رفتار صحیح و علمی با افسردگی کودکان

به گزارش جام جم سرا ، شاید تصور کنید افسردگی فقط به سراغ بزرگسالان می‌آید غافل از این‌که کودکان هم ممکن است دچار این مشکل روحی شوند. گاهی طولانی شدن ناراحتی‌ها و در صورتی که رفتارهای مخرب با فعالیت‌های اجتماعی طبیعی، علایق، فعالیت‌های مدرسه یا زندگی خانوادگی تداخل داشته باشد، می‌توان این حالات را افسردگی دانست.

چگونه می‌توان افسردگی را تشخیص داد؟

معمولا علائم افسردگی در کودکان متفاوت است و همین امر باعث می‌شود اغلب با طبیعی انگاشتن علائم و تغییرات روحی و روانی، تشخیص و درمان آن به تأخیر بیفتد. گاهی کودک، افسردگی خود را با عصبانیت و رفتارهای ناهنجار نشان می‌دهد و بویژه در کودکان کم‌سن و سال‌تر، افسردگی در بسیاری از کودکان با ناراحتی شدید، احساس ناامیدی و تغییرات خلق و خویی بروز می‌کند. اما به‌طور کلی، علائم و نشانه‌های افسردگی در کودکان عبارتند از:

* تندمزاجی یا عصبانیت

* ناراحتی و ناامیدی مداوم

* کناره‌گرفتن از اجتماع

* حساسیت بالا نسبت به طرد شدن

* تغییر در اشتها (کاهش یا افزایش اشتها)

* تغییر در میزان خواب (پرخوابی یا کم‌خوابی)

* فریاد کشیدن

* خستگی و تحلیل انرژی

* دردهای جسمانی مانند درد معده و سردرد که به درمان پاسخ نمی‌دهند

* کاهش عملکرد در محیط‌ مدرسه، خانه و در جمع دوستان و در خلال بازی‌ها

* احساس گناه و بی‌ارزش بودن

* عدم تمرکز و اختلال در فکر کردن

* فکر کردن مدام به مرگ یا خودکشی

البته کودکان ممکن است علائم متفاوتی نسبت به هم نشان دهند، اما در اغلب موارد با کاهش علاقه به مدرسه، حاضر نشدن سر کلاس و تغییر قابل توجه در فعالیت‌های اجتماعی بروز می‌کند. در مواردی هم بویژه در سنین 12 سال به بالا ممکن است به سمت مصرف موادمخدر و مشروبات الکلی کشیده شوند.

دختران بیشتر تلاش می‌کنند خود را از بین ببرند ولی پسرها اغلب دست به خودکشی می‌زنند. در کودکانی که در خانواده آنها سابقه خشونت، سوءمصرف موادمخدر و مشروبات الکلی یا سوءاستفاده جنسی وجود داشته، خطر خودکشی کودکان افسرده بیشتر به چشم می‌خورد.

چه کودکانی در معرض افسردگی هستند؟

حدود 25 درصد کودکان آمریکایی از افسردگی رنج می‌برند. افسردگی در پسران زیر ده سال بسیار شایع است. اما تا 16 سالگی، دختران بیشتر دچار افسردگی می‌شوند. اختلال دوقطبی در نوجوانان شایع‌تر از کودکان است. با وجود این، اختلال دوقطبی در کودکان نیز می‌تواند شایع باشد.

همچنین در کودکان مبتلا به اختلال تمرکزی و بیش‌فعالی، اختلال وسواس فکری ـ عملی و نیز اختلال رفتاری، ابتلا به افسردگی افزایش می‌یابد.

افسردگی در کودکان چگونه رخ می‌دهد؟

افسردگی در کودکان نیز مانند بزرگسالان به‌دلیل ترکیبی از عوامل مرتبط با سلامت بدنی، اتفاقات زندگی، تاریخچه خانواده، محیط، عوامل ژنتیکی و نوسانات زیستی شیمیایی ایجاد می‌شود.

افسردگی بک حالت گذرا نیست و معمولا بدون درمان‌های مناسب درمان‌پذیر نیست.

چگونه از افسردگی کودک جلوگیری کنیم؟

کودکانی که در خانواده خود سابقه ابتلا به افسردگی دارند، بیش از دیگر کودکان در معرض ابتلا به افسردگی قرار می‌گیرند.

کودکانی که والدین مبتلا به افسردگی دارند، زودتر از کودکانی به افسردگی مبتلا می‌شوند که والدین آنها از این بیماری رنج نمی‌برند. کودکان خانواده‌هایی که دچار هرج و مرج هستند و مدام با هم ستیز و دعوا دارند، یا کودکان و نوجوانانی که از موادمخدر استفاده می‌کنند بیشتر در معرض ابتلا به افسردگی قرار دارند.

درمان‌های پزشکی را جدی بگیرید

گزینه‌های درمانی که برای کودکان مورد استفاده قرار می‌گیرد، شبیه به درمان‌هایی است که پزشکان برای افراد بزرگسال تجویز می‌کنند.

روش‌های درمانی برای افسردگی معمولا شامل روان‌درمانی (مشاوره) و دارودرمانی است. نقش خانواده و بازی محیطی کودک در روند درمان بسیار مؤثر است.

پزشکان برای درمان کودکان مبتلا به افسردگی ابتدا از روان درمانی استفاده می‌کنند و در صورتی که بهبودی حاصل نشود، داروهای ضدافسردگی برای آنها تجویز می‌کنند.

مطالعات حاکی از آن است که ترکیب روان‌درمانی و دارودرمانی در درمان افسردگی بسیار مؤثرتر عمل می‌کند. سازمان غذا و داروی آمریکا برای درمان کودکان 8 تا 18 سال مبتلا به افسردگی، داروی «پروزاک» را مورد تائید قرار داده است. مطالعات نشان می‌دهد که افسردگی طولانی‌مدت در کودکان سنین پایین طی سال‌های اخیر نسبت به قبل بیشتر شده است.

این در حالی است که افسردگی در بزرگسالان ممکن است بار دیگر در برهه‌های بعدی زندگی رخ دهد. افسردگی اغلب همزمان با بیماری‌های جسمی نیز ممکن است رخ دهد و از آنجا که افسردگی سرآغاز بسیاری از بیماری‌های روانی در زندگی آینده فرد به‌شمار می‌رود، تشخیص زودهنگام، درمان اولیه و کنترل آن حیاتی است. والدین باید کودک مبتلا را برای درمان افسردگی نزد پزشک ببرند تا پزشک معالج مراقبت‌‌های روانی لازم را انجام دهد.

با کودک افسرده چه باید کرد؟

معمولا بیمار شدن کودک برای والدین او بسیار دشوار است و تمام تلاش خود را می‌کنند تا کودک از درد و رنج رها شود. اما در این میان روحیه بالای کودک نیز اهمیت بالایی دارد و به‌طور قابل ملاحظه‌ای می‌تواند وضعیت روحی او را بهبود بخشد. در این میان انجام برخی راهکارها می‌تواند به کودکان مبتلا به افسردگی کمک کند.

اولین گام، پذیرش بیماری کودک است و این‌که بپذیرید بروز این بیماری تقصیر هیچ‌کس نیست و نباید به‌دنبال مقصر بود. صبور باشید. افسردگی بالینی را می‌توان تا بیش از 80درصد با موفقیت درمان کرد. تا زمانی که کودک مبتلا به افسردگی والدین و پزشک خوب داشته باشد که حامی او باشند، شانس بهبودی او بالا می‌رود.

کودکان معمولا عادت دارند بعضی چیزها را که باعث ناراحتی والدین می‌شود، از آنها پنهان کنند. اما شما سعی کنید به عنوان پدر و مادر، به کودک اطمینان دهید که آنها می‌توانند با گفتن برخی مسائل از آنها کمک بگیرند.

والدین باید با فرزندان خود حرف بزنند. برای کودکی که افسرده است، حرف زدن یکی از دشوارترین کارهای ممکن است. سعی کنید با برقراری محیط و شرایطی آرام و به دور از استرس، فرصتی را برای کودک فراهم کنید تا حرف‌های دلش را بزند و از برنامه‌های طول روز خود بگوید.

این کار را می‌توانید هنگام غذا خوردن و در کنار یکدیگر انجام دهید.

از فکر خودکشی کودک نترسید. بسیاری از کودکان افسرده حرف از خودکشی می‌زنند. سعی کنید هنگامی که با کودک خود درباره افکار مرتبط با خودکشی صحبت می‌کنید، آرامش خود را حفظ کنید و بدون هراس سخن بگویید. کودک خود را تا جایی که می‌توانید به اجتماعی بودن و حضور در اجتماع تشویق کنید. سعی کنید او را ترغیب به دوست‌یابی کنید تا بتواند در جمع دوستان و خانواده علاوه بر این که از تنهایی درمی‌آید، سیستم حمایتی خوبی هم پیدا کند.

با فرزندتان درباره درمان صحبت کنید. درمان به‌ویژه درمان شناختی در کودکان مبتلا به افسردگی می‌تواند الگوهای فکری کودک را تغییر دهد تا بتواند افسردگی را به مرور کاهش دهد.

چاردیواری

تشخیص افسردگی از روی چشم

محققان استرالیایی امیدوارند که با کمک یک پدیده بصری به زودی بتوانند به روشی موثر برای تشخیص زودهنگام اختلال روانی مانیا – افسردگی دست پیدا کنند.

تشخیص افسردگی از روی چشم

دکتر استون میلر متخصص اعصاب در دانشگاه موناش در ملبورن و دستیاران وی نتایج این یافته خود را در مجله پیشرفت های آکادمی ملی علوم منتشر کرده اند.میلر می گوید: ما می دانیم که مانیا افسردگی (افسردگی – شیدایی) یا اختلال دوقطبی یک اختلال روانی به شدت موروثی است، اما دانشمندان جهان در زمینه کشف ژنهایی که در بروز اختلال دو قطبی دخیل هستند با مشکلات زیادی مواجه بوده اند.

وی خاطرنشان می کند که یکی از مشکلات اصلی در تشخیص مبتلایان به این اختلال این است که تشخیص بیماری ممکن است قابل اطمینان نباشد.

میلر و دستیارانش تلاش کردند تا برای تشخیص مانیا – افسردگی یک نشانگر بیولوژیک پیدا کنند که برای تکمیل تشخیص بالینی قابل استفاده باشد. با این هدف آنها روی یک پدیده بصری که به طور مصنوعی ترغیب می شود موسوم به «رقابت دوچشمی» مطالعه کردند. هر روز چشم های چشم و راست انسان چیزهایی را می بیند که مغز تصاویر ورودی از دو چشم را با هم ترکیب می کند تا به ما امکان دهد فواصل را درک کنیم.

میلر می گوید؛ در برخی افراد ممکن است هر چشم تصویر متفاوتی را در یک لحظه ببیند که این وضعیت غیرطبیعی است یعنی به جای ترکیب دو تصویر از دو چشم، مغز ابتدا روی یک تصویر یک چشم تمرکز می کند و بعد روی تصویر چشم دیگر پرت می شود. این پدیده «پرتاب ادراکی» می تواند به درک بهتر مانیا – افسردگی و در نهایت تهیه آزمایشی برای تشخیص بیماری کمک کند.

پیشنهادهایی برای درمان افسردگی و اضطراب

به گزارش جام جم سرا ، این دو اختلال دو روی یک سکه هستند به طوری که نیمی از افراد مبتلا به افسردگی با درجاتی از اضطراب دست و پنجه نرم می کنند.

افراد با اختلالات اضطرابی از قبیل اختلال اضطراب اجتماعی، اختلال اضطراب منتشر، اختلال وسواس، و ... تلفات عاطفی بزرگ ناشی از افسردگی را تجربه می کنند.

با این حال برای هر دو شرایط پزشکی راه های درمان مناسب و اقدامات کنترلی وجود دارد:

درمان و مشاوره: یک درمان گر حرفه ای می تواند یک طرح برای درمان اضطراب و افسردگی را در یک زمان ارائه دهد. برخی از انواع درمان ها می تواند به تنظیم افکار و اعمال، برقراری ارتباط بهتر، مهارت های حل مساله و مدیریت علائم بیماری کمک کند.

دارو: پزشک شما ممکن است داروهای ضد افسردگی را که هر دو اختلال افسردگی و اضطراب را درمان می کند، از جمله مهار کننده های انتخابی بازجذب سروتونین و مهارکننده بازجذب نوراپی نفرین و یا داروهایی از قبیل بوپروپیون، و میرتازاپین را تجویز کند.

برخی از انواع مهارکننده های بازجذب سروتونین از این قرارند: سیتالوپرام، فلوکستین، فلووکسامین، پاروکستین، سرترالین و برخی از نمونه های بازجذب نوراپی نفرین عبارتند از دولوکستین، ونلافاکسین و ...

پزشک شما با توجه به تمام علائم تان تصمیم به تجویز بهترین نوع داروها می گیرد. به خاطر داشته باشید که ممکن است چند هفته و یا چند ماه برای نتیجه گرفتن از درمان های پزشکی نیاز باشد. اما دارو درمانی پایان درمان افسردگی و اضطراب توامان نیست و شما نیاز به تغییرات گسترده در زندگی روزمره خود برای جلوگیری از ابتلا یا عود این دو اختلال دارید:

ورزش: ثابت شده که ورزش تقویت کننده خلق و خوی است و عزت نفس و اعتماد به نفس را افزایش می دهد. فعالیت بدنی منظم، یک درمان قطعی برای افسردگی های خفیف تا متوسط است. حتی یک پیاده روی سریع می تواند میزان اندورفین، هورمون مرتبط با احساس خوب را افزایش دهد. هدف انجام 3 تا 5 بار ورزش متوسط تا شدید در هفته است.

تکنیک های تمدد اعصاب: یوگا، مدیتیشن و ورزش تای چی را برای رفع علائم افسردگی و اضطراب امتحان کنید. انجام این ورزش ها فقط به میزان 15 دقیقه در روز و متمرکز بر تنفس عمیق و تصویرسازی ذهنی، می تواند اضطراب را کاهش داده و خلق و خوی را بهبود بخشد.

بررسی رژیم غذایی: کربوهیدرات های ساده و تصفیه شده، نشانه های اضطراب و افسردگی را هدف قرار می دهند. پس سعی کنید انواع کربوهیدرات های پیچیده، پروتئین های بدون چربی و میوه ها و سبزیجات را وارد رژیم غذایی خود کنید، از الکل به شدت پرهیز کنید و قند و کافئین را محدود نمایید.

نوشتن احساسات: اینطور ثابت شده، افرادی که هنگام ناراحتی، عمیق ‌ترین احساساتشان را روی کاغذ می ‌آورند، کمتر از کسانی که همه چیز را در ذهن حفظ می‌ کنند، دچار اضطراب و افسردگی می‌ شوند و آنها به طور کل به زندگی نگاه مثبت ‌تری دارند. روزانه 15 دقیقه به خودتان وقت دهید و به سوال ‌هایی از این قبیل پاسخ دهید: چرا این موضوع تا این حد مرا ناراحت کرد؟ یا ترجیح می ‌دادم چه اتفاقی پیش بیاید؟ و غیره.

کمک‌های داوطلبانه: کمک به دیگران موثرترین روش بالا بردن روحیه و رهایی از افسردگی است. نوع دوستی و داوطلب شدن در یاری رساندن به دیگران احساس ‌تان را نسبت به خود خوب کرده و شما را از روزمرگی نجات می‌دهد.

منبع: آوای سلامت

کمبود امگا 3، عامل اصلی افسردگی بعد از زایمان

به گزارش جام جم آنلاین ، محققان دریافتند زنانی که به شیوه سزارین نوزادان شان متولد می شوند این زنان بعد از زایمان بیشتر در خظر افسردگی بعد از زایمان قرار می گیرند.

از این رو بررسی ها حاکی از آن است که زنانی که سزارین می شوند مستعدتر از زنانی که طبیعی زایمان می کنند.

البته مطالعات اخیر نشان می دهد بین رژیم غذایی با بیماری های روانی ،روحی و اختلالات خلقی و افسردگی ارتباط نزدیکی وجود دارد.

اخیرا محققان پی برده اند افسردگی در زنان به دلیل کمبود ریز مغذی هایی مانند آنتی اکسیدان، ویتامین ها، روی، منیزیم، ویتامین های گروه ب مانند اسیدفولیک، ویتامین دی، سلنیوم، اسیدهای چرب امگا3 است.

به خصوص اینکه کمبود امگا3 در بروز افسردگی بعد از زایمان بسیار اثر گذار تر است. با توجه به اینکه امگا3 از مادر به جنین و سپس از طریق شیر مادر به نوزاد منتقل می شود میزان این اسید چرب در دوران بارداری و حداقل 6 هفته بعد از زایمان به شدت کاهش پیدا می کند.

منبع: شبکه مجازی آستان

برخی افسردگی های پاییزی توهمی و تلقینی است هشدار درباره مصرف خودسرانه قرص ضد افسردگی

دکتر حسین ابراهیمی مقدم روانشناس بالینی در گفت و گو با جام جم آنلاین بیان کرد : افسردگی های فصلی نوعی اختلال ، تحت عنوان SAD یا اختلالات فصلی است که به نظر می رسد در برخی از فواصل بخصوص در پاییز و زمستان بیشتر حالت غم زدگی و افسردگی و خلق پایین ، افراد را درگیر می کند و در برخی از فصل ها مانند بهار و تابستان برعکس، افراد خلق و خوی بهتر و بالاتری دارند و حالات نسبتا نرمالی را پیدا می کنند .

در واقع مسئله ای که می تواند در این موضوع تاثیر گذار باشد چرخه طبیعی وجود انسان است و چون تحت تاثیرعوامل طبیعی مانند نور خورشید و دمای هوا قرار می گیرد این چرخه زیستی نیز تحت تاثیر قرار می گیرد .

وی در ادامه افزود : مهمترین عامل افسردگی پاییزی کاهش نور است، این نوع از افسردگی در زنان نسبت به مردان شیوع بیشتری دارد به طور کل زنان نسبت به مردان بیشتر دچار انواع افسردگی ها می شوند . از طرف دیگر افسردگی در فصل پاییز و زمستان مربوط به ترشح هورمون ملاتونین از غده پینه آل در مغز است .

در پاییز و زمستان که طول روز کوتاه و طول شب بلند می‌شود، میزان ترشح این هورمون در بدن بیشتر می‌شود و در فرد ایجاد علائم افسردگی می‌کند. میزان این افسردگی در کشورهای سردسیر با زمستان‌های طولانی معمولا بیشتر است و حتی آمار خودکشی را در این فصل‌ها بالا می‌برد.

ابراهیمی مقدم متذکر شد : افسردگی فصلی به خودی خود خطرناک نیست اما اگر ادامه پیدا کند یا در مواجه به مشکلات جدی زندگی عمیق‌تر شود، می‌تواند افراد را مبتلا به افسردگی کند که درمان آن سخت‌تر است.

یکی از درمان‌های اساسی که برای این اختلال پیشنهاد می‌شود «نوردرمانی» است که باعث می‌شود از ترشح زیاد ملاتونین در بدن جلوگیری کند یعنی فرد در معرض یک منبع نوری قرار می گیرد و همان طور که کاراهای روزانه خود را انجام می دهد این منبع نوری به وی میتابد که باعث می شود کمبود نور و مواردی از این قبیل تامین شود .

نور از مردمک چشم وارد می شود و آن جا روی غده ای که در پشت پلاسمای بینایی قرار دارد اثر می گذارد و به نوبه خود روی غدد دیگر مانند هیپوفیز در ارتباط است و باعث ترشح و فعال شدن غدد دیگر می شود .

تغذیه به خودی خود در افسردگی پاییزی و به کل افسردگی نقش بسزایی دارد اما به عنوان درمان اصلی محسوب نمی شود در واقع نقش مکملی را ایفا می کند ،‌حتی با بهبود شرایط تغذیه می‌توانید از بروز این اختلال می توانید پیشگیری کنید.به افراد توصیه می شود غذا های گرم و شادی بخش مانند زعفران ، خرما و عسل که تاثیرات مثبت بسزایی دارد بیشتر استفاده کنند و غذاهای سرد مانند لبنیات را که موجب کسلی می شود در این فصل تا حدی کاهش دهند.

این روانشناس بالینی اظهار کرد : همچنین کمبود آهن، امگا ۳ و اسیدفولیک تاثیر مستقیمی با بروز علائم افسردگی دارد.‏ ویتامین گروه ‏B‏ که در گوشت قرمز، جگر، تخم مرغ، غلات، دانه‌های خوراکی و ماهی هستند، تاثیر بسزایی دارند و توصیه می شود در رژیم غذایی افراد قرار بگیرد . مصرف قهوه و شکر را در تا حد ممکن کاهش دهید چرا که این 2 تاثیر ویتامین گروه ‏B‏ در بدن کم کرده و علائم افسردگی را بیشتر می‌کند. خوراکی‌های حاوی ویتامین ‏C‏ مثل پرتقال و کیوی را هم فراموش نکنید.

وی در پایان اشاره کرد : بررسی ها نشان داده است که «تلقین» در افراد ممکن است حال را بد و یا حال بد فرد را بدتر کند به همین خاطر تصمیمات و افکار مثبت می تواند به نوبه خود تاثیر گذار باشد همچنین شناخت درست ، استفاده از کارهای مفید و مثبت ،احساس مفید بودن و رابطه اجتماعی سالم و مثبت داشتن بسیار به این افراد در بهبودی کمک می کند .

کم خوابی، بد خوابیدن، تغییر الگوی تغذیه و اشتها، استرس و اضطراب شدید، کاهش میل جنسی و فعالیت های جنسی ، دنبال کردن اخبار منفی بخصوص خودکشی ، از دست رفتن علاقه فرد نسبت به چیزهایی که قبلا از آنها لذت می برده، افکار پوچ، احساس گناه و سرزنش خود، مقصر دانستن خود در همه موارد، بی تفاوتی به مسائل زندگی، بدبینی و نگرانی بیش از اندازه از جمله دیگر علائم افسردگی پاییزی است.

نکته مهم که تمام متخصصان به افراد توصیه می کنند و از اهمیت زیادی در این رابطه برخوردار است عدم استفاده خودسرانه از قرص های ضد افسردگی است چرا که هر دارویی عوارض جانبی خود را دارد و مصرف خودسرانه آن عوارض جبران ناپذیری را به دنبال دارد. وابستگی و اضافه وزن 2 عامل شایع در استفاده خودسرانه از این قرص ها است .

بیتا نوروزی - خبرنگار جام جم آنلاین

تاثیر یک داروی ضدالتهاب در درمان افسردگی

به گزارش جام جم آنلاین به نقل از ایسنا، متخصصان در یک مطالعه جدید دریافتند این دارو که در درمان بسیاری از بیماری‌ها نظیر استئوآرتریت، آرتریت روماتوئید، آرتریت‌ها، دردهای مختلف اندام‌ها و حتی تب کاربرد دارد می‌تواند تاثیر درمانیِ داروهای افسردگی را نیز تقویت کند.

در مقاله‌ای که در پنجمین کنگره بین‌المللی روانشناسی و علوم اعصاب در آتن، پایتخت یونان ارائه شد، دانشمندان گزارش کردند که مصرف همزمان سلکوکسیب با داروهای افسردگی می‌تواند به کاهش سریعتر و چشمگیر شدت افسردگی در بیماران مبتلا به «اختلال دو قطبی» منجر شود.

به گزارش یونایتدپرس، این محققان پس از مقایسه تاثیر مصرف همزمان این داروی ضد التهاب و داروهای افسردگی با مصرف یک دارونما به همراه همان داروهای افسردگی روی تعدادی بیمارِ بزرگسال ۱۸ تا ۶۰ ساله و مبتلا به اختلال دوقطبی در یک دوره هشت هفته‌ای تاکید کردند که سلکوکسیب باید در درمان افسردگی با سایر داروهایی که برای درمان این اختلال روانی تجویز می‌شوند، همراه شود.

افسردگی زمستانی! مگه داریم؟

به گزارش جام جم آنلاین، حتما دورو برخود آدم‌های زیادی سراغ دارید که به محض سرد شدن هوا و کاهش طول روز حال و هوایشان عوض شود، ملال و بی‌حالی سرفصل همراه روز و شب‌هایشان می‌شود و به وضوح عملکردشان تغییر پیدا می‌کند. این وضعیت به حدی می‌تواند شایع باشد که بسیاری زمستان و پاییز را با بی‌حوصلگی و خستگی به بهار می‌رسانند و شاید بهار و عید نوروز امید اصلی آنها برای خارج شدن از این وضعیت دردناک باشد و همین تغییر، مهم‌ترین شادباش آنها باشد در شروع بهار.

آیا استراحت به بهبود این بیماری کمک می‌کند؟

این باور که افسردگی فصلی با کاهش فعالیت‌های فرد مبتلا و امکان استراحت بیشتر وی، بهبود پیدا می‌کند یک اشتباه است. این افراد که خود مایل به استراحت و خوابیدن هر چه بیشتر در بستر هستند احتمالا از پیشنهاد اشتباه بعضی از دوستان و آشنایان برای استراحت بیشتر استقبال می‌کنند اما واقعیت این است که یکی از بهترین راه‌هایی که می‌توان برای کمک به بهبود این افراد استفاده کرد تشویق آنها به فعالیت و ورزش بیشتر و مداوم‌تر است که براساس اصول علمی در انواع افسردگی‌ها از جمله افسردگی فصلی می‌تواند بسیار کمک کننده باشد.

عامل افسردگی فصلی چیست؟

عامل اصلی افسردگی فصلی که به طور معمول در زمستان و پاییز رخ می‌دهد واکنش‌های نامتعادل مغزی به کاهش نور محیطی است که در ماه‌های سرد سال عموما شدت و ترکیب آن تغییر می‌کند زیرا نور خورشید عموما اثرات مناسب ضدافسردگی و افزایش هوشیاری دارد. البته افراد برای این که دچار این واکنش شوند نیاز به یک استعداد قبلی در بدن خود نیز دارند وگرنه اکثر افراد در روزهای سرد سال دچار افسردگی نمی‌شوند. در ایجاد این بیماری مانند بسیاری از بیماری‌های روانپزشکی دیگر مسائل وراثتی می‌تواند دخیل باشد

درمان دارویی مفید است؟

یکی از بیماری‌های روانپزشکی که رژیم دارویی می‌تواند در درمان و پیشگیری آن بسیار مفید باشد و با حداقل عوارض جانبی حس خوبی را در زمستان و پاییز برای بیماران مبتلا به همراه بیاورد بیماری افسردگی فصلی است.

خوشبختانه داروهایی که به خوبی این بیماری را درمان می‌کند در کشور ما نیز موجود و با قیمت مناسب در دسترس است. پس وظیفه اصلی خانواده‌ها در این بین تشویق مبتلایان برای مراجعه به روانپزشک است تا همه از این فصل سفیدی و برفی بودنش را حس کنند نه شب‌های سیاه و تاریکش را.

علائم افسردگی فصلی چیست؟

مشخصه اصلی افسردگی فصلی آن است که این افراد عموما فقط در فصل مشخصی از سال دچار مشکلات خلق‌وخو می‌شوند و در سایر ماه‌ها و فصل‌های سال مشکل پررنگ و آزارنده‌ای ندارند. این اختلال عموما در فصل‌های پاییز و زمستان رخ می‌دهد و افراد کمتری در بهار و تابستان دچار اختلال خلقی می‌شوند.

به‌طور معمول اختلال خلقی فصلی با علائمی از افسردگی خودنمایی می‌کند که مشابه حالت معمول افسردگی نیست و به همین دلیل افسردگی غیرمعمول نامیده می‌شود. این افراد معمولا در کنار خلق افسرده و بی‌حوصلگی آزارنده خود دچار افزایش خواب و کسالت در طول روز می‌شوند. آنها همچنین در دوره بیماری خود افزایش اشتها و وزن و تمایل بالا به مصرف مواد قندی، شیرینی و شکلات پیدا می‌کنند. این افراد همچنین بسیار به اتفاقات ناخوشایند محیطی بویژه در رابطه با دیگران حساس می‌شوند و ممکن است واکنش‌های شدیدی نشان دهند. از دیگر علائم این بیماران احساس آزارنده به صورت سنگینی در دست و پاست.

دکتر محمدرضا شالبافان

روانپزشک و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران

خوردن سالاد همراه غذا افسردگی می‌آورد

سبزیجات برگدار، نخود، آووکادو و صدف به طور طبیعی سرشار از مس هستند که بدن ما برای رشد طبیعی به آن نیاز دارد.

به گفته دکتر کوگان، مصرف بیش از اندازه این مواد خوراکی می تواند فرد را در معرض ریسک بالا قرار دهد و به اصطلاح فرد دچار مسمومیت با مس می شود.

دکتر کوگان توصیه می کند بهترین روش درمان مسومیت مس رفتن به سونا است که در نهایت سموم از طریق عرق دفع شوند.

مس علاوه بر کمک به هدایت عصبی به متابولیسم آهن در بدن نیز کمک می کند. کمبود این عنصر می تواند منجر به مشکل در سیستم ایمنی و استخوان ها نظیر کم خونی و پوکی استخوان شود. مصرف بیش از اندازه مس هم می تواند منجر به مشکلاتی نظیر بیماری کلیه و روده شود.

در یک مطالعه در سال ۲۰۱۳ نیز مشخص شد که مصرف بیش از اندازه زیاد مس با تحریک و آغاز ابتلا به بیماری آلزایمر در مغز همراه است.

این افراد نباید بوتاکس کنند افسردگی با بوتاکس رابطه دارد!

دکتر امیرهوشنگ احسانی، متخصص پوست، مو و زیبایی در گفت و گو با جام جم آنلاین بیان کرد : «بوتاکس» یکی از بهرین روش های رفع چین و چروک پوست شناخته شده است . یک فرآورده ای از سم بوتولینوم است که باعث فلج شدن عضله ناحیه تزریقی می شود که با فلج کردن عضلات پیشانی یا دور چشم، اسپاسم آن ناحیه را رفع می کنند و مانع از انقباض عضلات می شوند، بنابراین باعث رفع چروک و گاه بالا بردن ابروها شده و طول اثرشان بین 3 تا 6 ماه بیشتر نیست.البته لازم به ذکر است بوتاکس برای تمامی افراد مناسب نیست و پزشک براساس نوع و محل چروک تشخیص می دهد آیا بوتاکس روی فرد تاثیر گذار است یا خیر.

به گفته وی ، عوامل محیطی موثر بر چین و چروک پوست می توان به مواردی مثل سیگار کشیدن، عادات نامناسب تغذیه ای، خواب ناکافی، استرس زیاد نام برد . البته اثر ژنتیک قابل پیشگیری نیست؛ اما می توان از عوامل محیطی پیشگیری کرد یا حداقل شدت و حدت آن را کم کرد. البته افزایش سن هم غیر قابل اجتناب است. همه ما چربی زیر پوست را داریم و این چربی، حالت صورت را ایجاد می کند. تغییر در این بافت با افزایش سن، به خاطر نیروی جاذبه زمین- عوامل محیطی اتفاق می افتد.

احسانی در پاسخ به این سوال که چه افرادی با چه بیماری هایی نمی توانند بوتاکس تزریق کنند گفت : کسانی که به صورت فعال جوش در صورتشان است یا به صورت فعال در صورتشان تبخال وجود دارد ،افراد مبتلا به بیماریهای عصبی، بیماری های نامشخص روماتولوژی ،زنان باردار و شیرده توصیه می شود از بوتاکس استفاده نکنند.

این متخصص پوست اظهار کرد : بوتاکس فراورده ای است که به مدت 4 الی 6 ماه بیشتر ماندگاری ندارد و پس از آن جذب و تجزیه می شود .نکته حائز اهمیت نحوه تزریق و نوع مواد بوتاکس است که متاسفانه در ایران هر دو مورد رعایت نمی شود و بسیار دیده شده تزریق این مواد توسط افراد ناشی و بی تجربه صورت گرفته است همچنین در بازار ایران بوتاکس های تقلبی و چینی بسیار فراگیر شده و خطرات جبران ناپذیری را به همراه دارند و تاکید می شود افراد برای رفع چین و چروک خود به سراغ متخصصین این رشته مراجعه کنند .

وی تاکید کرد : در بسیاری از آرایشگاه ها گزارش شده است افراد بی تجربه به تزریق بوتاکس مشغول هستند خانم ها دقت داشته باشند به هیچ عنوان در این گونه از مراکز تزریق بوتاکس را به دلیل قیمت پایین انجام ندهند چرا که اگر طریقه تزریق و نوع مواد مناسب نباشد فرد دچار افتادگی پلک ، دوبینی ، تاری چشم ، واکنش های پوستی ، تورم پوست ، کهیر و واکنش های داخلی و سیستمیک می شود .

این متخصص زیبایی در پاسخ به این سوال که بهترین روش برای رفع چین و چروک پوست چیست گفت: متخصصین زیبایی براساس نوع چروک ، سن بیمار، شرایط بیمار ، نوع پوست و محل چروک روش های مختلفی را برای رفع آن به فرد پیشنهاد می دهند و این موضوع در هرکس متفاوت بوده و نمی توان یک روش را به عنوان بهترین روش و موثر ترین روش نام برد .

احسانی اشاره کرد : در دنیا زیر 10 نوع بوتاکس استاندارد وجود دارد و مابقی آن تقلبی و چینی هستند و طی گزارش سازمان غذا و دارو بیشتر بوتاکس های داخل کشور تقلبی بوده و عوارض جبران ناپذیری دارد لذا توصیه می شود در مراکز تایید شده و توسط متخصص انجام شود .

این متخصص پوست و مو در رابطه با کاربرد های غیر زیبایی بوتاکس به جام جم آنلاین گفت :بوتاکس در تعرق شدید کف دست و پا ، بیماری های گوارشی ، بیماری های عضلانی و مشکلات چشمی کاربرد بسزایی دارد همچنین در 30 تا 40 درصد درد های افراد میگرنی را نیز بهبود می بخشد اما باز هم این کاربرد ها به نحوه تزریق و نوع مواد بوتاکس برمیگردد.

وی در پاسخ به این پرسش که آیا بوتاکس افسردگی می آورد بیان کرد : خیر این گونه نیست در حقیقت بوتاکس افسردگی را درمان می کند و مورد اثرات تزریق ژل بوتاکس بر روحیه افراد ثابت شده است این تزریق در بهبود و کاهش علائم افسردگی نقش به سزایی را ایفا می کند .

بیتا نوروزی - خبرنگار جام جم آنلاین

آیا افسردگی اختلال روانی محسوب میشود؟!

رئیس مرکز سلامت روانی و اجتماعی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی گفت: بررسی‌های کشوری وزارت بهداشت نشان می‌دهد که ۶۷٫۴درصد بیماران روانپزشکی برای درمان مراجعه نمی‌کنند و فکر می‌کنند، بیماری آنها خود به خود خوب می‌شود.

آیا افسردگی اختلال روانی محسوب میشود؟!

احمد حاجبی افزود: اختلالات روانپزشکی به عوامل مختلفی ارتباط دارد که شامل عوامل جسمی، روانشناختی و اجتماعی است، طبیعی است که بخش‌های جسمی این بیماری به وزارت بهداشت مربوط می‌شود و درمان‌های دارویی این اختلال بیشتر برای درمان عوامل جسمی و بیولوژیک این بیماری‌ها است.

رئیس مرکز سلامت روانی و اجتماعی وزارت بهداشت افزود: وزارت بهداشت در حیطه اختیارات و مسئولیتی که دارد برای کاهش عوامل بیولوژیک و جسمی بیماری افسردگی و سایر اختلالات روانی به خصوص در قالب طرح تحول سلامت کارهای مهمی انجام داده است اما واقعیت این است که این اقدامات کافی نیست.

وی گفت: کاری که در وزارت بهداشت برای کنترل بیماری‌های روانپزشکی باید انجام شود این است که سیستم غربالگری و شناسایی این بیماران تقویت شوند که این کار انجام شده است، برای این کار از ابزارهای لازم برای غربالگری در شبکه بهداشتی کشور استفاده شده که هم پزشکان، هم کارشناسان سلامت روان و هم روانپزشکان بتوانند در این سیستم مبتلایان به اختلالات روانی را شناسایی کنند.

حاجبی افزود: غربالگری اولیه را کارشناسان سلامت روان و حتی مراقبان سلامت که روانشناس نیستند در شبکه بهداشتی کشور انجام می‌دهند و اگر بر اساس ابزارهای تشخیصی که در اختیار این نیروها در سراسر کشور و به خصوص در حاشیه شهرها قرار دارد، فرد مبتلا به اختلال روانی شناسایی شود، افراد مبتلا به سطح بعدی که روانشناس، پزشک یا روانپزشک است، ارجاع می‌شوند.

وی گفت: اگر تشخیص افسردگی یا هر نوع اختلال روانی با تشخیص فرد متخصص قطعی شود، درمان فرد شروع می‌شود.وی گفت:‌ درمان این افراد به دو بخش درمان دارویی و غیر دارویی تقسیم می‌شود که درمان دارویی با نظر پزشک و روانپزشک و درمان غیر دارویی با حضور روانشناس و کارشناس سلامت روان انجام می‌شود.

**اختلالات روانی در بین فقرا بیشتر است

حاجبی افزود: اختلالات روانپزشکی در جاهایی که وضعیت اقتصادی و اجتماعی پایین‌تر است مانند حاشیه شهرها بیشتر است، در همه دنیا نیز همین طور است، آمار کشوری ایران نیز نشان می‌دهد که شیوع اختلالات روانی در کشور ۲۳٫۶درصد و شیوع افسردگی ۱۲٫۹درصد است که این میزان در حاشیه شهرها بیشتر است.

وی درباره برنامه وزارت بهداشت برای رفع انگ بیماری‌های روانی و افزایش مراجعه بیماران به پزشک گفت:‌ برنامه وزارت بهداشت افزایش سواد سلامت مردم و بالابردن سطح آگاهی‌های عمومی در زمینه گسترش فرهنگ خودمراقبتی است و معتقدیم که اگر نتوانیم سطح سواد سلامت مردم را بالا ببریم، اجرای برنامه خودمراقبتی مردم به خصوص در حوزه سلامت روان امکانپذیر نیست.

حاجبی افزود: بسته آموزشی سلامت روان برای سطوح مختلف آموزشی در زمینه سلامت روان تدوین شده است و معتقدیم افزایش سواد سلامت روان مردم به کاهش انگ بیماری‌های روانپزشکی و افزایش مراجعه مردم به روانپزشک و روانشناس برای درمان این بیماری‌ها منجر می‌شود.

وی در پاسخ به این پرسش ایرنا که برآورد وزارت بهداشت از وضعیت سواد سلامت مردم چیست گفت: این موضوعی است که در آن ضعف داریم و برآورد دقیقی در این زمینه نداریم، امسال باید برآورد دقیقی از وضعیت سواد سلامت مردم را به دست آوریم تا بعد بتوانیم متوجه شویم که مداخلات وزارت بهداشت چقدر در بهبود وضع موجود موثر است.

** سواد سلامت مردم پایین است

مدیرکل سلامت روانی و اجتماعی وزارت بهداشت تاکید کرد: متاسفانه هیچ برآوردی درباره وضعیت سواد سلامت مردم نداریم اما حتما میزان آن پایین است چون می‌بینیم که بخش زیادی از مردم به علت انگ بیماری روانی به متخصصان سلامت روان مراجعه نمی‌کنند یا اگر مراجعه می‌کنند به موقع داروی خود را نمی‌خورند و دارویشان را از دیگران پنهان می‌کنند.

وی گفت: با بررسی کشوری که در وزارت بهداشت انجام دادیم، متوجه شدیم که تعداد زیادی از افرادی که در جمعیت ۱۵تا ۶۴ به یکی از بیماری‌های روانی مبتلا هستند، به روانپزشک و روانشناس مراجعه نکرده‌اند وقتی از آنها علت را پرسیدم، ۶۷٫۴درصد آنها نگفتند پول نداشتیم، روانپزشک یا روانشناس نبود، خدمت گران بود یا دفترچه بیمه نداشتیم، گفتند که فکر می‌کردیم بیماری روانی خودش خوب می‌شود.

حاجبی افزود: همین شاخص نشان دهنده وضعیت ناگوار سواد سلامت مردم است، زیرا افراد زیادی در کشور هستند که به طور قطع بیماری روانی دارند ولی فکر می‌کنند خودش خوب می‌شود و به روانپزشک یا روانشناس مراجعه نمی‌کند.

وی گفت: عده زیادی از مردم هم برای درمان بیماری روانی خود به افراد غیر متخصص مانند دوست و آشنا یا رمال و فالگیر مراجعه می‌کنند، کاری که ما باید انجام دهیم این است که سواد سلامت مردم را بالا ببریم تا شانس سوء استفاده را کم کنیم.

وی در پایان افزود: وزارت بهداشت امسال برنامه ارتقای سواد سلامت مردم را شروع کرده است اما کاری که هنوز انجام نشده، این است که وضعیت موجود را از نظر میزان سواد سلامت روان مردم نمی دانیم،‌این کار باید انجام شود تا بعد از آن بتوانیم میزان پیشرفت کشور را در این زمینه ارزیابی کنیم.