چگونگی اخذ مجوز فعالیت دفاتر خدمات مسافرتی جاده‌ای

[ad_1]

 
به‌طور خاص، این وظیفه سازمان میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری است که قوانین این حوزه را مشخص و ابلاغ کند، اما در مواردی که به‌طور انحصاری با حمل‌ونقل جاده‌ای روبه‌رو هستیم، وزارت راه و شهرسازی نیز با توجه به وجود سازمان زیرمجموعه‌اش، سازمان راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای، قواعدی را برای شرکت‌هایی که علاقه‌مند هستند در این حوزه فعالیت کنند، وضع می‌کند، البته این وضعیت با عنایت به قانون توسعه صنعت ایرانگردی و جهانگردی و بعدتر قانون تشکیل سازمان میراث فرهنگی و گردشگری و استقلال کامل آن متفاوت به نظر می‌رسد، هرچند که سازمان میراث فرهنگی باید رأسا در این حوزه فعالیت داشته باشد.

از این بحث که بگذریم؛ مطابق با قانون سابق توسعه ایرانگردی و جهانگردی (ماده هفتم) و سایر قوانین مرتبط، بخشنامه‌ای در دی‌ماه سال 94 با عنوان ضوابط تاسیس و فعالیت دفاتر خدمات مسافرتی جاده‌ای تدوین و ابلاغ شد. این بخشنامه ضمن تعریف و تبیین حوزه فعالیت دفاتر خدمات مسافرتی، شرایط و نحوه عملکرد آنها را مشخص می‌کند.
از منظر این بخشنامه، دفاتر خدمات‌ مسافرتی جاده‌ای با مجوز اداره کل سازمان راهداری هر استان به‌منظور تنظیم برنامه‌های مسافرتی، فروش بلیت مسافر به نمایندگی از طرف شرکت‌های مسافربری، ذخیره صندلی ناوگان واحدهای مسافربری و سوار و پیاده کردن مسافران در بین راه، به‌کار گرفته می‌شوند.

مجوز فعالیت برای هر دفتر خدمات مسافرتی جاده‌ای سه سال است که البته این مدت قابل تمدید است؛ طبق بخشنامه فوق الذکر، تاسیس و فعالیت دفاتر خدمات مسافرتی جاده‌ای در محل‌هایی امکان‌پذیر است که هیچ‌گونه واحد مسافربری دیگری وجود نداشته باشد. در صورت وجود واحد مسافربری در محل مورد تقاضا، پذیرش درخواست متقاضی منوط به موافقت اداره کل استان با شرایط خاص خود خواهد بود.

متقاضی تاسیس دفتر خدمات مسافرتی جاده‌ای باید تابعیتی ایرانی داشته و پیرو یکی از ادیان رسمی مندرج در قانون اساسی کشور باشد؛ بنابراین ارائه این خدمات به غیر ایرانیان به کلی ممنوع است.
 
دفاتر چه ویژگی‌هایی باید داشته باشند؟
محل دفتر باید در مجاورت مسیر سفر وسایل نقلیه باشد و تجهیزات سرمایش و گرمایش آن مناسب بوده، تجهیزات رایانه‌‌ای برای رزرو و ارائه بلیت به تعداد لازم داشته و سایر موارد دیگر مورد نیاز را نیز دارا باشد. برای مثال محل دفتر نمی‌تواند کمتر از 30 متر مربع مساحت داشته باشد.

مطابق با بخشنامه، استفاده از نام واحد مسافربری برون‌شهری مجاز از سوی دفتر، مستلزم وجود قرارداد همکاری بین این دفتر و واحد مسافربری مربوطه و همچنین اخذ رضایت‌نامه از صاحب نام است. برای این منظور اسامی دفاتر باید از دفتر حمل و نقل مسافر استعلام کرده و پس از موافقت دفتر مورد نظر، نسبت به نام‌گذاری اقدام کنند.

دفتر خدمات مسافرتی جاده‌ای مجاز به استفاده از عنوانی غیر از عنوان دفتر خدمات مسافرتی جاده‌ای به انضمام پسوند مورد تایید سازمان نیست. نکته قابل ذکر این است که تمدید مجوز فعالیت که پیش‌تر بیان شد، سه ساله خواهد بود و مستلزم رعایت آخرین ضوابط ابلاغی و ارائه مفاصا حساب مالیاتی و قرارداد معتبر فروش بلیت با واحدهای مسافربری است.
 
ضوابط فعالیت کدام است؟
متقاضی این دفاتر باید به‌طور تمام وقت در محل دفتر حضور داشته باشد و نمی‌تواند به شغل دیگری پرداخته و در محل دیگری فعالیت کند. به عبارت دیگر، تنها شغل او باید همین کار باشد، البته متقاضی می‌تواند برای اداره امور دفتر شخص دیگری را به ادارات حمل‌ونقل هر استان معرفی کند و این شخص باید تمام شرایطی را که خود متقاضی باید واجد آنها باشد، داشته باشد.

دفتر می‌تواند ضمن عقد قرارداد با هر یک از واحدهای مسافربری سراسر کشور که از اداره کل استان‌ها مجوز فعالیت معتبر دارند، بلیت آن واحد مسافربری را به نمایندگی از طرف او فروخته و به مسافران تحویل دهد اما اجازه صدور وضعیت را نخواهد داشت.

وسایل نقلیه عمومی مسافربری بین‌شهری می‌توانند برای سوار و پیاده کردن مسافر در مقابل دفتر توقف کنند. نکته مهم اینکه مسوولیت بروز هر گونه اعمال خلاف مقررات، ضوابط ابلاغی و غیره در دفتر به عهده شخص دارای پروانه فعالیت است. بدیهی است مسوولیت تخلفات حمل و نقلی برعهده شرکت صادرکننده صورت وضعیت خواهد بود.
 
ضمانت اجرای عدم رعایت قانون
در صورت از بین رفتن شرایط مقرر در ضوابط بالا، فعالیت دفتر تا زمان رفع نقص (که زمان رفع نقص نباید از 3 ماه بیشتر باشد) متوقف خواهد بود و در غیر این صورت پروانه باطل می‌شود. همچنین در صورت عدم رعایت بخشنامه، یک نوبت تذکر کتبی و دفعه دوم تعلیق فعالیت تا سه ماه و بار سوم تعطیلی از 6 ماه تا یک‌سال و در صورت تکرار، ابطال دائم مجوز فعالیت از مجازات‌های تعیین شده برای مسوول دفتر است.

* وکیل پایه یک دادگستری

[ad_2]
لینک منبع
بازنشر: مفیدستان

عبارات مرتبط با این موضوع
قانون برنامه پنجساله پنجم توسعه جمهوری اسلامی ایران – فصل دوم – معافیتها مواد وفصلدوممعافیتهاباسلام ۱ آیا دفاتر پیشخوان دولت مشمول مالیات برارزش افزوده میشوند؟ ۲ آیا اگر کسی ثبت قانون برنامه پنجساله پنجم توسعه جمهوری اسلامی …قوانین بالادستی قانون برنامه پنجساله پنجم توسعه جمهوری اسلامی ایران ـ خبرگزاری تسنیم متن کامل لایحه تنظیم برخی از …متنبه گزارش خبرنگار پارلمانی خبرگزاری تسنیم، لایحه تنظیم برخی از احکام برنامه‌های مقاله گمرک درباره مقاله گمرکمقاله گمرک توسط دانش پذیران مرکز توسعه آموزشهای پارس نوشته شده است گمرک به عنوان جزیره قشم معرفی جاذبه های گردشگری ایرانجزیرهقشمباتشکر از شما اخیراً از این جزیره دیدن کردمجاذبه های دیدنی آن بد نبود ولی نمیشه گفت آیین نامه اجرایی قانون اصلاح ماده قانون مواد خوردنی آیین نامه اجرایی قانون اصلاح ماده قانون مواد خوردنی ، آشامیدنی ، آرایشی و بهداشتی و آخرین تغییرات خدمت سربازی و معافیت ها سال …آخرینتغییراتخدمتسربازیآخرین خبر ها استخدام برنامه نویس مسلط به در بجنورد استخدام نیرو مسلط به سالیدورک مجموع بخشنامه های قضایی جدیدترین اخبار و قوانین … هیات عمومی دیوان عدالت اداری رای داد اخذ بهای خدمات از تابلو‌های تبلیغاتی در معتعریف آموزش بهداشت سایت بهداشت محیط ایرانتعریف آموزش بهداشت تعریف آموزش بهداشت به طور کلی، آموزش و بهداست عبارت است از قانون برنامه پنجساله پنجم توسعه جمهوری اسلامی ایران – فصل دوم – معافیتها مواد و فصلدوم باسلام ۱ آیا دفاتر پیشخوان دولت مشمول مالیات برارزش افزوده میشوند؟ ۲ آیا اگر کسی ثبت نام قانون برنامه پنجساله پنجم توسعه جمهوری اسلامی ایران قوانین بالادستی قانون برنامه پنجساله پنجم توسعه جمهوری اسلامی ایران ـ خبرگزاری تسنیم متن کامل لایحه تنظیم برخی از احکام برنامه به گزارش خبرنگار پارلمانی خبرگزاری تسنیم، لایحه تنظیم برخی از احکام برنامه‌های توسعه کشور مقاله گمرک درباره مقاله گمرک مقاله گمرک توسط دانش پذیران مرکز توسعه آموزشهای پارس نوشته شده است گمرک به عنوان سازمانی جزیره قشم معرفی جاذبه های گردشگری ایران جزیرهقشم مراکز علمی و پژوهشی قشم در سال با ورود سازمان منطقه آزاد قشم به این جزیره ، رشد و توسعه آیین نامه اجرایی قانون اصلاح ماده قانون مواد خوردنی آیین نامه اجرایی قانون اصلاح ماده قانون مواد خوردنی ، آشامیدنی ، آرایشی و بهداشتی و دستور آخرین تغییرات خدمت سربازی و معافیت ها سال استخدام آخرینتغییراتخدمت ۲۷ آبان ۹۵ – برخورداری مشمولان غایب در کرمانشاه از خدمات ویژه خبرگزاری فارس معاون وظیفه مجموع بخشنامه های قضایی جدیدترین اخبار و قوانین حقوقی علی » هیات عمومی دیوان عدالت اداری رای داد اخذ بهای خدمات از تابلو‌های تبلیغاتی در مع تعریف آموزش بهداشت سایت بهداشت محیط ایران تعریف آموزش بهداشت تعریف آموزش بهداشت به طور کلی، آموزش و بهداست عبارت است از «تشویق و

بررسی چگونگی ارتباط امام رضا (ع) با اصحاب در کوفه، بغداد و قمن

[ad_1]

چکیده

کوفه، بغداد و قم از نقاط حساس شیعه‌نشین جهان اسلام بود. به سبب نقش سیاسی این سه شهر، امام رضا (علیه السلام) باید برنامه‌ای برای ارشاد و هدایت و تمدن سازی این مراکز مهم در نظر می‌گرفت تا بتواند کاروان بشریت را به سوی توحید و تداوم مدنیت اسلامی، رهنمون باشد. از طرفی فاصله محل استقرار امام (علیه السلام) با این مراکز، زیاد بود و امکان ارتباط حضوری امام وجود نداشت. با این فرضیه، پژوهش حاضر در صدد است تا به این پرسش پاسخ دهد که امام رضا (علیه السلام) با وجودی که در ایام حیات خود تنها در مدینه و خراسان مستقر بود، چگونه با اصحاب خود در سایر نقاط جغرافیایی، چون کوفه، بغداد و قم در ارتباط بود؟
جستار حاضر، مطالعه‌ای کیفی است که با بررسی اسناد، بانک‌های اطلاعاتی، مقالات و کتب تاریخی، روایی و رجالی شیعه شکل گرفته و بر اساس تحلیل محتوا، انسجام یافته است. جامعه پژوهش، شامل کلیه اسناد، مدارک و منابع مرتبط با موضوع بحث است. بر اساس یافته‌های این مقاله، امام رضا (علیه السلام) با وجود همه تنگناها و فشارها و خشونت‌های اعمال شده از سوی حاکمان وقت، با گزینش شخصیت‌های برجسته این مراکز، هم چون صفوان بن یحیی، یونس بن عبدالرحمن و محمدبن ابی عمیر، تشکیلاتی منسجم و سری را شکل داد که از آن با عنوان «سازمان وکالت» امام یاد می‌شود. آن حضرت از طریق این سازمان، شبکه ارتباطی گسترده‌ای را در درون هر یک از این مراکز ایجاد نمود. این شبکه‌های ارتباطی حتی در درون دربار و حکومت وقت نیز نفوذ داشت و کلیه جریانات جامعه را به نفع شیعیان جهت‌دهی می‌کرد.

1. مقدمه

عصر امام رضا (علیه السلام) به عنوان یکی از دوره‌های پرتنش سیاسی و فرهنگی، از جهات مختلف درخور توجه و اهمیت است. تقسیم خلافت عباسی، درگیری میان امین و مأمون، خیزش بزرگ علویان و سرانجام دعوت امام به خراسان توسط مأمون و مسئله واگذاری ولایت عهدی به امام، نقاط عطفی در تاریخ تشیع محسوب می‌شوند. از جهتی این دوره از تاریخ، بهترین دوران گسترش فرهنگ و تمدن اسلامی است، به گونه‌ای که به «عصر طلایی» معروف شده است. (3) در این شرایط حساس و ویژه، ارتباط امام رضا (علیه السلام) با مراکز مهم شیعی، چون کوفه، بغداد و قم اهمیت ویژه‌ای دارد، زیرا شهر شیعه‌‌نشینی مانند کوفه در کنار بصره که بزرگ‌ترین منطقه سنی‌نشین است، واقع شده و قم و بغداد از دیگر شهرهایی است که بیشترین جمعیت شیعی را در خود جای داده است. سؤال اساسی این است که با وجود استقرار امام در مدینه و مدتی در خراسان، ارتباط امام با اصحاب خود در کوفه، بغداد و قم به چه صورت بوده است؟
رویکردی که نویسندگان در بیان چگونگی ارتباط امام رضا (علیه السلام) با اصحاب در شهرهای کوفه، قم، و بغداد برگزیده‌اند، رویکردی روایی با تکیه بر آرای رجالیون شیعه است. در این رویکرد، مراد از اصحاب امام رضا (علیه السلام) در کوفه، قم و بغداد، تمام شیعیان و حتی غیر شیعیانی است که از دوست‌داران امام رضا (علیه السلام) بودند و برای شنیدن سخنان امام، شوق و علاقه ویژه‌ای از خود نشان می‌دادند. در این مراکز به غیر از شیعیان، افرادی بودند که با وجود غیر شیعی بودن، به امام علاقه داشتند و از محضر امام به عنوان عالم و دانشمند برجسته عصر خود، استفاده می‌نمودند. با توجه به این تعریف گسترده از اصحاب امام، تعداد بی‌شماری در هر یک از این نواحی جغرافیایی بودند که واژه اصحاب بر آنها صدق می‌کرد.
امام باید به عنوان پیشوای جامعه مسلمانان عصر خود، با اصحاب در ارتباط بود و به هدایت عمومی جامعه می‌پرداخت، اما حضور ایشان تنها در دو شهر مدینه وخراسان دیده می‌شد. پس باید به این پرسش پاسخ داده شود که امام چگونه با اصحاب خود در این مراکز ارتباط داشت. منابع تاریخی نمی‌توانند آن‌گونه که شایسته است، به این پرسش پاسخ دهند به همین سبب این پژوهش با مطالعه کتب‌روایی و رجالی انجام گرفته است، هر چند که از منابع تاریخی نیز به عنوان مؤید و قرینه استفاده شده است، زیرا مهم‌ترین اصحاب امام (علیه السلام) که در هر برهه، انتقال دهنده میراث اهل بیت (علیهم السلام) بوده‌اند، راویان بودند و در زمان امام رضا (علیه السلام) نیز نام راویان برجسته‌ای در کتب رجالی ما ثبت شده که شخصیت علمی، دینی و فقهی آنها زبانزد همگان است. امام (علیه السلام) نیز خود به عدم حضور در این مراکز اشاره فرموده، و از اصحاب خواست تا سراغ شخصیت‌های برجسته بروند و معالم دین را از آنها فراگیرند.
مطالعه این شخصیت‌های برجسته در کنار هم، ما را به شبکه ارتباطی پیچیده و گسترده‌ای رهنمون می‌سازد که این افراد را از یک سو با امام و از سوی دیگر با تمام جامعه، مرتبط می‌نمود. تعاملات آنها و ارتباطشان با امام (علیه السلام)، این موضوع را آشکار می‌کند که این عده تحت اشراف امام، تشکیلات منسجم و قوی را شکل داده بودند که در این نوشتار با عنوان سازمان وکالت امام از آن یاد می‌شود. بیشترین ارتباط امام از طریق سازمان وکالت بود که با پیچیدگی و ظرافت، امکان ایجاد شبکه‌های ارتباطی درون جامعه را ممکن می‌ساخت.
به منظور تحلیل این موضوع، پس از بیان روش تحقیق، چگونگی ارتباط امام (علیه السلام) در هر یک از این سه شهر به صورت مجزا مطرح شده است. در بحث چگونگی ارتباط امام با اصحاب در کوفه، نوع ارتباط و برآیندها به صورت مفصّل بررسی شده. به همین سبب در بررسی ارتباط امام با بغداد و قم، این مباحث به صورت خلاصه‌تر مطرح شده است. در پایان نیز ارتباط کلی امام با اصحاب در این سه شهر، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است.
تحقیق حاضر با روش توصیفی - تحلیلی و با تکیه بر حوادث تاریخی و گزارش‌های علمای علم حدیث و رجال، تدوین شده است. پس از انتخاب موضوع، نگارندگان با استفاده از کتب رجالی و روایی شیعه، بررسی اصحاب امام (علیه السلام) در کوفه، بغداد و قم و مطالعه 320 نفر از اصحاب امام رضا (علیه السلام) در شهرهای متعدد، به گزینش افرادی پرداختند که می‌توانند چگونگی ارتباط امام را با اصحاب در شهرهای فوق نشان دهند. سپس زندگی این افراد و روایت‌های‌شان در کلیه منابع رجالی، روایی و تاریخی مورد بررسی و مطالعه قرار گرفت و چنانچه گزارش یا مطلبی حاکی از امام با اصحاب در یکی از این حوزه‌ها بود، بیان و تحلیل شد.

2. چگونگی ارتباط امام رضا (علیه السلام) با اصحاب در کوفه

در قرن اول هجری، با انتقال قدرت و مرکزیت خلافت امیرمؤمنان علی (علیه السلام) از مدینه به کوفه پس از جنگ جمل، شهر کوفه به تدریج چهرهای شیعی گرفت. پس از جریان جمل، چهارصد تن از صحابی از مهاجر و انصار که هفتاد نفر از بدریون نیز در میان آنها بودند، وارد کوفه شدند و در صفین 2800 صحابی مقیم کوفه، همراه علی (علیه السلام) بودند. (4)
در سده دوم، حضور شما بسیاری از علمای اسلام در جامع این شهر، شگفت‌آور است. مردم کوفه در این دوران ترکیبی از شیعه و سنی، پیروان مذاهب دیگر و حتی ملحدان بودند، ولی آنچه به حیات علمی کوفه در قرن دوم نیرو بخشید، وجود شاگردان مشهور صادقین (علیه السلام) بود. امام سجاد، امام باقر و صادق (علیه السلام) بارها به کوفه آمدند و در این رفت و آمدها، محدثان شیعی و سنی از حضور ائمه اطهار بهره‌های فراوان بردند. اقامت پنج ساله امام صادق (علیه السلام) در شهر هاشمیه (5) و نقل روایت برای شیعیان، بیش از بیش به غنای علمی شیعه در کوفه کمک کرد، به طوری که حضور و افاده علمی آن حضرت در مسجد کوفه، از سایر ائمه (علیه السلام) بیشتر بود. (6)
بنابراین شهر کوفه علی‌رغم متأثر بودن از اختلافات وچند دستگی‌ها، به دلایل زیر به مرکزیت شیعه اشتهار یافت:
اگر می‌خواستند به فردی عنوان شیعی دهند، اورا کوفی یا کوفی مذهب لقب می‌دادند. نخستین گروه از شاگردان امام باقر (علیه السلام)، مردانی از شهر کوفه بودند. (7)
راویان صادقین (علیه السلام)، در درجه اول کوفی بودند، (8) به گونه‌ای که حسن بن علی بن زیاد و شاء از اصحاب امام رضا (علیه السلام)، نهصد تن از مشایخ حدیث را در مسجد کوفه درک کرده که همه در مقام تدریس می‌گفتند: «حدَّثنی جعفر بن محمد (صلی الله علیه و آله و سلم)». (9)
از میان هجده نفر اصحاب اجماع، غیر از معروف بن خرُّبوذ که مکی (10) و محمدبن ابی عمیر که از مردم بغداد بود، (11) شانزده نفر باقی مانده اهل کوفه یا ساکن آن جا بودند و همین امر، اهمیت کوفه و ارادت کوفیان به ائمه اطهار و اهتمام آنان به حفظ میراث ایشان را مدلّل می‌سازد.
بسیاری از خاندان‌های علمی شیعه که همگی شاگردان ائمه بوده‌اند، از کوفه هستند: نظیر آل ابی شعبه، آل ابی جعد، آل ابی اَراکه و آل ابی صفیه. (12)
بنابراین حرکت ائمه قبل از امام رضا (علیه السلام) و تلاش‌های مستمر ایشان سبب شد تا شهر کوفه، مرکزیت شیعه را بیابد. حفظ موجودیت و گسترش مذهب تشیّع در کوفه، از مسائلی بود که امام باید به آن اهتمام می‌ورزید تا این شهر هم چنان چهره شیعی خود را حفظ نماید. این امر تنها با ارتباط مستقیم امام با اصحاب خود در این شهر امکان‌پذیر بود.
اولین و حساس‌ترین اقدام امام رضا (علیه السلام) به منظور ایجاد ارتباط با کوفه، تشکیل سازمان وکالت بود. امام (علیه السلام) به همین علت دست به گزینش زد و از میان افرادی که در کوفه بودند، برجسته‌ترین شخصیت‌ها را - که می‌توان از آنها تحت عنوان نخبگان کوفی یاد کرد - انتخاب نمود. هسته مرکزی سازمان وکالت امام رضا (علیه السلام) در کوفه، توسط این نخبگان شکل گرفت.
منابع رجال از 55 نفر نام می‌برند که در کوفه به نقل روایات امام رضا (علیه السلام) پرداخته‌اند. مطالعه و بررسی شخصیت، حالات و ویژگی این افراد و میزان ملاقات‌های آنان با امام (علیه السلام) در منابع تاریخی و رجالی، بیان‌گر این موضوع است که از این تعداد، هشت نفر از هر حیثی سرآمد دیگران و مورد توجه امام بوده‌اند. به دیگر سخن، اینها کسانی بودند که هسته مرکزی سازمان وکالت امام در کوفه را شکل می‌دادند. احمدبن محمد بن ابی نصر بزنطی، صفوان بن یحیی، حسن بن علی بن وشاء، محمّدبن سنان، عبدالله بن جندب، محمدبن اسماعیل بزیع، ایوب بن نوح و جعفر بن بشیر از برجسته‌ترین شخصیت‌های کوفی بودند که هر یک به گونه‌ای در سازمان وکالت امام فعالیت داشتند. با توجه به وجود افرادی چون صفوان و احمدبن محمد به نظر می‌رسد سازمان وکالت امام در کوفه از انسجام و قدرت کافی برخوردار بوده است، زیرا امام افرادی را به عنوان پل ارتباطی خود با کوفه برگزید که تجربه ایجاد ارتباط بین امام و جامعه را در زمان امام کاظم (علیه السلام) تجربه کرده بودند:
وجدت بخط جبریل بن أحمد الفاریابی: حدثنی محمدبن عبدالله بن مهران قال: أخبرنی أحمدبن محمدبن أبی نصر قال: دخلت علی أبی الحسن (علیه السلام) أنا و صفوان بن یحیی و محمدبن سنان وأظنه قال عبدالله بن المغیرة أو عبدالله بن جندب و هو بصری، قال: فجلسنا عنده ساعة ثم قمنا. فقال لی: «أما أنت یا أحمد! فاجلس.» فجلست. فاقبل یحدثنی، فأسأله فیجیبنی حتی ذهب عامة اللیل. فلما أردت الانصراف قال لی: «یا أحمد! تنصرف أو تبیت؟» قلت: جعلت فداک! ذاک إلیک؛ إن أمرت بالإنصراف، انصرفت و إن أمرت بالقیام، أقمت. قال: «أقم، فهذا الحر و قد هدأ اللیل و ناموا.» فقام و انصرف. فلما ظننت أنه قد دخل، خررت لله ساجداً فقلت: الحمدلله حجة الله و وارث علم النبیین أنس بی من بین إخوانی و حببنی فأنا فی سجدتی و شکری فما علمت إلا و قد رفسنی برجله. ثم قمت فأخذ بیدی فغمزها ثم قال: «یا أحمد! إن أمیرالمؤمنین (علیه السلام) عاد صعصعة بن صوحان فی مرضه. فلما قام من عنده قال له: یا صعصعة! لا تفتخرن علی إخوانک بعیادتی إیاک و اتق الله.» ثم انصرف عنی. (13)
گزارش مرحوم‌کشی نشان می‌دهد که احمدبن محمد بن ابی نصر بزنطی، صفوان و محمدبن سنان چهره‌های شناخته شده شیعی جامعه کوفه بودند که قبل از امام رضا (علیه السلام) نیز با امام عصر خود در ارتباط بوده اند. امام کاظم (علیه السلام) نیز برخی از اصحاب را برای این امر در زمان امام رضا (علیه السلام) آماده و مسئولیت خطیرشان را گوشزد می‌نمود. محمدبن سنان می‌گوید:
دخلت علی أبی الحسن موسی (علیه السلام) قبل أن یحمل إلی العراق بسنة و علی ابنه بین یده فاقل لی: «یا محمد!» قلت: لبیک! قال: «إنه سیکون فی هذه السنة حرکة و لا تخرج منها.» ثم أطرق و نکت الأرض بیده ثم رفع رأسه إلی و هو یقول: «و یضل الله الظالمین و یفعل ما یشاء.» قلت: و ما ذاک جعلت فداک؟ قال: «من ظلم ابنی هذا حقه وجحد إمامته من بعدی، کان کمن ظلم علی بن أبی طالب حقه وإمامته من بعد محمّد (صلی الله علیه وآله وسلم). فعلمت أنه قد نعمی إلی نفسه و دل علی ابنه فقلت: و الله لئن مد الله فی عمری، لأسلمن إلیه حقه و لأقرن له بالإمامة اشهد انه من بعدک حجة الله علی خلقه و الداعی إلی دینه. فقال لی: «یا محمد! یمدالله فی عمرک و تدعو إلی إمامته و إمامة من یقوم مقامه من بعده.» فقلت: و من ذاک جعلت فداک؟ قال: «محمد ابنه.» قلت: بالرضی و التسلیم؟ فقال: «کذلک قد وجدتک فی صحیفة أمیرالمؤمنین (علیه السلام) أما إنک فی شیعتنا أبین من البرق فی اللیلة الظلماء.» ثم قال: «یا محمد! إن المفضل أنسی و مستراحی و أنت أنسهما و مستراحهما حرام علی النار أن تمسک أبدا (یعنی أبا الحسن و أباجعفر (صلی الله علیه و آله و سلم)». (14)
این گزارش هر چند از زبان خود ابن سنان نقل شده، اما حکایت از شخصیت و موقعیت محمدبن سنان دارد که قرار است در دوران امامت امام رضا (علیه السلام)، مایه آرامش امام باشد. با توجه به این گزارش‌ها، امام رضا (علیه السلام) گزینش بسیار خوبی داشت و سازمان وکالت امام در کوفه با وجود این افراد توانست از قوی‌ترین سازمان‌های ارتباطی باشد.
به منظور حفظ انسجام و قدرت این سازمان، امام (علیه السلام) باید از این میان این افراد، نماینده تام‌الاختیاری می‌داشت که از هر حیث شایستگی جانشینی امام را داشته باشد. برای این منظور، صفوان بن یحیی از سوی امام به عنوان رهبر و نماینده تام‌الاختیار سازمان وکالت امام در کوفه انتخاب شد. انتخاب این شخصیت، تأثیر ویژه‌ای در حفظ پیوند عاطفی و فکری افراد درون سازمان و ارتباط و تعامل سازمان با جامعه داشت. بنابراین امام، صفوان بن یحیی را که از شخصیت‌های برجسته فقهی بود، گزینش نمود، زیرا بررسی‌ها نشان می‌داد عموم کسانی که توسط افراد جامعه توثیق می‌شوند، فقه مدارند.
ویژگی‌های شخصیتی صفوان بن یحیی نشان می‌دهد که او از خواص شیعه بوده است. او در هر روز 150 رکعت نماز می‌خواند، سه ماه از سال را روزه می‌گرفت و سه مرتبه در سال زکات پرداخت می‌کرد. کتاب‌های صفوان نشان می‌دهد که او در علم فقه، صاحب نظر و از برجستگان بوده است. کتاب الشراء و البیع، کتاب التجارات غیر الأول، کتاب المحبة و الوظائف، کتاب الفرائض، کتاب الوصایا، کتاب الآداب، کتاب بشارات المؤمن از کتاب‌هایی است که ابن ندیم برای وی نقل کرده است. (15) پای‌بندی صفوان به شریعت تا به آن حد بود که وقتی از او خواسته شد دو دینار را از مکه به دست صاحبش در کوفه برساند، در پاسخ گفت: «شتری که با آن سفر می‌کنم، برای خودم اجاره کرده‌ام و نمی‌دانم آیا صاحبش راضی است که دو دینار با خود حمل کنم یا نه؟» (16)
در نتیجه اوج‌گیری نهضت ترجمه در دوره حاکمیت مأمون، فرصتی برای مترجمان وابسته به مذاهب غیر اسلامی فراهم شد تا به نشر عقاید فاسد خود بپردازد. این شرایط موجب شد عقاید انحرافی درجامعه رواج پیدا کند و عده‌ای را تحت تأثیر قرار دهد. به همین دلیل خواص جامعه برای بررسی این کتاب‌ها، محافل علمی تشکیل دادند تا با تألیف کتاب‌های علمی اسلامی، جامعه را از کتاب‌های بیگانگان بی‌نیاز سازند. در نتیجه کتب بسیاری توسط نخبگان جامعه شیعی کوفه تألیف شد که از آن جمله می‌توان از کتب صفوان نام برد. صفوان سی کتاب تصنیف کرد و نام او را در سلسله سند بیش از 1100 حدیث آمده است.
سازمان وکالت امام با رهبری شخصیت برجسته کوفه، یعنی صفوان کار خود را شروع نمود. سازمان وکالت امام در کوفه باید ارتباط خود را با امام برقرار می‌نمود تا بتواند شبکه ارتباطی قوی درجامعه کوفه ایجاد نماید. ارتباط امام رضا (علیه السلام) با سازمان وکالت در کوفه به دو صورت حضوری و مکاتبه‌ای انجام می‌شد. براساس گزارش‌های منابع تاریخی و رجالی، هر یک از افراد این سازمان با امام رضا (علیه السلام) ملاقات‌های حضوری داشته‌اند. گاهی این دیدارهای حضوری درمحل استقرار امام رضا (علیه السلام) در مرو اتفاق می‌افتاد؛ به عنوان نمونه حسن بن علی بن الوشاء در سفرهای تجاری خود به مرو و خراسان، با امام دیدار و از مسائل و حوادثی که در کوفه با آن روبه رو بود، سؤال می‌کرد.
حسن بن علی الوشاء از بهترین اصحاب امام رضا (علیه السلام) بود. (17) گزارشی وجود دارد که طبق آن، امام او را به مرو فراخواند و مرگ علی بن حمزه بطائنی را به اطلاعش رساند. (18) این خبر، حکایت از آن دارد که امام در مرو نیز به مسئله واقفه توجه داشته است.
حسن بن علی الوشاء می‌گوید:
برای تجارت به خراسان رفتم. وقتی به آن جا وارد شدم، امام رضا (علیه السلام) شخصی را نزد من فرستاد و پارچه‌ای کتانی را که میان لباس‌هایم بود و من از آن بی‌اطلاع بودم، از من طلبید. به فرستاده حضرت گفتم: آنچه را می‌خواهی، همراه من نیست. فرستاده خدمت امام رفت و سپس بازگشت و نشانه و علامت آن را که در فلان سبد است، بیان کرد و من به جست و جوی آن پرداختم و همان‌طور که امام فرموده بود، آن را یافتم و نزد حضرت فرستادم. (19) سپس مسائلی را نوشتم که از امام بپرسم. هنگامی که به در خانه آن حضرت رسیدم پاسخ آن سؤال‌هایی که می‌خواستم از او بپرسم، بی‌آن که آنها را اظهار کنم، به دستم رسید. (20)
حسن بن علی وشاء از شخصیت‌هایی بود که عده زیادی به منظور فراگیری علوم حدیث به سوی او می‌آمدند. مرحوم نجاشی گزارشی را نقل نموده که مؤید این مطلب است.
عن أحمدبن محمد بن عیسی قال: خرجت إلی الکوفة فی طلب الحدیث، فلقیت بها الحسن بن علی الوشاء فسألته أن یخرج لی (إلی) کتاب العلاء بن رزین القلاء و أبان بن عثمان الأحمر، فأخرجهما إلی، فقلت له: أحب ان تجیزهما لی، فقال لی: یا رحمک الله و ما عجلتک اذهب فاکتبهما و اسمع من بعد فقلت: لا آمن الحدثان فقال: لو علمت أن هذا الحدیث یکون له هذا الطلب لاستکثرت منه، فإنی ادرکت فی هذا المسجد تسعمائة شیخ کل یقول: حدثنی جعفربن محمّد. (21)
بنابر این گزارش، احمدبن محمدبن عیسی از قم به سوی کوفه آمده تا از محضر حسن بن علی وشاء استفاده نماید.
احمدبن محمدبن ابی نصر بزنطی نیز در پیشگاه امام رضا و امام جواد (علیه السلام)، منزلت والایی داشت (22) و مورد اعتماد شیعیان بود. (23) وی طی سفری که خدمت امام رضا و امام جواد(علیه السلام) داشت، به همراه صفوان و عبدالله بن جندب نماینده امام رضا (علیه السلام) در اهواز بود (24) که خود بیان‌گر موقعیت سیاسی وی نزد جامعه شیعیان کوفه است. علاوه بر این، وی از امام رضا که عازم سفر مرو بود، در قادسیه استقبال کرد و مسئولیت قسمتی از تدارکات برای آن حضرت را بر عهده گرفت. (25) این موارد به خوبی می‌نمایاند که وی از افراد پرتلاش شیعیان کوفه بوده است و نقش زیادی در اداره شیعیان آن دیار داشته است.
شهر مکه به عنوان مرکز عبادی، نقش عمده‌ای در فعالیت‌های سازمان داشت. در چند مورد شاهد دیدار امام (علیه السلام) با اعضای سازمان وکالت در مکه هستیم. این عده در ایام حج با امام (علیه السلام) ملاقات می‌کردند:
وجدت بخط جبریل بن أحمد حدثنی محمدبن عبدالله بن مهران عن أحمدبن محمدبن أبی نصر و محمدبن سنان جمیعاً قالا: کنا بمکة و ابوالحسن الرضا (علیه السلام) بها فقلنا له: جعلنا الله فداک! نحن خارجون و أنت مقیم. (26)
مطابق این گزارش، احمدبن محمّد و محمّدبن سنان درمکه با امام (علیه السلام) دیدار کردند. دیدار حضوری افراد با امام، درباره مباحث مختلف سیاسی، اجتماعی، دینی و اعتقادی بوده است. احمدبن ابی نصر بزنطی، یکی از خواص جامعه در ملاقاتی با امام، از دو جریان انحرافی جبریون و مفوّضه سؤال می‌کند و می‌گوید: «برخی از شیعیان به جبر و برخی به تفویض قائل شده‌اند». حضرت در پاسخ می‌فرماید:
خداوند می‌فرماید: «ای فرزند آدم! این تو هستی که به مشیت و خواسته من می‌توانی اراده کنی وبه نیرو و قدرت من واجبات را انجام دهی. هر چه نیکی به تو رسد، از جانب ماست و هر چه سختی به تو رسد، از خودت است. من در مورد کارهایم مورد سوال و بازخواست نیستم، ولی از تو درباره کارهایت سؤال خواهد شد». (27)
گاهی ارتباط امام با افراد سازمان از طریق مکاتبه بوده است که این امر در برخی از روایات و سخنان علمای علم رجال دیده می‌شود:
عن أحمد بن محمّد بن ابی نصر قال: قالت لأبی الحسن الرضا (علیه السلام): إن الحسن بن محبوب الزراد أتانا عنک برسالة. قال: «صدق. لا تقل الزراد، بل قل السراد، إن الله تعالی یقول: « وَ قَدِّرْ فِی السَّرْدِ » ». (28) (29)
این گزارش در عین مختصر بودن، چند نکته مهم از ارتباط امام با سازمان وکالت در کوفه را بیان می‌کند:
نکته اول: امام گاه از طریق نامه و به صورت مکتوب با اصحاب خود در کوفه ارتباط داشته است.
نکته دوم: عبارت «أتانا عنک برسالة» در سخن احمدبن محمّد ابی نصر، بیان‌گر این موضوع است که خطاب امام (علیه السلام) در آن نامه به تمام افراد سازمان بوده است.
نکته سوم: این خبر نشان می‌دهد اوضاع در کوفه به گونه‌ای بوده است که افراد سازمان وکالت، اطمینان خود را از دست داده بودند. بنابراین احمدبن محمّد برای رسیدن به اطمینان، در دیدار حضوری خود با امام، از نامه‌هایی که امام برای آنها فرستاده نیز سؤال می‌نماید.
نکته چهارم: نامه امام به دست حسن بن محبوب داده شده بود که خود از شخصیت‌های برجسته کوفی و از اصحاب اجماع بوده است. این موضوع بیان می‌کند در صورت عدم ارتباط امام با افراد برجسته سازمان، امام نامه را به افراد مورد اطمینان می‌داد.
بنابر آنچه بیان شد، اما ماز طریق نامه و دیدارهای حضوری، با سازمان وکالت در کوفه ارتباط داشت. این دیدارها گاه شخصی و گاه به صورت دسته‌جمعی بود که ممکن بود در محل سکونت امام یا در سفرهای ایشان انجام گیرد. ارتباط امام با سازمان وکالت، اولین مرحله ایجاد شبکه ارتباطی بود و حساسیت ویژه‌ای داشت. بنابراین امام (علیه السلام) علاوه بر دیدارهای فردی با تک تک افراد سازمان، گاهی به تشکیل جلسه با کل افراد سازمان می‌پرداخت. معمولاً در این دیدارهای جمعی، احمدبن محمدبن ابی نصر، صفوان بن یحیی و محمدبن سنان حضور داشتند.
امام در قسمت اول شبکه ارتباطی که ارتباط با سازمان بود، سعی داشت با ارتباط حضوری یک نفره و دسته جمعی، پیوند عاطفی و فکری میان اعضای شبکه را حفظ نماید. از آنجا که افراد درون سازمان وکالت، هسته اصلی ارتباط با امام و جامعه را شکل می‌دادند، نوع ارتباط‌شان و وحدت آنها اهمیت خاصی داشت. از این رو امام رضا (علیه السلام) به وحدت افراد درون سازمان و عدم اختلاف و دودستگی آنان توجه داشت و به حل اختلاف درون سازمان می‌پرداخت.
تنها سند حاکی از وجود اختلاف در درون سازمان وکالت، روایت‌های ابن سنان است که حاکی از اختلاف میان وی و صفوان و دوستانش، ایوب بن نوح و فضل بن شاذان است. در این رابطه صفوان از ابن سنان به عنوان «پروازکننده» یاد می‌کند و می‌گوید: «محمدبن سنان تلاش کرد که بیش از یک بار پرواز کند که ما بال او را کوتاه کردیم و در کنار ما باقی ماند.» (30) او در جای دیگر می‌گوید: «محمدبن سنان از پروازکنندگان بود و ما بال او را کوتاه کردیم.» (31)
از این روایات به نظر می‌رسد که ابن سنان بر سر مسئله غلو، با افراد درون سازمان اختلاف پیدا نموده و صفوان به عنوان رهبر سازمان سعی دارد این اختلاف را حل کند. امام رضا (علیه السلام) نیز در یک مورد که اختلاف بین ابن سنان و صفوان دیده می‌شود، با توجه به حساسیت نقش سازمان، ناگزیر از موضع‌گیری شده است. امام در این سخن می‌فرماید:
دل بستن به ریاست، برای دین مسلمان، زیان‌بارتر از یورش دو گرگ گرسنه به گله بی‌چوپان است، لکن صفوان به ریاست دل نبسته است. (32)
به نظر می‌رسد که با پادرمیانی امام، این مسائل فروکش می‌کند، زیرا محمدبن سنان به همراه صفوان در شهر مکه به پیشگاه امام مشرّف شدند و از آن جا به مدینه رفتند و خدمت امام جواد (علیه السلام) رسیدند که هجده ماه بیش نداشت. (33) آن دو در شهر کوفه نیز با هم رفت وآمد داشتند.
با توجه به آنچه بیان شد، اولین اقدام امام به منظور ارتباط با جامعه کوفه، ایجاد سازمان وکالت و ارتباط حضوری و مکاتبه‌ای با افراد این سازمان است. امام (علیه السلام) با ارتباط خود و رهبری و مدیریت صفوان بن یحیی، پیوند عاطفی و فکری سازمان را حفظ نمود.
پس از ایجاد سازمان وکالت در کوفه و ارتباط امام با این سازمان، نوبت به فعالیت این سازمان و ایجاد شبکه ارتباطی بین امام و جامعه کوفه رسید. گزارش‌هایی که مرحوم‌کشی و سایر علمای علم رجال بیان کرده‌اند، نشان می‌دهد فعالیت این سازمان به صورت شبکه‌ای ارتباطی بوده که در برخی قسمت‌های شبکه، این ارتباط آشکار و علنی و در برخی از حوزه‌ها، ارتباط به صورت مخفی و پنهان انجام می‌گرفته است. این شبکه ارتباطی، اوضاع سیاسی، دینی، اقتصادی، و اعتقادی جامعه را به نفع شیعیان در کنترل داشت. در عرصه فعالیت‌های دینی، سازمان وکالت پایگاه مطالعات دینی در سطح تخصصی و منبع پاسخ‌گویی به سؤالات مردم بود و از این طریق، ارتباط سازمان با عوام و خواص جامعه کوفه در موضوعات و مسائل دینی برقرار می‌شد.
جعفربن بشیر نیز از شخصیت‌های برجسته علمی زمان امام رضا (علیه السلام) بود که در شأن او آمده است:
من زهاد أصحابنا و عبادهم و نساکهم و کان ثقة و له مسجد بالکوفة باق فی بجیلة إلی الیوم و أنا و کثیر من أصحابنا إذا وردنا الکوفة نصلی فیه مع المساجد التی یرغب فی الصلاة فیها و مات جعفر رحمه الله بالأبواء سنة ثمان و ماثتین. کان أبوالعباس بن نوح یقول: کان یلقب فقحة العلم. (34)
هر چند از فعالیت جعفر در سازمان وکالت، مطلبی در منابع تاریخی و رجالی به چشم نمی‌خورد، اما گزارش مرحوم‌کشی نشان می‌دهد که وی علاوه بر فعالیت علمی، دارای فعالیت سیاسی نیز بوده و از اعضای سازمان وکالت بوده است، زیرا در این گزارش آمده: «مأمون پس از شهادت امام رضا (علیه السلام) و آمدن به بغداد، او را نزد خود خواند و از او دل‌جویی کرد.» (35) این اقدام مأمون بیان‌گر این نکته است که جعفر از افراد برجسته جامعه کوفه بود و مأمون با نزدیکی به وی، سعی داشته خود را از اتهام قتل امام تبرئه کند.
در کنار این که سازمان وکالت، پایگاه مطالعات دینی محسوب می‌شد، منبع پاسخ‌گویی به سؤالات دینی و شرعی عوام جامعه نیز بود. مسجد، مهم‌ترین مرکز فعالیت افراد سازمان وکالت برای برقراری ارتباط با عوام جامع بود. سخنی از محمّدبن سنان نشان می‌دهد که این سازمان، فعالیت‌های خود در بعد دینی را به طور علنی انجام می‌داد و اعضای آن با صراحت اعلام می‌کردند که مسائل دینی خود را از ما بیاموزید. ابن سنان به «بنان» که همراه صفوان وارد مسجد کوفه می‌شود، می‌گوید:
اگر کسی پاسخ مسائل پیچیده را خواست، نزد من آید و اگر کسی پاسخ مسائل حلال و حرام را طلب کرد، نزد شیخ [صفوان] برود. (36)
ابن سنان با این سخن، تصویر روشنی از حدود کار خود و مسئولیت صفوان به دست می‌دهد. او رهبری و وکالت صفوان را می‌پذیرد، از او به عنوان پاسخ‌گوی حلال و حرام یاد می‌کند و او را در این زمینه بر خود مقدم داشته، مسئولیت و موقعیت خود را نیز بازگو می‌نماید. (37)
سازمان وکالت در عرصه اعتقادی نیز سخت وارد عمل شده بود. علی‌رغم آن که کوفه مرکز شیعی بود، جریان‌های انحرافی متعددی در آن وجود داشت. از مهم‌ترین این جریان‌ها، جریان انحرافی واقفیه بود. گروه واقفیه که پس از شهادت حضرت موسی بن جعفر (علیه السلام) با انگیزه دنیاطلبانه به وجود آمده بود، چهره غالیانه به خود گرفت و برای مدتی شیعیان کوفه، بغداد و مصر را به خود مشغول داشت. آنها در شهر کوفه قدرت بیشتری داشتند و عمر سیاسی آنان در این شهر که زمینه انحرافات بیشتری در آن وجود داشت، به درازا کشید و جمع بسیاری را به انحراف کشانید.
این گروه، بحث‌های فراوانی را با امام رضا (علیه السلام) به راه انداخت، (38) اما سرانجام گروه واقفیه کوفه که علی بن حمزه بطائنی رئیس آنها بود (39) و سماعة بن مهران و حسین بن ابی سعید مکاری که بر اندیشه‌های منحرف خود ایستادگی می‌کردند، بر اثر تلاش سازمان وکالت در کوفه به بغداد متواری شدند و به فقر و تنگ‌دستی افتادند و پس از مدتی فراموش شدند. (40)
دیدارهای متعددی در بین سران واقفه و صفوان، نماینده امام اتفاق افتاد، اما زمانی که آنها نتوانستند با مغالطه و جدل وارد شوند، درصدد برآمدند که او را تطمیع مالی کنند. پیشنهادهای مالی بسیاری به صفوان داده شد، اما وی نپذیرفت:
کان ممن بذل له علی الوقف مال جزیل و امتنع (فامتنع) من أخذه و ثبت علی الحق. (41)
شبکه ارتباطی سازمان وکالت به درون دربار نیز نفوذ کرده بود، اما این ارتباط به صورت مخفی و کاملاً پنهان انجام می‌شد. برخی از افراد سازمان ضمن رعایت تقیه، در دربار حکام وقت حاضر می‌شدند و مسائل سیاسی کشور را پیگیری و به نفع شیعیان، مدیریت می‌کردند. از جمله این افراد، محمدبن اسماعیل بن بزیع است. (42) وی جزو وزرای حکومت وقت بود و امام رضا (علیه السلام) در همین زمینه به او فرمود:
همانا در درگاه حکومت‌های ظالم، کسی است که خداوند به وسیله او دلایل و برهان‌ها را آشکار می‌نماید و به او امکان می‌دهد که در بلاد مسلمین، ظلم ظالمان را از اولیای خدا و مؤمنان دفع کند. خداوند به وسیله او، امور مسلمین را اصلاح می‌نماید، چرا که آنان ملجا مؤمنان در برابر ظلم و ضرر هستند. بر آنان واجب است که از حاجت‌مندان شیعه ما فریادرسی کنند. به وسیله آنان، دل مؤمن در تاریکی‌ها به خدا ایمان می‌آورد و همانا آنان مؤمنان حقیقی هستند.
امام رضا (علیه السلام) سپس فرمود: «چه کسی می‌تواند از آنان باشد، البته اگر بخواهد به همه مشکلات آنان برسد؟» در این جا محمدبن اسماعیل بن بزیع گفت: «چگونه، فدای تو شوم؟» حضرت فرمود: «کسی که با شیعیان باشد و با ادخال سرور در دل شیعیان مؤمن‌مان، ما را شادمان کند. پس‌ای محمد! تو از آنان باش». (43) در روایت دیگری امام رضا (علیه السلام) رضایت خود را از محمّدبن اسماعیل بیان داشته، می‌فرماید: «دوست دارم شما نیز مانند او باشید.» (44)
صفوان نماینده امام در سازمان کوفه نیز با حمایت برخی از افراد، مسائل سیاسی را تحت کنترل داشت. به احتمال قوی صفوان در این راه از حمایت خاندان اشعث برخوردار بوده است، زیرا صفوان با جعفربن محمد بن اشعث که از شیعیان بود و از افراد با نفوذ دستگاه خلافت عباسی به شمار می‌رفت، ارتباط نزدیک داشت. (45) البته صفوان فعالیت سیاسی خود را با یاری افرادی نظیر محمدبن سنان، علی بن نعمان دوست نزدیک وی، (46) ایوب بن نوح، جعفر بن احمد بن ایوب، حسن بن موسی و محمدبن حسین بن ابی الخطاب انجام می‌داده است.
بنابراین در شبکه ارتباطی سازمان وکالت، افرادی چون صفوان و محمدبن سنان که هسته اصلی شبکه ارتباطی را شکل می‌دادند، در بیرون از سازمان نیز تشکیلات منسجم دیگری را شکل داده بودند که به گسترش شبکه ارتباطی سازمان کمک می‌کرد، به ویژه صفوان به عنوان نماینده امام در سازمان وکالت، علاوه بر ارتباط با افراد درون سازمان، با تشکل‌های دیگری نیز ارتباط داشت که از طریق حمایت آنها می‌توانست به خوبی ارتباط خود را با جامعه کوفه برقرار نماید.
شبکه ارتباطی سازمان وکالت در اقدام مؤثر دیگری، تقریباً بیشتر منصب‌های شرعی را به دست گرفته بود. ایوب بن نوح بن دراج، اسحاق بن ابراهیم حضینی و صفوان بن یحیی از وکلای اقتصادی امام رضا (علیه السلام) بودند. این افراد که از حیث تقوا و پای‌بندی به شریعت و اطاعت از رهبری، بی‌نظیر بودند، وکیل امام در امور اقتصادی بودند. آنان وجوهات شرعی را جمع‌آوری می‌کردند و در اختیار امام قرار می‌دادند. مرحوم کشی در بیان شخصیت ایوب بن نوح بن دراج می‌نویسد:
کان فی الصالحین و کان حین مات و لم یخلف إلا مقدار مائة و خمسین دیناراً و کان عند الناس أن عنده مالاً لأنه کان وکیلاً لهم. (47)
گزارش کشی نشان می‌دهد که ویژگی بارز نخبگان عرصه اقتصادی، امانت‌داری آنان بوده است، چنان که با وجودی که وجوهات شرعی فراوانی در اختیار ایوب بن نوح بن دراج داشت، پس از وفاتش تنها 150 دینار از وی برجای مانده بود. او در کوفه مقام قضاوت را نیز بر عهده داشت و از این طریق به حل مسائل و اختلافات جامعه کمک می‌نمود. نجاشی درباره وی می‌نویسد:
أبوالحسین کان وکیلاً لأبی الحسن و أبی محمد عظیم المنزلة عندهما، مأموناً و کان شدید الورع، کثیر العبادة، ثقة فی روایاته و أبوه وح بن دراج کان قاضیاً بالکوفة و کان صحیح الاعتقاد وأخوه جمیل بن دراج. (48)
شبکه ارتباطی سازمان وکالت به گونه‌ای بود که قادر بود افراد مستعد و آماده جامعه کوفه را به امام وصل نماید. از جمله افرادی که سبب وصل تعدادی به امام رضا (علیه السلام) شد، حسن بن سعیدبن حماد بود که در کتب رجالی درباره او این گونه گزارش شده است:
ابن مهران مولی علی بن الحسین (علیه السلام) کوفی أهوازی یکنی أبامحمد. هو الذی أوصل علی بن مهزیار و إسحاق بن إبراهیم الحصینی إلی الرضا (علیه السلام) حتی جرت الخدمة علی أیدیهما ثم أوصل بعد إسحاق بن علی بن الریان و کان سبب معرفة الثلاثة لهذا الأمر و منه سمعوا الحدیث و به عرفوا و کذلک فعل بعبدالله بن محمد الحصینی و صنف الکتب الکثیرة. و یقال: إن الحسن صنف خمسین مصنفاً و سعید کان یعرف بدندان و شارک الحسن أخاه الحسین فی کتبه الثلاثین و کان شریک أخیه فی جمیع رجاله إلا فی زرعة بن محمد الحضرمی و فضالة بن أیوب، فإن الحسین کان یروی عن أخیه عنهما و کان الحسن ثقة و کذلک الحسین أخوه. (49)
البته قابل ذکر است که امام علاوه بر ارتباط از طریق سازمان وکالت، خود نیز گاه به کوفه سفر نموده، از نزدیک با اصحاب ارتباط برقرار می‌فرمود. بر اساس آنچه در تاریخ اسلام نقل شده، امام رضا (علیه السلام) تنها امامی است که دو سفر مهم علمی به دو شهر کوفه و بصره داشته است. (50) شرح کامل سفرهای علمی امام و جزئیات آن در تاریخ ذکر نشده، اما این موضوع روشن است که امام آگاهانه کوفه را برای سفر خود برگزید، زیرا کوفه از زمان حضرت علی (علیه السلام)، به مهم‌ترین شهر شیعیان تبدیل شد و با این که بعدها بغداد پایتخت جهان اسلام شد و کوفه رو به افول رفت، اما این شهر در عصر امام هشتم هم چنان جایگاه دینی، علمی و فرهنگی داشت.
به نظر می‌رسد سفر امام بیشتر جنبه علمی داشته است، زیرا آن گونه که نقل شده امام رضا (علیه السلام) قبل از سفر به این دو شهر، علمای آن دو دیار را از سفر خود مطلع نمودند تا خود را آماده مواجهه علمی با ایشان کنند.
بنابر آنچه بیان شد، امام رضا (علیه السلام) علاوه بر سفر به کوفه که امکان ارتباط نزدیک اصحاب با امام را در کوفه فراهم می‌کرد، از طریق ایجاد سازمان وکالت که متشکل از شخصیت‌های برجسته بود، با اصحاب در کوفه ارتباط دائم و مستمر داشت.

3. چگونگی ارتباط امام رضا (علیه السلام) با اصحاب در بغداد

پیشینه تشیّع در بغداد به زمان حضور سلمان فارسی، یعنی سال 36 ق باز می‌گردد. ازآن پس شیعیان در نهضت فرهنگی بغداد، نقش حساس و مهمی داشتند. ابواسحاق ابراهیم منجم شیعی، شخصی است که ساعت مناسب برای آغاز بنای شهر بغداد را به منصور اعلام داشت. (51) منصور، خلیفه عباسی پس از تثبیت موقعیت سیاسی خویش، پایتخت حکومتی خود را از کوفه به هاشمیه واز آن جا به بغداد منتقل ساخت. مردم نیز با او به سوی بغداد ره‌سپار شدند و در نتیجه، این شهر مورد حمایت قرار گرفت. بغداد در قرن دوم هجری در سال 145 ق به عنوان مرکز خلافت تعیین شد و به «مدینة‌السلام» نام گرفت. (52)
با تأسیس بغداد و آباد شدن آن به عنوان پایتخت عبّاسیان و شروع حرکت ترجمه متون بیگانه به زبان عربی، عدّه‌ای از دانشمندان اسلامی در بغداد گرد هم آمدند و شیعیان نیز از این فرصت برای طرح معارف شیعی بهره جستند. (53) در این زمان، برخی از شیعیان به سمت‌هایی از جمله وزارت و دبیری منصوب شدند. نجاشی در شرح حال فضل بن سلیمان، معروف به کاتب بغدادی گفته است: «او در زمان منصور و مهدی عباسی، حساب خراج و مالیات‌ها را می‌نوشت و از راویان امام ششم و هفتم (علیه السلام) بود.» (54) علی بن‌یقطین نیز تا پست وزارت، ارتقاء یافت و توانست با سلاح تقیه، جز در چهار سال آخر عمر خود، این مقام را حفظ نماید. او در نهایت بر اثر سعایت بدخواهان، هم‌چون مولای خود، امام موسی بن جعفر (علیه السلام) به زندان افتاد. (55)
با توجه به اقامت امام موسی کاظم (علیه السلام) در بغداد که سبب گردآمدن بسیاری از دوست‌داران و شیعیان آن حضرت در بغداد شده بود و با توجه به این که دولت عباسی به این شهر توجه ویژه‌ای داشت و آن را مرکز خلافت قرار داده بود و نیز با توجه به صورت فراهم نمودن زمینه‌های حضور امام جواد (علیه السلام) در این شهر، امام رضا (علیه السلام) اوضاع این شهر را نیز هم چون شهر کوفه کنترل نموده، از طریق سازمان وکالت خود در بغداد، با اصحاب و یاران ارتباط داشت. امام رضا (علیه السلام) به منظور برقراری ارتباط با اصحاب خود در بغداد، سازمان وکالتی شبیه به سازمان وکالت در کوفه را شکل داد.
بر اساس آنچه منابع تاریخی، رجالی و روایی در اختیار ما می‌گذارد، به نظر می‌رسد هسته مرکزی سازمان وکالت امام در بغداد، متشکل از پنج نفر است که نماینده این سازمان در بغداد، شخصیت برجسته شیعی محمدبن ابی عمیر بوده است. افراد سازمان وکالت امام در بغداد به علت نزدیکی به مرکز خلافت، آزادی عمل کمتری داشتند و به شدت تحت کنترل حکام وقت بودند. به همین علت است که افراد سازمان وکالت امام در بغداد و شبکه‌های ارتباطی‌شان، هم چون کوفه و قم آشکار نیست. به نظر می‌رسد این سازمان در بغداد بیشتر به صورت مخفی، فعالیت خود را انجام می‌داده است.
امام (علیه السلام) محمدبن ابی عمیر را نماینده خود در این سازمان قرار داد. در بیان شخصیت او آمده است: «ابن أبی عمیر أفقه من یونس و أصلح و أفضل.» (56) ابن ابی عمیر علاوه بر آن که در فقه و علم سرآمد دیگران بود، در دوران امام کاظم (علیه السلام) نیز با تحمل زندان و شکنجه، امتحان الهی را با موفقیت گذرانده بود. هارون الرشید برای پی بردن به نام اصحاب امام کاظم و شیعیانش در عراق، ابن ابی عمیر را دستگیر و زندانی کرد. در زندان او را سخت شکنجه کردند و بیش از صد تازیانه به وی زدند تا نام اصحاب امام را فاش کند، اما این صحابی پاک باخته امام، در برابر شکنجه مأموران هارون مقاومت کرد و زبان به افشای نام یاران حضرت نگشود. (57)
پس از شهادت امام رضا (علیه السلام) محمدبن ابی عمیر به دلیل نپذیرفتن منصب قضاوت از طرف مأمون، بار دیگر به زندان افتاد. زندانی شدن او این بار چهار سال به طول انجامید و با شکنجه و آزار سنگین توأم بود. تمامی اموال او ضبط گردید و هنگامی که از زندان رهایی یافت، در نهایت تنگ‌دستی بود. شخصیت محمّدبن ابی عمیر بر خلاف صفوان، شخصیتی کلامی بود که از همان ابتدا در کنار اساتید کلامی حضور داشت. روایتی به نقل از سری بن ربیع درالکافی، دل‌بستگی محمدبن ابی عمیر به هشام بن حکم را نشان می‌دهد:
ابن ابی عمر کسی را (در علم و فضل) برابر هشام بن حکم نمی‌دانست و روزی از رفتن نزد او باز نمی‌ایستاد، تا آن که با او اختلافی پیدا نمود و با او قطع رابطه کرد. علتش این بود که میان ابومالک حضرمی که با هشام رابطه داشت، با ابن ابی عمیر در موضوعی راجع به امامت مشاجره شد. ابن ابی عمیر گفت: «تمام دنیا ملک امام است و او از کسانی که دنیا را به تصرف دارند، سزاوارتر است» و ابومالک گفت: «چنین نیست، املاک مردم متعلق به خود آنهاست، مگر آنچه را که به حکم خدا، از آن امام گشته است، مانند فی و خمس وغنیمت که متعلق به امام است و آن را نیز خدا دستور داد که امام (علیه السلام) به چه کسی باید بدهد و چگونه مصرف کند.» این مشاجره را نزد هشام بن حکم بردند و هر دو به او راضی شدند. هشام، موافق ابومالک و مخالف ابن ابی عمیر رأی داد. لذا ابن أبی عمیر خشمگین شد وپس از آن با هشام قطع رابطه کرد. (58)
محمّدبن ابی عمیر در علم فقه هم نه تنها در فقه شیعه، بلکه در فقه اهل سنت نیز مهارت داشت و به همین علت مورد قبول اهل سنت بود. شخصیت علمی او بسیار ستودنی است و بنابر نقل ابن بطه، وی 94 کتاب با موضوع عقاید و حدیث تألیف کرد. (59) بنابراین امام با هوشیاری کامل، ابن ابی عمیر را نماینده سازمان وکالت در بغداد قرار داد تا از هر نظر بر دیگران برتری داشته باشد. با توجه به این که شیعیان در کوفه، اکثریت را تشکیل می‌دادند و در بغداد، تمام مذاهب اهل سنت و شیعه در کنار هم می‌زیستند، امام رضا (علیه السلام) ابن ابی عمیر را گزینش نمود تا مورد تأیید اهل سنت هم باشد.
فعالیت ابن عمیر در کنار سایر شخصیت‌های برجسته که هسته اصلی سازمان را شکل می‌دادند، آغاز شد.با توجه به اوضاع بغداد و قرار داشتن دستگاه خلافت در این شهر، بیشترین شخصیت‌های سازمان وکالت، دستگیر و برای مدتی در زندان به سر بردند. افراد سازمان وکالت امام در بغداد، بیشتر شخصیت سیاسی داشتند.
ابوهاشم بغدادی از دیگر یاران امام در سازمان بود که طبق تصریح منابع، ساکن بغداد بوده است. (60) وی ارتباطات حضوری با امام رضا (علیه السلام) داشت و در حرکت امام از مدینه به مرو، در شهر ایذه به دیدار امام رفت. (61)
محمدبن عیسی بن عبید نیز از دیگر شخصیت‌هایی بود که در سازمان وکالت امام، ایفای نقش می‌کرد. خانواده او معروف به «آل یقطین» از خاندان مبارز شیعه در کوفه و بغداد بودند که در تشکیل هسته اولیه جامعه شیعی در بغداد، نقش اساسی داشتند. جدّ اعلای او، یقطین کوفی بغدادی، یکی از دعات بزرگ شیعه در عصر مروان اموی بود.
بسیاری ازدانشمندان، محمدبن عیسی را محدث و فقیهی جلیل‌القدر معرفی کرده‌اند. نجاشی مدح بلیغی از وی به عمل آورده و با الفاظی هم چون «جلیل فی اصحابنا»، «ثقة»، «عین»، «کثیرالروایة» و «حسن التصانیف»، او را ستوده است. (62) علاّمه حلّی نیز وی را در قسم اول خلاصة الأقوال - که مخصوص راویان ثقه است - ذکر کرده است. (63) تنها شیخ طوسی در رجال خود، به پیروی از شیخ صدوق، او را تضعیف کرده است، (64) اما علاّمه مامقائی و مرحوم خویی در رجال خود به شدت از وثاقت و جلالت او دفاع کرده و پس از تحقیقی مبسوط، به توجیه نظریه شیخ طوسی و شیخ صدوق پرداخته‌اند. (65)
آنچه در سازمان وکالت امام در بغداد بیش از همه جلب توجه می‌نماید، حضور افرادی است که آشکارا با دولت عباسی به مبارزه برخاسته بودند. به نظر می‌رسد برآیند ارتباط امام با سازمان وکالت، ایجاد شبکه ارتباطی را در بغداد بوده که بیشترین نفوذ آن در عرصه سیاسی بوده است . بنابراین ما شاهد مبارزات سیاسی سازمان با مأموران عباسی هستیم؛ به عنوان نمونه ابوهاشم نسبت به حکم جور، در نهایت بی‌پروایی و جسارت بود و با خلفای عباسی درگیری‌هایی داشت (66) و به سبب همین انتقادات، چندین بار به زندان افتاد. (67)
پس از قیام یحیی و شهادت او، زمانی که سر یحیی را نزد محمّد بن عبدالله طاهری آوردند، عده‌ای این پیروزی را به وی تبریک گفتند، اما ابوهاشم بدون هیچ واهمه‌ای وارد دربار شد و در کمال جسارت، خطاب به حاکم گفت: «ای امیر! برای قتل کسی تبریک می‌گویند که اگر رسول خدا زنده بود، ایشان را بدین مصیبت تسلیت می‌گفتند.» (68) در منابع نقل شده که همه از این سخن متأثر شدند و کسی نتوانست سخنی گوید. (69)
در عین حال جایگاه وی نزد زمام‌داران محترم شمرده می‌شد، چنان که در سال 251 ق در جریان شورش کوفه به رهبری حسین بن محمد علوی، ابوهاشم جعفری از طرف مزاحم بن خاقان کارگزار عباسی، به عنوان میانجی برای مذاکره با حسین فرستاده شد. (70)
عیسی بن سلیمان نیزاز دیگر افراد سازمان وکالت امام در بغداد بود

عبارات مرتبط با این موضوع
بررسی چگونگی ارتباط امام رضا ع با اصحاب در کوفه، بغداد و قمن بررسی چگونگی ارتباط امام رضا ع با اصحاب در کوفه، بغداد و قمن

۷ نکته کلیدی درباره چگونگی رفتار با همسر لجباز

جام جم سرا: این استدلال اشتباه باعث می‌شود برخی از افراد حتی زمانی که می‌دانند حق با همسرشان است باز هم مطابق نظر همسر خود رفتارنکنند و به تکرار رفتار اشتباه خود بپردازند، اقدامی که در نظر همسرشان چیزی جز لجبازی نیست. اما مسئله زمانی بغرنج‌تر می‌شود که همسران این دسته از افراد مهارت رفتار با لجباز‌ها را به خوبی بلد نباشند و حتی برای نشان دادن بد بودن این رفتار آگاهانه مقابله به مثل کنند و با رفتار متقابل سعی کنند رفتار همسرشان را اصلاح کنند غافل از اینکه این کار تنها آتش اختلافات را شعله ور می‌کند.
برخی از افراد دیگر نیز سرزنش و ملامت یا قهر و کینه توزی را در برابر همسر لجباز خود پیش می‌گیرند که هر یک از این رفتار‌ها، به تنهایی می‌تواند صمیمیت و عشق را از زندگی مشترک بزداید.

براستی بهترین شیوه رفتار با همسر لجباز و حرف نشنو چیست؟
حجت الاسلام محمود حسنی‌نژاد، کار‌شناس ارشد روان‌شناسی، در پاسخ به این سوال راهکارهایی دارد:

چگونه با انتقاد صحیح مانع لجبازی همسرمان شویم

قبل از هر چیز باید توجه داشته باشید که زوجین در خانواده‌های متفاوت رشد کرده و تربیت شده‌اند و این تربیت‌های متفاوت سبب اختلاف نظر بین آن‌ها می‌شود؛ بنابراین اختلاف یک امر طبیعی بین همسران است. اما برای اینکه این اختلاف نظر‌ها به معضل در زندگی مشترک تبدیل نشود توصیه‌هایی قابل ذکر است:

انتظارات خود را از همسرتان تعدیل کنید

همانطور که شما از همسرتان توقعات و انتظاراتی دارید او نیز از شما انتظاراتی دارد؛ بنابراین نمی‌توانید بدون درنظر گرفتن انتظارات همسر، از او توقع داشته باشید که از شما حرف شنوی داشته باشد.

از یادآوری نقاط مثبت غافل نشوید

قبل از اینکه از نقاط ضعف همسرتان صحبت کنید نقاط قوتش را یادآوری کنید و قبل از هر انتقادی از او تعریف کنید همچنین در گفت‌و‌گو‌هایتان بیان کنید همانطور که شما از او انتقاد می‌کنید او نیز می‌تواند اشتباهات شما را بیان کند؛ چنین رفتاری سبب می‌شود همسرتان شما را آدم منصفی بداند و پذیرش بیشتری نسبت به حرف شما پیدا کند.

اعتدال را رعایت کنید

از همسرتان زیاد انتقاد نکنید؛ زیرا سبب می‌شود از اهمیت حرف شما کاسته شود. حضرت علی (ع) می‌فرمایند: «وقتی حرفی زیاد تکرار شود از ارزشش کاسته می‌شود.» لذا بعد از یک تذکر، به او فرصت فکر کردن بدهید و تذکرات خود را به طور مداوم تکرار نکنید.

از رفتار انتقاد کنید نه از شخص

به جای انتقاد از خود شخص از کار او انتقاد کنید، یعنی خود شخص را نکوهش نکنید بلکه عمل او را مورد انتقاد قرار دهید.

تلافی ممنوع

اگر همسرتان لجبازی می‌کند شما با لجبازی رفتار او را تلافی نکنید و با توجه به اینکه در ابتدای راه هستید، دقت کنید لجبازی در زندگی و رابطه شما به عادت تبدیل نشود.

خودتان و همسرتان را بشناسید

شناخت خود را نسبت به همسرتان بالا ببرید و سعی کنید درباره خودتان نیز به او اطلاعات بدهید و خط قرمز‌ها و ایده آل‌های زندگیتان را برای او بیان کنید و لازم است تعریف و نظر خودتان درباره مسائل مختلف زندگی را با تعریف همسرتان مقایسه کنید؛ زیرا واژه‌ها و مصداق‌ها در افراد مختلف، تفاوت دارد. به عنوان مثال ممکن است تعریف شما از تجملات با آنچه همسرتان در ذهن دارد متفاوت باشد.

تفاوت‌ها را بپذیرید

به تفاوت‌های بین زن و مرد توجه داشته باشید. با مطالعه کتاب‌هایی که در این زمینه، وجود دارد می‌توانید آگاهی خود را بالا ببرید. مثلا با توجه به اینکه نیاز اساسی خانم‌ها محبت است، سعی کنید با توجه کردن بیشتر به احساسات همسرتان و افزایش محبت کلامی، صمیمیت بیشتری در زندگی مشترکتان به وجود بیاورید.

این صمیمیت باعث می‌شود همسرتان بیشتر به شما نزدیک شود و به حرف شما اهمیت دهد. وقتی شما به احساسات او اهمیت بدهید او نیز خط قرمزهای شما را زیر پا نمی‌گذارد؛ اما مقابله و مشاجره سبب جریحه دار شدن احساسات طرف مقابل می‌شود و او را به لجبازی وا می‌دارد.
از سوی دیگر مردان نیز دوست دارند تکیه‌گاه خوبی برای همسرشان در مواجهه با مشکلات باشند، پس لازم است زنان حتی اگر تحصیلات یا موقعیت اقتصادی بهتری دارند باز هم در هنگام مشکلات به همسرشان رجوع کنند. این کار باعث می‌شود مردان احساس کنند جایگاه مدیریتی آن‌ها نزد همسر و فرزندانشان محفوظ مانده است. (خراسان)

چگونگی برخورد با کنجکاوی‌های جنسی کودکان

مسائل جنسی یک واقعیت انسانی و غیر قابل انکار بوده و باید پذیرفت که این موضوع یکی از مهم‌ترین موضوعات فرآیند فیزیولوژیک هر فرد از کودکی تا بزرگسالی (لحظه تولد تا مرگ) است و نحوه پردازش و برخورد پیرامون این موضوع نیز یکی از مسائلی است که باید به آن دقت شود.

بر اساس یافته‌های روان‌شناسی، کنجکاوی‌های جنسی کودکان از سه سالگی شکل گرفته و در شش سالگی به اوج خود خواهد رسید.
متاسفانه درحال حاضر به علت فراوانی اطلاعات در دسترس کودکان، مباحث دیداری و تصویری و حتی گفت و شنودهای والدین در این حوزه تا حدی باعث شده است که این کنجکاوی‌ها پیش از سه سالگی ایجاد شوند اما با وجود آنکه این موضوع یکی از مباحث مهم رشدی کودکان است، گاهی شاهد سرکوب‌های بداخلاقانه، اشتباه با کودکان از سوی خانواده‌ها در این گروه سنی هستیم که این امر موجب بروز مشکلات جنسی در بزرگسالی فرد می‌شود.
گاهی اوقات نیز شاهد بروز رفتارهای بدون محدودیت و آزاد گذاشتن کودک در این حوزه از سوی والدین می‌شویم که این برخورد نیز باعث ایجاد مشکلات متعدد و در ‌‌نهایت منجر به عدم پاسخگویی والدین در برابر برخی سوالات کودکان خواهد شد در حالیکه کنترل کردن در این گروه سنی با انجام برخی رفتارهای پیشگیرانه از سوی والدین باعث می‌شود فرآیند رشد جنسی کودک به طور طبیعی طی شود.
در این گروه سنی بعد از سه سالگی کودک به بدن و اندام‌های جنسی خود توجه کرده و آن را با جنس مخالف مقایسه می‌کند و تفکر به این مسائل ورودی و آغاز کننده کنجکاویهای جنسی است.
در حال حاضر ۲ دسته خانواده در جامعه داریم؛ یک دسته که کاملا آزاد با این مسئله برخورد می‌کنند و گروهی دیگر نیز که کاملا سختگیرند، در حالی که تمامی این برخوردهای افراطی و تفریطی منجر به آسیب رسانی به کودک در بزرگسالی خواهد شد.
درحالت نخست شاهد بی‌بند و باری جنسی و تعدد روابط جنسی کودک در بزرگسالی خواهیم بود و در مرحله دوم نیز سخت گیری جنسی باعث می‌شود حتی فرد در فضای ارتباط با همسر خود نیز دچار مشکلات متعدد شود.
اگر کودک سوالی پرسید نباید آن را منع یا او را به پررویی متهم کرد زیرا سه تا ۶ سالگی اوج کنجکاوی‌های جنسی کودکان و جزئی از مراحل رشد طبیعی آنان است و نمی‌توان مانع آن شد. والدین همواره باید بدانند که نباید ترس از موضوعات جنسی را در کودکان ایجاد کنند زیرا این اضطراب‌ها در ‌‌نهایت منجر به ترس کودک در بزرگسالی از روابط جنسی شده و درحال حاضر نیز شاهد آن هستیم که مسائل جنسی و مشکلات آن یکی از علل مهم طلاق در جامعه است.
با اقدامات پیشگیرانه همچون جداکردن اتاق کودک از والدین از سن ۱. ۵ تا ۲ سالگی، حمام رفتن کودک با جنس موافق خود و غیره می‌توان مانع از آسیبهای جنسی متعدد به کودک شد.

مسائل و کنجکاویهای جنسی در کودکان کاملا با بزرگسالان متفاوت بوده و عاری از لذت‌های جنسی است. در برخی مواقع کودکان رفتارهایی را خصوصا در مهدهای کودک که دختر و پسر در آن حضور دارند انجام می‌دهند که ممکن است والدین با دیدن آن رفتار‌ها تصورات منفی از کودکان خود پیدا کنند در حالی که باید بدانیم تمامی رفتارهای این چنینی کودکان صرفا تقلید محض بوده و هیچ گونه لذت جنسی با آن همراه نیست.
با وجود این، به هیچ وجه جداسازی مهدهای کودک کار صحیحی نیست زیرا هر چه کودک را از مسئله‌ای منع کنیم تاثیرات منفی بیشتری به دنبال خواهد داشت در حالی که می‌توان با تغییر نوع نگاه و ارائه راهکارهای اصولی بدون حذف صورت مسئله در کنار رفتارهای پیشگیرانه به راحتی از بروز مشکلات متعدد دراین زمینه جلوگیری کرد.
به جرات می‌توان گفت بسیاری از مشکلات جنسی و اخلاقی کودکان و نوجوانان برگرفته از سیستم آموزش و پرورش و خانواده‌ها است زیرا اگر کودک از لحاظ تفکری بدرستی تربیت شود هرگز درآینده دچار مشکل نخواهد شد اما در حال حاضر در جامعه شاهد آنیم که با همه چیز مقابله می‌شود در حالی که اگر به جای هزینه برای مقابله با همه چیز در حوزه رشد‌شناختی و اجتماعی و... کودکان سرزمینمان هزینه کنیم شاهد آن خواهیم بود که در بزرگسالی قدرت انتخاب صحیح داشته و در ‌‌نهایت جامعه دچار آسیب‌های متعدد نخواهد شد. (مهدی بیاتی - روان‌شناس کودک/ ایسنا)

---

*انتشار مطالب خبری و تحلیلی رسانه‌های داخلی و خارجی در «جام جم سرا» لزوماً به معنای تایید یا رد محتوای آن نیست و صرفاً به قصد اطلاع کاربران بازنشر می‌شود.

چگونگی پیشگیری از قرمزی چشم هنگام شنا کردن

دکتر مهرداد مهرآزما در گفت‌وگویی با اشاره به اینکه کلر که برای ضد عفونی کردن و از بین بردن باکتری‌ها به آب استخر اضافه می‌شود به خودی خود مشکل ساز نیست، گفت: مشکل زمانی رخ می‌دهد که کلر در مجاورت نیتروژن یا آمونیاک موجود در آب قرار می‌گیرد و از ترکیب این مواد کلرامین تشکیل می‌شود.

وی اضافه کرد: علت اصلی قرمزی چشم کلرامین است. عروق سطحی روی سفیدی چشم بر اثر تماس با کلرامین ملتهب و چشم قرمز می‌شود. کلرامین لایه موقتی روی قرنیه ایجاد می‌کند که سبب التهاب، حساسیت، خشکی و قرمزی چشم می‌شود که به این وضعیت کراتیت می‌گویند.

عضو آکادمی شبکیه اروپا گفت: بر خلاف اینکه بسیاری تصور می‌کنند درمان این وضعیت استفاده از قطره‌هایی است که قرمزی چشم را کم می‌کنند، درمان صحیح استفاده از ترکیباتی نظیر اشک مصنوعی است.

مهرآزما افزود: اشک مصنوعی لایه‌ای روی قرنیه ایجاد می‌کند و به آن فرصت می‌دهد التیام یابد. مکانیسم اثر ترکیباتی که قرمزی چشم را کم می‌کنند، منقبض کردن عروق خونی است و قطع این داروها سبب شدیدتر شدن مشکل می‌شود. اگر قرمزی و سوزش چشم شدید باشد یا به دفعات تکرار شود یک راه دیگر استفاده از عینک شنا است.

این فوق تخصص جراحی شبکیه و لیزیک یادآور شد: اغلب تصور می‌شود قرمزی چشم ناشی از زیاد بودن کلر آب استخر است، در حالی که واقعیت بر عکس این است و این مسئله اغلب ناشی از کم بودن کلر آب است. حتی بوی تندی که اغلب افراد تصور می‌کنند ناشی از زیاد بودن کلر است نیز به خاطر کم بودن کلر آب ایجاد می‌شود.

وی اضافه کرد: دلیل این مسئله این است که مولکول‌های آزاد کلر با نیتروژن و آمونیاک ترکیب می‌شوند و کلرامین ایجاد می‌کنند. افزایش کلر آب علاوه بر اینکه مانع رشد باکتری‌ها در آب استخر می‌شود، سبب شکسته شدن پیوندهای شیمیایی کلرامین و شکسته شدن مولکول‌های آن شده و مشکلات مربوطه را کاهش می‌دهد.

مهرآزما گفت: در صورتی که کلر آب کم باشد احتمال عفونت چشم ناشی از وجود باکتری‌ها در آب افزایش می‌یابد. عفونت چشمی علاوه بر قرمزی و التهاب با درد و ترشح همراه است. در صورتی که قرمزی بعد از شنا در استخر از حد یک التهاب خفیف فراتر رود و با ترشح همراه باشد، بهتر است به چشم پزشک مراجعه کنید.

وی با بیان اینکه در مجموع رعایت نکاتی تا حدود زیادی مانع از مشکلات چشم ناشی از شنا در استخر می‌شود، در این باره گفت: بلافاصله پس از بیرون آمدن از آب دوش بگیرد. دوش گرفتن پس از شنا سبب می‌شود کلرامین از پوست، مو و چشم شما شسته شود. بلافاصله پس از شنا از قطره‌های اشک مصنوعی استفاده کنید و از عینک شنا استفاده کنید.(سلامانه)

چگونگی رفع گرفتگی عضلات پا

به فرد کمک کنید تا در حالی که وزن خود را به ناحیه جلوی پا انتقال می‌دهد، بایستد. در این حالت خم شوید و عضلات درگیر کف پای او را ماساژ دهید.

رفع گرفتگی عضلات ساق پا

زانوی بیمار را راست کنید و کف پای او را محکم و به صورت مداوم به سمت بالا و به داخل فشار دهید و برای شل‌کردن عضلات ساق، آن را ماساژ دهید .

رفع گرفتگی عضلات ران

بیمار را بخوابانید و پایین پایش بنشینید. در حالی که زانوی او را راست می‌کنید، پایش را بالا بیاورید و روی شانه خود نگه دارید و عضلات درگیر را محکم با انگشتان خود تا آن هنگام که درد خاتمه یابد، فشار و ماساژ دهید .

توصیه طب سنتی

اسپاسم، نشانه تجمع مواد زاید در عضله و نتیجه آن، انقباض عضلانی برای دفع این مواد است که برای رفع و بهبود این مشکل، با بادکش گرم موضع را گرم و منبسط و با افزایش خونرسانی به ناحیه درگیر به تخلیه مواد زاید از عضلات کمک می‌کنند‌. سرما می‌تواند با انقباض مواد در عضلات، درد را تشدید کند.

فاخره بهبهانی

جام‌جم

چگونگی انتقال هپاتیتهپاتیت C واکسن دارد؟

به گزارش جام جم آنلاین ، دکتر سید مؤید علویان به مناسبت هفته اطلاع رسانی هپاتیت (هفته اول آبان‌ماه) در خصوص وضعیت شیوع و درمان هپاتیت در کشور گفت: در حال حاضر میزان شیوع هپاتیت B در افراد زیر ۲۸ سال کمتر از یک درصد و در افراد زیر ۲۲ سال کمتر از نیم درصد است که این خود نشان دهنده تاثیرات مثبت فعالیت‌های وزارت بهداشت و شبکه هپاتیت در زمینه واکسیناسیون نوزادان است و می‌توان گفت خوشبختانه ایران جزو کشورهایی است که واکسیناسیون بر علیه هپاتیت B در ۱۲ ساعت اول تولد انجام می‌شود و از آنجا که واکسن هپاتیت ‌B در انستیتو پاستور ایران تولید می‌شود، هیچ نوع مشکلی در ارائه آن به هموطنان‌مان وجود ندارد.

وی افزود: هم اکنون نزدیک به ۱ میلیون و ۴۵۰ هزار نفر در کشور مبتلا به هپاتیت B هستند که با توجه به میزان شیوع پایین آن می‌توان گفت که این بیماری در ایران کنترل شده است. خوشبختانه تمام داروهای هپاتیت B تحت پوشش بیمه قرار گرفته‌اند و داروهای ایرانی درمان این بیماری با همان کیفیت داروهای خارجی برابری می‌کند و امیدوارم تا ۱۰ سال آینده با اجرای تحقیقات در این زمینه، درمان قطعی برای آن پیدا شود.

رئیس شبکه هپاتیت ایران همچنین با اشاره به بیماری هپاتیت C افزود: راه انتقال این نوع هپاتیت از راه تماس‌های پرخطر، تزریق سرنگ‌های آلوده مشترک و تزریق خون آلوده است و باید توجه داشت که بیماران دیالیزی، تالاسمی و هموفیلی بیشتر در معرض خطر ابتلا به این نوع بیماری هستند. هم اکنون نیز بین ۱۸۰ تا ۲۵۰ هزار بیماری مبتلا به هپاتیت C در کشور وجود دارند. متاسفانه این بیماری واکسن ندارد و فرد می‌تواند ویروس را به دیگران منتقل کند.

وی در خصوص درمان بیماری هپاتیت C توضیح داد: تا چند سال گذشته داروهای درمان هپاتیت C مبتلایان را با عارضه‌های زیاد و طولانی مدت مواجه می‌کردند، اما خوشبختانه با داروهای جدید خوراکی طول درمان از یک سال به سه ماه رسیده و شانس درمان از ۶۰ درصد به ۹۸ درصد افزایش پیدا کرده است. در سال گذشته ۴ هزار و ۵۰۰ بیمار مبتلا به هپاتیت C تحت درمان قرار گرفته‌اند و تا پایان امسال این تعداد به ۶۰۰۰ بیمار می‌رسد.

بنابر اعلام روابط عمومی شبکه هپاتیت ایران، علویان در پایان خاطر نشان کرد: هدف هفته اطلاع رسانی هپاتیت، افزایش سطح آگاهی افراد جامعه نسبت به راه‌های انتقال هپاتیت‌های ویروسی است که می‌تواند نقش شایانی در کاهش آمار مبتلایان به این بیماری و دستیابی به ریشه کنی هپاتیت C تا سال ۱۴۱۰ داشته باشد. شبکه هپاتیت ایران نیز در این راستا می‌کوشد تا با برپایی کمپین‌ها، همایش‌های عمومی و تخصصی، توزیع بروشورهای آموزشی رایگان و نیز حضور فعال در فضاهای مجازی گام موثری در این زمینه بردارد.

لرزش دست‌ها و چگونگی مقابله با آن

به گزارش جام جم آنلاین به نقل از عصرایران، لرزش دست ها یکی از مشکلات بسیار شایع است که افراد بزرگسال را تحت تاثیر قرار می دهد. شایع‌ترین دلیل دست های لرزان شرایطی است که به نام لرزش اساسی (Essential Tremor) شناخته می شود و به واسطه اختلال در عملکرد طبیعی مخچه رخ می دهد. از دیگر دلایل دست های لرزان می توان به موارد زیر اشاره کرد:

شرایط پزشکی از قبیل پرکاری تیروئید، اختلالات مخچه، و بیماری هانتینگتون.

عوارض جانبی دارو. به طور ویژه، برخی داروهای آسم، برخی داروهای ضد افسردگی، لیتیم و برخی داروهای آرامبخش که در صورت توقف ناگهانی مصرف می توانند به لرزش دست ها منجر شوند.

مصرف بیش از حد کافئین که می تواند سیستم عصبی را تحت تاثیر قرار دهد.

قند خون پایین که می تواند لرزش را موجب شود زیرا اعصاب و عضلات خالی از سوخت شده اند. قند خون پایین می تواند پس از ورزش سنگین نیز رخ دهد.

ترک ناگهانی الکل یا دیگر موادی که بدن به آنها وابسته شده است.

برخی کمبودهای تغذیه ای مشخص.

استرس، اضطراب و عصبانیت که لرزش دست ها را کلید می زنند.

اگرچه لرزش دست ها مشکلی نیست که زندگی فرد را تهدید کند، اما می تواند انجام وظایف روزانه را دشوار سازد. اگر مشکل شدیدتر شود، فرد در نگه داشتن لیوان بدون ریختن نوشیدنی موجود در آن، غذا خوردن به صورت عادی، اصلاح کردن و نوشتن با دستخط خوانا نیز دچار مشکل می شود.

مشکل لرزش دست ها باید جدی گرفته شود زیرا می تواند نشانه هشدار دهنده اولیه از برخی بیماری های عصبی و انحطاطی باشد.

پیش از انتخاب روش درمان، تشخیص دلیل دست های لرزان از اهمیت زیادی برخوردار است. اگر این مشکل به واسطه یک بیماری زمینه ای شکل گرفته است، درمان آن بیماری می تواند میزان لرزش را کاهش داده یا به طور کامل برطرف سازد.

برخی تغییرات ساده در سبک زندگی و درمانی های خانگی نیز می توانند به بهبود نشانه ها کمک کنند. در ادامه با برخی روش های درمان دست های لرزان بیشتر آشنا می شویم.

کنترل سطح استرس

استرس یکی از عوامل اصلی یا منجر شونده به شکل گیری دست های لرزان است. در حقیقت، استرس، اضطراب و عصبانیت می توانند زمینه ساز دست های لرزان باشند. از این رو، شما باید تا حد امکان برای کسب آرامش و کاهش استرس و تنش در زندگی خود تلاش کنید.

مدیتیشن، یکی از بهترین گزینه ها برای کاهش استرس است که باید مد نظر قرار بگیرد. مدیتیشن شفافیت را به ذهن باز می گرداند و اعصاب را آرام می سازد.

تنفس عمیق، یکی دیگر از تکنیک های خوب برای مبارزه با استرس است. تنها 10 دقیقه تنفس عمیق از طریق دیافراگم می تواند تا حد زیادی به نفع سیستم عصبی و القا آرامش تمام شود.

نوشیدن چای بابونه یا استفاده از روغن بابونه

بابونه گیاهی دارویی دارای ویژگی های تسکین دهنده و آرامش بخش است. این گیاه می تواند سیستم عصبی را آرام سازد و همچنین استرس و اضطراب را از بین می برد.

بابونه یک گیاه ضد اسپاسم موثر است که به شل کردن اسپاسم های عضلانی - می توانند موجب لرزش دست ها شوند - کمک می کند.

روزانه دو تا سه فنجان چای بابونه بنوشید. برای تهیه چای بابونه، یک چای بابونه کیسه ای یا یک قاشق غذا خوری گل بابونه را در یک فنجان ریخته و سپس آب داغ به آن اضافه کنید و اجازه پنج تا 10 دقیقه دم بکشد. چای را صاف کرده و در شرایطی که همچنان گرم است بنوشید.

همچنین، شما می توانید چند قطره روغن بابونه را به آب وان حمام اضافه کنید تا به آرامش اعصاب کمک کند.

نکته: افرادی که داروهای دیابت مصرف می کنند باید در استفاده از بابونه حد اعتدال را رعایت کنند و این کار را زیر نظر پزشک انجام دهند.

انجام تمرینات مربوط به دست

تمرینات مربوط به دست می توانند موجب تقویت این اندام ها شوند و از شدت لرزش ها کاسته یا به طور کامل از آنها جلوگیری کنند.

یک توپ مخصوص کاهش استرس را کف دست خود قرار دهید.

توپ را تا آنجا که می توانید محکم فشار دهید.

این وضعیت را برای حدود پنج ثانیه حفظ کرده، سپس به آرامی از فشار کم کنید.

این کار را 10 بار تکرار کنید.

این تمرین را چند بار در روز انجام دهید.

همراه با تمرینان مخصوص دست ها، از یوگا نیز بهره ببرید. یوگا در کاهش استرس موثر است و به خواب بهتر کمک می کند. استرس و خواب کم دو عامل کلیدی در لرزش دست ها هستند.

بین 10 تا 15 دقیقه در روز به انجام یوگا بپردازید تا ایجاد تفاوت در سلامت خود را شاهد باشید.

نوشیدن چای اسطوخودوس یا استفاده از روغن اسطوخودوس

اسطوخودوس یک درمان طبیعی موثر برای مدیریت لرزش دست ها است. این گیاه دارویی برای سیستم عصبی بسیار خوب است که نقشی کلیدی در درمان این مشکل ایفا می کند.

افزون بر این، اسطوخودوس به افراد در غلبه بر اضطراب و استرس کمک می کند که به طور معمول موجب لرزش دست ها می شوند. رایحه آرامش بخش اسطوخودوس سطوح اسید گاما آمینوبوتیریک مغز را افزایش می دهد که یک انتقال دهنده عصبی موثر در مبارزه با استرس است.

بدون در نظر گرفتن این که چه میزان عصبی یا دچار استرس هستید، اثر آرامش بخش اسطوخودوس می تواند خلق و خوی شما را بهتر سازد.

اسانس اسطوخودوس می تواند به روبالشی ها یا آب وان حمام اضافه شود تا به آرامش عضلات منقبض و دچار تنش کمک کند.

همچنین، شما می توانید روزانه چند فنجان چای اسطوخودوس بنوشید. برای تهیه چای اسطوخودوس، سه قاشق غذاخوری از گل های تازه این گیاه یا یک قاشق و نیم از اسطوخودوس خشک شده را به دو فنجان آب داغ اضافه کنید و اجازه دهید به مدت پنج دقیقه دم بکشد.

نوشیدن چای سنبل الطیب یا استفاده از عصاره آن

سنبل الطیب سالیان متمادی است که برای آرامش عضلات و کاهش تنش مورد استفاده قرار می گیرد که برای درمان لرزش دست ها مهم است. افزون بر این، اثر آرامش بخش این گیاه استرس را کاهش داده و خواب را بهبود می بخشد که دو عامل مهم در بهبود مشکل آزار دهنده دست های لرزان هستند.

نصف قاشق چایخوری عصاره مایع سنبل الطیب را روزانه برای کنترل لرزش دست ها مصرف کنید.

گزینه دیگر نوشیدن چای سنبل الطیب چند بار در هفته است. برای تهیه چای سنبل الطیب، یک قاشق چایخوری ریشه سنبل الطیب خشک شده را در یک فنجان آب داغ بریزید و اجازه دهید 10 دقیقه دم بکشد. چای را صاف کرده و آن را بنوشید.

نکته: مصرف سنبل الطیب طی دوران بارداری، دوران شیردهی یا در صورت مصرف داروهای خواب آور تجویز شده یا مسکن های ضد درد بی خطر نیست.

مصرف متعادل ب-کمپلکس

برای درمان لرزش دست ها، مصرف متعادل ب-کمپلکس ضروری است. انواع مختلفی از ویتامین B وجود دارند که به حفظ سلامت اعصاب و عضلات قوی کمک می کنند. به عنوان مثال، ویتامین های B12، B1 و B6 برای حفظ اعصاب سالم و محافظت از آنها در برابر آسیب ضروری هستند.

کمبود ویتامین های B ممکن است به از دست دادن هماهنگی و تعادل بین اندام های مختلف منجر شود که به نوبه خود موج لرزش دست ها می شود. این مساله می تواند به ضعف عضلانی نیز منجر شود.

برای مصرف مکمل های ب-کمپلکس همواره با پزشک مشورت کنید. همچنین می توانید مصرف مواد غذایی سرشار از ویتامین B مانند غلات کامل، زرده تخم مرغ، لوبیا، نخود، سبزیجات سبز برگ، محصولات لبنی و گوشت ماکیان را مد نظر قرار دهید. همچنین، مصرف غذاهای فرآوری شده را کنار بگذارید زیرا دارای ارزش تغذیه ای حداقلی یا بدون ارزش هستند.

دنبال کردن یک رژیم غذایی سرشار از اسیدهای چرب امگا-3

اسیدهای چرب امگا-3 برای سیستم عصبی بسیار مفید هستند. این اسیدهای چرب یک پوشش محافظ برای میلین اعصاب ایجاد می کنند که برای حفظ سلامت سلول های عصبی و رفع التهاب مهم است. حتی التهاب خفیف می تواند شرایط افرادی که از دست های لرزان رنج می برند را بدتر سازد.

مصرف ماهی هایی مانند سالمون، تن و ساردین، در کنار کبد ماهی و روغن ماهی را به رژیم غذایی خود اضافه کنید. افرادی که رژیم گیاهخواری دارند می توانند اسیدهای چرب امگا-3 را از دانه کتان، روغن دانه کتان، دانه های کدو تنبل و گردو دریافت کنند.

مصرف مواد غذایی سرشار از منیزیم

الکترولیت هایی مانند منیزیم به انتقال تکانه های الکتریکی از اعصاب به عضلات کمک می کنند. از این رو، زمانی که بدن با کمبود این مواد معدنی مهم مواجه می شود، ممکن است اسپاسم عضلات را تجربه کنید که این شرایط می تواند به لرزش دست ها منجر شود.

از جمله مواد غذایی سرشار از منیزیم می توان به دانه های کنجد، حبوبات، مغزهای خوراکی و دانه ها، و سبزیجات سبز برگ اشاره کرد.

مصرف مکمل های منیزم نیز می تواند به اصلاح کمبود این ماده معدنی در بدن کمک کند، اما پیش از آغاز مصرف با پزشک خود مشورت کنید.

اجتناب از کافئین

اگر از لرزش دست ها رنج می برید زمان آن فرا رسیده تا میزان مصرف کافئین خود را به حداقل برسانید یا به طور کامل قطع کنید.

مصرف زیاد کافئین می تواند موجب تحریک سیستم عصبی مرکزی شود و این شرایط می تواند موجب شکل گیری لرزش در دست ها شود. در کنار لرزش دست ها، مصرف زیاد کافئین می تواند به سردرد، سرگیجه، اضطراب و تپش قلب جدی منجر شود که انجام فعالیت های روزانه را دشوار می سازند.

نه تنها قهوه، بلکه باید از تمام نوشیدنی ها و مواد غذایی حاوی کافئین پرهیز کنید.

ترک الکل و سیگار

هنگامی که موضوع تغییرات سبک زندگی که به کنترل لرزش دست ها کمک می کنند، مطرح می شود، ترک الکل و سیگار دو عامل کلیدی هستند.

مصرف بیش از اندازه الکل تاثیر مستقیم بر سیستم عصبی دارد. در حقیقت، الکل می تواند سیستم عصبی را به شدت تضعیف کند و موجب لرزش در دست ها شود.

در کنار الکل، شما باید سیگار را نیز ترک کنید. نیکوتین بیش از اندازه در بدن می تواند موجب شکل گیری لرزش در دست ها شود و با گذشت زمان شرایط وخیم‌تر نیز می شود.

6 مشکل رایج پوستی در مردان و چگونگی درمان

به گزارش جام جم آنلاین به نقل از عصرایران، پوست بزرگترین اندام بدن انسان محسوب می شود و به عنوان نخستین سد دفاعی در برابر عوامل خارجی از ما محافظت می کند. پوست در معرض مواد شیمیایی، عفونت ها، بریدگی ها، خراش ها و نور خورشید قرار می گیرد که می توانند محرک شکل گیری مشکلات پوستی رایج در مردان باشند. همانند زنان، مردان نیز با موضوعاتی مانند افزایش سن، تجمع رنگدانه ها در بافت، حساسیت و آکنه حتی در بزرگسالی سر و کار دارند.

سلامت پوست به واسطه ترکیبی از ژنتیک و انتخاب های سبک زندگی شکل گرفته است و از این رو، پوست هر مردی نسبت به دیگری متفاوت است. پوست مردان ضخیم‌تر و سخت‌تر از پوست زنان است و از کلاژن و سبوم (چربی طبیعی پوست) بیشتر به واسطه سطوح بالاتر هورمون تستوسترون بهره می برند. این تفاوت ها در پوست، مردان را نسبت به مشکلات پوستی خاص که از سوختگی تیغ تا خارش ژوک را شامل می شود، آسیب پذیر می کند.

مشکل: سوختگی تیغ

بیشتر مردانی که اصلاح صورت انجام می دهند، سوختگی تیغ را تجربه خواهند کرد که در دنیای پزشکی به نام سودوفولیکولیت (Pseudofolliculitis) شناخته می شود و می تواند به شکل گیری راش تحریک کننده همراه با تاول و جوش های عفونی منجر شود. این شرایط پوستی می تواند پس از اصلاح موهای پا، زیر بغل، یا دیگر مناطق بدن نیز شکل بگیرد.

راه حل: پاکسازی پیش از اصلاح

روش های مختلفی برای به حداقل رساندن مواجهه با سوختگی تیغ وجود دارند که از آن جمله می توان به پاکسازی صورت پیش از اصلاح اشاره کرد. این کار موهایی که در برابر سطح پوست به دام افتاده اند را از بین می برد و از این رو، حالتی صاف‌تر پیدا می کنند.

مشکل: آفتاب سوختگی

آفتاب سوختگی در مردان نسبت به زنان شایع‌تر است زیرا آنها احتمال کمتری دارد به طور منظم از محصولات ضد آفتاب استفاده کنند. مطالعه ای که در سال 2014 در نشریه American Academy of Dermatology منتشر شد، نشان داد که بیشتر آمریکایی ها به طور مرتب از محصولات ضد آفتاب برای محافظت از خود در برابر پرتوهای فرابنفش استفاده نمی کنند. حدود 44 درصد از مردان تایید کردند که هرگز از محصولات ضد آفتاب روی صورت خود استفاده نمی کنند و 42 درصد به این نکته اشاره داشتند که از این محصولات روی دیگر قسمت های در معرض نور خورشید پوست هرگز استفاده نکرده اند.

این شرایط موجب می شود تا مردان نسبت به زنان دو برابر احتمال بیشتری داشته باشد به سرطان پوست غیر ملانوم با توجه به عادات ضعیف مراقبت از پوست مبتلا شوند.

راه حل: استفاده از محصولات ضد آفتاب

مردان باید در هر روزی که خارج از خانه سپری می کنند از محصولات ضد آفتاب استفاده کنند. خورشید می تواند در هر زمانی از سال پرتوهای مضر فرابنفش را منتشر سازد. به عنوان مثال، 80 درصد از پرتوهای مضر فرابنفش خورشید می توانند حتی در روزهای ابری نیز به پوست انسان نفوذ کنند.

مشکل: آکنه

تولید هورمون تستوسترون در مردان به افزایش ترشح چربی در سراسر بدن منجر می شود. سبوم به عنوان یک مرطوب کننده طبیعی برای پوست عمل می کند، اما شرایط خوب برای رشد باکتری ها را نیز فراهم می کند. همچنین، پوست مردان در مقایسه با زنان از لایه اپیدرمی ضخیم‌تر برخوردار است و دارای منافذ بزرگتر است که راحت‌تر با آلودگی پر می شوند و در نتیجه، ظهور آکنه می تواند یکی از پیامدهای این شرایط باشد.

راه حل: استفاده از پاک کننده های ملایم

برای به حداقل رساندن آکنه، استفاده از پاک کننده های ملایم روی پوست صورت و بدن توصیه می شود. این کار موجب از بین رفتن بقایای اضافی می شود، در شرایطی که پوست را نیز مرطوب نگه می دارد.

مشکل: روزاسه

روزاسه مشکلی رایج در میان مردان است که می تواند روی چانه، گونه ها، و پیشانی پدیدار شود. با این وجود، پژوهش های پیشین نشان داده اند که مردان دو برابر احتمال بیشتری دارد بینی بزرگ شده در شرایطی که به نام رینوفیما (Rhinophyma) یا روزاسه زیرگونه 3 (Phymatous) شناخته می شود را تجربه کنند.

یکی از محرک های اولیه روزاسه قرار گرفتن در معرض خورشید است، زیرا مردان احتمال کمتری دارد از محصولات محافظت در برابر خورشید استفاده کنند.

راه حل: روتین مراقبت از پوست

مردان می توانند روزاسه را از طریق یک روتین مراقبت از پوست مناسب زیر کنترل داشته باشند. این روتین شامل مرطوب کردن، و استفاده از محصولات ضد آفتاب برای محافظت در برابر خورشید می شود. افزون بر این، توجه به عادات سبک زندگی می تواند به تشخیص دلایل بروز مشکل کمک کند. ممکن است برای دور نگه داشتن روزاسه به استفاده از دارو نیز نیاز باشد.

مشکل: پای ورزشکار

در آب و هوای گرم پوشیدن صندل یا راه رفتن با پاهای برهنه موجب می شود تا پاها هر چه بیشتر با زمین و عوامل آلوده کننده موجود روی آن در تماس باشند. همچنین به پا داشتن کفش در طولانی مدت می تواند موجب تعریق شود. پاها به طور ویژه مستعد ابتلا به عفونت های قارچی هستند که می تواند موجب شکل گیری بیماری پای ورزشکار شود. محیط های گرم، تاریک و مرطوب مانند داخل کفش مکانی مناسب برای رشد قارچ روی پوست فراهم می کنند.

راه حل: استفاده از ضد قارچ های بی نیاز از نسخه

مردانی که با بیماری پای ورزشکار مواجه شده اند می توانند از ضد قارچ هایی که بی نیاز از نسخه پزشک به فروش می رسند و در قالب کرم، لوسیون، محلول، ژل، اسپری، پماد، یا پودر در دسترس هستند برای مقابله با این مشکل پوستی استفاده کنند. درمان می تواند یک تا شش هفته طول بکشد. پیش از پوشیدن دوباره کفش بهتر است 24 ساعت صبر کنید.

مشکل: خارش ژوک

مشابه با بیماری پای ورزشکار، خارش ژوک روی قسمت های گرم، تاریک و مرطوب بدن مانند کشاله ران ها شکل می گیرد. قارچ ممکن است عفونت ایجاد کند یا نکند، اما می تواند از فردی به فرد دیگر سرایت کند. خارش ژوک به طور معمول از پایین پاها به کشاله ران گسترش می یابد.

راه حل: ضد قارچ ها

ضد قارچ ها می توانند به بهبود خارش ژوک کمک کنند. افزون بر این، مردان می توانند با استفاده از پودرهایی که رطوبت را از پوست دور نگه می دارند، تعریق را به حداقل برسانند. پیشگیری از خارش ژوک می تواند به سادگی تمیز و خشک نگه داشتن کشاله ران، قسمت داخلی ران ها و باسن باشد.

چگونگی فرار از آتش در ساختمان‌های بلند

• به مسیر حرکت آتش توجه کنید. راهی را انتخاب کنید که آتش به شما نرسد .

• حرکت به سمت پایین راه پله، بهتر از بالا رفتن از پله هاست، چون دود و حرارت سبک است و به سمت بالا حرکت می‌کند، ضمن این که به در خروجی و راه فرار نزدیک تر می‌شوید .

• اگر با کمبود هوا مواجه شدید، خود را به پنجره برسانید و آن را باز کنید و اگر باز نشد، شیشه آن را از گوشه پایین بشکنید .

• استفاده از پتو یا یک پوشش مقاوم به عنوان یک محافظ موقت برای عبور از مسیر خطر می‌تواند کارساز باشد .

• برای تنفس در دود ناشی از آتش، یک دستمال مرطوب یا خیس جلوی دهانتان بگیرید.

• نحوه حرکت از میان دود باید به صورت خمیده یا سینه خیز باشد.

• هنگام فرار از آتش، تمام درها را پشت سرخود ببندید تا آتش دیرتر به شما برسد.

• مخفی شدن در کمد دیواری و زیر تخت و استفاده از آسانسور هنگام آتش‌سوزی اقدام صحیحی نیست.

• برگشت به محل آتش‌سوزی برای برداشتن لوازم گران بها می‌تواند خطرناک باشد .

• با تلفن، موقعیتتان را به آتش نشانی و اطرافیان اطلاع دهید .

• در مکانی که به دام افتاده‌اید تا رسیدن نیروهای امدادی با پتو، ملحفه یا هر شیء دیگر منافذ ورود دود را بپوشانید و تا حد امکان به راه‌های هوایی نزدیک شوید .

• اگر بر اثر شدت آتش‌سوزی، احتمال ریزش آوار وجود داشت، در زوایا یا گوشه‌های دیوار پناه بگیرید. ایمنی و هوای قابل تنفس در این قسمت‌ها بیشتر است .

• از پناه گرفتن در قسمت‌های مرکزی ساختمان اجتناب کنید، تا احتمال محبوس شدن شما کاسته ‌شود و نیروهای امدادی، راحت‌تر و سریع‌تر شما را پیدا خواهند کرد.

فاخره بهبهانی - جام جم