شایعترین بیماری‌های پوستی کودکان

بعضی از بیماری‌های پوستی هم درمانی ندارد و مشکلات زیادی برای خانواده‌ها و کودک به وجود می‌آورند. بیماری‌های پوستی در کودکان بسیار متنوع است. در این مطلب به مهم‌ترین و شایع‌ترین آنها اشاره می‌کنیم.

راش یا سوختگی در پای شیرخوار

سوختگی پای شیرخوار عمدتا در نواحی باسن و بین کشاله ران شایع است؛ یعنی محلی که نوزاد پوشک می‌شود. سوختگی ناشی از تحریک مواد موجود در ادرار و مدفوع کودک است که باعث تحریک پوست شیرخوار شده و با قرمزی و التهاب ظاهر می‌شود و کودک را بی‌قرار و ناراحت می‌کند. حتما باید بین سوختگی‌ها و عفونت‌های قارچی فرق قائل شد. قارچ‌های کاندیدایی به دلیل وجود رطوبت در منطقه می‌تواند روی عارضه بنشیند و علائمی شبیه به راش ایجاد کند. بهترین راه برای درمان، تعویض پوشک بچه بلافاصله بعد از دفع مدفوع یا ادرار وخشک نگه داشتن آن ناحیه است. استفاده از کرم‌های پوشاننده مانند زینک اکساید و کرم‌های سوختگی که مانند یک لایه محافظ روی پوست قرار می‌گیرند، کمک زیادی به درمان می‌کند. بعضی از مادران هنوز از پودر تالک استفاده می‌کنند که امروزه اصلا توصیه نمی‌شود. اگر التهاب بیش از اندازه باشد، استفاده از داروهای ضداستروئیدی ضعیف هم بسیار کمک‌کننده است و اگر شک به عفونت قارچ کاندیدا باشد، باید از کرم‌های ضدقارچ استفاده کرد.

اگزمای آتوپیک

این بیماری اغلب در شیرخواران و کودکان دیده می‌شود و شیوع آن رو به افزایش است و علت مشخصی هم برای آن یافت نشده؛ ولی احتمال می‌دهند تغییرات آب و هوا و آلودگی در بروز این بیماری نقش داشته باشد. بیماری اگزمای آتوپیک بیشتر در کودکانی دیده می‌شود که یک یا هر دو والدین‌شان سابقه آلرژی دارند. منظور از سابقه ابتلا به بیماری‌هایی مانند کهیر، اگزما، آسم و بیماری‌های تنفسی دیگر، تب یونجه، آب‌ریزش و التهاب بینی در فصل بهار است. در بیماری اگزمای آتوپیک در شیرخوارها، پوست تغییر شکل می‌دهد و به صورت زبر درمی‌آید. زبری بیشتر در گونه‌های شیرخوار وجود دارد و باعث بی‌قراری‌اش می‌شود.

اگزمای آتوپیک با بالا رفتن سن کودک تغییر مکان می‌دهد؛ یعنی انتشارات ضایعات تغییر می‌کند و از نواحی چین اندام‌ها به پشت اندام منتقل می‌شود و در سنین بعد از بلوغ معمولا به اگزمای دست محدود می‌شود. به این کودکان باید آموزش داد که مرتب نرم‌کننده‌ای که پزشک تجویز کرده روی پوست خود بمالند و از صابون‌های ملایم و غیرتحریک‌کننده استفاده کنند. چنین کودکانی را نباید زود به زود حمام برد. همه موارد گفته‌شده باعث می‌شود حملات بیماری محدودتر شود. داروهای ضدالتهاب هم در موارد شدید بیماری کمک‌کننده است. گاهی بیماری آن‌قدر شدید است که بیمار را بستری می‌کنند و از داروهای سیستمیک و خوراکی که تضعیف‌کننده دستگاه دفاعی بدن هستند استفاده می‌شود. بیماری درمان قطعی ندارد.

بیماری‌​ عفونی زرد زخم

از بیماری‌های عفونی شایع می‌توان به زرد زخم اشاره کرد. این عفونت ​ سال‌های گذشته به دلیل نبود بهداشت کافی بیشتر دیده می‌شد. امروزه این بیماری چندان عفونت نادری نیست و در فصل گرما شمار مبتلایان افزایش می‌یابد. این بیماری خطرناک است و ممکن است عوارض کلیوی ایجاد کند. زرد زخم در ابتدا محدود به پوست، سطحی و به صورت ضایعات مترشحه که خیلی زود خشک می‌شوند و تاول‌های خیلی ریز که دلمه می‌بندند دیده می‌شود. ضایعات بیشتر در سر و صورت و اندام کودکان ظاهر شده و کودکانی که اگزمای آتوپیک دارند، ممکن است درجاتی از زرد زخم را بروز دهند. درمان عفونت زرد زخم ساده است: شست‌وشو با صابون، استفاده از آنتی‌بیوتیک‌های خاص و داروهای خشک‌کننده و جلوگیری از تماس دیگران با زخم، بیماری را محدود می‌کند.

ویروس آبله مرغان

ویروس آبله مرغان بسیار مسری است و هر کسی که در برابر آن مصون نباشد، بسرعت ویروس به بدنش انتقال می‌یابد. تقریبا 100درصد افراد بر اثر تماس با فرد مبتلا به ویروس آلوده می‌شوند. عفونت آشکار دو هفته بعد از تماس بروز می‌کند. هر چه سن بیمار کمتر باشد بیماری شدت کمتری خواهد داشت و بهبود هم سریع‌تر خواهد بود.

گاهی آبله مرغان در کودکان آن‌قدر خفیف بروز می‌کند که تشخیص آن هم دشوار است و تصور می‌شود ضایعه‌ای بر اثر گزش اتفاق افتاده است. برای درمان از داروهای ضدویروس استفاده می‌شود. داروهای خشک‌کننده ضایعات تجویز می‌شود. استحمام مکرر به خوب شدن سریع بیماری کمک می‌کند. ضمن این که واکسن آبله مرغان هم وجود دارد.

گزش حشرات

گزش حشرات بخصوص در فصل گرما مشکلاتی برای کودکان ایجاد می‌کند. گزش ممکن است ضایعاتی خارش‌دار همراه با ترشح در اندام کودک ایجاد کند. اغلب حالت کهیری دارند و در وسط منفذی وجود دارد که به متخصص پوست کمک می‌کند علت را تشخیص دهد. برای درمان از داروهای ضدالتهاب استفاده می‌شود.

البته گزش حشرات در مواقع نادری ممکن است در کودک حساسیت شدیدی به نام شوک انافیلاکسی ایجاد کند که موردی اورژانسی است و اگر بموقع اقدام درمانی مناسبی انجام نشود، ممکن است منجر به فوت کودک هم بشود.

شپش سر

موجودات ریزی که در موی سر زندگی و بسرعت تخمگذاری می‌کنند و می‌توان تخم‌ها را در پایه موها مشاهده کرد. شپش همچنان در شهرهای بزرگ بخصوص در مهدهای​کودک‌ و دبستان‌ها دیده می‌شود و فقط محدود به مناطق روستایی با بهداشت پایین نیست. شپش سر با خارش شدید سر توام است. درمان فقط موضعی است و با شامپوهای مخصوص سر صورت می‌گیرد. مانند قدیم‌ها نیازی به تراشیدن موی کودک نیست. همه خانواده همراه با کودک باید درمان شوند. به مدرسه کودک هم باید اطلاع داده شود تا بقیه کودکان هم درمان شوند.

سرخک و سرخجه

هر دو بیماری با علائمی مانند راش‌های قرمز، ملتهب، ریز و زیرپوستی ظاهر می‌شوند. سرخک بیماری سختی است و گاهی ریه را درگیر می‌کند که ممکن است کشنده هم باشد. ولی سرخجه عوارض کمتری دارد. فرد مبتلا به سرخجه اصلا نباید به خانم‌های باردار نزدیک شود. همه مادران باردار باید از لحاظ مصونیت به سرخجه چک شوند، ضمن این که بیماری‌های ویروسی درمان خاصی جز درمان علامتی ندارند.

زگیل

این بیماری در کودکان و بزرگسالان بسیار شایع است. این عفونت ویروسی را ویروس پاپیلوما در بدن ایجاد می‌کند. زگیل در کودکان در اندام‌هاست و در بزرگسالان هم اغلب در اندام تناسلی وجود دارد که از طریق مقاربت منتقل می‌شوند. زگیل‌ها در کف پا به شکل مقاوم یا معمولی دیده می‌شوند. زگیل‌ها ممکن است منفرد یا به صورت تجمعی روی پوست دیده شود. سطح زبری دارند و بدون علامت‌اند. در کودکان معمولا در عرض دو سال تعداد زیادی از زگیل‌ها از بین می‌روند. برای درمان زگیل درمان‌ها متفاوتند و با درمان‌های موضعی تخریبی، دارویی و درمان‌های سنتی و غیرسنتی و روش‌های جراحی استفاده از فریز (منجمدکردن ضایعات) و کرایو‌تراپی (سوزاندن ضایعات) با لیزر می‌توان زگیل را از بین برد. ولی هیچ‌کدام نمی‌توانند تضمین کنند که ضایعه در آینده عود نخواهد کرد. (ضمیمه سیب)

دکتر کامران جزایری‌

متخصص بیماری‌های پوست و مو

ایمنی در برابر بیماری‌های زنانه

جام جم سرا: شاید هفته ملی سلامت بانوان (هفته آخر مهر) بهترین بهانه برای اطلاع از بیماری‌های شایع زنانه و انجام چکاپ‌های اختصاصی باشد. ما مهم‌ترین آنها را برایتان بازگو می‌کنیم.

شاید شما هم جزو افرادی هستید که با شنیدن نام سرطان، ترس تمام وجودتان را فرا می‌گیرد و آن را بیماری غیرقابل درمانی می‌دانید، اما با وجود پیشرفت‌های پزشکی امروز این موضوع چندان واقعیت ندارد و درصد بالایی از سرطان‌ها به کمک راه‌های درمانی کوتاه مدت و بلند مدت درمان می‌شوند. البته آزمایش‌هایی هم وجود دارد که خانم‌ها می‌توانند با آنها بسیاری از انواع سرطان را زودتر تشخیص بدهند و روند درمانی را هم سریع‌تر شروع کنند تا احتمال بهبود بیشتر شود.

سرطان پستان شایع‌ترین سرطان بین خانم‌ها محسوب می‌شود. گرچه گاهی آقایان نیز به این سرطان مبتلا می‌شوند، اما تعداد آقایان مبتلا به این بیماری تقریبا یک صدم خانم هاست. در بعضی خانم‌ها عوامل مستعد‌کننده‌ای وجود دارد که احتمال ابتلا به این بیماری را افزایش می‌دهد و از بین آنها می‌توان به وجود سابقه سرطان پستان در بستگان بویژه بستگان درجه اول فرد (مادر، خواهر، عمه و...)، کم تحرکی و چاقی پس از سن یائسگی، مصرف چربی زیاد، افزایش سن، سابقه سرطان سینه و عود مجدد بیماری، یائسگی دیررس (بعد از ۵۵ سالگی)، بچه دار نشدن یا حتی تولد اولین فرزند بعد از ۳۰ سالگی اشاره کرد. البته خانم‌ها نباید منتظر این علائم باشند، بلکه از ۲۵ سالگی باید سالی یکبار از سوی پزشک معاینه شوند و بین ۴۰ تا ۵۰ سالگی باید هر دو سال یکبار و از ۵۰ تا ۷۰ سالگی به صورت سالانه ماموگرافی پستان انجام دهند، اما خانم‌هایی که عوامل مستعد‌کننده مانند سابقه فامیلی و سرطان پستان در سنین پایین در آنها وجود داشته باشد، باید ماموگرافی را تحت نظر پزشک از سنین پایین‌تر شروع کنند. همچنین مراجعه به پزشک ربطی به این‌که خانم متاهل یا مجرد است، ندارد و گاهی توده‌ها در خانم‌های مجرد هم دیده می‌شود.

پاپ اسمیر، علیه سرطان رحم

پاپ اسمیر آزمایش نمونه‌های سلولی برداشته شده از قسمت گردن رحم در خانم‌هاست. این آزمون بهترین روش برای شناسایی عوارض پیش سرطانی و مخفی تومورهای کوچکی است که به سرطان گردن رحم منتهی می‌شوند. این در حالی است که اگر سرطان گردن رحم زود شناسایی شود، می‌توان آن را درمان کرد. به طور کلی همه خانم‌های متاهل باید سالی یکبار، برای آزمون پاپ اسمیر به متخصص زنان مراجعه کنند، اما انجام این آزمون برای دختران مجرد ضرورتی ندارد. از طرفی خانم‌هایی که سه سال مداوم نتیجه آزمایش‌شان منفی باشد می‌توانند با نظر پزشک‌ تست را هر سه سال یکبار، انجام دهند، اما افرادی که به زگیل و عفونت مبتلا شده‌اند بیش از بقیه مستعد ابتلا به سرطان دهانه رحم هستند و باید با فاصله زمانی کمتری آزمون پاپ اسمیر را انجام بدهند. در این بین بهترین زمان انجام این آزمون بعد از اتمام قاعدگی یعنی حدود روز ۱۲ یا ۱۳ سیکل قاعدگی است که ضخامت مخاط دهانه رحم بیشتر و سلول‌های بیشتری در پاپ اسمیر قابل برداشت است. بنابراین قبل از انجام آزمون با پزشک خود مشورت کنید تا از شرایط آن مطلع شوید؛ به عنوان مثال باید بدانید تا ۴۸ ساعت قبل از آزمایش پاپ اسمیر نمی‌توانید رابطه زناشویی داشته باشید.

تست تشخیص عفونت‌های رحمی

اگر ازدواج کرده‌اید و دچار عفونت‌های رحمی و واژن هستید، باید به طور منظم به پزشک مراجعه کنید تا با درمان‌های دارویی بیماری‌تان برطرف شود. همچنین برای اطمینان از بهبود و برطرف شدن عفونت به‌طور منظم برای معاینه مراجعه کنید. اگر خانمی هستید که ازدواج نکرده‌اید، اما دچار عفونت‌های زنانه شده‌اید، باز هم باید برای رفع مشکل و اطمینان از بهبود تحت‌نظر پزشک باشید. عفونت‌های مکرر نیز در صورت بی‌توجهی می‌تواند زمینه‌ساز برخی انواع سرطان باشد.

همه چیز درباره بیماری خاموش

به گفته متخصصان، ذخیره شدن کلسیم در استخوان قبل از تولد آغاز می‌شود و تا ۳۰ سالگی ادامه دارد؛ به طوری که توده استخوان هر فرد معمولا در ۳۰ تا ۳۵ سالگی به بیشترین میزان خود می‌رسد و پس از این سن کاهش توده استخوانی به صورت یک روند طبیعی آغاز می‌شود و به طور کلی ۳۰ درصد خانم‌هایی که به ۷۵ سالگی می‌رسند دچار شکستگی ناشی از پوکی استخوان خواهند شد. البته به کمک آزمون سنجش تراکم استخوان یا دانسیتومتری استخوان می‌توان سفتی و سختی و درجه محکم بودن استخوان‌های بدن را تعیین کرد که برای انجام آن راه‌های متفاوتی وجود دارد، ولی رایج‌ترین روش آن استفاده از DEXA است که از اشعه ایکس برای سنجش تراکم استخوان استفاده می‌کند و برای همه خانم‌ها از ۶۰ سال و برای آقایان از ۷۰ سالگی برای تشخیص زودهنگام و درمان بموقع پوکی استخوان و جلوگیری از پیشرفت آن توصیه می‌شود. برای افرادی که سابقه شکستگی یا سابقه خانوادگی پوکی استخوان دارند، این تست باید از ۴۰ تا ۴۵ سالگی و به صورت سالانه انجام شود.

افسردگی علیه خانم‌ها

بر اساس بررسی‌ها خانم‌ها بیشتر از آقایان دچار افسردگی می‌شوند. گاهی تغییرات هورمونی، بویژه بعد از حاملگی و زایمان و در دوران یائسگی می‌تواند شروعی برای افسردگی باشد. یادتان باشد همان‌طور که سلامت جسمی شما مهم است، سلامت روان شما هم اهمیت زیادی دارد. پس حتی‌الامکان از چشم و هم‌چشمی‌ها و استرس‌ها دوری کنید، به باشگاه ورزشی بروید یا حداقل روزی نیم ساعت در هوای آزاد پیاده روی کنید و با خانواده و افرادی که دوستشان دارید رفت و آمد داشته باشید. در صورتی که دچار مشکل شدید از آنهایی که مورد اعتمادتان هستند مشورت بگیرید، اصول مدیریت بحران را یاد بگیرید و اگر هم بیشتر اوقات احساس غمگینی و افسردگی دارید، حتما با روان‌پزشک مشورت کنید.

تهدیدی به نام دیابت

براساس پژوهش‌های اخیر محققان انگلیسی خانم‌ها بیش از آقایان مستعد ابتلا به دیابت نوع دو هستند. این در حالی است که بر اساس آمار، سن ابتلا به دیابت نوع دو در کشور 20 سال کاهش یافته و از 30 سالگی به 10 سالگی رسیده است. همچنین یک نفر از هر سه نفر در شهرهای بزرگ دیابتی یا در آستانه دیابت هستند. هر چند بی تحرکی، چاقی و تغذیه نامناسب از جمله مهم‌ترین عوامل بروز دیابت نوع دو است، اما با آزمایش قند خون ناشتا می‌توان در مراحل اولیه، این بیماری شایع را تشخیص داد و با کنترل بیماری از عوارض چشمی، کلیوی و قلبی ـ عروقی پیشگیری کرد. آزمایش تشخیص زودرس دیابت نوع دو شامل اندازه‌گیری قند خون پس از هشت ساعت ناشتایی است. میزان طبیعی این آزمایش، کمتر از ۱۱۰ میلی‌گرم در دسی لیتر و میزان قند خون طبیعی دو ساعت پس از صرف غذا نیز کمتر از ۱۴۰ است. اگر عدد به دست آمده بیشتر از این مقادیر باشد، فرد در آستانه ابتلا به بیماری دیابت قرار دارد و باید تحت نظر متخصص غدد قرار بگیرد. از طرفی همه افراد سالم بالای ۴۵ سال بدون سابقه خانوادگی دیابت لازم است هر شش ماه یکبار، قند خون‌شان را اندازه‌گیری‌کنند و آنهایی که در معرض خطر بیشتر ابتلا به دیابت هستند، مثلا افراد دارای اضافه وزن یا افرادی با سابقه ژنتیک بعد از ۲۵ سالگی باید هر سه ماه یکبار، به آزمایشگاه مراجعه کنند و با یک آزمایش خون ساده چکاپ شوند.

آزمون فشار خون

فشارخون براساس میزان خونی که قلب شما پمپ می‌کند و مقاومتی که شریان‌های شما در برابر آن نشان می‌دهد، اندازه‌گیری می‌شود. در این بین هر چه قلب شما بخواهد خون بیشتری پمپ کند و شریان‌های شما هم تنگ‌تر باشد، قلب برای پمپ کردن همان میزان خون باید کار بیشتری انجام دهد و هر چه بالا بودن فشارخون دیرتر تشخیص داده شود، خطر حمله قلبی، سکته مغزی، نارسایی قلبی و آسیب‌های کلیوی هم افزایش می‌یابد. به طور کلی فشارخون یک فرد بالغ و سالم در صورتی به عنوان فشارخون بالا تخمین زده می‌شود که فشارخون ماکزیمم بالای ۱۴۰ و فشارخون مینیمم بالای ۹۰ میلی‌متر جیوه باشد. اگر فشار ماکزیمم بین ۱۳۰ تا ۱۴۰ یا فشارخون مینیمم بین ۸۵ تا ۹۰ میلی‌متر جیوه باشد، فشارخون، «مرزی» تلقی می‌شود. بنابراین خانم‌ها بعد از ۴۰ سالگی باید هر دو سال یکبار، و آنهایی که فشارخون حد مرزی دارند هر سه تا شش ماه یکبار، فشارخون‌شان را اندازه بگیرند.

آزمون چربی خون

باید بدانید بالا بودن کلسترول بد (LDL) و تری‌گلیسیرید (TG) و پایین بودن کلسترول خوب (HDL) خطر ایجاد تصلب شرایین و بروز سکته را افزایش می‌دهد. به همین دلیل افراد بالای ۳۰ سال، اگر کلسترول LDL آنها کمتر از ۱۳۰ باشد، هر پنج سال یکبار، و اگر کلسترول‌LDL ‌شان بین ۱۳۰ تا ۱۶۰ (در حد مرزی) باشد، باید هر یک تا سه سال یکبار، آزمایش چربی خون انجام دهند، اما در صورتی که فرد، مبتلا به مشکلات قلبی عروقی باشد و از الگوی غذایی ناسالم و پرچربی پیروی کند، این آزمایش هر شش ماه یکبار، باید تکرار شود.​ برای تشخیص سرطان‌های پوستی، معاینه کامل پوست بدن لازم است. جامعه سرطان آمریکا توصیه می‌کند بین سنین ۲۰ تا ۴۰ سالگی هر سه سال یکبار و پس از ۴۰ سالگی هر سال باید معاینه پوست انجام شود تا با بررسی وضع سلامت آن و در صورت بروز مشکل، بیماری در مراحل اولیه تشخیص داده شود و بلافاصله فرد تحت درمان قرار بگیرد.

پریسا اصولی ‌/‌ جام‌جم

بیماری‌های ​پنهان در سایه اختلالات خواب

جام جم سرا: اختلالات خواب ممکن است نشان‌دهنده‌ وجود یا زمینه‌ بروز انواع بیماری‌ها شود. گاهی امکان دارد ​ این بیماری‌ها جدی باشد. در نتیجه لازم است بی‌توجه از کنار بی‌خوابی‌های شبانه‌تان نگذرید.

شاید افسرده شده‌اید

خیلی وقت‌ها ساده از کنار این مشکل می‌گذریم، اما امکان دارد اختلالات خواب ناشی از مشکلات روحی - روانی کم‌وبیش جدی باشد. معمولا اختلالات و بی‌خوابی‌های شبانه با افسردگی در ارتباط است. کم‌خوابی یا بی‌خوابی (اینسومینا) جزو بیماری‌های شایع زندگی مدرن است. ده‌ها نوع بی‌خوابی وجود دارد که نیاز به تشخیص دقیق و روش‌های درمانی مختلف دارد. تشخیص این بیماری را باید به عهده‌​ پزشک و در برخی موارد متخصص اختلالات خواب گذاشت. دلیل آن هرچه باشد نباید این اختلالات را بی‌اهمیت انگاشت.​به عقیده متخصصان حدود 80 درصد افراد افسرده از بی‌خوابی و کم‌خوابی شکایت دارند. براساس نتایج گزارشی که ​ سال 2006 در فرانسه منتشر شد، 30 تا 50 درصد بی‌خوابی‌های شبانه ناشی یا از عوارض مشکلات روحی- روانی و افسردگی است. علاوه بر این، مصرف داروهای ضدافسردگی یا آنکسیولیتیک، ممکن است باعث بروز یا تشدید اختلالات خواب شود.

شاید پای پارکینسون در میان است

نتایج یک پژوهش کانادایی که ​سال 2008 روی 93 داوطلب انجام شده و در مجله نورولوژی به چاپ رسیده نشان می‌دهد ​نوع مشخصی از اختلالات خواب ممکن است نشان‌دهنده بروز بیماری‌های نرو ـ دژنراتیو (اختلالات مغز) مانند بیماری پارکینسون باشد. محققان به این نتیجه رسیده‌اند امکان این‌که در پنج سال بعد از تشخیص «اختلال رفتاری در مرحله خواب پارادوکسال» فرد به بیماری‌های نرو-دژنراتیو مبتلا شود 7 /17 درصد است و این احتمال در 12 سال بعد از تشخیص این بیماری تا 4 /52 درصد نیز می‌رسد. «اختلال رفتار در مرحله خواب پارادوکسال یا متناقض» جزو «پاراسمونیاها» است که اغلب بعد از 60 سالگی بروز می‌کند. این اختلال بسیار نادر است و 5 /0 تا 2 درصد مردها را مبتلا می‌کند. افراد مبتلا به این اختلال، حرکاتی که در رویاهایشان می‌بینند به‌طور واقعی در محیط خارج انجام می‌دهند. این حرکات از حرکات آرام و بی‌خطر تا حرکات شدید مانند مشت زدن در حین خواب بروز می‌کند که امکان صدمه زدن به نزدیکان فرد را نیز بالا می‌برد.

حواس‌تان به بیماری‌های قلبی‌ ـ عروقی باشد

آپنه خواب نوعی مشکل تنفسی است که در حین خواب بروز می‌کند. امکان دارد این اختلال باعث بروز مشکلات قلبی ـ عروقی جدی شود. آپنه خواب خود را به‌صورت خر و پف و در پی آن قطع تنفس فرد نشان می‌دهد. امکان دارد انسداد تنفس به مدت یک دقیقه یا بیشتر به طول بینجامد و تا چندصد مرتبه در حین خواب نیز تکرار شود. این افراد در طول روز دچار خواب‌آلودگی غیرعادی، اختلالات خلقی و شخصیتی می‌شوند. متاسفانه مشکلات تنفسی در طول خواب ممکن است زمینه‌ساز مشکلات قلبی‌ ـ عروقی مانند پرفشاری خون (در 50 تا 60 درصد موارد)، نارسایی قلبی (در 60 درصد موارد)، مشکلات عروق کرونری، آنژین، سکته قلبی (در 30 درصد موارد) و سکته مغزی (در 60 درصد موارد) شود.

خطر پروستات را جدی بگیرید

آقایانی که بعد از پنجاه سالگی در طول شب چند​ مرتبه نیاز به دستشویی و دفع ادرار پیدا می‌کنند، باید بیشتر حواس‌شان به سلامت پروستات باشد. چون این مساله در وهله اول ممکن است تذکری باشد به پروستات خوش‌خیم. باید بدانید سندرم آپنه نیز در اغلب موارد زمینه‌ساز این مشکل می‌شود. بزرگ‌شدن پروستات ممکن است خوش خیم یا سرطانی باشد. اگر سن‌تان بالای 45 سال است و شب‌ها مجبور می‌شوید بیش از دو مرتبه بیدار شوید و به دستشویی بروید، بهتر است کمی هشیارتر باشید و در مورد مشکل‌تان با پزشک مشورت کنید.

زیاد می‌خوابید اما باز خواب‌آلوده‌اید؟

خواب‌آلودگی مداوم و آزاردهنده در طول روز نیز نباید بی‌اهمیت شمرده شود، چون امکان دارد ناشی از یک بیماری کمتر شناخته‌شده به نام «پرخوابی ایدیوپاتیک» باشد. برخاستن از خواب، آن هم به زحمت، خواب‌آلودگی، سستی غیرطبیعی و گیجی تا ساعت‌ها پس از بیداری جزو علائم شایع این بیماری است. متاسفانه علت اصلی این بیماری ناشناخته است. البته بروز آن شایع نیست و باید پزشک تشخیص بدهد.

اختلالات خواب باعث چاقی می‌شود

برای حفظ تناسب اندام و پیشگیری از اضافه‌وزن بهتر است حواس‌تان به خواب شبانه‌تان باشد. نتایج پژوهش‌های متعدد نشان می‌دهد که اختلالات خواب با چاقی مفرط در ارتباط است. به عقیده متخصصان آمریکایی، محروم بودن از خواب کافی و باکیفیت باعث به‌هم‌ریختن سوخت و ساز کربوهیدرات‌ها می‌شود و بدن را در معرض اضافه‌وزن قرار می‌دهد. محققان آمریکایی روی بیش از هزار نفر بررسی‌هایی انجام داده‌اند و به این نتیجه رسیده‌اند شاخص توده​ بدنی شرکت‌کننده‌هایی که کمتر می‌خوابند بیشتر است. به عقیده این متخصصان خواب نقش مهمی در سازوکار مهار و تنظیم اشتها و سوخت و ساز بدن دارد.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟

وقتی اختلالات خواب مهار زندگی را از دست فرد خارج بسازد و تبدیل به مشکلی آزاردهنده و مختل‌کننده‌ زندگی روزمره شود، باید بدون فوت وقت به پزشک مراجعه کرد. اختلالات خواب علاوه بر افزایش خطر ابتلا به بیماری‌های مختلف مانند بیماری‌های قلبی ـ عروقی، ممکن است باعث بروز تصادم‌های رانندگی مرگبار نیز باشد. متاسفانه یک سوم تصادم‌های رانندگی در اتوبان‌ها در نتیجه خواب‌آلودگی راننده رخ می‌دهد. در نتیجه توصیه می‌شود به هیچ عنوان بی‌خوابی و کم‌خوابی را مساله‌ای بی‌اهمیت و عادی تلقی نکنید و در جهت درمان آن اقدام کنید. (ضمیمه سیب)

مترجم: فاطمه مهدی‌پور

منبع: MediSite.fr

مبتلایان به بیماری‌های آلرژیک در خطر ابتلا به پوکی استخوان

جام جم سرا: دکتر سید مسعود داوودی در گفت‌وگو با جام‌جم افزود: البته احتمال بروز پوکی استخوان یا شکستگی‌های استخوانی در بیماران دچار حساسیت‌های تنفسی و آسم به علت مصرف دوز بالای داروهای کورتونی بیشتر است، اما به طور کلی کسانی که زمینه ابتلا به بیماری‌های آلرژیک را دارند باید نسبت به پیشگیری از پوکی استخوان بسیار دقت داشته باشند.

وی تاکید کرد: همچنین کسانی که مستعد آلرژی‌های مکرر هستند معمولا دچار ضعف سیستم ایمنی نیز بوده و بیش از دیگران در معرض بیماری‌های عفونی، میکروبی و قارچی قرار دارند. حتی خطر ابتلا به بیماری‌هایی چون آبله‌مرغان و زگیل در این دسته افراد زیاد‌تر است.

۱۰ علامت بیماری‌های خودایمنی

جام جم سرا به نقل از خراسان: بیماری‌های خود ایمنی ارگان‌های مختلف بدن را تحت تاثیر قرار می‌دهد و عامل مشترک این بیماری‌ها این است که باعث می‌شود بدن به خود حمله کند. البته، بیماری علت ژنتیکی دارد، بنابراین، سابقه پزشکی خانواده‌تان را بررسی کنید.

اگر فکر می‌کنید که بیماری خود ایمنی دارید، لازم است که علایم خطر را بشناسید. در ادامه به برخی از علایم این بیماری اشاره شده است.

۱ - کاهش وزن سریع و بدون دلیل: اولین علامت مشکل است اگرچه خیلی‌ها دوست دارند وزن کم کنند اما کاهش وزن سریع بدون رژیم گرفتن یا ورزش کردن، می‌تواند علامت مشکل باشد.

۲ - افزایش وزن سریع و بدون دلیل: همانند کاهش وزن افزایش سریع وزن بدون دلیل نیز می‌تواند نشانه مشکل باشد.

۳ - خشکی دهان یا چشم: مصرف برخی از دارو‌ها باعث خشکی دهان می‌شود. اما اگر خشکی دهان یا چشم بدون دلیل ایجاد شده است بدانید که مشکلی وجود دارد.

۴ - کاهش توانایی در تمرکز: اگر به طور ناگهانی قدرت تمرکزتان را روی کارهای روزمره از دست داده‌اید، بدانید که شاید مشکلی مانند بیماری خود ایمنی دارید.

۵ - درد مفصل که غیرعادی است: اگر ناگهان دچار درد مفصل شده‌اید که قبلا نداشته‌اید، بهتر است به پزشک مراجعه کنید.

۶ - جوش‌های مکرر: جوش‌های مکرر، نشانه مشکل در بدن است.

۷ - بی‌حسی دست و پا: بی‌حسی در قسمت‌های تحتانی بدن نشان دهنده این است که بدن با خود درگیر است در این شرایط لازم است به پزشک مراجعه کنید.

۸ - احساس خستگی مفرط به مدت طولانی: همه ما دچار خستگی می‌شویم یا گاهی احساس خستگی مفرط می‌کنیم. اما هنگامی که این حالت مشکل همه روزهای ماست، شاید به این علت است که بدن همه انرژی خود را صرف مقابله با خود می‌کند.

۹ - شکم درد بدون دلیل: در صورتی که این درد همراه با تغییر در مدفوع باشد، احتمال مشکل بیماری خود ایمنی وجود دارد.

۱۰ - ریزش مو: اگر ریزش مو علت خاصی نداشته باشد یا با علایم ذکر شده همراه باشد می‌تواند علامت بیماری خود ایمنی باشد.

از آنجا که افراد زیادی دچار این بیماری هستند افزایش اطلاع رسانی می‌تواند در تشخیص و درمان به موقع آن موثر باشد.

کاهش بیماری‌های قلبی با خوردن آجیل

جام جم سرا به نقل از ایسنا: اگرچه آجیل‌ها چربی بالایی دارند، اما حاوی چربی‌های خوب، فیبر، پتاسیم و آنتی‌اکسیدان هستند. بنابراین با قبول اینکه افراد مبتلا به دیابت ممکن است با بیماری قلبی مواجه باشند، آجیل می‌تواند مولفه مهمی در رژیم غذایی سالم برای قلب این دسته از افراد باشد.

داده‌های حاصل از آزمایش‌های محققان نشان داد که پسته فعالیت عصب واگ را که بخش مهمی در سیستم عصبی پاراسمپاتیک است و به دلیل دیابت آسیب می‌بیند، افزایش می‌دهد.

به گفته محققان در صورت ادامه مصرف پسته در طولانی‌ مدت می‌توان به بهبودهای حاصل‌ شده در فشارخون زمان خواب، واکنش عروق به اضطراب و کنترل فشار قلب امیدوار بود تا به این ترتیب ریسک بیماری قلبی در این گروه کاهش یابد.

درمان بیماری‌های عصبی با «گل ختمی»

جام جم سرا: برگ‌ها و گلبرگ‌های گل ختمی را می‌توان به شکل دم‌نوش و عرقیات مصرف کرد که برای درمان انواعی از بیماری‌ها مفید است. به لحاظ تاریخی گل ختمی در فرهنگ‌های مختلف به عنوان گزینه‌ای برای درمان چندین بیماری کاربرد داشته است. در مصر باستان از دم نوش گل ختمی برای کاهش دمای بدن، درمان بیماری‌های عصبی و قلبی و افزایش دهنده ادرار استفاده می‌کردند.

در کشورهای آفریقایی نیز دم‌نوش گل ختمی را برای درمان یبوست، سرطان، بیماری کبد و علائم سرماخوردگی تجویز می‌کردند. همچنین خمیر تولید شده از برگ‌های این گیاه برای درمان جراحت روی پوست قرار داده می‌شد.
در ایران این دم نوش به عنوان روش درمانی برای کاهش فشار خون بالا مورد استفاده بوده است. مطالعات جدید هم حاکی از آن است که گل ختمی می‌تواند در کاهش فشارخون و کلسترول بالا موثر باشد. هرچند لازم است بررسی‌های بیشتری در این باره انجام گیرد.

همچنین این گیاه دارای خواصی است که می‌توان در درمان سرطان و کاهش وزن مورد استفاده قرار داد.
در نتایج یک مطالعه دیگر آمده است عصاره گل ختمی روی متابولیسم اثر می‌گذارد و از چاقی و تشکیل چربی در کبد جلوگیری می‌کند.
این گیاه استوایی به عنوان ترکیبی دارویی در درمان شپش سر نیز تاثیرگذار است.

به نقل از هلث لاین، با این حال در برخی از مطالعات آمده است گل ختمی می‌تواند در فرآیندی که بدن استامینوفن را فرآوری می‌کند تاثیر بگذارد؛ هرچند این تاثیرگذاری احتمالا بسیار ضعیف است. (ایسنا)

تزریق واکسن، کودک را در برابر بیماری‌های عفونی مصون می‌کند

جام جم سرا: رضا شیاری در افتتاحیه دهمین کنگره اورژانسها و بیماریهای شایع طب کودکان، گفت: به طور شایع عفونتهای دستگاه تنفسی و آسم یکی از مباحث چالش برانگیز در کودکان است، همچنین حوادثی که اطفال به آن مبتلا می‌شوند به دلیل عدم رعایت سیستمهای ایمنی در منزل و مراکز عمومی صورت می گیرد،‌ از طرفی مسمومیت و تصادف نیز جزو موارد شایع به شمار می‌رود.

این فوق تخصص روماتولوژی کودکان با بیان دردهای عضلانی در این گروه سنی، اظهار داشت: دردهای عضلانی و التهاب مفصل دلایل متعددی از قبیل ژنتیک و عفونتهای ویروسی دارد. در زمینه بیماریهای اعصاب، نیز با تشنج کودکان مواجه هستیم که می تواند با تب یا بدون آن باشد.

وی افزود: بیماریهای دستگاه گوارش، ‌دیابت و معضل چاقی کودکان نیز که به تازگی حادث شده است نیاز به ارزیابی دارد. در مورد بیماریهای ریوی هم آسم بسیار شایع است که عمدتا در فصل سرما به آن مبتلا می شوند.

این فوق تخصص کودکان درباره بیماریهایی که ممکن است کودکان در زمستان به آن مبتلا شوند، اظهار داشت: ابتلا به بیماری‌هایی که کودکان در زمستان با آنها مواجهه می‌شوند بستگی به این دارد که کودکان در سنین مختلف کودکی واکسنهای مورد نیاز را دریافت کرده باشند یا خیر، عفونت‌ها در سنین قبل از مدرسه به دلیل عدم تکامل سیستم ایمنی، بیشتر اتفاق می‌افتند. سیستم ایمنی به دو شکل تقویت می شود، یکی از طریق مصنوعی و تزریق واکسن و دیگری به صورت طبیعی که به علت ابتلا به بیماریهای مختلف صورت می گیرد.

شیاری درباره کمبود نقص ایمنی در کودکان گفت: کمبود نقص ایمنی به دلایل مادرزادی و اکتسابی اتفاق می‌افتد. بیماریهایی که به صورت مادرزادی است به صورت ژنتیکی به فرد انتقال پیدا می‌کند در واقع این نقص ایمنی در سیستمی است که پادتن تولید می‌کند، گروهی دیگر از بیماریها نیز سلولهای دفاعی را تحت تاثیر قرار می دهند. (فارس)

آویشن، درمانگر بیماری‌های زمستانی

جام جم سرا:

درمان گلودرد

وقتی گلودرد شدید همراه تب نیست، آویشن به لطف ویژگی‌های ملایم‌کننده خود می‌تواند باعث کاهش درد و ناراحتی شود.

شیوه استفاده

* شست‌وشوی دهان یا غرغره با استفاده از آویشن یا دم‌کرده آن در بهبود درد گلو موثر است.

‌ یک تا دو گرم گل و برگ خشک آویشن را در یک فنجان آب جوش قرار دهید، سپس آن را بنوشید؛ دو تا سه بار استفاده از این دمنوش، کاهش شدت گلودرد را با خود به همراه دارد.

استفاده از آویشن با این شیوه‌ها به غیر از درمان گلودرد اثرات مثبت دیگری هم دارد و آن خوشبو شدن دهان تا چند ساعت پس از مصرف است.

تسکین سرفه

بی‌شک هر یک از ما تجربه سرفه‌های مکرر را داریم، سرفه‌هایی که ممکن است آزاردهنده باشد و خواب شبانه را بشدت مختل کند، اما آویشن برای تسکین سرفه‌های موقت و کم مفید است.

شیوه استفاده

* برای درمان گلودرد می‌توان از دمنوش‌ها و ترکیباتی (شربت‌ها، قرص‌های جویدنی و... ) که با استفاده از آویشن تهیه شده‌ است، بهره برد.

برای رفع انسداد مجاری تنفسی می‌شود از اسانس‌های تهیه ‌شده از آویشن از ولگاریس آویشن تاتیمول، استفاده کرد.

این اسانس‌ها حاوی فلاونوئید و تیمول است که ویژگی‌های ضدانقباضی و ضدعفونی نیز دارد.

برای این مورد آویشن را به شکل دمنوش بیاشامید یا بخار آن را استنشاق کنید.

آویشن علاوه بر مواردی که ذکر شد، در زمینه‌های دیگر نیز مفید است، از جمله:

پوست

آویشن برای از بین بردن انوع آفت (به شکل دمنوش، دهانشویه یا غرغره که بهتر است دو بار در روز انجام شود) اثربخش است. همچنین اسانس آویشن در موارد کوفتگی، روی پوست قابل استفاده است.

دستگاه گوارش

آویشن گوارش را تسهیل می‌کند و از نفخ می‌کاهد؛ به این منظور آویشن را به شکل دمنوش برای دستگاه گوارش استفاده کنید، نوشیدن یک تا دو فنجان دمنوش آویشن در روز برای این منظور کفایت می‌کند.

درد قاعدگی

نوشیدن د‌منوش آویشن دردهای ناشی از قاعدگی را نیز کاهش می‌دهد.

بهبود خلق و خو

آویشن بدن را تقویت می‌کند تا آمادگی مبارزه با سرمای زمستان را داشته باشد. دم‌کرده آویشن یا استعمال خارجی اسانس آن خلق و خو را نیز بهبود می‌بخشد.

عوارض جانبی مصرف آویشن

استفاده از آویشن به هر شکلی برای زنان باردار و مادرانی که نوزادان خود را شیر می‌دهند، ممنوع است.‌بهتر است کودکان زیر چهار سال نیز بدون تجویز یا اطلاع پزشک از این گیاه استفاده نکنند.

انواع مختلفی از اسانس‌های آویشن در بازار موجود است که برخی از آنها قوی‌تر از بقیه است؛ بنابراین باید از استعمال مستقیم آنها روی پوست خودداری کرد.‌ و توصیه پایانی این‌که برای استعمال خارجی آویشن از پزشک معالج‌تان مشورت بگیرید و در صورت صلاحدید او، از خواص این گیاه دارویی بهره‌مند شوید.

منبع: ای‌سانته

مترجم: ندا فراهانی / سیب (ضمیمه سه شنبه روزنامه جام جم)

آنچه باید از ناخن و بیماری‌های آن بدانیم

فرض کنید یکی از ناخن‌های انگشت دست به دلایل مختلف افتاده یا خیلی کوتاه شده؛ در این حالت برداشتن یک جسم کوچک مثل سوزن محال یا با سختی بسیار انجام می‌شود. ناخن علاوه بر کمک به دست برای انجام کارهای روزمره و ظریف، در زیبایی انگشتان نیز نقش موثری ایفا می‌کند. برای نمونه، در بیماری‌های ناخن وقتی تغییر شکلی در آن به وجود می‌آید، تصویری ناخوشایند برای فرد ایجاد می‌کند و او را به فکر درمان می‌اندازد.

بافت ناخن ساختاری از جنس پروتئین سخت دارد. این پروتئین قسمت عمده بافت ناخن را تشکیل می‌دهد و از جنس کراتینین است که در موی سر و بدن نیز وجود دارد. جنس ناخن مشابه سم و شاخ در حیوانات چهارپاست. یکی از علل مهم بیماری‌های ناخن این است که نوع پروتئین ناخن از جنسی است که منبع تغذیه‌ای خوبی برای بعضی عفونت‌ها، میکروب‌ها و قارچ‌هاست و تجمع این موجودات ریز و میکروسکوپی بافت را تحت تاثیر قرار می‌دهد و به آن آسیب می‌زند. بیماری‌های ناخن متنوع‌ است و در این مطلب به شایع‌ترین آنها اشاره می‌کنیم:

عفونت‌های قارچی ناخن

به‌دنبال ضربه و صدمات معمولی که طی کارهای روزانه به سطح ناخن وارد می‌شود، راه ورود قارچ‌ها به صفحه زیرین ناخن باز می‌شود. به‌علت وجود پروتئین موجود در ناخن، قارچ‌ها منبع غذایی خوبی می‌یابند و شروع به تکثیر می‌کنند. عفونت قارچ ناخن مشکلی برای سلامت انسان‌ها ندارد؛ ولی روی رنگ، جنس و زیبایی ناخن تاثیر می‌گذارد. از طرفی، قارچ‌ها قدرت سرایت و گسترش زیادی دارند؛ پس فرد مبتلا به عفونت قارچی می‌تواند آن را به دیگران نیز انتقال دهد. در این بیماری رنگ ناخن تغییر می‌کند و کدر و خاکستری و بدشکل می‌شود. صفحه ناخن یک بافت مرده است و فعالیت حیاتی ندارد، بنابراین دادن داروهای خوراکی یا موضعی براحتی مشکل را حل نمی‌کند و درمان عفونت‌های قارچی طولانی‌مدت است. تنها راه دسترسی دارو به ناخن از طریق ریشه است و از زمانی که ریشه تحت تاثیر دارو قرار می‌گیرد تا نفوذ آن به بستر ناخن، چند ماه طول می‌کشد. پس چنین افرادی باید توقع درمان طولانی‌مدتی داشته باشند.

عفونت‌های قارچی و میکروبی ‌اطراف صفحه ناخن

در این بیماری، پوست و اطراف ناخن دچار بیماری می‌شود. یکی از بیماری‌ها کاندیدیازیس است؛ افرادی که مبتلا به بیماری قند هستند یا به علت شغل یا اختلال وسواس زیاد با آب سروکار دارند، بیشتر در معرض عفونت‌های بافت اطراف ناخن هستند. قرمزی و التهاب ممکن است بر اثر باکتری باشد و خیلی دردناک و حتی باعث تشکیل آبسه و چرک شود. در عفونت‌های کاندیدیایی التهاب و قرمزی مشهود است، ولی درد بندرت وجود دارد. درمان اطراف ناخن برعکس صفحه ناخن سرعت بیشتری دارد و بعد از چند هفته بهبود حاصل می‌شود. البته عوامل ایجادکننده عفونت مانند تماس ناخن با رطوبت مکرر یا بیماری دیابت باید شناسایی، برطرف یا کنترل شوند.

کمبود آهن

بعضی از بیماری‌ها مربوط به خود ناخن نیستند، بلکه نشانه‌ای از وجود بیماری زمینه‌ای است که در ناخن نمایان می‌شود. مثال بارز آن، وجود کم‌خونی در فرد است. در افراد کم‌خون، صفحه ناخن شکل صاف خود را از دست می‌دهد و به شکل قاشق درمی‌آید. طبعا درمان این نوع از بیماری در ناخن، درمان کم‌خونی است.

بیماری‌های پوستی

همراه با بیماری‌های ناخن

برخی بیماری‌های پوستی مانند پسوریازیس یا بیماری لیکن‌پلان ممکن است سیر تهاجمی گسترده داشته باشند و به صفحه ناخن برسند. این بیماری‌ها نیز باعث تغییر شکل در ناخن می‌شوند. برخلاف ضایعات قارچی که معمولا یک یا دو ناخن گرفتار هستند، در افراد مبتلا به این بیماری‌های پوستی تعداد بیشتری از ناخن‌ها درگیرند. در بیماری لیکن‌پلان گاهی آسیب به ناخن به حدی است که احتمال دارد صفحه ناخن آسیب جدی ببیند و شاید ناخنی که صفحه‌اش آسیب‌دیده هیچ‌وقت حتی با درمان رشد نکند. ولی در بیماری پسوریازیس شدت عارضه کمتر است و بیماری را می‌توان در سطح ناخن کنترل و حتی کاملا درمان کرد.

کمبود مواد غذایی

مواد غذایی نقش مهمی در تشکیل بافت‌ها و سلامت آنها از جمله ناخن دارند. مواد غذایی مانند روی و منیزیم باعث استحکام ناخن ‌شده و کمبود این دو ماده در بدن باعث شکنندگی ناخن‌ها می‌شود. همچنین در افرادی که دچار کمبود مواد غذایی هستند، لکه‌های سفید رنگی روی صفحه ناخن دیده می‌شود؛ البته وجود این لکه‌ها مستقیما به‌دلیل کمبود ماده خاصی نیست، بلکه به علت ناتوانی و آسیب‌پذیری صفحه ناخن است که با کوچک‌ترین ضربه‌ای، صفحه ناخن دچار لکه سفید می‌شود. در بعضی مشاغل مانند تایپیست‌ها یا افرادی که کارهای فنی انجام می‌دهند، توقع داریم چند ماهی لکه‌های سفید ناخن باقی بماند. تصوری رایج درباره استحکام و وجود لکه‌های سفید ناخن وجود دارد که این لکه‌ها به‌دلیل کمبود کلسیم بدن است؛ در نتیجه برخی اقدام به مصرف کلسیم می‌کنند.

باید گفت کلسیم هیچ نقشی در استحکام و رشد ناخن ندارد. کلسیم برای استحکام استخوان‌های بدن است. بافت ناخن و استخوان از نظر ساختاری دو بافت متفاوت هستند.

مشکلات ژنتیک

مشکلات ژنتیک در هر قسمتی از بدن عیوبی ایجاد می‌کند. این موضوع در ناخن نیز صدق می‌کند. مثلا بعضی از کودکان ممکن است کاملا بدون ناخن متولد شوند. گاهی هم بتدریج دچار تغییر شکل ناخن ‌می‌شوند که ناخن از شکل و ظاهر طبیعی‌اش خارج می‌شود. در مجموع این کودکان ناخن‌هایی دارند که همیشه باعث ناراحتی‌شان می‌شود. بیماری‌های ژنتیک ناخن را نمی‌توان درمان کرد، ولی راه‌هایی برای کاهش درد یا تلطیف آنها وجود دارد. ولی درمان ریشه‌ای در کار نیست.

دکتر سیدمسعود داوودی (متخصص بیماری‌های پوست و مو)

سیب (ضمیمه سه شنبه روزنامه جام جم)

420