درمان آسیبهای چشمی با ریزرُباتهای حلزونی شناور

جام جم سرا به نقل از ایسنا: پروژه جدید این دانشمندان با ایده مشابه تحقیقات پیشین اما برای درمان مردمک چشم است. در این پژوهش، دانشمندان از ربات حلزونی بسیار ریز وکوچکی که بدون چشم مسلح دیده نمی‌شود، استفاده کرده‌اند.

این ربات برای حرکت به سمت هدف نیازی به نیروی باتری ندارد. محققان معتقدند در آینده این دستگاه جدید به عنوان وسیله‌ای پزشکی در درمان بسیاری از بیماری‌ها مورد استفاده قرار گیرد. اطلاعات بیشتر در این مورد در نشریه Nature منتشر شده است.

سردردهای چشمی: علائم و علل ابتلا به بیماری «آب‌سیاه»

جام جم سرا: کیومرث نوروزپور دیلمی درباره بیماری گلوکوم یا آب‌سیاه، اظهار داشت: این بیماری چشمی شامل انواع مادرزادی، زاویه بسته و زاویه باز است. اگر در ابتدای تولد نوزادان و یا مدت کوتاهی پس از تولد آنها، متوجه علائمی از جمله اشک زیاد چشم، دست‌مالی روی چشم، بزرگ شدن چشم و کدورت قرنیه شدید، نشان‌‌دهنده بیماری گلوکوم مادرزادی است.

وی با تاکید بر اینکه در صورت بروز هر یک از این علائم حتما باید به چشم پزشک مراجعه شود، گفت: تشخیص بموقع، به درمان و بهبود دید بیمار کمک می‌کند.

نوروزپور با بیان اینکه بیماری آب‌سیاه زاویه بسته به دو شکل حاد و مزمن خود را نشان می‌دهد، افزود: نوع حاد بیماری با درد شدید چشم، تاری دید، ریزش اشک، قرمزی چشم، حالت تهوع و استفراغ و سردرد همراه با فشار شدید داخل چشم همراه است. با توجه به اینکه بیماری آب‌سیاه با افزایش فشار چشم همراه است، در صورتی‌که دیر به پزشک مراجعه شود، فرد دچار نابینایی می‌شود. بیماری آب‌سیاه مزمن با سردردهای مزمن و تاری دید خفیف همراه است و بسیاری از سردردها نیز به دلیل ابتلا به همین بیماری است.

متخصص چشم و فلوشیب قرنیه خاطرنشان کرد: در بیماری آب‌سیاه زاویه باز، افزایش شدید فشار چشم به تدریج اتفاق می‌افتد و معمولا فرد هیچ‌گونه دردی احساس نمی‌کند؛ اما این بیماری با مراجعه نکردن فرد بیمار به چشم پزشک، به مرور زمان شدیدتر می‌شود. بیماری چشمی گلوکوم زاویه باز در افرادی که والدین آنها ازدواج فامیلی دارند بیشتر مشاهده می‌شود.

عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی مازندران افزود: درمان برخی بیماری‌ها به شدت بیماری و سن بیمار بستگی دارد، بنابراین در صورت هرگونه بیماری از جمله بیماری‌ها و ناراحتی‌های چشمی باید هر چه سریع‌تر به چشم‌پزشک مراجعه شود. والدین در صورت مشاهده مواردی از جمله درشتی چشم، اشک‌ریزش و ترشحات چشمی در نوزادان خود، به چشم پزشک مراجعه کنند. (فارس)

عفونت‌های چشمی: شالازیون و گل مژه

گل‌مژه چیست؟

گل مژه (‌sty) به صورت یک توده متورم ، حساس و دردناک و قرمز رنگ در نزدیکی لبه پلک تظاهر می‌کند. این توده در حقیقت یک آبسه کوچک با سر زرد رنگ است که در اثر عفونت یا التهاب ریشه مژه‌ها یا غدد ترشح کننده چربی پلک ایجاد می‌شود. از جمله عوامل ایجاد گل مژه باکتری چرکی به نام استافیلوکوک است و تماس با دستهای آلوده نیز سبب سرایت آن می‌شود.

گل مژه یا هوردئولوم hordeolum (عفونت غدد پلک) را به دو نوع داخلی (داخل لبه پلک) و خارجی (خارج لبه پلک) تقسیم می‌کنند. نوع داخلی گاهی به سمت پوست و گاهی به سمت ملتحمه چشم است. ولی نوع خارجی همیشه به سمت پوست است. شالازیون مثل گل مژه داخلی است. ولی علائم التهابی و علائم آبسه (درد و قرمزی و تورم) ندارد. و عبارت است از التهاب گرانولوماتو، مزمن، استریل (بدون عفونت) وبا علت نامعلوم در غدد چربی پلک.

گل مژه التهاب غدد لبه پلک در چشم است که بروز مداوم آن نشان دهنده ضعف سیستم ایمنی است. این التهاب غالبا عفونی و بسیار دردناک است. گل مژه بیماری شایعی است که می‌تواند افراد را در سنین مختلف گرفتار کند. تماس دست آلوده با چشم (به خصوص اگر با ترشحات بینی آلوده شده باشد) و التهاب لبه پلک (بلفاریت یا شوره پلک) از عوامل مهمی هستند که باعث بروز گل مژه می‌شوند.

علائم و نشانه‌ها

ایجاد یک توده برجسته قرمز رنگ دردناک در لبه پلک
احساس سنگینی و درد پلک
سوزش و خارش و اشکریزش
گاهی خروج ترشحات چرکی از گل مژه
تاری دید: تاری دید از عوامل معمول گل مژه نیست اما اگر گل مژه نسبتاً بزرگ باشد با فشار روی قرنیه باعث ایجاد آستیگماتیسم و تاری دید می‌شود.

راهکارهایی برای درمان گل مژه

اکثر گل مژه‌ها ظرف چند روز به تدریج بهبود می‌یابند و مشکل خاصی ایجاد نمی‌کنند. در چند روز اول، استفاده از کمپرس گرم باعث تسکین درد می‌شود و ممکن است به سر باز کردن گل مژه و تخلیه ترشحات چرکی کمک کند. برای این منظور یک حوله تمیز را با آب جوشیده گرم (نه داغ!) مرطوب کنید و برای مدت 10 تا 15 دقیقه روی چشم مبتلا قرار دهید. ماساژ ملایم هم به تسکین درد و تخلیه ترشحات کمک می‌کند. ماساژ کمپرس گرم را می‌توان روزی 4-3 بار انحام داد تا ترشحات تخلیه شود و گل مژه بهبود پیدا کند.

هرگز سعی نکنید گل مژه را بترکانید یا به زور تخلیه کنید، این کار می‌تواند باعث گسترش عفونت به بافتهای مجاور و یا حتی ورود عفونت به مغز شود. اگر پس از چند روز (تقریبا 2 روز) گل مژه بهبود پیدا نکرد حتماً به چشم پزشک مراجعه کنید. چشم پزشک می‌تواند در صورت لزوم با یک جراحی کوچک گل مژه را تخلیه کند. تخلیه گل مژه با بی‌حسی موضعی با استفاده از قطره بی‌حس کننده انجام می‌شود. در گل مژه‌های معمولی استفاده از قطره‌های آنتی‌بیوتیک می‌تواند کمک کننده باشد. اما در بچه‌های کوچک یا افرادی که گل مژه‌های شدیداً ملتهب دارند ممکن است لازم باشد با نظر چشم پزشک آنتی‌بیوتیک خوراکی برای جلوگیری از گسترش عفونت به بقیه پلک و قسمتهای مجاور استفاده شود.

پیشگیری از ابتلا

در برخی از افراد گل مژه مکرراً عود می‌کند. برای پیشگیری از عود گل مژه:

از تماس دست آلوده با چشم جلوگیری کنید.
بهداشت پلک را رعایت کنید. شستشوی منظم پلکها با آب ولرم یا شستشوی لبه پلک با شامپو بچه رقیق شده می‌تواند به جلوگیری از عود گل مژه کمک کند.

در صورت بروز گل مژه‌های مکرر حتماً به چشم پزشک مراجعه کنید. گاهی اوقات بیماریهای چشمی دیگر مثل بلفاریت (التهاب لبه پلک) یا مشکلات غدد ترشح کننده چربی باعث بروز گل مژه مکرر می‌شود که تشخیص و درمان این بیماریها توسط چشم پزشک باعث جلوگیری از عود گل مژه می‌شود. به علاوه گاهی اوقات بعضی از بیماریهای جدی چشمی (مثلاً تومورها) ممکن است به صورت گل مژه‌های مکرر تظاهر کند که در این موارد معاینه توسط چشم پزشک راهگشا است.

شالازیون چیست

شالازیون یکی دیگر از توده‌های لبه پلک است که در ابتدا تظاهری شبیه گل مژه دارد. شالازیون برجستگی کوچکی در لبه پلک در زیر پوست است که در اثر انسداد مجرای خروجی غدد ترشح کننده چربی پلک و تجمع مواد ترشح شده در غده ایجاد می‌شود. شالازیون ممکن است در ابتدا ملتهب باشد و باعث ایجاد درد و قرمزی شود که در این حالت شبیه گل مژه است. اما پس از مدتی درد و قرمزی فروکش می‌کند و توده متورمی در لبه پلک باقی می‌ماند. اندازه این برجستگی ثابت نیست و ممکن است به تدریج بزرگتر یا کوچکتر شود. معمولا شالازیون از ابتدا فقط به صورت یک توده برجسته ظاهر می‌شود و با درد و قرمزی همراه نیست.

شالازیون معمولاً مشکل چشمی مهمی ایجاد نمی‌کند و پس از چند هفته تا چند ماه خود به خود کوچک می‌شود و از بین می‌رود. استفاده از کمپرس گرم (روزی 3-2 بار و هر بار 5-10 دقیقه) با استفاده از حوله تمیز و ماساژ ملایم ممکن است به باز شدن مجرای غده چربی کمک کند و باعث بهبود سریعتر شالازیون شود.

درمان شالازیون

شالازیون‌های خیلی کوچک که ظاهر ناخوشایندی ندارد احتیاج به درمان خاصی ندارند و معمولاً به مرور زمان خود به خود خوب می‌شوند. شالازیون‌های بزرگتر به دو علت اصلی نیاز به درمان پیدا می‌کنند:

اول آنکه شالازیون‌های بزرگتر ظاهر ناخوشایندی دارند و از لحاظ زیبایی ظاهری مشکل ساز هستند، ضمن آنکه بهبود خودبخودی آنها ممکن است چندین ماه طول بکشد.

دوم آنکه شالازیون‌های بزرگ به خصوص در پلک بالایی روی قرنیه فشار می‌آورند و با تغییر شکل قرنیه باعث ایجاد آستیگماتیسم و تاری دید می‌شوند. پس در اینگونه موارد برای درمان حتماً از چشم پزشک کمک بگیرید.

روش اصلی درمان در این حالت جراحی شالازیون است که با استفاده از بی‌حسی موضعی انجام می‌گیرد. روش دیگر تزریق داروهای استروئیدی در داخل ضایعه در لبه پلک است که معمولاً در مواردی به کار می‌رود که یا تعداد زیادی شالازیون کوچک وجود داشته باشد که نتوان آنها را با جراحی خارج کرد و یا شالازیون در جایی باشد که جراحی آن احتمال ایجاد آسیب در ساختمانهای مجاور را به همراه داشته باشد.

ابتلا به شالازیون‌های مکرر

در برخی از افراد شالازیون مکرراً عود می‌کند. در این حالت لازم است فرد حتماً توسط چشم پزشک ویزیت شود زیرا:

اولاً گاهی اوقات بیماریهای جدی چشمی مثل تومورهای بدخیم پلک به صورت شالازیونهای مکرر تظاهر می‌کنند که تشخیص آنها از شالازیون معمولی فقط از عهده چشم پزشک برمی‌آید.

ثانیاً در برخی از موارد بیماریهای دیگر چشمی مثل التهاب لبه پلک (بلفاریت) یا مشکلات غدد ترشح کننده چربی لبه پلک (میبومینیت) باعث ایجاد شالازیونهای مکرر می‌شود. در این حالت کنترل این بیماریها توسط چشم پزشک به جلوگیری از عود شالازیون کمک می‌کند. (رشد)

---

*انتشار مطالب خبری و تحلیلی رسانه‌های داخلی و خارجی در «جام جم سرا» لزوماً به معنای تایید یا رد محتوای آن نیست و صرفاً به قصد اطلاع کاربران بازنشر می‌شود.

مکمل‌های کلسیم باعث عارضه چشمی می‌شوند

پزشکان با بیان اینکه عارضه «تخریب لکه زرد» یا «دژنراسیون ماکولا ناشی از افزایش سن» موجب کاهش قدرت بینایی می‌شود، اظهار داشتند: این ارتباط تنها در افراد ۶۸ سال به بالا مشاهده می‌شود.

گروهی از پزشکان دانشگاه کالیفرنیا به مطالعه روی ۳۱۹۱ فرد ۴۰ سال به بالا پرداختند که در میان آنان ۲۴۸ فرد مبتلا به دژنراسیون ماکولا ناشی از بالا رفتن سن وجود داشت. از هر یک از این شرکت‌کنندگان در مورد مصرف مکمل‌های غذایی و روغن مورچه سوالاتی پرسیده شد.

این متخصصان متذکر شدند: با در نظر گرفتن عواملی همچون سن، جنسیت، قومیت، استعمال سیگار، مصرف مواد الکلی، چاقی، فشارخون بالا، بیماری قلبی، آب سیاه و عمل جراحی آب مروارید، نقش مکمل‌های کلسیم در بروز دژنراسیون ماکولا تایید شد.

به گزارش وب‌.ام‌.دی، یکی از محدودیت‌های بررسی انجام شده این است که برخی از شرکت کنندگان اطلاعات دقیقی از مصرف مکمل‌های کلسیم ارائه ندادند. همچنین این متخصصان تاکید کردند که در این مطالعه نقش کلسیم موجود در موادغذایی مورد بررسی قرار نگرفت. (ایسنا)

506

چشمی که به خشکی می‌نشیند

این روزها خیلی از افراد با مشکل خشکی چشم درگیر هستند و نمی‌دانند باید حتما برای درمان آن اقدام کنند. در حالت عادی، اشک، چشم‌های ما را مرطوب نگه‌ می‌دارد، اما چه می‌شود که چشم‌ها خشک می‌شوند؟

دکتر فیروزه رحیمی، ‌فوق‌تخصص قرنیه و استاد دانشگاه علوم‌پزشکی تهران به جام‌جم می‌گوید: ما دو نوع اشک داریم؛ اشکی که در زمان هیجان مثل شادی و غم یا وقتی در معرض یک عامل محرک مثل بو، پیاز و... قرار می‌گیریم، جاری می‌شود و اشکی که باید به‌طور معمول در سطح چشم وجود داشته باشد. این دو اشک با هم تفاوت دارند. مقدار اشکی که باید دائم در چشم وجود داشته باشد، آنقدر کم است که از چشم سرازیر نمی‌شود. این اشک از غدد اشکی که در سطح چشم پراکنده هستند، ترشح و با پلک‌ زدن در سطح چشم‌ پخش می‌شود. درواقع، شاید مهم‌ترین فایده 8 تا 15 بار پلک‌زدن در هر دقیقه این است که اشکی را که در سطح چشم ترشح شده، به همه جای آن پخش کند. او ادامه می‌دهد: وجود این اشک برای رساندن مقداری مواد غذایی به سلول‌های سطح قرنیه و ملتحمه هم لازم است بنابراین کم شدن و ترشح نشدن آن علاوه بر این‌که باعث خشکی چشم می‌شود، حیات سلول‌های چشم را هم به خطر می‌اندازد. این چشم‌پزشک تاکید می‌کند در حال حاضر خشکی چشم یکی از مشکلات شایع و علل مهمی است که مردم را به مطب چشم‌پزشکان می‌کشاند.

چرا اشک کم می‌شود؟

دکتر رحیمی در پاسخ به این سوال می‌گوید: کم ‌شدن اشک دلایل مختلفی دارد؛ مثلا بالا رفتن سن می‌تواند باعث کم ‌شدن ترشح اشک شود. این حالت بخصوص در خانم‌ها در سنین یائسگی تشدید می‌شود. علاوه بر این، مصرف بعضی داروهای آرامبخش، خواب‌آور، بعضی داروهایی که برای درمان مشکلات گوارشی تجویز می‌شود و... میزان ترشح اشک را کم می‌کند. ابتلا به بیماری‌هایی مثل دیابت و... هم می‌تواند باعث ترشح کمتر اشک شود.

گاهی بیماری با همین علامت خشکی چشم مراجعه می‌کند و معلوم می‌شود قند خونش بالاتر از حد معمول و به دیابت مبتلاست. این متخصص قرنیه بااشاره به این‌که بعد از شیمی‌درمانی و رادیوتراپی هم ممکن است ترشح اشک کم شود، می‌افزاید: در بعضی مشاغل هم احتمال این‌که فرد دچار خشکی چشم شود، بیشتر است. مثلا تعداد دفعات پلک ‌زدن کسانی که با رایانه زیاد کار می‌کنند، به دلیل این‌که ساعت‌ها به صفحه نمایشگر آن زل می‌زنند، کم می‌شود بنابراین اشک در سطح چشمشان پخش نمی‌شود و فرد دچار علائمی مثل سوزش و قرمزی چشم خواهدشد. این بیماری خیلی شایع است چون تعداد افرادی که امروزه با رایانه کار می‌کنند زیاد است. علاوه بر این، ریزگردها و آلودگی‌های موجود در هوا هم می‌توانند علائم خشکی چشم را تشدید کنند.

خشکی چشم و دردسرهایش

معمولا مشکل افرادی که دچار خشکی چشم می‌شوند، خفیف است و تعداد کمی دچار خشکی چشم شدید می‌شوند که آنها را مستعد بروز زخم چشم می‌کند. دکتر رحیمی با بیان این مطلب توضیح می‌دهد: اشک برخی افراد ممکن است کمتر از حد معمول باشد و آنها را مخصوصا اواخر روز و بعد از کار طولانی دچار علائمی مثل قرمزی و سوزش چشم کند. این بیماران حس می‌کنند جسمی خارجی در چشمشان وجود دارد و حتی وقتی پلک می‌زنند، تماس پلک با سطح چشم را احساس می‌کنند. اینها نشانه‌های خشکی چشم خفیف است و مشکل بیشتر افرادی که هم دچار درجه‌هایی از خشکی چشم هستند، با قطره‌های اشک مصنوعی، پمادهای نرم‌کننده برای هنگام خواب، زدن عینک‌ آفتابی در فضای آزاد، حضور در محیطی با رطوبت کافی، قرار نگرفتن در معرض باد مستقیم خنک‌کننده‌ها و حتی بادی که از پنجره به درون ساختمان یا اتومبیل می‌وزد، کاهش و بهبود می‌یابد. لازم است این بیماران در روز چند بار صورتشان را بشویند و از اشک مصنوعی و اگر امکان دارد، در محیط زندگی و کار از دستگاه‌های بخور که رطوبت ایجاد می‌کنند، استفاده کنند. رطوبت تا حد زیادی به تخفیف علائم کمک می‌کند به‌طوری که برخی بیماران می‌گویند وقتی از تهران به سمت شمال ایران که رطوبت بیشتری دارد می‌رویم، احساس آرامش و بهبود می‌کنیم و علائممان کمتر می‌شود.

به گفته این استاد دانشگاه، استفاده از کمپرس آب گرم هم تا حد زیادی به این بیماران کمک می‌کند و توجه به بهداشت مژه‌ها و لبه پلک‌ هم برایشان ضروری است چون شوره‌هایی که روی مژه برخی افراد وجود دارد، علائم خشکی چشم را تشدید می‌کند بنابراین باید این شوره را بشویند. علاوه بر این، کسانی که ساعت‌ها با رایانه‌ کار می‌کنند، لازم است ارادی هم پلک بزنند و مدت طولانی به صفحه نمایشگر زل نزنند تا همان مقدار اشکی که دارند، در چشمشان خوب پخش شود و اشک مصنوعی هم استفاده کنند.

مصائب خشکی شدید چشم

دکتر رحیمی می‌گوید: گاهی خشکی چشم شدید است و باعث می‌شود سلول‌های سطح قرنیه خشک و کنده شوند و زیر آنها زخم به وجود آید. اضافه شدن میکروب به این زخم‌ها هم عفونی شدن آنها را به دنبال دارد. این متخصص قرنیه تاکید می‌کند: البته این مشکل شایع نیست و افرادی که به علت خشکی چشم به آنها گفته شده باید از قطره اشک مصنوعی استفاده کنند، نباید نگران شوند که حتما دچار زخم قرنیه و عفونت خواهندشد. این اتفاق بیشتر برای کسانی که دچار بیماری‌های زمینه‌ای مثل آرتریت روماتوئید (التهاب مفاصل) هستند، بیمارانی که پیوند مغز استخوان برایشان انجام شده، رادیوتراپی شده‌اند و... می‌افتد که به توجه‌ خاصی نیاز دارند و معمولا روش‌های دیگری غیر از روش‌های معمول درمان چشم باید برای درمان آنها به کار رود. او در مورد درمان خشکی چشم شدید توضیح می‌دهد: گاهی مجبور می‌شویم سوراخ خروجی مجرای اشک را با روش‌هایی ببندیم تا اشک کمی هم که وجود دارد یا اشک مصنوعی، از آن خارج نشود چون در حالت عادی اشک ما از منافذ‌ ریزی که در کناره داخلی پلک‌هایمان است، به پشت بینی‌مان می‌ریزد. اصلا رطوبت بینی مربوط به اشک است، به‌طوری که خیلی از بیماران دچار خشکی چشم، از خشکی بینی هم شکایت دارند. به دلیل همین رابطه است که وقتی گریه می‌کنیم، دچار آبریزش بینی هم می‌شویم. البته داروهایی غیر از اشک مصنوعی هم برای این بیماران تجویز می‌شود. این داروها در تولید اشک تاثیر می‌گذارند و گاهی هم از سرم خون بیمار قطره‌هایی تهیه می‌کنیم تا علاوه بر نرم کردن چشم، مواد تغذیه‌ای و لازم را به سلول‌های قرنیه برساند.

در استفاده از اشک مصنوعی محتاط باشید

این استاد دانشگاه با اشاره به این‌که قطره اشک مصنوعی در کشورهای دیگر «بدون نسخه پزشک» در اختیار افراد قرار می‌گیرد و برای تهیه‌ا‌ش به نسخه پزشک نیاز نیست، ادامه می‌دهد: درباره مصرف این قطره‌ها، نکته مهمی وجود دارد؛ قطره‌های اشک مصنوعی به دو شکل وجود دارند، بسته‌بندی و در ظرفی شبیه بقیه قطره‌ها و به صورت دوز واحد (سینگل دوز). حسن اشک مصنوعی با دوز واحد، این است که ماده نگهدارنده ندارد و اگر بیمار مکرر از آنها استفاده کند، بی‌خطرتر از قطره‌های معمولی است که حاوی ماده نگهدارنده هستند. او ادامه می‌دهد: به‌دلیل مواد نگهدارنده از قطره‌های معمولی نباید پیش از 4 تا 5 بار در روز استفاده کرد چون ماده نگهدارنده موجود در این قطره‌ها که برای‌ آلوده ‌نشدن آنها اضافه می‌شود، می‌تواند برای سطح چشم آزاردهنده باشد پس بیماری که به بیش از 5-4 بار در روز به استفاده از اشک مصنوعی نیاز دارد، باید از قطره‌هایی که حاوی ماده نگهدارنده نیست، استفاده کند.

چه زمانی به چشم‌پزشک مراجعه کنیم؟

بیمارانی که می‌دانند در اثر شغل و کاری که دارند، دچار خشکی چشم خفیف شده‌اند و یک‌بار به چشم‌پزشک مراجعه کرده‌اند، می‌توانند خودشان مصرف قطره مصنوعی را ادامه دهند. رحیمی با بیان این مطلب، می‌افزاید: برخی بیماری‌های زمینه‌ای وجود دارد که علائم خشکی چشم مبتلایان به آنها شدیدتر است و باید حتما تحت‌نظر متخصص چشم‌پزشک قرار بگیرند. از طرفی بیماری زمینه‌ای مبتلایان به آرتریت روماتوئید یا دیابت و... باید درمان شود. در این صورت خیلی از علائم چشمی‌شان تخفیف پیدا می‌کند. او تاکید می‌کند: خیلی وقت‌ها بیمارها خودشان به تجربه درمی‌یابند چه علائمی مشکلشان را تشدید می‌کند، مثلا نشستن کنار پنجره باز اتومبیلی که در حال حرکت است، چشم‌ها را بیشتر خشک می‌کند، حتی می‌فهمند باد پنکه بیشتر آزارشان می‌دهد ولی در محیطی که کولرهای آبی دارد، مشکلشان کمتر می‌شود چون این کولرها رطوبت وارد محیط می‌کنند. البته نباید در معرض باد مستقیم آن هم قرار بگیرند. در هر حال استفاده از هر وسیله‌ای که رطوبت هوا را افزایش دهد، اوضاع خشکی چشم را بهتر می‌کند. یکی دیگر از روش‌هایی که خیلی زیاد خشکی چشم را تسکین می‌دهد، استفاده از کمپرس گرم و مرطوب است. این کار علاوه بر این‌که به چشم رطوبت می‌دهد، چربی‌ها و ذراتی که لبه پلک جمع می‌شود و می‌تواند وارد چشم شود را از بین می‌برد و بیمار احساس راحتی بیشتر خواهد کرد.

به گفته این فوق‌تخصص قرنیه، خانم‌های دچار خشکی چشم نباید از کرم‌های دور چشم و ضدآفتاب در نزدیک چشمشان استفاده کنند چون اشک کافی هم ندارند که آنها را از چشمشان بشوید، بنابراین اگر ذرات کرم وارد چشمشان شود، باقی می‌ماند و به چشمشان آسیب می‌زند.

زهرا سادات صفوی / جام‌جم

ارتباط تغذیه با بروز بیماری‌های چشمی و بینایی

دکتر مجید کاراندیش تصریح کرد: طبق تحقیقات انجام شده، کسانی که به اندازه زیادی کربوهیدرات مانند نان، برنج، ماکارونی و قند و شکر مصرف می​کنند، خطر ابتلا آنها به آب مروارید بیشتر است.
این متخصص تغذیه با بیان این‌که رعایت اصول تغذیه صحیح و بویژه دریافت مقدار کافی برخی مواد مغذی می​تواند در پیشگیری از این بیماری​ها موثر باشد، افزود: بیماری شب​کوری تا حدود زیادی تحت تاثیر کمبود ویتامین A و پیش​سازهای آن است که عدم دریافت کافی این ویتامین، موجب عدم تطابق چشم با نور کم یا اصطلاحا شب​کوری شده و بعد از آن نیز در بافت ظاهری چشم تاثیر گذاشته و موجب بروز بیماری‌هایی مانند خشکی یا زخم قرنیه می​شود.
کاراندیش ادامه داد: بیماری تحلیل لکه زرد شبکیه مانند آب مروارید وابسته به سن بوده و در افراد مسن شایع​تر است. مواد مغذی که در این زمینه نقش دارند عمدتا گروهی از ویتامین‌ها و املاح معدنی و از مهم​ترین آنها ویتامین A، ترکیبات تحت عنوان لوتئین و اگزانتین، ویتامین‌های C و E، اسیدهای چرب ضروری، روی و سلینیوم است.
وی گفت: باید سعی شود ترکیبات فوق از طریق مواد غذایی به بدن برسد و در غیر این صورت باید این کمبود را از طریق مصرف مکمل​های مربوطه جبران کنیم.
این متخصص تغذیه گفت: ویتامین A در غذاهای حیوانی مانند دل و جگر و تخم​مرغ و پیش‌سازهای آن اغلب در سبزیجات و هویج وجود دارد. همچنین لوتئین و اگزانتین که جزو آنتی​اکسیدان​ها هستند، در سبزیجات سبزبرگ‌ و زرده تخم​مرغ وجود دارد. ویتامین C عمدتا در میوه​ها و سبزیجات وجود دارد که البته ویتامین حساسی است و بهتر است به صورت تازه و تا حد امکان حرارت‌ ندیده مصرف شود. ویتامین E نیز عمدتا در مغزهای گیاهی و جوانه گندم وجود دارد.
وی ادامه داد: اسیدهای چرب ضروری به دو دسته امگا 3 و امگا 6 تقسیم می​شوند که در زمینه بینایی و تکامل بافت چشم در دوره جنینی و اوایل کودکی، گروه امگا 3 که منبع اصلی آن غذاهای دریایی است، از اهمیت خیلی بیشتری برخوردار است. همچنین روی را می‌توان از غذاهای سرشار از پروتئین مانند گوشت قرمز، ماهی، مرغ و بوقلمون تامین کرد. سلنیوم نیز در مغزهای گیاهی، گوشت و غلات یافت می​شود.
این متخصص تغذیه اظهار کرد: هویج به دلیل داشتن پیش​ساز ویتامین A تحت عنوان گروه غذایی کاروتنوئیدها و نیز داشتن بتاکاروتن برای پیشگیری از بیماری‌های چشمی مفید است که البته این مواد در سبزیجات دیگری مانند کدو حلوایی و سبزیجات برگ‌سبز هم یافت می‌شود.
وی بر لزوم تغذیه صحیح جهت حفظ سلامت در مقابل بیماری​های چشمی تاکید و توصیه کرد: سعی شود هر روز 5 تا 9 واحد از مجموعه سبزی​ها و میوه​ها مصرف شود و درصورت امکان از غلات کامل یعنی غلات سبوس​دار استفاده شود.
کاراندیش افزود: حداقل 2 بار در هفته، وعده اصلی غذایی ماهی باشد. از اضافه وزن و چاقی پیشگیری شود و از مصرف غذاهای سرخ‌شده در روغن، فست​فود، نوشابه و قند و شکر زیاد پرهیز شود. (ایسنا)

شایع‌ترین عارضه چشمی در بیماران دیابتی

رامین نوری‌نیا در گفت‌وگویی درباره شایع‌ترین عارضه چشمی در بیماران مبتلا به دیابت گفت：رتینو پاتی دیابتی شایع‌ترین عارضه چشمی است که متأسفانه شروعی بدون علامت دارد و بیمار تا زمانی که دچار اختلال بینایی نشود متوجه ابتلا به این بیماری نمی‌شود.

وی ادامه داد: در واقع رتینوپاتی دیابتی از عوارض شبکیه‌ای دیابت محسوب می‌شود که منجر به کاهش دید موقت یا همیشگی در بیمار می‌شود.

این عضو هیئت‌ علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی درباره اهمیت تشخیص زودرس این بیماری گفت：با تشخیص این بیماری در مراحل اولیه ابتلا می‌توان مشکلات چشمی را تنها با کنترل فشار، قند و چربی خون و بدون نیاز به اقدامات خاص چشم‌پزشکی برطرف کرد.

وی در ادامه تأکید کرد：شبکیه و چشم یک بیمار دیابتی حداقل هر شش ماه تا یک سال باید معاینه شود.

نوری نیا گفت: گاهی دیده می‌شود بیمار با سابقه دیابت 15 ساله اولین بار با شکایت از کاهش دید به پزشک مراجعه می‌کند، بدون آن‌که بداند این علامت نشان‌دهنده رتینوپاتی پیشرفته در چشم وی است. لذا لازم است یک فرد دیابتی پیش از بروز کاهش دید به متخصص چشم مراجعه و معاینه شبکیه شود.

فوق تخصص و جراح شبکیه درباره شیوه‌های درمانی رتینوپاتی پیشرفته گفت：دارودرمانی، لیزر درمانی و در نهایت انجام عمل جراحی از جمله اقدامات درمانی متناسب با میزان پیشرفت این بیماری در مبتلایان به رتینوپاتی دیابتی است.

وی افزود：در بیماران دیابتی احتمال ابتلا به آب مروارید، آب سیاه، زخم قرنیه نسبت به افراد غیر دیابتی بیشتر است.

عضو مرکز تحقیقات چشم دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در پاسخ به سؤالی مبنی بر تأثیر روزه بر عوارض چشمی گفت：روزه در افراد غیر دیابتی هیچ اثر منفی بر روی چشم ندارد و در فرد دیابتی نیز آنچه اهمیت دارد کنترل قند خون است. فرد دیابتی در مورد روزه گرفتن باید با پزشک متخصص غدد مشورت نماید.(فارس)

لنزهای چشمی ناقل بیماری ایدز و هپاتیت

به گزارش جام جم سرا ، بهرام فتاحی متخصص چشم ، با اشاره به اینکه استفاده از لنزهای رنگی موجب عفونت باکتریایی می‌شود، اظهار داشت: در هنگام استفاده از این نوع لنزها باید مسائل بهداشتی را کاملاً رعایت کنیم تا این لنزها دچار آلودگی نشوند و به چشم‌ها آسیبی وارد نشود.

وی بیان کرد: اگر لنز در اثر تماس با دست و یا حتی آلودگی هوا دچار آلودگی شود در هنگام قرار گرفتن در چشم سبب بروز عفونت باکتریایی به نام سودوموناس شده که میکروبی فوق‌العاده خطرناک است و در عرض 48 ساعت باعث ذوب شدن قرینه و از بین رفتن آن می‌شود.

این متخصص چشم با بیان این که لنزهای آلوده سبب بروز بیماری کراتیت می‌شود، افزود: این یک انگل خطرناک است که متأسفانه در آب موجود است و هنگامی که این میکروب همراه با لنز وارد چشم می‌شود درمان آن ماه‌ها و شاید سال‌ها طول بکشد و همچنین اگر در مراحل اولیه، بیماری شناخته نشود، درمان قطعی ندارد علاوه بر کدورت قرنیه سب التهاب شدید و افزایش فشار چشم می‌شود.

فتاحی ابراز داشت: در هنگامی که لنزهای رنگی زیاد استفاده شود، اکسیژن کافی به قرینه نمی‌رسد و این عضو متورم شده و در نهایت اشک چشم را کاهش می‌دهد.

وی ادامه داد: اگر لنزها به طور صحیح داخل چشم گذاشته نشود سبب خراش قرنیه و آسیب قرنیه شده و در هنگام پلک‌زدن از چشم به بیرون پرتاب می‌شود.

وی خاطرنشان کرد: لنزها می‌توانند سبب انتقال عفوت، هپاتیت، انگل‌های چشمی، ایدز و آب مروارید شود. که همه این مسائل با رعایت بهداشت کاملاً‌ قابل پیشگیری است.

منبع : باشگاه خبرنگاران

بیماری چشمی که درمان ندارد!

به گزارش جام جم سرا ، دکتر فریده شریفی‌پور اظهار کرد: گلوکوم یا آب سیاه از جمله آسیب‌های چشمی است که به دنبال برخی بیماری‌ها یا علل مختلف ایجاد می‌شود. آسیب‌دیدگی عصب بینایی و از بین رفتن دید فرد از جمله علایم و عوارض آب سیاه در افراد است.

وی ادامه داد: افراد در همه سنین ممکن است به آب سیاه مبتلا شوند، ولی شیوع آن با بالا رفتن سن، افزایش پیدا خواهد کرد. بنابراین توصیه می‌شود بعد از سن 40 سالگی به طور سالانه از لحاظ بررسی آب سیاه معاینه شوند. البته افرادی که سابقه خانوادگی ابتلا به آب سیاه دارند، باید زودتر از 40 سالگی برای معاینه به پزشک متخصص مراجعه کنند.

عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز گفت: علت ایجاد این عارضه چشمی عمدتا ژنتیک و افزایش سن است، اما علاوه بر این، بیماری‌هایی مانند دیابت، ضربه به چشم (به عنوان شایع‌ترین علت آسیب عصب بینایی) و استفاده از داروها یا قطره‌های سیستمیک مانند مصرف طولانی مدت قطره‌های استروییدی مانند بتامتازون نیز از دیگر علل ابتلا به آب سیاه است.

شریفی‌پور افزود: گلوکوم یا آب سیاه دو فرم اصلی زاویه باز و زاویه بسته دارد؛ فرم زاویه باز آن هیچ‌گونه علامتی ندارد و بیمار زمانی که دید خود را از دست داد، متوجه بیماری خود خواهد شد. بنابراین تنها راه تشخیص این فرم از آب سیاه این است که بیمار به طور منظم به پزشک متخصص مراجعه کند و در معاینات، فشار چشم فرد، وضعیت عصبی چشم و چنانچه لازم باشد میدان بینایی فرد بررسی شود. این نوع گلوکوم چون هیچ علامتی ندارد، تشخیص آن تنها از طریق معاینات پزشک متخصص امکان‌پذیر است.

وی گفت: البته در فرم زاویه بسته نیز در مراحل اولیه علامتی وجود ندارد، ولی با ایجاد آب سیاه، بیمار با علایمی مانند درد، قرمزی چشم و تاری دید به پزشک مراجعه می‌کند.

این فوق تخصص گلوکوم مرکز آموزشی درمانی امام خمینی(ره) اهواز اظهار کرد: پیشگیری از گسترش بیماری به خصوص در فرم زاویه باز، تشخیص به موقع آن است ولی در فرم زاویه بسته، انجام لیزر می‌تواند راهی برای جلوگیری از گسترش بیماری باشد. راه درمان به مرحله و نوع گلوکوم بستگی دارد ولی در کل سه اقدام دارویی، لیزر و جراحی برای این بیماران قابل انجام است با این وجود آب سیاه درمان قطعی ندارد.

شریفی‌پور عنوان کرد: گلوکوم مانند فشارخون درمان ندارد، بلکه باید کنترل شود. در اقدامات درمانی آب سیاه موجود حفظ و از پیشرفت آن جلوگیری می‌شود. بنابراین بیمار نباید برای کنترل بیماری دیر اقدام کند. با این‌که دید فرد به حالت اول بازگشت‌ناپذیر است، اما می توان با اقدامات درمانی مناسب میزان دید باقی مانده را حفظ کرد.

منبع : ایسنا

خطرناک‌ترین آسیب چشمی را بشناسید

به گزارش جام جم سرا ،​ علی اصغر هدایتی اظهارداشت: بسیاری از افراد دچار بیماری‌های چشمی می‌شوند که باید به آن به موقع رسیدگی شود چرا که چشم عضوی است بسیار حساس که کوچک‌ترین مشکل می‌تواند بسیار خطرناک بوده و به بینایی فرد آسیب وارد کند.

وی ادامه داد: اختلالات دردناک بینایی به دلایل مختلفی ایجاد می‌شود که باعث تاثیرگذاری در دید افراد خواهد شد و اگر این آسیب‌های کوچک جدی باشند به راحتی می‌توانند باعث زخم دائمی قرنیه شود.

جراح و متخصص چشم تصریح کرد: اگر بیمار چشمانش قرمز باشد، خارش داشته باشد و دچار چسبندگی شود یعنی فرد دچار عفونت لایه سطحی چشم شده است که اگر به موقع درمان نشود به قرنیه آسیب جدی وارد می‌شود..

هدایتی، با بیان اینکه بساری از اوقات جسم‌های خارجی در چشم‌های افراد باعث بروز مشکلاتی می‌شوند، افزود: وقتی چیزی وارد چشم می‌شود، چشم اشکی شده و بسیار هم فرد را اذیت می‌کند، در اغلب موارد مشکلی پیش نمی‌آید اما در شرایط خاصی مثل ورود مواد شیمیایی فعال و گرد و غبار گچ باعث می‌شود چشم‌های افراد زخم شود.

وی تصریح کرد: خیلی اوقات وقتی چشم به مدت طولانی در معرض آفتاب قرار می‌گیرد دچار آفتاب سوختگی قرنیه می‌شود به گونه‌ای که فرد فکر می‌کند در چشمش ریگ وجود دارد؛ در این زمان باید از کمپرس سرد و قطره‌های ضد التهاب استفاده کرد.

این جراح و متخصص چشم گفت: یکی از خطرناک‌ترین آسیب‌های چشمی، التهاب عصب بینایی است که متاسفانه ناگهانی به وجود می‌آید و بیمار تار می‌بیند و رنگ‌ها را به درستی تشخیص نمی‌دهد؛ این بیماری به دلیل تورم عصب چشم ایجاد می‌شود.

هدایتی در پایان توصیه کرد: همهٔ افراد باید بیشترین مراقبت را از چشمان خود داشته باشند چرا که ممکن است با یک عفونت ساده و استرس روزانه، بینایی چشمان خود را از دست بدهند.

منبع: فارس