاده بهترین و ارزان‌ترین منبع دسترسی به ویتامین D را قرار گرفتن در معرض نور خورشید دانست و گفت: دریافت نور خورشید باید به‌صورت مستقیم باشد و دریافت غیرمستقیم از پشت پنجره و کمتر یا بیشتر از 15 دقیقه نمی‌تواند سودمند باشد. همچنین این آفتاب گرفتن بهتر است در ساعات 10 صبح الی 4 بعدازظهر انجام شود.
وی در مورد عارضه پوکی استخوان گفت: این عارضه بیشتر به صورت شکستگی بروز می کند و معمولاً در ناحیه مفصل ران و محل اتصال به لگن، ستون فقرات، مچ دست اتفاق می‌افتد که اغلب درنتیجه زمین خوردن و گاهی نیز در اثر ایجاد فشار و به‌طور خودبه‌خود رخ می دهد.
این متخصص داخلی و غدد افزود: در بسیاری از موارد، تنها علامت پوکی استخوان، دردِ پشت پس از ایستادنِ طولانی‌مدت است؛ ولی اغلب تا زمان شکستگی بدون علامت و توجه باقی می‌ماند. تنها آزمایشی که میتواند به‌طور قطعی برای سنجش استحکام استخوان به کار رود، تراکم سنجی استخوان است.
یداله سهرابی در گفت‌وگو با ایسنا، استفاده از لوازم آرایشی را در بانوان یکی از علل پوکی استخوان دانست و گفت: استفاده مداوم و زیاد از لوازم آرایشی در بانوان که کمتر با نور خورشید در تماس هستند، موجب کاهش جذب نور خورشید و ویتامین D میشود و این امر پوکی استخوان را افزایش می‌دهد.
وی با بیان اینکه میزان سرانه مصرف لبنیات در کشور کم است، اظهار کرد: صدا و سیما در این خصوص میتواند نقش موثری داشته باشد و با پخش برنامه‌های مختلف فضای کشور را در استفاده بیش از اندازه از لوازم آرایشی و استفاده بیشتر از نور خورشید و نیز لبنیات تغییر دهد.
عضو شورای عالی نظام پزشکی کشور با اشاره به اینکه ایرانیان از تغذیه اصیل و طب بوعلی سینا دور شده‌اند، ابراز کرد: در گذشته مادربزرگ‌ها برای ایجاد بالانس در غذا و اینکه سردی آن گرفته شود، نکات زیادی را رعایت می‌کردند از جمله اینکه در ماست از کشمش و گل سرخ بهره می‌بردند، ولی در حال حاضر نسل جوان به این امر توجه ندارد که این امر خود موجب بروز بیماری‌هایی میشود.
سهرابی با تاکید بر اینکه باید به تغذیه توجه بیشتری داشته باشیم، بیان کرد: تغییر نحوه غذای کودکان، توجه و نهادینه کردن ورزش خصوصا ورزش‌های همگانی از سطح مدارس و دانشگاه‌ها از جمله مواردی است که باید جدی گرفته شود.
وی خاطر نشان کرد: چاقی مفرط و فقر ویتامین سلامت جامعه را به خطر می‌اندازد. بنابراین نیاز است به آن به صورت جدی‌تر پرداخته شود.
رئیس نظام پزشکی نوشهر در پایان یادآور شد: برای ماندگاری بیشتر افراد در روستاها و اینکه به شهرها مهاجرت نداشته باشند، نیاز است بحث بهداشت در روستاها به صورت جدی‌تر پرداخته شود و در این خصوص آموزش بهورزان میتواند کمک بزرگی باشد.
افزایش سن
بالاترین رشد استخوان معمولا در سنین 10-20 سالگی بوده و توده استخوانی هر شخصی حداکثر تا سن 35 سالگی به بیشترین مقدار خود می رسد و به تدریج با افزایش سن، کاهش توده استخوانی رخ می دهد که این امر در سنین بالا سرعت بیشتری یافته به طوری که مقدار تخریب استخوان از میزان تشکیل آن بیشتر می شود.
جنسیت
پوکی استخوان در بین زنان بیشتر از مردان شایع است به طوری که میزان شیوع آن را در بین زنان چهار برابر مردان تخمین می زنند.
یائسگی
زمانی که زنان به سن یائسگی می رسند در اثر کمبود هورمون های تخمدان میزان تخریب استخوان زیاد شده و سرعت تخریب استخوان از تشکیل آن بیشتر می شود. این عدم تعادل به ویژه در 10 سال اول یائسگی بسیار زیاد بوده و کاهش توده استخوانی نیز در همین دوره افزایش می یابد اما به تدریج این سرعت کمتر می شود هرچند که متوقف نمی گردد و به همین دلیل است که شیوع پوکی استخوان در زنان بیشتر از مردان است چون تغییرات هورمونی در دوران سالمندی به شکلی که در زنان صورت می گیرد در مردان رخ نمی دهد.
از این رو زنانی که دچار یائسگی زودرس می شوند و یا زنانی که به دلایلی تخمدان های آنها با جراحی برداشته شده بیشتر از زنان دیگر در معرض ابتلا به پوکی استخوان هستند.
عوامل ژنتیکی
احتمال ابتلا به پوکی استخوان در افرادی که سابقه فامیلی این بیماری را دارند بیشتر است. به همین دلیل برای پوکی استخوان یک علت ژنتیکی هم عنوان می شود. نژاد هم یک دیگر از علل شناخته شده پوکی استخوان بوده به طوری که سفیدپوستان نسبت به سیاهپوستان درصد ابتلای بیشتری دارند.
تغذیه
استخوان تحت تاثیر چندین عامل تغذیه ای قرار دارد. مهم ترین این عوامل عبارتند از: کلسیم، ویتامین D، سدیم، پروتئین، چربی دریافتی و فیبر غذایی.
روش زندگی
افرادی که به مدت طولانی اعتیاد به کشیدن سیگار دارند و یا الکل مصرف می کنند، استعداد بیشتری برای ابتلا به پوکی استخوان دارند. زیرا سیگار و الکل اثرات سمی روی سلول های استخوان ساز دارند. یکی دیگر از عوامل مهم فعالیت بدنی است. فعالیت بدنی به دلیل اینکه ترشح هورمون رشد را تحریک می کند سبب افزایش توده استخوانی می شود.
اسکلت بدن
نوع استخوان بندی و اسکلت هر شخص هم می تواند در بروز پوکی استخوان تاثیر داشته باشد. به عنوان مثال زنانی که استخوان بندی ظریف دارند یا کوتاه قد و لاغر هستند نسبت به زنان چاق و استخوان درشت بیشتر مستعد ابتلا به پوکی استخوان هستند.
برخی از بیماری ها
بیماری های مربوط به تیروئید، پاراتیروئید، غدد فوق کلیه، غدد جنسی، دیابت، برخی از اختلالات گوارشی مثل سوءجذب می توانند در درازمدت منجر به پوکی استخوان شوند.
تعدادی از داروها
داروهایی مانند کورتیکواستروئیدها، آنتی اسیدها و ضدتشنج ها نیز می توانند زمینه را برای ابتلا به پوکی استخوان فراهم کنند.
علائم و عوارض پوکی استخوان
پوکی استخوان را «بیماری خاموش» نیز می نامند و این بدین دلیل است که معمولا افرادی که دچار پوکی استخوان هستند ممکن است هیچ علامتی نداشته باشند به طوری که سال ها این بیماری همراه آنهاست بدون این که آنها اطلاعی داشته باشند. در مراحل اولیه بروز پوکی استخوان، بروز علائم نادر بوده و در مراحل بعدی با بروز شکستگی های خود به خود که با کمترین ضربه به ویژه در استخوان های لگن و ران و کمر صورت می گیرد، کوتاه شدن قد (بیشتر از 2.5 سانتی متر نسبت به دوران جوانی) انحنای ستون فقرات که منجر به قوز پشتی می شود و یا احتمالا کمردرد شدید در یک بخش خاص آشکار می گردد.
تشخیص
تشخیص پوکی استخوان ممکن است از چندین روش صورت گیرد که مهم ترین آنها عبارتند از: معاینه بالینی، تاریخچه خانوادگی، رادیوگرافی ساده و روش های آزمایشگاهی، اما دقیق ترین روش، آزمایشگاه های سنجش تراکم استخوان است که برای تشخیص و پیگیری درمان مناسب ترین روش می باشد.
سنجش تراکم استخوان
سنجش تراکم استخوانی، آزمایش پزشکی برای اندازه گیری تراکم استخوان یا به عبارتی سنجش میزان مواد معدنی (کلسیم) استخوان است. این آزمایش به منظور تشخیص وجود بیماری پوکی استخوان و شدت آن و هم چنین احتمال ابتلا به این بیماری در آینده و به منظور شروع درمان های پیشگیرانه بکار می رود. تراکم پایین استخوان، شاخصی مناسب برای تشخیص احتمال خطر شکستگی در ستون فقرات یا شکستگی سر استخوان ران است.
معمولا این آزمایش برای افرادی که احتمال ابتلا به پوکی استخوان در آن ها وجود دارد، همچون خانم های سالمند، یائسگی زودهنگام، سوءتغذیه، عدم فعالیت بدنی، مصرف سیگار، تغذیه فقیر از نظر کلسیم، درمان طولانی مدت با کورتن، ظاهر روشن استخوان در عکسبرداری رادیولوژی معمول، تجویز می شود.
روش متداول برای سنجش تراکم استخوان، ارزیابی کیفیت استخوان به کمک اشعه X و شامل تاباندن این اشعه به یک استخوان خاص- به طوری که فقط آن استخوان آن را جذب کند- است. سپس پزشک اشعه هایی را که استخوان عبور کرده یا باقی مانده اند، اندازه گیری می کند و میزان تراکم استخوان را می فهمد. این ارزیابی تراکم استخوان معمولا در قسمت ستون فقرات یا سر استخوان ران انجام می شود؛ چرا که در این دو قسمت بیشترین احتمال شکستگی در زنان مبتلا به پوکی استخوان وجود دارد.
آزمایشی بدون درد
سنجش تراکم استخوان بدون هرگونه تزریق یا نمونه برداری انجام می شود و فقط کافیست فرد بر روی تخت رادیولوژی دراز بکشد. میزان اشعه بکار رفته در این آزمایش بسیار پایین است: تقریبا ده برابر کمتر از میزان اشعه ای که برای عکس رادیولوژی از قفسه سینه بکار می رود. برای انجام دادن این آزمایش نیازی به ناشتا بودن وجود ندارد.
شایان ذکر است که رادیولوژی معمولی در تشخیص پوکی استخوان کارآیی ندارد و فقط می تواند احتمال وجود شکستگی در ستون فقرات را نشان دهد. نتیجه آزمایش سنجش مواد معدنی استخوان، همانند نمودار رشد کودکان، نسبت به میانگین افراد در هر گروه سنی و هر جنسی (زن یا مرد) ارزیابی می شود. ناکافی بودن میزان مواد معدنی استخوان به این طریق تشخیص داده شده و روش مناسب درمانی براساس میزان تراکم و سن فرد پیش گرفته می شود.
بعد از توقف درمان پوکی استخوان یا به عبارتی سه تا پنج سال بعد از انجام دادن اولین سنجش تراکم استخوان، تکرار این آزمایش ضروری است.
غربالگری پوکی استخوان به کمک فراصوت (Ultrasound)
استفاده از اشعه X، امروزه همچنان روشی استاندارد برای تشخیص پوکی استخوان است. اما سنجش مقاومت استخوان می تواند به کمک روشی جدید صورت پذیرد: فراصوت.
به لطف همکاری مرکز تحقیقات علمی فرانسه و شرکت تشخیص پزشکی فرانسه، اولین آزمایش به کمک فراصوت انجام شد و توجه زیادی را به سمت خود جلب کرد، چرا که این روش ارزان تر است و در عین حال نیازی به تاباند اشعه نیست.
این روش تشخیصی، علاوه بر پرده برداشتن از بیماری، امکان کنترل و ارزیابی مرتب نتایج روش درمانی را نیز در اختیار می گذارد. اما براساس سازمان بهداشت جهانی تنها استاندارد به رسمیت شناخته شده معیارهای تشخیص پوکی استخوان، همچنان استفاده از اشعه X است.
به گزارش جام جم سرا، اما به بهانه امروز خوب است بدانید چرا، چه کسانی و تحت چه شرایطی مبتلا به پوکی استخوان می‌شوند؟
دکتر پرهام پارسانژاد، فیزیوتراپیست و عضو هیات مدیره انجمن فیزیوتراپی استان تهران در گفت‌وگو با جام‌جم پاسخ می‌دهد: وراثت، بی‌حرکتی، تغییرات هورمونی در دوران یائسگی خانم‌ها، استفاده طولانی‌مدت از استروئیدها از قبیل کورتون، کمبود ویتامین D و کلسیم و طولانی‌مدت در معرض نور خورشید نبودن از عوامل ابتلا به بیماری پوکی استخوان است. به بیان دیگر، ژنتیک و رژیم‌های غذایی خالی از کلسیم، به‌خصوص در سال‌های اولیه رشد میتواند زمینه‌ساز بروز پوکی استخوان باشد.
سدی در برابر پوک شدن
این که هرگز در طول زندگی مبتلا به پوکی استخوان نشویم، اتفاقی غیر‌ممکن نیست؛ اما به گفته این متخصص اگر بخواهیم الگویی مناسب برای جلوگیری از این بیماران در نظر بگیریم باید تحرکی مداوم و آرام مانند و دویدن آرام و پیاده‌روی روزانه و نرمش‌های سبک صبحگاهی را جزو برنامه‌های ثابت روزانه خود تلقی کنیم.
وی می‌افزاید: از سوی دیگر، داشتن رژیم غذایی سرشار از کلسیم شامل لبنیات، میوه‌جات و سبزیجات تازه، حذف نوشابه‌های گازدار با قند بالا و غذاهای آماده و نیز در معرض نور آفتاب قرار گرفتن به مدت نیم ساعت روزانه از ضرورت‌های پیشگیری از پوکی استخوان تلقی میشود. فراموش نکنید فقر کلسیم یکی از عوامل پوکی استخوان است و میان عوامل موثر در بروز این بیماری نباید کم اهمیت شمرده شود.
این فیزیوتراپیست تاکید می‌کند: پیاده‌روی و ورزش‌های ساده و بدون فشار، اما مداوم که استخوان ها در آن تحمل وزن دارند، ورزش مناسبی برای پیشگیری از پوکی استخوان تلقی میشود، اما شنا به علت آن که طی آن وزن زیادی بر استخوان‌ها اعمال نمی‌شود ورزش مناسبی برای پیشگیری از پوکی استخوان نیست.
آسیب‌پذیری بیشتر خانم‌ها
اما چرا خانم‌ها بیش از آقایان در معرض پوکی استخوان قرار دارند؟
به نظر می‌رسد گذراندن مقاطعی خاص از زندگی خانم‌ها چون بارداری، شیردهی و یائسگی که با تغییرات هورمونی زیادی همراه است منجر به آسیب‌پذیری بیشتر خانم‌ها نسبت به آقایان از این نظر میشود.
دکتر پارسانژاد در این باره توضیح می‌دهد: بی‌شک یکی از عوارض بارداری مانند هر تحول هورمونی در بدن خانم‌ها میتواند پوکی استخوان باشد که در همه بارداری‌ها دیده نمی‌شود و شیردهی عامل آن نیست. در دوران یائسگی نیز فعالیت سلول‌های استخوان‌خوار نسبت به سلول‌های استخوان‌ساز بیشتر میشود و جذب کلسیم در استخوان کاهش می‌یابد البته مشاوره با پزشک متخصص زنان برای تنظیم هورمونی و مشاوره با فیزیوتراپیست‌ها با هدف دریافت برنامه ورزشی روزانه و مناسب میتواند از بروز پوکی استخوان طی این دوره از زندگی جلوگیری کند .
ایستگاه بعدی پوکی همیشه آرتروز نیست
وقتی تراکم استخوان کم میشود مفاصل آسیب‌پذیرتر می‌شوند و احتمال بروز آرتروز و التهاب مفاصل بیشتر است؛ اما اصولا آرتروز به ضعف غضروف مفصلی مربوط می‌شودکه روی سطوح استخوانی قرار دارند و لزوما به پوکی استخوان ربط ندارد.
این متخصص با بیان این مطالب می‌افزاید: البته کم بودن تراکم استخوان و افزایش فشار داخل استخوانی به علت وزن زیاد یا نشستن و ایستادن طولانی میتواند سبب بروز دردهای استخوانی شود که با التهاب مفصلی و آرتروز متفاوت است.
دکتر پارسانژاد تاکید می‌کند: البته بیماری‌های روماتیسمی و التهابی دیگر که در آنها از دوز بالا و طولانی‌مدت داروهای استروئیدی استفاده میشود می‌توانند زمینه‌ساز پوکی استخوان شوند. همچنین در سرطان‌ها، شیمی‌درمانی و رادیوتراپی می‌توانند پوکی استخوان را تسهیل کنند. همچنین تومورهای استخوانی نیز در مواضع درگیر بافت استخوانی را دچار تغییر و شکننده می‌کنند.
پونه شیرازی - روزنامه جام جم
به گزارش جام جم سرا به نقل از ایرنا، مطالعات محققان دانشگاه هال انگلیس نشان می دهد که پروتئین ها و ایزوفلاون های موجود در سویا، از بروز پوکی استخوان در زنان یائسه جلوگیری می کند.
در پوکی استخوان، استخوان ها متخلخل می شوند. ساختار میکروسکوپی استخوان ها به صورت لانه زنبوری است.
منافذ و خانه های استخوان پوک بسیار بزرگتر از استخوان سالم است. در این حالت استخوان ها به تدریج جرم و تراکم خود را از دست می دهند و بسیار حساس و شکننده می شوند.
این بیماری هیچ علامت اولیه ای ندارد و زمانی بروز می کند که یکی از استخوان ها ( معمولا استخوان لگن و مچ) می شکند.
هر سال حدود 9 میلیون استخوان بر اثر پوکی دچار شکستگی می شود؛ یعنی در هر سه ثانیه یک استخوان، که آمار وحشتناکی است. پوکی استخوان در زنان یائسه به علت توقف ترشح هورمورن استروژن شدیدتر و شایع تر است.
تحقیقات نشان می دهد که سویا حاوی یک ترکیب شیمیایی به نام ایزوفلاون است. ایزوفلاون عملکردی شبیه استروژن دارد و می تواند از استخوان ها محافظت کند.
در این مطالعه آمده است که مصرف سویا و مکمل های ایزوفلاون علاوه بر جلوگیری از پوکی استخوان، عملکرد سیستم قلبی عروقی را بهبود می بخشد.
پوکی استخوان از هر سه زن یک نفر و از هر پنج مرد بالای 50 سال یک نفر را تحت تاثیر قرار می دهد. کم تحرکی، عدم استفاده از مواد حاوی کلسیم، کاهش ویتامین D در بدن، ابتلا به بیماری های خاص مانند سرطان، استفاده از داروهای استروئیدی، یائسگی زودرس (کمتر از 45 سال) ، استعمال دخانیات، کاهش استروژن در بدن، شرایط پزشکی خاص مانند پرکاری تیرویید، بیماری سلیاک، نارسایی مزمن کلیه، آرتریت روماتویید، بیماری های مزمن کبدی و دیابت نوع یک از مهمترین دلایل بروز پوکی استخوان هستند.
نتایج این تحقیقات در کنفرانس سالانه غدد درون ریز در ادینبورگ مطرح شده است.
کمبود تستوسترون: شایع ترین علت پوکی استخوان در مردان کمبود تستوسترون است. طبیعی است که با افزایش سن در مردان تولید هورمون تستوسترون کاهش یافته و طبیعتا می تواند روی تراکم استخوان تاثیر گذار باشد اما نه به اندازه کاهش هورمون در زنان سالمند. معمولا کاهش هورمون جنسی تستوسترون در بعضی مردان با کاهش وزن، احساس خستگی و کاهش میل جنسی همراه است. با آزمایش خون می توان کاهش ناگهانی این هورمون را تایید یا رد کرد. البته خون گیری باید با توجه به اختلاف سطح هورمون در خون انجام شود و معمولا در اوقات صبح و شب کمترین سطح هورمون در خون دیده می شود. در یک بررسی تحقیقاتی نشان داده شد که درمان با تستوسترون باعث افزایش تراکم استخوان یه میزان 10 درصد در مهره ها و 2.7 درصد در استخوان لگن شده است.
البته همان گونه که تستوسترون دارای جنبه های مثبت است مثل هر داروی دیگری دارای عوارض نیز هست، مثلا جوش صورت، کاهش سطح کلسترول خوب و حالت عصبانیت و پرخاشگری و از این ها مهم تر نگرانی در مورد سرطان پروستات.
کاهش کلسیم و ویتامین دی: استخوان ها به طور مستمر در طول عمر رشد می کنند و فرایند بازسازی و تشکیل سلول های استخوان های جدید طی می شود. استخوان های جدید نیاز به مقدار زیادی کلسیم و ویتامین دی دارند. مسلما کاهش سطح این ویتامین ها و املاح معدنی در بدن مردان نیز مانند زنان منجر به بروز پوکی استخوان می شود.
عدم تحرک: عدم ورزش کردن استخوان و عضله را تضعیف می کند. یک حقیقت تلخ این است که جراحان عمومی می گویند تنها حدود 35 درصد مردان 25 تا 64 ساله حداقل نسخه ورزشی را رعایت کرده و در اکثر روزهای هفته 30 دقیقه ورزش متوسط تا شدید دارند. این در حالی است که ورزش هایی مانند پیاده روی می توانند تراکم استخوان را در لگن افزایش دهند و مانع ابتلا به پوکی استخوان شوند.
داروهای کاهنده تراکم استخوان: گروهی از داروها می توانند به از دست دادن استخوان ها در مردان منجر شوند. کورتیکواستروئیدها مانند کورتیزون، هیدروکورتیزون، گلوکوکورتیکوئیدها و پردنیزون، و مخدرهای مورد استفاده در سرطان پروستات در این رابطه مقصرند.
شرایط پزشکی خاص: لیست طولانی از بیمار یها می تواند منجر به کاهش توده استخوانی در مردان شود از شرایط ژنتیکی مانند فیبروز کیستیک گرفته تا دیابت، آرتریت روماتوئید، و اختلالات خونی و بیماری های دستگاه گوارش.
سیگار کشیدن: سیگار برای کسانی که می خواهند استخوان هایشان محکم باشد، ایده خوبی نیست. سیگاری ها 55 بیشتر در معرض شکستگی های لگن نسبت به افراد غیر سیگاری هستند. همچنین تراکم مواد معدنی استخوان ها در آنها کمتر است. نیکوتین تاثیرات سمی روی سلول های استخوانی دارد.
پیشگیری از پوکی استخوان در مردان
ورزش: قدم اول حفظ فعالیت فیزیکی است. در حالت ایده آل کارشناسان توصیه می کنند که حداقل 30 دقیقه فعالیت متوسط فیزیکی مانند پیاده روی سریع، در بیشتر روزهای هفته باید انجام شود. آموزش های قدرتی مانند بلند کردن وزنه دو بار در هفته نیز ضروری است.
استفاده از مکمل ها: اگر شما در حال حاضر نشانه هایی از توده استخوانی کم دارید، توصیه بر این است که روزانه در سنین 19 تا 50 سالگی 1000 میلی گرم کلسیم مصرف کنید. در سنین بیش از 50 سال 1200 میلی گرم کلسیم لازم است.
بسیاری از افراد با پوکی استخوان باید روزانه 800 واحد در روز ویتامین دی دریافت کنند.
به گزارش جام جم آنلاین، سئوال بالا، موضوع مطالعه ای است که نتایج آن در نشریه Menopause منتشر شده است. میانگین سن زنان مورد تحقیق در این مطالعه 34.7 سال بوده است. در این تحقیق معلوم شد یائسگی زودرس چگونه می تواند در برخی زنان رخ دهد.
برای مدت هشت سال، تراکم استخوانی این زنان هر دو سال یکبار بررسی شد. هیچ یک از آنها جراحی برداشتن تخمدان نداشتند، بنابراین همه آنها با ترکیبی از استروژن و پروژسترون مورد درمان قرار گرفتند و حدودا 2.9 سال بعد از ورود به دوره یائسگی شان، هورمون درمانی را شروع کردند.
بعد از چهار سال هورمون درمانی، 60 درصد از زنان کاهش تراکم استخوانی در ستون فقرات و 23.6 درصدشان هم کاهش تراکم استخوانی در استخوان لگن داشتند. بعد از 8 سال هورمون درمانی، 50 درصد، کاهش تراکم استخوانی در ستون فقرات و 16.7 درصد هم کاهش تراکم استخوان در استخوان لگن داشتند.
در این مطالعه، 2.9 سال بعد از تشخیص یائسگی زودرس، درمان با استروژن و پروژسترون شروع شد و 46 درصد از آنها در همان زمان بخشی از تراکم استخوان شان را از دست داده و یا مبتلا به پوکی استخوان بودند.
پس این تحقیق چه پیامی دارد؟
در اینجا 7 نکته را می گوییم که اگر یائسگی زودرس برای شما رخ داد باید آنها را مورد بررسی قرار دهید تا بهتر از خودتان مراقبت نمایید.
1- در برخی از زنان، یائسگی می تواند خیلی زود رخ دهد. این زنان انتظار ندارند که در چنین سنینی با آن روبرو شوند، بنابراین برای آزمایش در این زمینه اقدامی نمی کنند.
2- این که 2.9 سال صبر کنید تا این مشکل در شما تشخیص داده شود، احتمال اینکه در همان زمان کاهش تراکم استخوانی داشته باشید، 50 درصد است و تازه باید درمان را شروع کنید.
3- درمان با هورمون ها به تنهایی ممکن است برای دست کم نیمی از زنان مبتلا به یائسگی زودرس کافی نباشد تا از کاهش تراکم استخوان شان پیشگیری کند.
4- یعنی علاوه بر استروژن و پروژسترون، به سایر شیوه های درمانی نیاز است تا از کاهش تراکم استخوان جلوگیری شود.
5- داروهای زیادی در بازار وجود دارند که همراه با هورمون ها می توانند مورد استفاده قرار بگیرند تا از کاهش تراکم استخوانی پیشگیری گردد، مانند فوزاماکس.
6- داروی دیگری که گاهی همراه با استرژن و پروژسترون، برای زنان مبتلا به یائسگی زودرس تجویز می شود تا از کاهش تراکم استخوانی شان جلوگیری شود، تستوسترون می باشد.
7- شواهدی وجود ندارد که نشان دهد استروژن درمانی در زنانی که دچار یائسگی زودرس شده اند، خطر سرطان سینه را افزایش می دهد، یعنی تفاوتی با زنانی که عادت ماهیانه شان طبیعی است، ندارند.
به گزارش جام جم آنلاین به نقل از باشگاه خبرنگاران، کیانا فرهی متخصص پوست و مو با بیان اینکه کرم ضد آفتاب محفاظت سلامت پوست است، گفت: کرم ضد آفتاب از نفوذ اشعه های مضر خورشید در برابر ابتلا به بیماری و سرطان پوست جلوگیری می کند.
این متخصص پوست و مو با بیان اینکه کرم ضد آفتاب باعث پوکی استخوان نمی شود، اظهار داشت: کمبود کلسیم و ویتامین D در بدن، تغییرات هورمونی، عدم تحرک، چاقی و افزایش مصرف چربی های مضر از دلایل ایجاد پوکی استخوان است.
وی با بیان اینکه تابش مستقیم نور آفتاب باعث جذب ویتامین D در بدن می شود، تصریح کرد: هنگام استفاده از کرم ضد آفتاب طیفی از نور خورشید وارد بدن می شود و بهترین نقطه برای جذب نور آفتاب کف دست است.
این متخصص پوست و مو با بیان اینکه استفاده از نور خورشید تنها ۱۳ دقیقه در روز کافی است اذعان داشت: داشتن تحرک باعث متراکم شدن توده های استخوانی و جلوگیری از پوکی آن می شود.
وی با اعلام اینکه بدن برای تشکیل استخوان به کلسیم نیاز دارد افزود: نور آفتاب پیشتاز و تامین کننده ویتامینD است، اما اگر بدن افراد کلسیم کافی دریافت نکند، تابش نور خورشید تاثیر کمتری بر استخوان ها دارد.
این متخصص پوست و مو با اشاره به تاثیر کرم ضد آفتاب بر پوست بیان کرد: استفاده از کرم ضد آفتاب از بروز سوختگی، ایجاد خال ها و بدخیم های پوستی جلوگیری می کتد و هیچ ضرری برای استخوان ها ندارد.
فرهی به متراکم شدن پوکی استخوان اشاره کرد و افزود: مصرف مواد غذایی کلسیم دار،لبنیات، پیاده روی های تند، انجام ورزش بت وزنه، مکمل های کلسیم و شیرهای غنی شده از ابتلا به پوکی استخوان جلوگیری می کند.
به گزارش جام جم آنلاین به نقل از سلامت آنلاین، دکتر کوروش جعفریان با اشاره به اینکه شیرسویاهای تولیده شده به طور طبیعی حاوی کلسیم نیستند و آنها را با کلسیم غنی می‌کنند، افزود: شیر سویا نمی‌تواند جای شیر طبیعی معمولی را بگیرد. در مواردی که فرد به خوردن شیر معمولی حساسیت دارد و قادر به هضم آن نیست یا پزشک بیمار را از مصرف شیر منع کرده است، می‌توان از آن به عنوان مکمل استفاده کرد.
وی ادامه داد: گاهی شیر منافعی دارد که شیر سویا ندارد و بالعکس؛ ضمن اینکه باید توجه داشت نوع کلسیم به کار رفته در شیر سویا از چه نوعی است. مثلا از نوع کلسیم فسفات، کلسیم کربنات، کلسیم گلوکونات و.. هست یا خیر، زیرا هر کدام از این‌ها می‌توانند ساختار متفاوتی داشته باشند. در هر صورت باید بدانیم نوع کلسیمی که به شیرسویا اضافه شده است، بر چه پایه‌ای قرار دارد.
دکتر جعفریان با ذکر این که شیر سویای غنی شده با کلسیم فسفات، ممکن است عوارضی در پی داشته باشد، اظهار کرد: این باور وجود دارد که کلسیم فسفات موجود در شیر سویا به دستگاه گوارش آسیب می‌رساند و در نتیجه میزان جذب کلسیم را کاهش می‌دهد، در حالی که چنین نتیجه‌ای تاکنون اثبات نشده است.
وی با مفید ارزیابی کردن مصرف شیر سویا اظهار داشت: مصرف شیر سویا حتی برای کسانی که شیر معمولی مصرف می‌کنند و مشکلی با آن ندارند، محدودیتی ندارد و همه افراد می‌توانند روزانه بین دو تا سه واحد از این ماده مغذی را مصرف کنند.
به گزارش جام جم آنلاین به نقل از باشگاه خبرنگاران، محمدرضا وفا متخصص تغذیه درباره داشتن تراکم استخوانی مناسب گفت: در طبیعت و خوراکی های مصرفی شیر و ماست، مؤثرترین مواد غذایی برای تأمین کلسیم مورد نیاز بدن است.
وی بیان کرد: مصرف متعادل شیر و ماست کم چرب به دلیل وجود کلسیم، املاح و فسفر در بافت استخوانی و سلامت آنها تأثیر بسزایی دارد.
این متخصص تغذیه با تأکید بر اینکه مصرف ماست ضرری برای استخوان ندارد، اظهار داشت: تمامی مواد غذایی باید به طور متناسب مصرف شوند و با وحود اینکه لبنیات بهترین منبع کلسیم است اما هرگز مصرف بیش از حد آن برای افراد با مشکل استخوانی توصیه نمی شود و باید مواد غذایی به صورت متعادل دریافت شود.
وی با بیان اینکه مصرف ۲ الی ۳ لیوان لبنیات کم چرب در روز مناسب است، اذعان داشت: این مقدار مصرفی نیاز تغذیه افراد را به طور متناسب نسبت به دریافت کلسیم، فسفر و املاحی که در لبنیات وجود دارد، تامین می کند.
وفا با تاکید بر اینکه نمک تنها ماده غذایی است که تعادل کلسیم بدن را برهم می زند، تصریح کرد: برای دریافت کلسیم کافی و رژیم غذایی مناسب در برنامه غذایی، مصرف نمک را کاهش دهید.
وی با بیان اینکه ماست یک منبع مناسب دریافت کلسیم است ابراز داشت: گوشت، بهترین و مؤثرترین منبع دریافت آهن است به همین دلیل معمولا تمامی عناصر دو ظرفیتی همچون گوشت و ماست، با هم تداخل دارند.
این متخصص تغذیه با توجه به اینکه مصرف ماست تا حدودی جذب آهن را مختل می کند، گفت: به دلیل اینکه آهن موجود در گوشت تحت تاثیر تداخلات مواد غذایی قرار می گیرد، مصرف لبنیات(ماست) با گوشت توصیه نمی شود.
وی افزود: افراد مبتلا به کمبود آهن یا کم خونی فقر آهن، از مصرف ماست در وعده غذایی که گوشت مورد نیاز روزانه را تامین می کند خودداری کنند و این لبنیات را در وعده غذایی بدون گوشت یا با گوشت کمتر مصرف کنند.