موسس انجمن سلامت خانواده ایران:
تغییرات اقلیمی می تواند باعث مشکلات باروری شود
تاریخ انتشار : چهارشنبه ۱ دی ۱۳۹۵ ساعت ۱۱:۳۸
باروری
موسس انجمن سلامت خانواده ایران، گفت: تغییرات اقلیمی می تواند باعث بروز مشکلات باروری و جنسی شود.
وی با عنوان این مطلب که تاکنون هیچ آمار و پژوهشی در ارتباط با تغییرات اقلیمی و مشکلات باروری در کشور انجام نشده است، افزود: بر اساسا اهداف توسعه پایدار که در برنامه سازمان ملل به آن اشاره شده و ۱۷ بند دارد، می بایست تا سال ۲۰۲۰ یک گزارش خلاصه و تا ۲۰۳۰ نیز یک گزارش کامل در همین ارتباط تهیه و به سازمان ملل ارائه دهیم.
به گفته شهریاری، تغییرات اقلیمی بر سلامت جنین، سقط های مکرر، عدم تعادل در رفتار و خلق و خوی زوجین و...، می تواند اثر گذار باشد.
موسس انجمن سلامت خانواده ایران در ارتباط با تاثیر امواج دکل های مخابراتی بر ناباروری و سقط جنین، گفت: در این ارتباط هنوز به قطعیت نرسیده ایم اما در حال مطالعه هستیم.
دومین کنگره بین المللی روش های کم تهاجمی زنان و مامایی و سیزدهمین کنگره بین المللی زنان و مامایی ایران، در روزهای ۳۰ دی تا سوم بهمن ۹۵ در مرکز همایش های رازی برگزار می شود.
پیاده روی سریع قدرت باروری مردان را افزایش می دهد
تاریخ انتشار : چهارشنبه ۱۷ آذر ۱۳۹۵ ساعت ۱۱:۰۸
بررسی های محققان نشان می دهد که هفته ای سه بار پیاده روی سریع به تقویت قدرت باروری مردان کمک می کند.
به گزارش روزنامه دیلی میل،آزمایش های انجام شده طیف وسیعی از فواید ورزش را در مردانی نشان داد که سه یا چهار بار در هفته برای مدت 30 دقیقه به پیاده روی با سرعت معمولی و یا تند مبادرت می کردند. به گقته محققان، ورزش ملایم تنش اکسیداتیو را که به اسپرم آسیب می زند، مهار می کند.
این مطالعه که روی 261 مرد سالم 25 تا 40 ساله صورت گرفت، نشان داد که کیفیت اسپرم در مردانی که ورزش می کردند، در پایان یک دوره ورزشی صرف نظر از مقدار ورزشی که انجام داده بودند، تقویت شد اما بهترین نتایج در مردانی دیده شد که ورزش متوسط (نه سبک و نه سنگین) انجام داده بودند.
براین اساس محققان نتیجه گرفتند که ورزش به حفاظت از اسپرم در برابر آسیب ناشی از استرس اکسیداتیو کمک می کند؛ استرس اکسیداتیو با فعالیت هایی مانند سیگار کشیدن در ارتباط است.
جام جم سرا:اگر شخصی ۲ دقیقه با موبایل صحبت کند، ساختار آنزیمی بزاق دهانش کلاً تغییر میکند. علاوه بر این، تأثیرات منفی بر روی خون و ادرار دارد.
بدترین حالتی که بتوان در مورد مضرات موبایل تجسم کرد استفاده از آن در دوران بارداری است چرا که بدن جنین هنوز بافت خوب و کاملی را به خود نگرفته و بسیار حساس است. دانشمندان هشدار دادند زنانی که در زمان بارداری از تلفن همراه استفاده میکنند جنینشان را در معرض خطر ابتلا به اختلالات رفتاری در آینده قرار میدهند. امواج موبایل منجر به کاهش عکسالعمل مولکولی در بدن جنین میشود.
علاوه بر این طبق مطالعاتی که در دپارتمان زنان، زایمان و باروری انجام گرفته است، مشخص شده استفاده از گوشی تلفن همراه توسط مادران باردار در آینده میتواند روی فرزندانشان مشکلات جبرانناپذیری به همراه داشته باشد. خانمهای باردار باید حداقل ۲ متر با موبایل فاصله داشته باشند.
مادرانی که از تلفن همراه استفاده میکنند فرزندان خود را تا ۵۴ درصد دچار مشکلات ارتباطات اجتماعی و اختلالات روحی و روانی قرار میدهند و البته لازم به ذکر است که استفاده از تلفن همراه پیش از ۷ سالگی نیز در کودکان مشکلات رفتاری به وجود میآورد.
مضرات گوشی تلفن همراه تنها شامل زنان نمیشود بلکه کاهش میزان باروری آقایان نیز با استفاده زیاد از کامپیوتر و گوشی موبایل رابطه مستقیم دارد. سلولهای اسپرمی در مردان دائم در حال ساخت هستند و در زنان نیز سلولها در حال تقسیم شدن هستند و هر نوع تغییرات و هرگونه موجی میتواند روی آنها اثر داشته باشد. بر این اساس حتی تلفن همراه خاموش هم نباید در هنگام خواب در اتاق خواب قرار داشته باشد؛ چرا که موبایل خاموش هم دائما فرکانس ارسال میکند. یافتهها نشان داد مردانی که بیش از حد از تلفن همراه استفاده میکنند یعنی بیش از چهار ساعت در روز، بطور متوسط کمترین میزان اسپرم را تولید میکنند؛ یعنی پنجاه میلیون در هر میلیلیتر و هم اسپرمهایشان پایینترین کیفیت را دارند.
میدانهای الکترومغناطیسی باعث تغییر عملکرد جذب مواد معدنی در بدن میشوند و سرعت گسترش تومورها را افزایش میدهند.
در بررسیهای دانشمندان بر روی کیفیت اسپرمهای مردان که از ۳نظر اندازهگیری شد، توانایی حرکت کردن اسپرمها به طرف تخمک، تناسب اسپرمهای زنده و تعداد اسپرم در هر واحد، مشخص شد که حرکت طبیعی اسپرمها که به طور معمول باید بین ۵۰ تا ۸۵ درصد باشد در مردانی که در معرض اشعه تلفن همراه بودند به افت ۸ درصدی میرسد.(سلامانه)
جام جم سرا: دکتر علی اکبر سیاری با اعلام کاهش میزان باروری در جمع روسای شبکههای بهداشت و درمان استان فارس در شیراز گفت: میزان باروری کل اکنون در کشور ما ۱/۸ است که این میزان باید به ۲/۱ افزایش یابد.
معاون بهداشتی وزارت بهداشت فرهنگسازی را مهمترین مولفه در اصلاح رفتارهای غلط بهداشتی برای اجرای اولویتها دانست و افزود: توجه به افزایش امید زندگی به معنای جلوگیری از مرگ نابهنگام افراد جامعه و اهمیت پرداختن به علل مرگ و میرها، ارتقاء سطح سلامت و جلوگیری از ابتلاء به بیماریها، اصلاح سبک زندگی که مشکلات اصلی و عمده پیش رو ناشی از سبک زندگی غلط افراد است نیز از جمله اولویتهای ماست.
به نقل از ایرنا، دکتر سیاری تأمین عدالت در سلامت را به معنای دسترسی و بهرهمندی مردم به خدمات و همچنین حفاظت مالی از مردم در برابر هزینههای درمان و سلامت خود دانست و افزود: هزینههای دارو و درمان در دوران تحریمها و افزایش قیمت ارز، باعث تحمل فشارهای مالی بر بیماران شده بود که هم اکنون ساماندهی مطلوبی یافته و با راه اندازی شبکه جامع و همگانی سلامت، تمامی خدمات در سطوح اول، دوم و سوم، به صورت ادغام یافته تحت مدیریت واحدی ارائه میشود.
وی با بیان اینکه نقطه آغاز برنامه شبکه جامع و همگانی سلامت، قشر محروم جامعه، یعنی حاشیه نشینها هستند، ابراز داشت: آمار حاشیه نشینان کشور هشت میلیون نفر است و پس از آنان نیز ۲۳ میلیون نفر جمعیت روستایی، عشایر و شهرهای زیر ۲۰ هزار نفر کشور در اولویت کاری قرار گرفتهاند.
جام جم سرا: میرمراد هاشمزهی در پاسخ به سوالی در خصوص ماده یک طرح تصویبشده افزایش نرخ باروری که عنوان میکند «کلیه اعمال جراحی که به منظور پیشگیری دائمی از بارداری انجام میشود به استثنای موارد مرتبط با تهدید سلامت ممنوع است، عدم رعایت این حکم توسط شاغلین حرف پزشکی تخلف محسوب میشود و متخلفین متناسب با عمل ارتکابی و تکرار آن به مجازاتهای انتظامی مندرج در تبصره (1) ماده (28) قانون سازمان نظام پزشکی جمهوری اسلامی ایران مصوب 1383/08/16 محکوم میشوند» اظهار داشت: تا آنجا که ما اطلاع داریم بیشتر مواردی که میتواند موجب عقیمسازی دائمی شود موارد مربوط به جراحی است لذا این ماده این موضوع را نشانه گرفته است تا دیگر شاهد پیشگیری دائمی از بارداری نباشیم.
وی اضافه کرد: اگر قرص، دارو یا آمپولی برای پیشگیری دائمی از بارداری پیدا شود نشان میدهد که باید در این خصوص تجدیدنظر کنیم.
هاشمزهی همچنین درباره ماده 2 این طرح که عنوان میکند «هر گونه تبلیغ در خصوص پیشگیری از بارداری و کاهش فرزندآوری در کلیه رسانهها ممنوع است. رسانه متخلف متناسب با عمل ارتکابی و تکرار آن به مجازاتهای ماده 35 قانون مطبوعات مصوب 1364/12/22 محکوم میشود.» در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه با این حال، اجازه تبلیغ پیشگیری از بارداری و کاهش فرزندآوری در بیمارستانها و مراکز درمانی و مراکز بهداشتی که شامل رسانه نمیشوند مجاز میشود، تصریح کرد: قانون باید در اینجا به صورت کلیتر مطرح میشد و به نظر میرسد بررسی بیشتری لازم داشت.
عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر اینکه طبق ماده 5 این قانون «از تاریخ لازمالاجرا شدن این قانون عبارت «حداکثر تا سه فرزند» در بند (2) و تبصره (3) ماده (9) قانون نظام هماهنگ پرداخت کارکنان دولت مصوب 1370/06/13 با اصلاحات و الحاقات بعدی آن و عبارت «حداکثر سه فرزند» در بند (4) ماده (68) قانون مدیریت خدمات کشوری مصوب 1386/07/08 حذف میشوند و قانون تنظیم خانواده و جمعیت مصوب 1372/02/26 و قانون اصلاح تنظیم خانواده و جمعیت مصوب 1388/02/22 و تبصره ماده (7) قانون تأمین خدمات درمانی مستخدمین دولت مصوب 1351/12/27 فسخ میشود.»، یعنی قانون تنظیم خانواده به قوت خود باقی میماند و این یک تناقض بزرگ و آشکار است چرا که از یک طرف به کاهش جمعیت میپردازیم و از طرف دیگر به افزایش جمعیت، خاطرنشان کرد: این حرف درست است، کمیسیون بهداشت تلاش خود را کرد تا قانونی که مورد نظر کارشناسان باشد را ارایه کند، اما ظاهراً این قانون نقصهایی دارد.
وی گفت: معتقدم این قانون از نظر منطقی و علمی دچار نقص است. (تسنیم)
جام جم سرا: بخش زیادی از صابونها، خوشبوکنندهها، سفیدکنندهها، نرمکنندهها، ضدعفونیکنندهها، جرمگیرها و... به علت پاکیزگی و زدودن میکروب و معطر کردن هوا مورد استفاده قرار میگیرند، غافل از اینکه مواد شیمیایی و سمی موجود در ترکیبات اکثر این محصولات برای سلامت مضر هستند و باعث آسیبهای پوستی و تنفسی و حتی موارد حادتر و جدیتر مثل آسیب به ریه و تخریب مخاطها میشود.
مطالعات جدید حوزه سلامت نشان میدهد دو ماده اولیه تشکیلدهنده فعال که معمولا در مواد شوینده و ضدعفونی کنندههای خانگی استفاده میشود، باعث کاهش قدرت باروری در موشهای آزمایشگاهی شده است.
براساس مطالعهای جدید که در مجله فنآوری باروری منتشر شده، یافتههای این پژوهش باعث افزایش نگرانی در مورد اینکه چگونه این مواد میتواند تولید مثل در انسان را تحتتأثیر قرار دهد، شده است.
به نقل از سلامت نیوز، این اولینبار نیست که مطالعات پزشکی نشان میدهد مواد شیمیایی رایج در مصارف خانگی در قدرت باروری و تولید مثل انسان تأثیر میگذارد.
سال گذشته اخبار پزشکی مطالعهای منتشر کرد که توسط محققانی در بیمارستان زنان در بوستون انجام شده بود و نشان میداد بیسفنول آ (BPA) ماده شیمیایی مورد استفاده در پلاستیکها میتواند منجر به ناباروری در زنان شود.
وقتی موشها در معرض ترکیبات ADBAC و DDAC قرار گرفتند، زمانی بمراتب طولانیتر تا بارداری بعدی داشتند و هنگامی که باردار شدند نیز، تعداد نوزادانی که به دنیا آوردند از تعداد رایج و معمول کمتر بود |
در مطالعه اخیر که به سرپرستی دکتر تری هروبک از کالج دامپزشکی ایالت ویرجینیا مریلند انجام شده است، محققان دریافتند که دو ماده شیمیایی آلکیل دی متیل بنزالکونیوم کلرید (ADBAC) و دیدسیل دیمتیلامونیوم کلرید (DDAC) که مواد تشکیل دهنده محصولات شوینده محسوب میشوند، اثر مشابهی در باروری موشهای آزمایشگاهی داشته است.
این گروه از متخصصان آمریکایی در بررسیهای خود دریافتند دو ترکیب فعال در محصولات ضدعفونیکننده و شوینده به کاهش قابل توجه قدرت باروری در موشها منجر میشود. این ترکیبات شیمیایی در شویندههای خانگی و ضدعفونی کنندههای مورد استفاده در بیمارستانها، درمانگاهها یا مراکز تهیه و تولید مواد خوراکی وجود دارد.
به نقل از شهروند، دکتر «تری هروبک» میگوید: بهنظر میرسد این ترکیبات شیمیایی در خانهها نیز وجود دارند اما با این حال هنوز در مورد اینکه آیا این ترکیبها برای انسان مضر هستند یا نه، بهطور دقیق نمیتوان اظهارنظر کرد.
این ارتباط زمانی آشکار شد که کارکنان مرکز نگهداری حیوانات پیش از لمس کردن موشها، دستهای خود را با مواد ضدعفونیکننده شست و شو میدادند و متخصصان متوجه شدند که این مواد ضدعفونیکننده موجب کاهش قدرت باروری در موشها شده بود.
به گفته دکتر هروبک، این مواد شیمیایی از سالها قبل در اطراف ما وجود دارند و بهطورکلی اینطور به نظر میآمدند که برای سلامت ضرری ندارند و به همین دلیل است که مطالعات جدی برای تأیید این تأثیر منفی انجام نشده بود.
به گفته دکتر هروبک، ADBAC و DDAC دو مادهای هستند که در دهه ١٩٥٠ و ١٩٦٠ بهعنوان ترکیبات شیمیایی مورد بررسی قرار گرفتند، با وجود این، هرگز این ترکیبات از نظر ایمنی و سمی بودن مورد بررسی دقیق قرار نگرفتهاند. در دهه ١٩٨٠، محققان مسمومیت، تستهای آزمایشگاهی خوبی در مورد این دو ترکیب انجام دادهاند که در این مطالعه به ما کمک کرد. این دستورالعملها و قوانین و تمام تحقیقات روی این مواد شیمیایی که تا پیش از این اتفاق افتاده است تحقیقات ما را بهطوری قابل تعمیم و قابل اعتماد میکند.
به گزارش جام جم سرا، یک تجربه و مشاهده آزمایشگاهی، این تیم تحقیقاتی را برآن داشت که تستهای عمیقتری روی این ترکیبات انجام دهند. کاهش باروری در موشها همانطور که اشاره شد زمانی بهعنوان پدیده مشکوک مورد مطالعه قرار گرفت که کارکنان آزمایشگاه قبل از دست زدن به موشها، دست خود را با مواد ضد عفونیکننده که شامل ADBAC و DDAC بود، شستوشو دادند.
مشاهدات مشابه این تیم تحقیقاتی پیش از این توسط پاتریشیا هانت، از دانشگاه ایالتی واشنگتن هم تجربه شده بود. همین تجربه یکسان دکتر هروبک و هانت را بر آن داشت تا تصمیم به بررسی بیشتر این ارتباط بگیرند.
در دهههای اخیر شاهد هستیم پدیده ناباروری بشدت در جوامع رشد داشته و نیاز روز افزون به فنآوریهای باروری کمکی مثل لقاح آزمایشگاهی به میزان قابل توجهی دیده میشود |
آنها دریافتند وقتی موشها در معرض ترکیبات ADBAC و DDAC قرار گرفتند، زمانی بمراتب طولانیتر تا بارداری بعدی داشتند و وقتی موشها باردار شدند، تعداد نوزادانی که به دنیا آوردند از تعداد رایج و معمول کمتر بود. علاوه بر این، ٤٠درصد از موشهای ماده که در معرض این مواد شیمیایی قرار گرفته بودند در اواخر دوران بارداری یا هنگام زایمان مردند.
دکتر هروبک اشاره میکند که اگر چه به نظر میرسد این مواد شیمیایی برای موشها سمی باشد، هنوز نمیتوان با اطمینان گفت که ترکیبات اثر مشابهی در انسان داشته باشد. اما با توجه به استفاده گسترده از این ترکیبات در محصولات شوینده و ضدعفونی کننده، تحقیقات بیشتر با تمرکز بر عواقب بالقوه آنها در تولید مثل انسان ضروری است.
دکتر هروبک اضافه میکند: اگر این مواد شیمیایی برای انسان سمی هستند، به همین شکل میتواند در کاهش قدرت باروری در انسان هم موثر باشد؛ همانطور که در دهههای اخیر شاهد هستیم پدیده ناباروری بشدت در جوامع رشد داشته و نیاز روز افزون به فنآوریهای باروری کمکی مثل لقاح آزمایشگاهی به میزان قابل توجهی دیده میشود.
این متخصص پیشنهاد میکند که یک مطالعه اپیدمیولوژیک میتواند به درک دقیقتر این موضوع کمک کند که آیا زنانی مانند کارکنان بهداشتی که به صورت گسترده در معرض ADBAC و DDAC قرار دارند، در باروری مشکلدارتر از افراد عادی هستند؟
اوایل امسال هم، یافتههای مطالعهای نشان داد که مواد شیمیایی موجود در خمیر دندان و کرمهای ضدآفتاب میتواند عملکرد اسپرم را تحتتأثیر قرار دهد.
جام جم سرا: گروهی از جمعیتشناسان و کارشناسان معتقدند با وجود کاهش نرخ باروری، جمعیت ایران تا سالهای آینده با رشد مثبت فزاینده روبهرو خواهد بود و بهواسطه وجود حجم انبوه جمعیت فعال کنونی، که در تاریخ جمعیت ایران بیسابقه بوده است، نباید نگرانی نسبت به کاهش جمعیت و پیری ساختار جمعیت داشت.
این گروه معتقدند که برای افزایش باروری به بالای سطح جایگزین، نیاز به ایجاد رونق اقتصادی و امنیت اجتماعی در کشور هستیم تا حجم انبوه جمعیت جوان کنونی تمایل بیشتری به ازدواج و فرزندآوری داشته باشند.
در مقابل، در بین برخی مسوولان و سیاستگذاران کشور این نگرانی ایجاد شده است که چنانچه این نرخ پایین باروری در دهههای آینده ادامه یابد، به نسبت کاهش تعداد موالید، سهم درصد جمعیت سالخورده (افراد بالای 65سال) در ساختار جمعیت نیز افزایش مییابد و در نتیجه در آینده نهچندان دور ایران وارد مرحله سالخوردگی جمعیت خواهد شد، که این امر موجب کاهش سهم نیروی فعال در ساختار جمعیت میشود.
برخلاف گروه اول، این دسته از مسوولان و سیاستگذاران در واکنش به کاهش باروری و کاهش احتمالی جمعیت در آینده، اقدام به تصویب بخشنامهها، لوایح قانونی و برخی سیاستهای تشویق موالید کردهاند، برای نمونه، براساس مادهای از طرح «افزایش نرخ باروری و پیشگیری از کاهش رشد جمعیت کشور»، که هماکنون در حال بررسی و تصویب در مجلس شورای اسلامی است، عقیمسازی زنانه (توبکتومی) و عقیمسازی مردانه (وازکتومی) دو روش پیشگیری از بارداری غیرقانونی است. از آنجاییکه هدف از غیرقانونیکردن عقیمسازی در این ماده قانونی «افزایش نرخ باروری» عنوان شده است، این مقاله پژوهشی، بر آن شد تا با اتکا به یافتههای علمی به دو پرسش زیر پاسخ دهد:
1- آیا با محدودکردن ارایه خدمات تنظیم خانواده، از جمله عقیمسازی، نرخ باروری افزایش خواهد یافت؟ 2- پیامدهای ممنوعیت ارایه این خدمات برای جمعیت زنان و کودکان چه خواهد بود؟
محدودکردن ارایه خدمات تنظیم خانواده:
میزان کل باروری (Total Fertility Rate) شاخصی است که جمعیتشناسان استفاده میکنند تا تعداد کل فرزندانی که یک خانم میتواند طی 35سال (از زمان شروع عادت ماهانه در حدود 15سالگی تا زمان یائسگی در حدود 49سالگی) بهدنیا آورد را اندازهگیری کنند.
انتظار میرود سهم 3/3درصدی کنونی سقط عمدی جنین در کاهش میزان موالید به واسطه افزایش تعداد سقطهای غیرقانونی و غیرایمن بیشتر شود که به نوبه خود موجب افزایش میزان مرگومیر مادران خواهد شد |
چنانچه فرض کنیم که یک خانم از 15سالگی تا پایان 49سالگی پیوسته مزدوج بماند و با همسرش زندگی کند، هیچ اقدامی برای پیشگیری از بارداری انجام ندهد، عمدا اقدام به سقط حاملگی ناخواسته نکند و شیردهی در حد معمول داشته باشد، حداکثر تعداد فرزندان را میتواند بهدنیا آورد. این «میزان حداکثری موالید» یک میزان فرضی است که در بین جوامع بشری متفاوت است.
بدیهی است که بهتاخیرانداختن ازدواج، پیشگیری از بارداریهای ناخواسته یا سقط عمدی آنها یا طولانیشدن دوران شیردهی (که کمک به تاخیرانداختن حاملگی بعدی میکند) میزان کل حداکثری باروری را به میزان کل واقعی باروری کاهش میدهد. برای مثال، خانمی که در 30سالگی ازدواج میکند، 15سال از سنین قابلیت بارداری را از دست میدهد.
این چهارعامل اصلی کاهنده باروری (تاخیر در ازدواج، پیشگیری از بارداری، سقط عمدی جنین و شیردهی) بهطور مستقیم بر میزان کل باروری تاثیر میگذارند؛ از این روی آنها را عوامل اصلی بلافصل تعیینکننده میزان باروری مینامند. هدف اصلی این پژوهش، سنجش دقیق سهم هریک از این عوامل بلافصل بر کاهش میزان باروری شهر تهران بود.
در این میان، سهم روشهای زنانه پیشگیری از بارداری، که عمدتا توسط مراکز بهداشتی در شهرها و خانههای بهداشت در روستاها، به متقاضیان ارایه میشد و سهم روش عقیمسازی زنانه (توبکتومی) و عقیمسازی مردانه (وازکتومی) اندازهگیری میشود تا نشان دهیم چنانچه ارایه تمامی روشهای زنانه پیشگیری از بارداری (شامل توبکتومی، آیودی، تزریق، کاشت کپسول و قرص) یا وازکتومی محدود، قطع شود، میزان کل باروری تا چه حد افزایش مییابد.
پیامدهای ممنوعیت خدمات پیشگیری از بارداری:
حالا این پرسش مطرح میشود که با وجود سهم اندک استفاده از روشهای عقیمسازی در کاهش نرخ باروری، اگر این روشها غیرقانونی اعلام شود و دسترسی بهداشتی و استاندارد به آنها مشکل شود چه زیر گروههای اقتصادی-اجتماعی جمعیت خانمها بیشتر با بارداریهای ناخواسته و احتمالا سقطهای غیرایمن و مرگومیرهای ناشی از آن مواجهه خواهند شد.
سایر یافتههای این پژوهش نشان میدهد که روشهای زنانه (بهخصوص عقیمسازی زنانه و آیودی، تزریق و کاشتن کپسول زیر پوستی) و روش عقیمسازی مردانه (وازکتومی)، که تحت پوشش برنامه دولتی تنظیم خانواده بوده است، بیشتر توسط افراد زیر استفاده میشود:
ساکنین مناطق روستایی کشور، افرادی از طبقات درآمدی و سطح تحصیلات پایینتر و کسانی که حد اقل دو فرزند دارند و دیگر هیچ فرزندی نمیخواهند.
بنابراین، چنانچه دسترسی آسان، کمهزینه و ایمن به این روشهای پیشگیری از بارداری، محدود یا غیرممکن شود، این گروه از جمعیت زنان کشور، که عمدتا از طبقات اقتصادی- اجتماعی پایین جامعه هستند، با بارداریهای ناخواسته روبهرو خواهند شد.
در این صورت انتظار میرود سهم 3/3درصدی کنونی سقط عمدی جنین در کاهش میزان موالید به واسطه افزایش تعداد سقطهای غیرقانونی و غیرایمن بیشتر شود که به نوبه خود موجب افزایش میزان مرگومیر مادران خواهد شد.
در حال حاضر تدوین و اصلاح لوایح و قوانینی ضرورت دارد که در راستای فراهمکردن بسترهای اقتصادی و اجتماعی و فرهنگی لازم برای اشتغال و ازدواج جوانهاست |
شواهد سایر پژوهشها نشان میدهد که از پیامدهای منفی دیگر بارداریهای ناخواسته، افزایش بیماریهای روحی و روانی زنان و بهخطرافتان سلامت کودکان (به خاطر کوتاهشدن فاصلهگذاری بین موالید) و ضعف جسمانی مادران است.
حفظ سلامت مادران و کودکان، یکی از اهداف اصلی و جداییناپذیر برنامه «سلامت بارداری» هر کشوری، ازجمله کشور ماست. این مهم حتی در سیاستهای کلان جمعیتی ابلاغی از سوی مقاممعظمرهبری مورد تاکید قرار گرفته است. درحالحاضر هیچ کشوری با سطح باروری پایین در جهان از سیاست تنبیهی، مانند غیرقانونی اعلام کردن عقیمسازی - و حتی غیرقانونیکردن سقطجنین - برای افزایش میزان باروری استفاده نمیکند.
ازاینرو، لازم است دسترسی آسان، کمهزینه و ایمن به تمامی روشهای پیشگیری از بارداری همچنان جزو لاینفک برنامه «سلامت بارداری» باقی بماند. درحالیکه برخورداری اقشار ضعیف و روستایی از این خدمات، ضروری است، اصلاح بیمههای درمانی دولتی و مکمل در جهت پوششدادن به هزینههای مربوط به برخی از روشهای پرهزینهتر پیشگیری از بارداری دسترسی آسان، ارزان و ایمن سایر اقشار جمعیت کشورمان را به اینگونه خدمات بهداشت باروری ممکن میسازد. تدوین و اجرای سیاستهای موفق تشویق موالید، اصولا مبتنی بر یافتههای پژوهشهای علمی و نظرات کارشناسان در حوزههای جمعیت، سلامت، اقتصاد و... است.
در حال حاضر تدوین و اصلاح لوایح و قوانینی ضرورت دارد که در راستای فراهمکردن بسترهای اقتصادی و اجتماعی و فرهنگی لازم برای اشتغال و ازدواج جوانهاست. تمرکز روی تصویب قوانینی که موجب تسهیل ایجاد اشتغال، رونق و ثبات اقتصادی و امنیت اجتماعی (که موجب تقویت امید به آینده و امنیتخاطر برای فرزندآوری و پرورش فرزند میشود) در جامعه شود، احتمال بیشتری دارد که زوجین را تشویق به تصمیمگیری برای داشتن فرزند بیشتر کند. (دکتر امیر عرفانی .جمعیتشناس و استاد دانشگاه نیپیسین در کانادا/شرق)
*انتشار مطالب خبری و تحلیلی رسانههای داخلی و خارجی در «جام جم سرا» لزوماً به معنای تایید یا رد محتوای آن نیست و صرفاً به قصد اطلاع کاربران بازنشر میشود.
جام جم سرا: آمادگی زن و شوهر با حضور آنها در کلاسهای مشاوره میتواند نقش موثری در افزایش آگاهی آنها داشته باشد:
*سه ماه قبل از بارداری به ماما مراجعه کنید
مشاوره بارداری قبل از اقدام به آن اهمیت دارد. توصیه صریح ما به زوجین که قصد بچهدار شدن دارند این است که حداقل سه ماه قبل از بارداری به مراکز مشاوره یا خدمات مامایی مراجعه کنند این موجب میشود چنانچه مشکلی دارند به مراکز مناسب ارجاع داده شوند. در زنان و مردانی که به لحاظ جسمانی و روانی طبیعی هستند اقدامات تخصصی مدنظر نیست اما چنانچه در معاینات اولیه مشخص شود که زوجین یا یکی از آنها مشکلی دارند که ممکن است سلامت مادر یا جنین را به خطر بیندازد به مراکز مربوط ارجاع داده میشوند.
*نقش اسیدفولیک در پیشگیری از ناهنجاریهای نقص لوله عصبی جنین
توصیه میشود زنان سه ماه قبل از اقدام به بارداری، پس از مشورت با پزشکشان قرص اسید فولیک مصرف کنند زیرا از ناهنجاریهای نقص لوله عصبی جلوگیری میکند این قرص ارزان و قابل دسترس است.
*پدران مصرف دخانیات را کاهش دهند
حضور پدران در مشاورههای قبل از بارداری و حین آن نیز اهمیت دارد. چنانچه پدرانی سیگار، مواد مخدر یا الکل مصرف میکنند باید آن را در جلسات مشاوره بیان کنند. با این حال، معمولا به پدران توصیه میشود که مصرف دخانیات را کاهش دهند زیرا برای پدر بودن باید سلامت روانی داشته باشند و عادات ناپسندی که موجب به خطر انداختن سلامت جسمی و روانی آنها و اطرافیانشان میشود را اصلاح کنند.
*مواد نیروزا باروری را مختل میکند
مواد نیروزا که متأسفانه برخی مردان و زنان استفاده میکنند میتواند باروری را دچار اختلال کند در مورد مردان استفاده از این مواد میتواند کیفیت اسپرم را تحت تاثیر قرار دهد.
رژیم غذایی مناسب با مصرف سبزیجات و لبنیات تازه، پیادهرویی، کاهش استرس با تغییر سبک زندگی و البته برخورداری از تفریحات خوب و سالم نیز میتواند نویدبخش خانوادهای سالم باشد. (ناهید خداکرمی - رئیس انجمن علمی مامایی ایران)
جام جم سرا: انزال پسگرد چیست؟
تصور بیشتر مردها این است که تنها اختلال انزال زودرس روی زندگی زناشویی تاثیر منفی میگذارد در صورتی که لزوما چنین نیست و اختلال انزال دیگری به نام انزال پسگرد وجود دارد که ممکن است سبب مشکلات عمده دیگری در زندگی زناشویی شود. انزال پسگرد یعنی منی به خارج از بدن نمیریزد، بلکه به طرف عقب برمیگردد و وارد مثانه میشود و هنگام دفع ادرار با آن خارج میشود. این اختلال باعث میشود اسپرمها در مثانه محبوس شوند و هنگام رابطه زناشویی به درون بدن همسر ریخته نشود و همین امر باعث ناباروری خواهد شد.
چرا این اتفاق میافتد؟
انزال پسگرد علل زیادی دارد. یکی از آنها اختلال در دستگاه عصبی بدن است. مایع منی بهطور طبیعی باید وارد مجرای خلفی ادرار شود و از آنجا بیرون برود. مجرای ادرار در مردان به دو قسمت تقسیم میشود: مجرای خلفی و مجرای قدامی. مجرای خلفی خیلی به گردن مثانه نزدیک است.
آیا این اختلال در مردان شایع است؟
بله؛ انزال پسگرد اختلال کموبیش شایعی است و برای زوجها گاه مشکلساز میشود. اختلال انزال پسگرد فینفسه اشکالی در رابطه زناشویی و کیفیت آن ایجاد نمیکند، ولی در افرادی که در سنین باروری قرار دارند سبب ایجاد ناباروری میشود. همچنین بهعلت ریخته نشدن مایع منی به بیرون ممکن است سبب استرس و مشکلات روحی در هر یک یا هر دو شریک جنسی (زن و شوهر) شود.
شایعترین علت کدام است؟
شایعترین علت عمل جراحی برای بزرگی خوشخیم پروستات است. این بیماری در مردان خیلی شایع است و هیچ مردی از آن رهایی ندارد، ولی شدت و ضعف دارد؛ در بعضیها زود شروع میشود و سریع پیشرفت میکند و در عدهای دیگر هم روند آهستهای دارد که اصلا فرد متوجه آن نمیشود. اما گاهی اندازه پروستات آنقدر بزرگ است که اثرات جانبی برای بیمار دارد و بیمار ناگزیر باید تحت عمل جراحی قرار گیرد.
چند درصد مردانی که جراحی پروستات خوشخیم انجام میدهند، انزال پسگرد پیدا میکنند؟
آمار بسیار بالاست؛ حدود 80 درصد مردان بعد از عمل این مشکل را پیدا میکنند. علاوه بر آن در هر عمل جراحی که گردن مثانه آسیب ببیند، احتمال ایجاد انزال پسگرد وجود دارد.
آیا انزال پسگرد بیماری دائم است؟
همیشه اینطور نیست؛ چون مصرف بعضی از داروها هم ممکن است باعث انزال پسگرد شوند. سردسته این داروها همان داروهایی است که برای بزرگی خوشخیم پروستات تجویز میشوند. پروستات دارای کپسولی است سرشار از عضلات صاف. وقتی بیماری مشکل در تخلیه مثانه دارد، دارویی برایش تجویز میکنند تا عضلات صاف را شل کند و مثانه راحت خالی شود. این خاصیت شلکنندگی روی گردن مثانه هم اثر میگذارد. همین سازوکار باعث انزال پسگرد میشود. بیماران نباید نگران این موضوع باشند، چون هرگاه دارو قطع شود بلافاصله انزال پسگرد اصلاح میشود. یکی دیگر از علل شایع انزال پسگرد بیماری دیابت است که به دستگاه عصبی آسیب وارد میکند.
مردانی که دچار انزال پسگرد دائم هستند، دیگر نمیتوانند بچهدار شوند؟
اگر انزال پسگرد در جوانان مثلا به دلیل بیماری اماس یا آسیب به نخاع در تصادفات رانندگی اتفاق بیفتد، میتوان اسپرم را از مثانه با کمک فرآیندهایی به دست آورد و در آزمایشگاه با تخمک لقاح داد و سپس آن را به رحم انتقال داد. یعنی در این افراد میتوانیم از طریق لقاح مصنوعی یا روشهای کمکباروری مشکل ناباروری را حل کنیم. متاسفانه در جنگ تحمیلی هزاران جانباز نخاعی داشتیم که چون بیشترشان در سنین جوانی بودند، مشکل ناباروری داشتند و پزشکان ایرانی هم به همین دلیل تجربیات خوبی در این زمینه دارند. همچنین در ایران متاسفانه آمار میزان تصادفات رانندگی هم بالاست که جوانان بیشتر قربانیان آن را تشکیل میدهند. پس انزال پسگرد در جوانان خواهان باروری زیاد دیده میشود. ولی خبر خوب اینکه با تکنیکهای پیشرفته امروزی میتوان این افراد را صاحب فرزند کرد.
علاوه بر آن انزال پسگرد و نبود انزال را در بسیاری از موارد، میتوان با تجویز داروهای اختصاصی درمان کرد. (ضمیمه سیب)
ماریا حکمت
جام جم سرا: به طور کلی ممکن است شانس بارداری شما تحت تاثیر قرار بگیرد. بنابراین اگر در باردار شدن با مشکل مواجه هستید، مصرف کافئین را کاهش دهید.
آیا استفاده از لابریکانتها در هنگام باروری ممنوع است؟
تحقیقات نشان میدهد لابریکانتهای واژنی برای اسپرمها سمی هستند و در کاری که مخاطهای گردنه رحمی انجام میدهند تداخل ایجاد میکند. محیط اسیدی واژن باعث کشته شدن اسپرمها میشود؛ اما مخاطهای قلیائی گردنه رحم درست قبل از آنکه تخمک گذاری از اسپرم محافظت کند تولید میشود. لابریکانتهای مصنوعی مانع از رسیدن سریع اسپرم به مخاطهای گردنه رحم میشوند و بنابراین اسپرمها در محیط اسیدی واژن، قبل از وارد شدن به رحم میمیرند.
برخی از لابریکانتهای مصنوعی که در خانه پیدا میشود (مثل سفیده تخم مرغ یا روغن معدنی)، مشکلاتی را بوجود میآورند.
بهترین لابریکانت جهت استفاده در دورانی که برای باردار شدن تلاش میکنید، معاشقه است. به منظور باردار شدن، برای مقاربت وقت زیادی بگذارید. از همسر خود بخواهید تا در این هنگام اصول معاشقه را رعایت کند. در نهایت میتوانید از آب گرم به عنوان لابریکانت استفاده کنید. آب هیچ آسیبی به اسپرم نمیرساند و در کاری که مخاطهای گردنه رحمی انجام میدهند تداخل ایجاد نمیکند.
از خوردن چه داروهایی در طول باروری باید خودداری کرد
بهتر است از خوردن تمام داروهای غیر ضروری قبل از بارداری صرف نظر کرد. البته در بعضی موارد انجام این کار غیر ممکن است؛ اما بعضی از داروها هستند که باید از خوردن آنها اجتناب کرد و دلیل آن این است که این دسته از داروها به جنین صدمه وارد میکنند. این داروها عبارتند از: راکوتان (برای جلوگیری از جوش و آکنه)، داروهای ضد انعقاد خود، تتراسایکلین، داروهایی که برای بیماری صرع مصرف میشود، بعضی از داروهایی که برای فشار خون بالا مصرف میشود، بعضی از داروهایی که برای میگرن استفاده میشود، داروهایی که دارای دوزهای بالای استروئیدی مانند کورتیزون و پردنیزون هستند (درمان لوپاس) نیز از این دستهاند. یادتان باشد برای استفاده از تمام داروها در دوران بارداری و یا متوقف کردن آنها حتما با پزشک خود مشورت کنید.
بسیاری از داروهای بدون نسخه در مقدار کم بیخطر هستند. اما بعضی از داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی مانند موترین، ناپروکسن، و یا هر دارویی که حاوی ایبوپروفن مواد مخدر باشد، میتواند تخمک گذاری را مختل کرده و مانع از ایجاد زمینهای مناسب در پوشش رحم برای لانه گزینی باشد.
بهترین توصیه این است که قبل از مصرف هر نوع دارو در دوران پیش از بارداری با متخصص مشورت کنید. برای بعضی از داروها جایگزین خوبی وجود دارد که خانمهای باردار میتوانند از آنها استفاده کنند.
آیا مصرف کافئین تاثیری در قدرت باروری دارد
بعضی از مطالعات نشان میدهد ارتباطی بین مصرف کافئین و توانایی زنان برای بارداری وجود دارد. سایر مطالعات نشان میدهد که کافئین میتواند از بلوغ تخمک جلوگیری کند و چنانچه تخمک به خوبی رشد نکند شانس بارداری کاهش پیدا میکند. و به طور کلی ممکن است شانس بارداری شما تحت تاثیر قرار بگیرد. بنابراین اگر در باردار شدن با مشکل مواجه هستید، مصرف کافئین را کاهش دهید.
بسیاری از کارشناسان بر این باورند که مقداری کمتر از ۳۰۰ میلی گرم کافئین در روز تاثیری در قدرت باروری خانمها ندارد. بنابراین فرصت مناسبی است تا مصرف بیش از اندازه قهوه و چای را کاهش دهید.
غذاها ونوشیدنیهایی که حاوی کافئین هستند
در درجه اول میتوان به قهوه اشاره کرد. میزان کافئین در قهوه در مدلهای مختلف قهوه متفاوت است. میزان کافئین موجود در قهوه به انواع دانههای قهوه نوع آماده کردن آن برای استفاده و چگونگی دم کردن و فنجانی که قهوه در آن سرو میشود بستگی دارد.
برای آنکه بتوانید میزان مصرف کافئین را تحت کنترل قرار دهید باید به منابع نوشیدنیهایی که مصرف میکنید مثل، چای، نوشیدنیهای انرژی زا، شکلات و بستنی قهوه توجه داشت. کافئین در نوشیدنیهای گیاهی، داروهای بدون نسخه مثل مسکنهای سردرد، قرصهای سرماخوردگی، و داروهای ضد آلرژی نیز یافت میشود. به برچسب مواد تشکیل دهنده آنها توجه داشته باشید.
مصرف ماهی در زمان باروری
به احتمال شنیدهاید که ماهی منبع بزرگ امگا۳ است و برای رشد مغز و چشم کودک بسیار مهم است. همچنین ماهی سرشار از پروتئین و ویتامین دی و سایر مواد مغذی مهم برای رشد کودک است.
بدن پس از مصرف ماهی، به مدت چند هفته امگا۳ را در خود ذخیره میکند. بنابراین اگر مصرف ماهی را به شکل مرتب در رژیم غذایی خود داشته باشید در زمانیکه باردار میشوید به اندازه کافی در بدن شما امگا۳ وجود خواهد داشت.
از سوی دیگر، ممکن است شنیده باشید بعضی از ماهیها هستند که دارای آلودگیهایی مثل جیوه هستند. در مصارف بالا، این ماده به رشد مغز نوزاد و سیستم عصبی او صدمه وارد میکند. از آنجائیکه این ماده در بدن جمع میشود مدت زمانی، طول میکشد تا از بدن خارج شود بنابراین برای خانمی که قصد بارداری دارد از اینکه بدنش در معرض این ماده قرار بگیرد نگران کننده است.
خوردن ماهی برای خانمی که قصد بارداری دارد مهم است. اما اینکه از چه نوع ماهی یا به چه اندازه استفاده شود نیز از اهمیت ویژهای برخوردار است.
کدام ماهیها بیشترین جیوه را دارند
در سال ۲۰۰۴ سازمان غذا و داروی آمریکا و سازمان حفاظت محیط زیست کار مشترکی در خصوص جیوه موجود در ماهی انجام دادند. آنها ۴ نوع ماهی معرفی کردند و توصیه کردند بهتر است خانمهایی که قصد دارند باردار شوند از این ۴ نوع ماهی به علت وجود جیوه در آنها، استفاده نکنند. این ۴ نوع عبارتند از کوسه، شمشیرماهی (اره ماهی)، شاه ماهی خال مخالی و مارلین.
البته سایر کارشناسان و طرفداران این موضوع تمایل دارند تا این لیست را گستردهتر کرده و ماهیهای دیگری به این لیست اضافه کنند. از انواع دیگر ماهیهایی که خوردن آنها به خانم باردار توصیه نشده است میتوان به اردک ماهی، تنهای تازه یا منجمد شده، آبفام، ماهی خاردار راه راه، ماهی خاردار شیلی اساره کرد.
مصرف الکل سبب کاهش باروری و حتی سقط جنین میشود
رشد جنین در هفته اول بارداری حتی قبل از آنکه مادر متوجه بارداری خود باشد، بسرعت صورت میگیرد. تحقیقات نشان میدهد که حتی میانه روی در مصرف الکل، احتمال سقط جنین را افزایش میدهد. چنانچه برای بارداری اقدام میکنید، از مصرف الکل در طول دوره نیمه دوم قاعدگی پس از آنکه تخمک گذاری صورت میگیرد، خودداری کنید. علت آن این است که ممکن است شما در آن زمان باردار باشید.
آیا مصرف سیگار در تعداد اسپرمها تاثیر دارد
مطالعات نشان میدهد که مصرف سیگار میزان اسپرم را کاهش میدهد. زمانیکه برای بارداری اقدام میکنید، تا حد امکان باید سالم باشید. بنابراین توصیه میشود قبل از اقدام برای بارداری مصرف سیگار متوقف شود. علاوه بر اینکه مصرف آن شانس باروری را کاهش میدهد، برای سلامت سایر اعضای خانواده مضر است.
کدام یک از پاک کننده خانگی در باروری تاثیر میگذارد
بسیاری از مواد شیمیایی موجود در پاک کنندههای خانگی میتواند سمی بوده و در قدرت باروری تاثیر داشته باشد. پاک کنندههایی که مصرف آنها در طول دورانی که برای بارداری اقدام میکنند ممنوع اعلام شده است:
*پاک کنندههای که دارای بو و رایح هستند: عطرهای مصنوعی در محصولات تمیز کردن، مانند مواد شوینده لباسها، اغلب ترکیبی از مواد شیمیایی به نام فتالات است. بو و رایحه در طبیعت به سرعت ناپدید میشود اما بو ورایحه روی لباسها برای مدتی باقی میماند. همچنیین خشبو کنندههای هوا نیز دارای بو و رایحه هستند که استفاده از آنها توصیه نمیشود.
*پاک کنندههایی که حاوی مواد نفتی و خام هستند: این مواد بیشتر در پودرهای لباسشویی و نرم کنندههای پارچه وجود دارد. تحقیقات نشان میدهد که استشمام این مواد با کاهش میزان اسپرمها و سایز بیضهها در ارتباط است. این مواد به آسانی قابل تجزیه نیستند و پس از شستوشو وارد سیستم آب ماشین رختشویی میشود.
*حلالها: حلال موجود در بسیاری از مواد پاک کننده شیشهها، پاک کنندههای اجاق گاز و تمیز کنندههای فرش و سطوح یافت میشود و با مشکلات باروری در ارتباط است. بر اساس تحقیقاتی که در چین در زمینه باروری صورت گرفته است، تماس مستقیم خانمها با این مواد شیمیایی شانس باروری را کاهش میدهد.
آیا استرس میتواند در قدرت باروری اختلال ایجاد کند
به طور قطع استرس باعث ایجاد اختلال در قدرت باروری میشود. استرس وظایف هیپوتالاموس و همچنین هورمون فرمان دهنده به تخمدانها برای آزاد کردن تخمک را تحت تاثیر قرار میدهد. چنانچه استرس داشته باشید تخمک گذاری به شکل نامنظم انجام شده و در بعضی موارد اصلا صورت نمیگیرد. بنابراین، حتی پس از نزدیکی در روزهای تخمک گذاری، شانس باروری کاهش پیدا میکند.
استرسها میتوانند به شکل دائم یا موقتی باشند. بدن به استرسهای ثابت خو میگیرد بنابراین در دوران تخمک گذاری، تخمک گذاری به خوبی صورت میگیرد اما درباره استرسهای ناگهانی مثل فوت فامیلی، تصادف یا طلاق ممکن است در تخمک گذاری اختلال ایجاد شود. این موضوع برای هر خانمی متفاوت خواهد بود.
تخمک گذاری در بعضی از خانمها با خارج شدن از شهر تغییر میکند این در حالی است که این موضوع ممکن است هیچ تغییری در تخمک گذاری خانم دیگری ایجاد نکند. حتی استرسهای مثبت هم میتواند در روند تخمک گذاری تاثیر داشته باشد. زمانی که تحت استرس هستید و برای بارداری اقدام کردهاید، ترشحات رحم این پیغام را میدهند که مشکلی وجود دارد. بنابراین چنانچه برای باروری اقدام میکنید استرس را از خود دور کنید.
آیا استفاده از وان آب داغ برای باروری مجاز است
مردانی که قصد دارند پدر شوند، باید از نشستنهای طولانی مدت و مکرر درون وان آبِ بسیار گرم خودداری کنند. دلیل آن این است که بیضهها در برابر گرما بسیار حساسند. بیضههای مردان خارج از بدن آنها قرار دارند و برای تولید اسپرم سالم باید در محیط خنکتری قرار بگیرند.
۲ الی ۳ ماه زمان لازم است تا یک اسپرم سالم تولید شود. بنابراین رشد اسپرمهای نابالغ که به شدت آسیب پذیر هستند زمانی که در معرض آب داغ قرار میگیرند ممکن است تا مدتها تحت تاثیر قرار بگیرند.
انجام کارهایی مثل رفتن به سونا، پوشیدن لباس زیر تنگ برای آقایانی که قصد باروری دارند توصیه نمیشود. همچنین آب داغ و سونا نیز در طول بارداری برای خانمها نیز توصیه نشده است.
مطالعات نشان میدهد که گرمای بالا در ۳ ماه اول بارداری خطر نقص تولد را افزایش میدهد. همچنین این تحقیقات نشان میدهد که خانمهای بارداری که در ۳ ماه اول بارداری از وان آب داغ استفاده میکنند خطر سقط جنین را افزایش میدهند. (سلامت نیوز)