فونت بزرگ «به هیچ وجه» درست مانند دیوار شیشه ای که ناگهان جلوی صورتت سبز می شود و ندانسته صورتت با برخورد به دیوار به عقب باز می گردد، عمل می کند. «به هیچ وجه استرالیا خانه شما نخواهد شد» این جمله ای است که به محض ورود به سایت سفارت استرالیا در تهران به صورتت می کوبد.
به گزارش مهر ، ماجرا قدیمی تر از هفته و ماه است، سال هاست که بحث مهاجرت ایرانی ها به استرالیا و وضعیت اسفناک آنها سوژه رسانه هاست. گزارش هایی که از جزایری نظیر «مانوس» و «نایرو» منتشر شده است وضعیت پناهجویان ایرانی را بسیار ناخوشایندتر از آنچه که تصور می شود، نشان می دهد. جزایری که به گفته پناهجویان قرار بوده خانه موقت آنها برای ورود به استرالیا باشد اما بسیاری از آنها هیچ گاه قدم به خاک این کشور نگذاشته اند و قوانین سخت گیرانه استرالیا حتی برخی از آنها را ناچار به مهاجرت به نقاطی با شرایط بسیار سخت برای ادامه زندگی کرده است.
ماجرا از غرق شدن پی در پی کشتی های مسافران قاچاق در آب های اقیانوس آرام آغاز شد. قوانین استرالیا از سال ۲۰۱۳ شکل سخت گیرانه تری پیدا کرد و حتی اعلام شد که پناهجویانی که از طریق قایق وارد استرالیا شوند اجازه ورود ندارند و به گینه نو اعزام می شوند.
همه این شرایط در کنار هشدارهای دائمی مسئولان ایرانی انگار برای کسانی که رویای زندگی خارج از مرزهای کشور را داشتند، هیچ تأثیری نداشت. دولت اندونزی نیز هشدار داد و شرایط سختی برای مسافرانی که به صورت قاچاق از این کشور عازم استرالیا می شدند، تعیین کرد.
اندونزی صدور ویزا برای ایرانیان در مبادی ورودی را لغو و اعلام کرد که ایرانی ها باید از طریق سفارت خانه برای سفر به این کشور ویزا تهیه کنند. با این وجود ایرانیان همچنان راه قاچاق برای پناهندگی به استرالیا را انتخاب کردند و بر اساس آماری که سیدنی تلگراف گزارش داده است از هر سه پناه‌جوی ایرانی که خواهان پناهندگی در استرالیا هستند، پرونده دو تن از آنان از سوی اداره مهاجرت استرالیا رد میشود.
ایرانی ها برای تفریح به اردوگاه نمی روند!
«پال فلی» سفیر استرالیا در تهران در مصاحبه ای که چندی پیش داشته است، اعلام کرد که از اول ژانویه ۶۵۰۰ نفر از ایران با قایق و بدون ویزا خواستار ورود به استرالیا بوده‌اند. ایرانیان بیش از همه کشورها حتی افغان‌ها مهاجرت غیرقانونی به استرالیا داشته‌اند.
او گفته است که رسیدگی به پرونده هر ایرانی به دلیل مشکلاتی که وجود دارد ممکن است دو تا سه سال به طول بیانجامد و در این مدت پناهجویان به هیچ وجه اجازه ورود به خاک استرالیا را ندارند و البته که سفیر استرالیا درباره وضعیت اسفناک جزایر نگهدارنده این پناهجویان و اعتراض های حقوق بشری به وضعیت این پناهجویان گفته است که شرایط اردوگاه ها بر اساس استانداردهای موجود است هر چند که این عده برای تفریح به این اردوگاه ها نمی روند.
به هر حال مسئله پناه جویان از چند ماه پیش و با رفت و آمدهای اروپایی ها به ایران و ورود وزیر امور خارجه استرالیا به کشورمان بار دیگر توجه رسانه ها را به خود جلب کرد تا شاید راهی برای نجات ایرانیان از شرایط بغرنج خودساخته فراهم شود.
۱۳ هزار و ۲۰۰ ایرانی در انتظار پناهندگی استرالیا
وزیر امور خارجه استرالیا در سفر فروردین ماه خود به تهران موضوع بازگشت پناهجویان به ایران را مطرح کرد.
«بی شاب» اعلام کرد: ۱۳ هزار و ۲۰۰ نفر از ۵۲ هزار پناهجویی که قصد ورود به استرالیا را داشته‌اند ایرانی بوده‌اند که اغلب آنها پیش از، از بین بردن اسناد سفر و پاسپورت‌های‌شان به اندونزی رفته و سپس با کمک قاچاقچیان انسان برای ورود به استرالیا تلاش کرده‌اند.
وی به نقل از باب کار، وزیر امور خارجه پیشین استرالیا گفت: آنها برای محاکمه و مجازات فرار نکرده و فقط به دنبال بهبود وضعیت اقتصادی دست به این کار زده‌اند.
با این وجود بازگشت پناهجویان با واکنش مقامات ایرانی روبه رو شد. حسن قشقاوی معاون کنسولی و امور ایرانیان وزیر امور خارجه کشورمان در پی سفر وزیر امور خارجه استرالیا به ایران با اشاره به اینکه استرالیایی‌ها همواره در خصوص بحث پناهندگی دیدارهایی را با مقامات ایرانی داشته‌اند، گفت: همه دولت‌های مهاجرپذیر ابتدا سعی می‌کنند نیروها را غربال کنند و آن بخشی را که احساس می‌کنند برای جامعه‌شان مفید خواهند بود، در یک پروسه زمانی جذب می‌کنند.
معاون وزیر امور خارجه در ادامه افزود: بخشی از پناهجویانی هم که مایل به جذب آنها نیستند، به حوزه کنسولی سفارتخانه ارجاع داده میشوند تا دیپورت اجباری شوند.
این مقام وزارت خارجه در ادامه، اصلی‌ترین خواست غربی‌ها و کشورهای مهاجرپذیر را »پذیرش دیپورت اجباری» از سوی جمهوری اسلامی دانست و گفت: ایران دیپورت اجباری را خلاف حقوق بشر می‌داند؛ در حالیکه از منظر ما بازگشت داوطلبانه هر ایرانی به کشور خود هیچ ایرادی ندارد و سفارتخانه‌های ما موظف هستند زمینه این بازگشت را فراهم کنند.
با این وجود هیأت هایی از ایران و استرالیا برای پیگیری وضعیت این پناهجویان سفرهای خود را آغاز کردند.
مانعی برای بازگشت داوطلبانه وجود ندارد
عبدالحسین وهاجی سفیر جمهوری اسلامی ایران در استرالیا در مصاحبه با رادیو اس بی اس استرالیا درباره بازگشت پناهجویان، گفت: کسانی که در این کمپ ها حضور دارند خودشان تصمیم گرفته اند که از ایران خارج شوند و اکنون نیز خودشان باید برای بازگشت به ایران تصمیم گیری کنند. تنها وظیفه ایجاد تسهیلات است و ممانعتی برای این امر وجود ندارد.
سفیر ایران در استرالیا گفته است که هزار ایرانی تا کنون به صورت موردی مجوز بازگشت به ایران را از سفارت جمهوری اسلامی ایران در استرالیا دریافت کرده اند و مشکلی برای این امر وجود نداشته است.
حسن قشقاوی معاون وزیر امور خارجه کشورمان درباره آخرین گفتگوهایی که درباره وضعیت پناهجویان بین ایران و استرالیا صورت گرفته است به خبرنگار مهر، گفت: اصلی ترین مسئله اختلافی در این خصوص موضوع دیپورت اجباری است. معمولا پناهجویان برای دریافت پناهندگی به نوعی گذرنامه ایرانی را از بین می برند و به این ترتیب برای بازگشت این عده به کشور باید برگه عبور صادر شود.
وی افزود: البته گاهی یک پناهچو به صورت داوطلبانه به دنبال بازگشت به کشور است و درخواست برگه عبور از بخش کنسولی سفارت را می کند. زمانی نیز پلیس عی رغم میل پناهجو به صورت اجباری از سفارت درخواست بازگشت وی را می کند.
قشقاوی با بیان اختلاف در بحث بازگشت اجباری ادامه داد: در این مورد نه تنها در استرالیا بلکه درسراسر جهان صدور برگه عبور از روی اجبار را قبول نداریم.
وی تصریح کرد: در همین باره نیز اکنون مباحثی بین ایران و استرالیا در جریان است که با چه مکانیزمی می توان بازگشت پناهجویان را از حالت اجباری خارج کرد. یعنی ممکن است مشوق هایی در نظر گرفته شود که پناهجو به صورت داوطلبانه درخواست بازگشت به ایران را بکند. این مباحث اکنون در حال مذاکره است.
به هر حال با وجود ادامه مذاکرات همچنان وضعیت پناهجویان ایرانی در اردوگاه ها اسفبار است. غذا، بهداشت، ارتباط با دنیای خارج از کمپ ها و مهم تر از همه نگرانی خانواده این عده که اغلب جوانانی هستند که با رویای زندگی همراه با رفاه دل را به دریا زده اند، از بزرگترین مشکلات موجود است.
گروه های حمایتی از این پناهجویان از سوی اقوام و دوستان و حتی آن عده ای که توانسته اند از اردوگاه ها خارج شوند در گروه های مجازی فعالیت های بسیاری را انجام می دهند. آنها تلاش می کنند با اعلام وضعیت این افراد توجه جامعه جهانی را به این عده و وضعیت نابسامان حقوق بشر در این جزایر جلب کنند، هر چند که به نظر نمی رسد این تلاش ها نتیجه ملموسی داشته است و اکنون تنها امید این گروه به مذاکراتی است که بین دو کشور در جریان است.
بر هیچ کس پوشیده نیست که این شکل خروج از کشور به صورت قاچاق روند مناسب و قابل قبولی نیست اما قطعا کشورهایی که داعیه حقوق بشرشان سر به فلک کشیده و به خود اجازه می دهند به بهانه نقض حقوق بشر دیگر کشورها را تحریم کرده و حتی به پای قطعنامه های شورای امنیت بکشانند، چنین آشکارا حقوق اولیه انسان ها را نادیده می گیرند.
