عصمت عباسی در خصوص نوع میانوعدهها و توجه به میزان نمک در آنها اظهار کرد: در حال حاضر مصرف زیاد غذاهای چرب و سرخ شده، انواع فستفودها و نیز مصرف زیاد نمک از جمله مشکلاتی است که در الگوی غذایی دانشآموزان وجود دارد. مصرف زیاد نمک زمینه را برای فشارخون بالا در بزرگسالی فراهم میکند. همچنین مصرف زیاد روغن و چربی علاوه بر بالا بردن چربی خون و بیماریهای قلبی - عروقی به دلیل دریافت کالری زیاد سبب اضافه وزن و چاقی نیز میشود.
وی با اشاره به اینکه کودکان باید هر چهار تا شش ساعت برای نگه داشتن غلظت قند خون در حد طبیعی غذا بخورند، افزود: توجه به این موضوع سبب میشود که فعالیت سیستم عصبی و عملکرد مغز در حد مطلوب باقی بماند. کبد که مسوول ذخیره گلوکز به صورت گلیکوژن و آزادسازی آن به خون در صورت نیاز است، در کودکان تنها برای حدود چهار ساعت گلیکوژن ذخیره میکند، بنابراین دانشآموزان به خوردن غذا در وعدههای بیشتر نیاز دارند و باید بین صبح تا ظهر و نیز بین ظهر تا شب میانوعده مصرف کنند.
عباسی تصریح کرد: برای پیشگیری از فشارخون بالا و بیماریهای قلبی - عروقی و اضافه وزن و چاقی در بزرگسالی، میانوعده دانشآموزان باید شامل مواد غذایی باشد که علاوه بر تامین نیازهای تغذیهای، کمنمک و کمروغن و کمشیرین نیز باشند. به این دلیل موادی چون چیپس، چوب شور، فرآوردههای غلات حجیم شده و سایر تنقلات چرب و شور و شیرین میان وعدههای مناسبی نیستند.
وی گفت: میانوعدهها باید علاوه بر دارا بودن ارزش غذایی، از یک یا چند گروه اصلی غذایی تهیه شده باشند. استفاده از انجیر خشک، توت خشک، نخودچی، کشمش، انواع مغزهای بو نداده و بدون نمک، برگه زردآلو و انواع میوهها نظیر سیب، پرتقال، نارنگی، هلو، زردآلو، لیمو شیرین و... سبزیجاتی نظیر هویج، کاهو، خیار و ساندویچهایی مانند نان و پنیر و سبزی، انواع کوکو و کتلت، نان و حلوا شکری، نان و پنیر کمنمک و خرما میتواند به عنوان میانوعده در برنامه غذایی دانشآموزان قرار گیرد.
این کارشناس مسوول با بیان اینکه حذف وعدههای غذایی رفتاری رایج در نوجوانان است، عنوان کرد: حذف وعده صبحانه در دانشآموزان بسیار شایع است و با عواقب نامطلوبی از قبیل اضافه وزن و چاقی، کاهش تمرکز و عملکرد درسی ضعیف و دریافت ناکافی مواد مغذی به خصوص کلسیم همراه است. دانشآموزانی که یک وعده غذایی خود را حذف میکنند، در پاسخ به گرسنگی اغلب از میان وعدههایی استفاده میکنند که از لحاظ ویتامین، مواد معدنی و فیبر پایین و سرشار از چربی، شکر و نمک هستند.
عباسی در خصوص اثرات زیانبار مصرف غذاهای پرنمک و شور متذکر شد: نمک ماده ضروری و تامینکننده سدیم در انسان است. سدیم در انتقال جریانات عصبی و انقباض عضلانی نقش دارد. اگر چه نمک یک ماده ضروری برای بدن است و حدود 3 تا 5 گرم در روز (نصف یک قاشق مرباخوری) مورد نیاز است، اما اضافه دریافت آن خطرات عمدهای دارد که افزایش فشارخون از آن جمله است. ثابت شده است که مقدار مصرف نمک با میزان شیوع سکته قلبی در جامعه مرتبط است. دریافت زیاد نمک و سدیم و مصرف غذا و تنقلات شور و پرنمک سبب کاهش باز جذب کلسیم از کلیه شده و دفع ادراری آن را افزایش میدهد که خود عامل مهمی در کاهش تراکم استخوانی و پوکی استخوان است.
وی یادآور شد: خطر ابتلا به سرطان معده نیز با مصرف غذاهای پرنمک افزایش مییابد. جلوگیری از اثرات زیانبار دریافت بالای نمک از دوران کودکی و سنین مدرسه باید شروع شود. دانشآموزان باید سعی کنند که در هنگام انتخاب مواد غذایی، نوع کمنمک آن را برگزینند. به همین خاطر دانشآموزان باید مصرف فستفودها را بسیار محدود کنند و در کنار فستفودها، انواع سبزی یا سالاد مصرف شود. به جای خیارشور از گوجهفرنگی، خیار، کاهو و سایر سبزیجات استفاده شود. (ایسنا)
970
پزشکان فنلاندی دریافتند مردانی که عادت به استفاده از سونا دارند، کمتر بر اثر ابتلا به بیماریهای قلبی جان خود را از دست میدهند. همچنین در صورتی که مردان در طول هفته به دفعات بیشتر و هر نوبت مدت زمان بیشتری از حمام سونا استفاده کنند خطر مرگ ناشی از بیماریهای قلبی در آنان کمتر میشود.
دکتر «پاول تامپسون» از بیمارستان «هارتفورد» گفت: با توجه به این مطالعه متخصصان باید در مورد نگرانی از قرار گرفتن بیماران قلبی در معرض گرمای موجود در حمام سونا تجدیدنظر کنند. همچنین به عنوان یک متخصص قلب مانع از آن نمیشوم تا این بیماران از حمام سونا استفاده کنند و شاید لازم نباشد بیمارانمان را خیلی محدود کنیم.
در حالی که در این مطالعه رابطه بین استفاده از حمام سونا و بهبود سلامت قلب مشاهده شد اما نمیتوان رابطه علت-معلولی بین این دو فاکتور را تایید کرد.
دکتر «الیوت آنتمن» سخنگوی انجمن قلب آمریکا گفت: هنوز مطمئن نیستیم که حمام سونا همچنین به طور قطع علت کاهش خطر ابتلا به بیماریهای قلبی و عروقی در افرادی باشد که از آن استفاده کردهاند.
به نقل از هلثدی نیوز، در این مطالعه بیش از 2300 مرد میانسال از فنلاند شرقی مورد مطالعه قرار گرفتند. همچنین وضعیت سلامتی آنان برای مدت دو دهه ارزیابی و مشخص شد که استفاده مرتب از حمام سونا خطر مرگ ناشی از بیماریهای قلبی را کاهش میدهد. (ایسنا)
956
اینها همه درست است؛ اما فقط در مورد بخشی از چربیهایی که به «چربی سفید» معروفند و یکی از عوامل اصلی بروز بیماریهای بسیار خطرناکی مانند بیماریهای قلبی ـ عروقی و دیابت بهشمار میروند.
برای اینکه شیوه زندگی را اصلاح کنیم باید به چند نکته توجه کنیم؛ اول، تغذیه باید به اندازه و با رعایت تعادل موادغذایی باشد که در سنین مختلف تفاوت دارد.
دوم، باید فعالیت بدنی و تحرک فیزیکی داشته باشیم. در حال حاضر بیشتر نوجوانان و جوانان با اتومبیل به مدرسه و دانشگاه میروند و بعد در منزل پشت رایانه و تبلت مینشینند و هیچ تحرکی ندارند در حالی که هرکس با توجه به شرایط زندگیاش میتواند فعالیت فیزیکی را در برنامه زندگیاش بگنجاند. من الان ۷۵ سال دارم و ۳۷ سال است که از ساعت ۵ تا ۶ صبح پارک میروم و ورزش میکنم، حتی زمانی که معاون وزیر بودم و مشغله زیادی داشتم، باز هم این عادت را ترک نکردم.
سومین موردی که باید در سال جدید به آن توجه کنیم این است که مواد مخدر، سیگار و الکل را باید از زندگی حذف کرد. الکل به تنهایی میتواند عامل چند بیماری باشد. معضل بعدی قلیان است. معمولا خانوادهها دور هم جمع میشوند و به همدیگر قلیان تعارف میکنند و هرکس یک پک میزند، بعد هم پیتزا سفارش میدهند و بعد از شام هم پای تلویزیون مینشینند. این برنامه نشان میدهد نه تحرک بدنی کافی داریم، نه غذای مناسب میخوریم. از دخانیات هم استفاده میکنیم، بنابراین در سال جدید باید شیوه زندگیمان را اصلاح کنیم. مقابله با استرسهای روزانه نیز از اهمیت زیادی برخوردار است.
آخرین موضوعی که توصیه میکنم به آن توجه کنید، بحث سلامت معنوی و رعایت حقوق دیگران است. انسان موجودی ضعیف است و چون شناخت کاملی نسبت به دنیا ندارد، نیاز دارد در ضمیر ناخودآگاه خود، به یک نیروی ماورایی اعتقاد داشته باشد. تحقیقات نشان داده اعتقاد به خدا، انرژی و قدرت دفاعی بدن را بالا میبرد و به انسان کمک میکند تحمل و توانش را بالا ببرد. یک بحث مهم در بهداشت مطرح است با عنوان توسعه و تکامل و رشد در سالهای اول زندگی، مغز انسان از ۳ تا ۸ سالگی در حال رشد است و باید در همین سن کودکی، کودکان را با حقوق دیگران و احترام گذاشتن به حقوق دیگران آشنا کنیم تا در بزرگسالی ارزشهای انسانی در وجود آنها نهادینه شده باشد. (دکتر حسین ملکافضلی - استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران، عضو فرهنگستان علوم پزشکی، رئیس پژوهشکده سلامت خانواده/سلامت)
اگر به دنبال یکی از آن روشهای مطمئن و بدون خطر برای خوشاندامی میگردید به ادویهها اعتماد کنید؛ یعنی ادویههای ارائهشده در این مقاله را به برنامهٔ غذاییتان اضافه کنید و با اصلاح تغذیه همراه با ورزش، هم خوشاندام شوید و هم سالم بمانید.
ادویههایی که در سوزاندن چربی نقشآفرینند
همین اول کار بگوییم محققان هلندی معتقدند که ادویهها به دلیل داشتن قدرت چربیسوزی به لاغری کمک میکنند و همچنین به دلیل ایجاد احساس سیری باعث میشوند که افراد کمتر غذا بخورند. ادویهها باعث هضم بهتر غذا شده و طعم آن را دلچسبتر میکنند.
۱-دارچین
دارچین شما را یاد چه میاندازد؟ شلهزرد یا کلهپاچه؟ که البته هر دو خیری برای تناسب اندام ندارند! هر چه باشد باید بدانید که این ادویه را ملکهٔ ادویههای لاغری میدانند. دارچین ضداشتها است و میتواند میل شدید به مواد قندی و شیرین را کنترل کند.
خوشبختانه دارچین به تنظیم قند خون نیز کمک میکند. حتماً میدانید که بالا بودن قند خون باعث انباشتگی قند به صورت چربی میشود. نتایج برخی از پژوهشها نشان میدهد که ترکیب دارچین با عسل باعث تنظیم سوخت و ساز بدن شده و به تناسب اندام کمک میکند. توصیه میکنیم یک نوک انگشت دارچین به میوهها اضافه کرده و به عنوان دسر یا میانوعده میل کنید.
میتوانید به چایتان نیز دارچین اضافه کنید. چند قطره روغن گیاهی دارچین را روی یک دستمال تمیز بچکانید و روزانه چندین مرتبه استشمام کنید.
۲-هل
در طب آیورودا (طب سنتی هند) از هل به عنوان یک چربیسوز طبیعی استفاده میکنند. برای اینکه از خواص بینظیر هل بهرهمند شوید کافی است یک یا چند عدد از این ادویهٔ خوش عطر را داخل قوری چایتان بیندازید و یا یک عدد را به فنجان قهوهتان اضافه کنید. همچنین میتوانید یک قاشق چایخوری دانههای ریز هل را در یک فنجان آب جوش و در حرارت ملایم دم کنید. بعد از غذا یک فنجان از این دم کردهٔ معطرتان را میل کنید و بدون دردسر به هدف لاغریتان نزدیکتر شوید.
۳-چوب میخک
چوب میخک نیز یکی از آن همیاران لاغری فوقالعاده موثر است. زمانی که دلتان میخواهد ریزهخواری کنید و دنبال چیپس و پفک و یا هلههولههای دیگر میگردید یک عدد چوب میخک را در دهان گذاشته و شروع به جویدن کنید.
درست است که در ابتدا طعم بینظیر و خوبی نخواهید چشید اما خاصیت بیحسکنندگی ملایم آن خیلی زود پرزهای چشایی را با طعم آن همسو میکند.
توصیه میکنیم برای بهرهمندی از خواص بیشتر این ادویه برای خودتان چای سبز درست کرده و به آن یک عدد چوب میخک، چند دانهٔ هل و همچنین یک عدد چوب دارچین (کوچک) بیندازید و بعد از غذا میل کنید. این چای معجزهگر به راحتی اشتهایتان را کنترل کرده و به روند چربیسوزی کمک زیادی میکند.
۴-زردچوبه
در مورد خواص زردچوبه میتوان مقالهها نوشت. این ادویهٔ زرد که در هر آشپزخانهای پیدا میشود علاوه بر اینکه سطح سلامتی را ارتقا میدهد، به جذب و هضم هر چه بیشتر چربیها کمک زیادی میکند. به غذاهایتان زردچوبه اضافه کنید تا اثرات آن را ببینید.
۵-تخم رازیانه
قرنهاست که تخم رازیانه علاوه بر خواص دیگری که دارد به عنوان یک مادهٔ طبیعی ضداشتها معروف است. اگر اشتهایتان زیاد است عادت کنید که روزانه مقداری تخم رازیانه بجویید. این کار باعث هضم راحت غذا شده و همچنین به خوشبو شدن نفستان نیز کمک میکند.
۶-فلفل تند
فلفل را یک سلاح واقعی برای مقابله و حذف چربیها بدانید. به خاطر اینکه حاوی ترکیب بسیار قوی به نام «کاپسایسین» است که دخل چربیهای اضافه را میآورد. این ترکیب به افزایش متابولسیم بدن و همچنین کاهش میزان قند خون کمک زیادی میکند. توصیه میکنیم به غذاهایتان فلفل بزنید به خصوص به منابع غذایی پروتئینی مانند غذاهای حاوی مرغ، گوشت و ماهی.
۷-وانیل
وانیل که باشد عطر و طعم بستنی، کیک، انواع شیرینیها و غیره تداعی خواهد شد. وانیل یکی از آن ادویههای آرامشبخش فوقالعاده برای مقابله با استرس، اضطراب و نگرانیهای روزمره است.
این ادویه همچنین باعث کنترل گرسنگی شده و میل شدید به پرخوری و هلههوله خوری را کاهش میدهد.
اگر شما هم جزو افرادی هستید که از روی احساسات غذا میخورید یعنی زمانی که کسل، بیحوصله و یا تنها هستید به سراغ مواد غذایی میروید حتماً وانیل را وارد برنامهٔ غذاییتان بکنید. توصیه میکنیم به جای قند و شکر به چای و قهوهتان وانیل بزنید و میزان کالری آن را کاهش دهید. (مثلث)
*انتشار مطالب خبری و تحلیلی رسانههای داخلی و خارجی در «جام جم سرا» لزوماً به معنای تایید یا رد محتوای آن نیست و صرفاً به قصد اطلاع کاربران بازنشر میشود.
در ادامه قابهایی از رنگارنگترین سرزمینهای جهان را پیش رویتان نهادهایم؛ خجالت نکشید و اگر لذت بردید احساستان را بروز دهید!
کانادا
هند
ژاپن
استرالیا
سوئیس
چین
هلند
کلمبیا
ایتالیا
فرانسه
وایومینگ
نامیبیا
انگلستان
(دیسترکتیفای)
توصیه اول این که اگر میخواهید افسار زمان را در دست خود بگیرید، چند راز جادویی را در خاطر داشته باشید: بهداشت ضعیف را از خود دور کنید، نگذارید ناراحتیهای عضلانی و ضعف مفاصل در اثر کمتحرکی بر شما چیره شود و در نهایت مراقب پیری زودرس باشید.
غیر از اینها راههای زیادی وجود دارد که میتواند سالمندی را آنقدر آرام در زندگی شما وارد کند که خودتان هم متوجه نشوید و کاملا با آن کنار بیایید.تحرک و فعالیت مداوم، سبک درست تغذیه و جلوگیری از تخریب پوست به وسیله آفتاب ازجمله این راههاست.خوب بهتر است دیگر معطل نکنید و با ترکیب 10 راه پیشنهادی ما به سفر هیجانانگیز و دلفریب زندگی سالم و زیبا به سوی سالمندی گام بردارید.
زیباییهای خواب
هیچ کس نمیخواهد زندگیاش را با بستن چشمها و در خواب ماندن سپری کند، اما یک خواب زیبا و دوستداشتنی برای شما مزایای زیادی دارد. بنابراین مطمئن شوید برای 7 تا 8 ساعت خواب آرام و بیتشویش در شبانهروز برنامهریزی کردهاید. اگر بیمار باشید یا بدنتان دچار ضعف ایمنی شده باشد، باید زمان بیشتری هم استراحت کنید.
دوست من آب
نوشیدن یک جرعه از اکسیر زندگی یعنی آب یک قدم شما را به سرزندگی و جوانی نزدیکتر میکند. سعی کنید به اندازه کافی آب بنوشید. این مایع ساده و بیرنگ و بیادعا و بدون تبلیغات پوست خشک شما را مرطوب میکند و جلوی چین و چروکها را میگیرد.
موها، ناخنها و پوست با نوشیدن مقادیر کافی آب در فصول مختلف سال، نرم و انعطافپذیر باقی میمانند. اندامهای داخلی و سیستم گوارشی توسط دوست ما آب فعال باقی میمانند و کسانی که عادت دارند علاوه بر آب، به طور منظم دمنوشهای گیاهی مصرف کنند، بدن خود را از استرس و سمومی که عامل پیری زودرس هستند، دور نگه میدارند.
تازهخوار باشید
سعی کنید رژیم غذایی خود را از میوهها و سبزیجات تازه سرشار کنید. سبزیجات و میوهجات محلی یکی از چیزهایی است که میتواند شما را شاداب و جوان نگه دارد. مطالعات نشان میدهد کسانی که رژیم غنی از میوهها و سبزیجات تازه مصرف میکنند از آسیبهای اکسیداتیو کمتر رنج میبرند و کمتر دچار پیری زودرس میشوند.
بعلاوه میوهها و سبزیجات هردو، حاوی مقادیر زیادی آنتیاکسیدان هستند که روند پیری را معکوس میکند.
رخ از خورشید بپوشانید
نگویید این قرتی بازیها مال نوجوانهاست! استفاده از کرم ضدآفتاب، کلاه آفتاب گیرو عینک آفتابی در روزهای آفتابی حفظ سلامت و دوری از پیری زودرس است.
در حالی که برای نیم ساعت در روز قرار گرفتن در معرض نور خورشید میتواند اخلاق شما را خوشتر کند و با ساختن ویتامین دی، ضمن حفاظت از پوست، چشم و چهره شما را جوانتر و سالمتر نگه دارد و جلوی لکههای پوستی را بگیرد. ویتامین دی سرطان پوست را نیز کاهش میدهد و استخوانهای شما را محکم میکند.
سیگار بیسیگار
اگر سودای جوانی و شادابی دارید دور سیگار را خط بکشید، چون سیگار جوانی شما را دود میکند و به هوا میفرستد. تحقیقات نشان میدهد سیگار در سرعت بخشیدن به روند پیری نقش دارد.
البته که شما قبلا هم این ادعاها را شنیدهاید، لابد شنیدهاید که مکیدن دود سیگار ریههای شما را مستعد سرطان میکند و بیماری قلبی، فشار خون و مشکلات تنفسی را به بار میآورد که همگی پیری زودرس را به شما هدیه میدهد.
مرتب ورزش کنید
برای جوان ماندن لازم نیست پول هنگفتی صرف ورزش کنید، وسایل ورزشی گران بخرید و در خانه انبار کنید یا با ورزشهای شدید خود را از پای درآورید.
یک پیادهروی روزانه برای به گردش بردن نوههایتان یا پیاده رفتن برای خرید روزانه منزل یا ورزش صبحگاهی به همراه همسایهها در پارک به اندازه یک کلاس یوگا میتواند برای شما مفید باشد.این کار نهتنها سطح انرژی شما را بالا نگه میدارد، بلکه سبب میشود احساس جوانی کنید.
قند و شکر ممنوع
یک رژیم غذایی با شکر فراوان، تنقلات، شیرینی، غذاهایی که با نوشابه میخورید و همه چیزهایی که در آن قند به کار رفته است تا حد زیادی سطح انرژی و طول عمر شما را کاهش میدهد. در عوض استفاده از قند تصفیه شده نیاز خود را به شیرینی با منابع طبیعی مانند میوههای تازه، عسل، توت و انجیر خشک و کشمش رفع کنید. میوههای خشک مثل برگه سیب، هلو و زردآلو نیز گزینههای خوبی است که هوس شما به شیرینی را ارضا کند. از شیره انگور، توت و خرما نیز میتوانید به جای شکر برای پخت شیرینی خارجی استفاده کنید. استفاده از سایر ادویهجات مثل دارچین و ترشیجات میتواند نیاز شما به طعم و مزه را برآورده سازد.
رطوبت پوست را تامین کنید
مرطوبکننده فقط برای دست و صورت نیست. شما برای اینکه شادابی و جوانی خود را تضمین کنید اگر پوست خشکی دارید بعد از استحمام باید تمام بدن خود را با مرطوبکننده بدن ماساژ دهید. این کار به طرز شگفتآوری لطافت و قابلیت ارتجاعی پوست شما را حفظ میکند و در مقابل چین و چروک و ترک از آن محافظت میکند.
روغنهای خوب بخورید
مصرف چربی چندان خوب نیست، اما چربی داریم تا چربی.اگر قرار است میزان مصرف سرانه چربی روزانه خود را با چیزی پر کنید سعی کنید این سهم از چربیهای مفید باشد.
دریافت روغن آوکادو، روغن زیتون، آجیل، نارگیل، و ماهیهای چرب (به عنوان مثال، سالمون و تن) واقعا برای شما و پوستتان خوب است. اسیدهای چرب امگا 3 و امگا 6 برای پوست، مو و ناخن مفید است و ریزمغذیهای موجود در این مواد غذایی به همراه ویتامینها موها را درخشان و پوست را شفاف و سالم نگه میدارد.
مثبتاندیش باشید
کسانی که نیمه پر لیوان را میبینند همیشه خوشحالند. هر چقدر روی نکات مثبت تکیه کنید و لبخند بزنید، استرس و خاطرات غمانگیز کمتر سراغتان میآید. این شرایط به شما کمک میکند که همیشه جوانتر و شادابتر به نظر برسید و خود را جوانتر از چیزی که واقعا هستید، حس کنید.
چرا افسرده میشوید؟
اگر نزدیک 40 سال دارید و حس میکنید بار سنگین غم و رنج روی شانههای شماست بدانید که شما تنها نیستید.
افسردگی که در سنین میانسالی یعنی حدود 40 تا 50 سالگی در میان خیلی از افراد بروز میکند یک عارضه فراگیر در میان همه ملتهاست.
تحقیقات موسسه ملی بهداشت آمریکا نشان میدهد علائم و نشانههای افسردگی در میانه زندگی اغلب با هم همپوشانی دارند و همزمان با تغییراتی مانند یائسگی، تغییرات هورمونی و کمبود ویتامین بروز میکنند. بازنشستگی و سندرم «آشیانه خالی» از دیگر دلایل این حس افسردگی است.
دلایل دیگری نیز هست که میتواند در میانسالی شما را به سمت افسردگی سوق دهد، اما آن را به عنوان عامل افسردگی نمیشناسید. اگر شما با شرایط درد مزمن مثل لوپوس یا آرتریت روماتوئید درگیر هستید احتمال افسردگی در شما وجود دارد. هر چقدر چرخه درد در بدن کوتاهتر شود و درد شدیدتری تجربه کنید احتمال شدت افسردگی در شما بیشتر است.
مطالعه 12 ماهه در دانشگاه ایندیانا در مورد مراقبتهای اولیه درد روی 500 بیمار نشان داد که در میان 50 درصد این افراد درد همراه با افسردگی بروز میکند.
تستسترون پایین
افت میزان تستسترون که هورمون جنسی مردانه است، میتواند عامل بروز افسردگی باشد.
هورمونهای جنسی در بدن عملکردی بیش از تنظیم فرآیند جنسی دارند.
تولید پایین هورمون تستسترون میتواند عوارضی چون اختلال در نعوظ در مردان، افت انرژی، کاهش میل جنسی، افزایش وزن، ضعف استخوان، ریزش مو و در نهایت افسردگی در هر دو جنس به بار آورد. با این حال، درمان جایگزین هورمونی میتواند به بهبود این علائم کمک کند.
افسردگی در میانسالی عوامل متعددی دارد که هفتههای بعد بیشتر درباره آنها صحبت خواهیم کرد. (جام جم سرا/ ماندانا ملاعلی/ چاردیواری، ضمیمه دوشنبه روزنامه جام جم)
کمکباروری نه مقرون به صرفه است، نه به نفع چنین خانمهایی! پس چه باید کرد؟
اگرچه پزشکان با به تأخیر انداختن بارداری موافق نیستند اما گاهی شرایطی پیش میآید که باید اقدام به بارداری را به تعویق انداخت تا شرایط بهتری مهیا شود. در ادامه، برخی از مهمترین این شرایط ذکر شده است:
سن نامناسب
یکی از عوامل مهم در باروری، سن است. بهترین سنین برای بارداری خانمها حوالی ۲۳ سالگی و حداکثر تا ۳۵ سالگی است. اولین بارداری بهتر است حوالی ۲۴-۲۳ سالگی و حداکثر تا ۳۰ سالگی باشد اما بارداریهای بعدی میتواند در ۳۵ یا ۳۶ سالگی هم اتفاق بیفتد. ظرفیت تخمدان با افزایش سن به شدت کاهش مییابد و خانمهای ۴۰-۳۸ ساله قدرت باروری کمتری دارند و به همان میزان احتمال سقط و اختلالهای کروموزومی در جنین آنها بیشتر است. خانمی که در سن پایین ازدواج کرده، بهتر است بارداری را تا رسیدن به ۲۳ سالگی به تأخیر بیندازد و خانمهایی که به مرز ۴۰ میرسند، بهتر است از باردار شدن صرفنظر کنند یا تحت نظر متخصص زنان این کار را انجام دهند.
وضعیت جسمانی و سلامت زنان در بارور شدن و ادامه دادن طبیعی بارداری بسیار مهم است. خانمها باید به تغذیه و وزن خود قبل از بارداری توجه داشته باشند. شاخص توده بدنی خانمها (وزن بر حسب کیلوگرم تقسیم بر مجذور قد بر حسب متر) بهتر است در حد طبیعی (تقریباً بین ۱۸ تا ۲۵) باشد. خانمهایی که خیلی لاغر و ضعیف هستند و خانمهایی که اضافهوزن زیاد دارند، بهتر است تا رسیدن به وزن طبیعی، بارداری را به تأخیر بیندازند.
عدم توافق همسران
شرایط کاری، اقتصادی و زندگی خصوصی زوجهایی که قصد فرزنددار شدن دارند، باید معقول باشد. اگر خانم از نظر جسمی یا روانی در شرایط نامناسبی باشد، بهتر است باردار نشود. خانمها باید برنامهریزی داشته باشند و زمانها و فرصتهایی را برای خود در طول روز در نظر بگیرند تا بتوانند بارداری طبیعی را پشت سر بگذارند و در آینده فرصت کافی برای رسیدگی به فرزندشان داشته باشند. تا زمانی که همسران به تصمیم مشترک برای فرزنددار شدن نرسیدهاند، نباید برای این منظور اقدام کنند. هر دو همسر باید خواهان فرزند باشند. اگر خانمی شرایط مناسبی ندارد یا به این توافق با همسرش نرسیده، بهتر است بارداری را به تأخیر بیندازد.
اگر یکی از طرفین از نظر اعصاب و روان دچار مشکل است یا روابط بین همسران نوسان زیادی دارد، بهتر است قبل از اقدام به بارداری، این بیماریها درمان و مشکلات فرد حل شوند و زوج در شرایط مناسب، بدون استرس و اضطراب، برای فرزنددار شدن اقدام کنند.
بیماریهای جسمی
قبل از اقدام به بارداری، مخصوصاً برای خانمهایی که عادت ماهیانه نامنظم دارند یا سنشان بالاست، لازم است آزمایشهایی انجام شود و مسائلی مثل ابتلا به برخی عفونتها یا اختلالهای غده تیروئید و وضعیت تخمدان بررسی و درمان شود. در خانوادههایی که سابقه دیابت یا چربی بالا یا اختلالهایی مثل سکتههای زودرس قلبی و مغزی وجود دارد، بهتر است قبل از اقدام به بارداری مشاوره انجام بگیرد. خانمی که مشکلات عروقی داشته و اتفاقی یا در اثر جراحی متوجه این مسئله شده، حتماً باید مشاوره قبل از بارداری داشته باشد. اعضای خانوادههایی که دچار اختلالهای ژنتیکی یا بیماریهای وابسته به جنس هستند نیز حتماً به مشاوره ژنتیک نیاز دارند.
به طور کلی اگر خانم یا آقا بیماری دارند، باید قبل از اقدام به بچهدار شدن در مورد این بیماری با متخصص صحبت کنند و در مورد آثار آن بر بارداری و باروری بپرسند. اگر بیماری آنها بر روند باردار شدن یا در طول بارداری اثر منفی داشته باشد، باید حتماً آن را درمان کنند. حتی خانمها و آقایان سیگاری بهتر است قبل از اقدام برای فرزنددار شدن سیگار را کنار بگذارند، زیرا حداقل باید ۲ سال بین ۲ بارداری فاصله باشد. اگر خانمی دچار سقط مکرر شده هم به مشاوره ژنتیک نیاز دارد و باید حداقل بعد از سقط تا ۳ ماه باردار نشود.
۱. خانمهای بالای ۴۰ سال و زیر ۱۸ سال
۲. افرادی که مشکلات زناشویی شدید دارند.
۳. همسرانی که هر دو تالاسمی مینور دارند.
۴. زنان معتاد، پیش از ترک اعتیاد
۵. خانمهایی که به دیابت مبتلا هستند و قندخونشان تحت کنترل نیست.
۶. خانمهایی که واکسن سرخک و سرخجه زدهاند حداقل تا ۳ ماه بعد از واکسیناسیون نباید باردار شوند.
۷. خانمهای خیلی چاق یا خیلی لاغر
۸. خانمهایی که برای درمان جوشهای صورت از داروی «ایزوترتینویین» یا «آکوتان» استفاده کردهاند، نباید تا ۳ ماه بعد از قطع مصرف آن باردار شوند.
۹. خانمهای مبتلا به پسوریازیس یا برخی از بدخیمیهای پوستی که از دارویی مانند «نئوتیگازون» یا «تیگازون» استفاده کردهاند، نباید تا ۳-۲ سال پس از قطع مصرف این دارو باردار شوند.
۱۰. خانمهایی که به هر علتی تحت درمان رادیواکتیو قرار گرفتهاند، بهتر است تا یک سال از بچهدار شدن خودداری کنند. (دکتر شهرزاد زادهمدرس - متخصص زنان و زایمان/سلامت)
کمکباروری نه مقرون به صرفه است، نه به نفع چنین خانمهایی! پس چه باید کرد؟
اگرچه پزشکان با به تأخیر انداختن بارداری موافق نیستند اما گاهی شرایطی پیش میآید که باید اقدام به بارداری را به تعویق انداخت تا شرایط بهتری مهیا شود. در ادامه، برخی از مهمترین این شرایط ذکر شده است:
سن نامناسب
یکی از عوامل مهم در باروری، سن است. بهترین سنین برای بارداری خانمها حوالی ۲۳ سالگی و حداکثر تا ۳۵ سالگی است. اولین بارداری بهتر است حوالی ۲۴-۲۳ سالگی و حداکثر تا ۳۰ سالگی باشد اما بارداریهای بعدی میتواند در ۳۵ یا ۳۶ سالگی هم اتفاق بیفتد. ظرفیت تخمدان با افزایش سن به شدت کاهش مییابد و خانمهای ۴۰-۳۸ ساله قدرت باروری کمتری دارند و به همان میزان احتمال سقط و اختلالهای کروموزومی در جنین آنها بیشتر است. خانمی که در سن پایین ازدواج کرده، بهتر است بارداری را تا رسیدن به ۲۳ سالگی به تأخیر بیندازد و خانمهایی که به مرز ۴۰ میرسند، بهتر است از باردار شدن صرفنظر کنند یا تحت نظر متخصص زنان این کار را انجام دهند.
وضعیت جسمانی و سلامت زنان در بارور شدن و ادامه دادن طبیعی بارداری بسیار مهم است. خانمها باید به تغذیه و وزن خود قبل از بارداری توجه داشته باشند. شاخص توده بدنی خانمها (وزن بر حسب کیلوگرم تقسیم بر مجذور قد بر حسب متر) بهتر است در حد طبیعی (تقریباً بین ۱۸ تا ۲۵) باشد. خانمهایی که خیلی لاغر و ضعیف هستند و خانمهایی که اضافهوزن زیاد دارند، بهتر است تا رسیدن به وزن طبیعی، بارداری را به تأخیر بیندازند.
عدم توافق همسران
شرایط کاری، اقتصادی و زندگی خصوصی زوجهایی که قصد فرزنددار شدن دارند، باید معقول باشد. اگر خانم از نظر جسمی یا روانی در شرایط نامناسبی باشد، بهتر است باردار نشود. خانمها باید برنامهریزی داشته باشند و زمانها و فرصتهایی را برای خود در طول روز در نظر بگیرند تا بتوانند بارداری طبیعی را پشت سر بگذارند و در آینده فرصت کافی برای رسیدگی به فرزندشان داشته باشند. تا زمانی که همسران به تصمیم مشترک برای فرزنددار شدن نرسیدهاند، نباید برای این منظور اقدام کنند. هر دو همسر باید خواهان فرزند باشند. اگر خانمی شرایط مناسبی ندارد یا به این توافق با همسرش نرسیده، بهتر است بارداری را به تأخیر بیندازد.
اگر یکی از طرفین از نظر اعصاب و روان دچار مشکل است یا روابط بین همسران نوسان زیادی دارد، بهتر است قبل از اقدام به بارداری، این بیماریها درمان و مشکلات فرد حل شوند و زوج در شرایط مناسب، بدون استرس و اضطراب، برای فرزنددار شدن اقدام کنند.
بیماریهای جسمی
قبل از اقدام به بارداری، مخصوصاً برای خانمهایی که عادت ماهیانه نامنظم دارند یا سنشان بالاست، لازم است آزمایشهایی انجام شود و مسائلی مثل ابتلا به برخی عفونتها یا اختلالهای غده تیروئید و وضعیت تخمدان بررسی و درمان شود. در خانوادههایی که سابقه دیابت یا چربی بالا یا اختلالهایی مثل سکتههای زودرس قلبی و مغزی وجود دارد، بهتر است قبل از اقدام به بارداری مشاوره انجام بگیرد. خانمی که مشکلات عروقی داشته و اتفاقی یا در اثر جراحی متوجه این مسئله شده، حتماً باید مشاوره قبل از بارداری داشته باشد. اعضای خانوادههایی که دچار اختلالهای ژنتیکی یا بیماریهای وابسته به جنس هستند نیز حتماً به مشاوره ژنتیک نیاز دارند.
به طور کلی اگر خانم یا آقا بیماری دارند، باید قبل از اقدام به بچهدار شدن در مورد این بیماری با متخصص صحبت کنند و در مورد آثار آن بر بارداری و باروری بپرسند. اگر بیماری آنها بر روند باردار شدن یا در طول بارداری اثر منفی داشته باشد، باید حتماً آن را درمان کنند. حتی خانمها و آقایان سیگاری بهتر است قبل از اقدام برای فرزنددار شدن سیگار را کنار بگذارند، زیرا حداقل باید ۲ سال بین ۲ بارداری فاصله باشد. اگر خانمی دچار سقط مکرر شده هم به مشاوره ژنتیک نیاز دارد و باید حداقل بعد از سقط تا ۳ ماه باردار نشود.
۱. خانمهای بالای ۴۰ سال و زیر ۱۸ سال
۲. افرادی که مشکلات زناشویی شدید دارند.
۳. همسرانی که هر دو تالاسمی مینور دارند.
۴. زنان معتاد، پیش از ترک اعتیاد
۵. خانمهایی که به دیابت مبتلا هستند و قندخونشان تحت کنترل نیست.
۶. خانمهایی که واکسن سرخک و سرخجه زدهاند حداقل تا ۳ ماه بعد از واکسیناسیون نباید باردار شوند.
۷. خانمهای خیلی چاق یا خیلی لاغر
۸. خانمهایی که برای درمان جوشهای صورت از داروی «ایزوترتینویین» یا «آکوتان» استفاده کردهاند، نباید تا ۳ ماه بعد از قطع مصرف آن باردار شوند.
۹. خانمهای مبتلا به پسوریازیس یا برخی از بدخیمیهای پوستی که از دارویی مانند «نئوتیگازون» یا «تیگازون» استفاده کردهاند، نباید تا ۳-۲ سال پس از قطع مصرف این دارو باردار شوند.
۱۰. خانمهایی که به هر علتی تحت درمان رادیواکتیو قرار گرفتهاند، بهتر است تا یک سال از بچهدار شدن خودداری کنند. (دکتر شهرزاد زادهمدرس - متخصص زنان و زایمان/سلامت)
حسن حیدری در گفتوگو با ایسنا، با بیان اینکه در رژیم غذایی محوریت حذف غذا نیست، اظهار کرد: منظور از اینکه بدون حذف وعده غذایی لاغر شوید، کاهش کالری غذا است.
وی با بیان اینکه باور عموم مبنی بر چاق کنندگی برنج نادرست است، افزود: برخی افراد با این تصور نادرست که حذف برنج موجب کاهش وزن میشود، آن را از وعده غذایی خود حذف و در مقابل مواد غذایی دیگری را جایگزین آن میکنند؛ در حالی که کالری پنج قاشق غذاخوری برنج با یک زیتون برابر است و در رژیم غذایی باید کالری غذاها مورد سنجش قرار گیرد، نه نوع ماده غذایی.
این متخصص تغذیه با بیان اینکه در رژیم غذایی باید برای تمام مواد غذایی کالریسنجی انجام شود، خاطر نشان کرد: کاهش وزن تنها زمانی مؤثر است که محدودیتی برای حذف غذاها ایجاد نکنیم و در یک رژیم خوب، الگوی غذایی افراد به هیچ عنوان تغییر داده نمیشود؛ بلکه رفتار غذایی تغییر میکند و افراد میتوانند میهمانی بروند یا در خانه غذای مورد علاقه خود را مصرف کنند.
حیدری با اشاره به اینکه در رژیم کاهش وزن، حذف مواد غذایی یا وعدههای غذایی مدنظر نیست؛ زیرا در این صورت کاهش وزن صورت نمیگیرد، تصریح کرد: رژیم غذایی معمولا بر اساس وضعیت فعلی غذا خوردن فرد تنظیم میشود و بر اساس سنجش وزن و قد، کالری مورد نیاز وی در قالب گروههای غذایی مانند لبنیات، نان و غلات و گوشت در برنامه غذایی گنجانده میشود.
وی ادامه داد: به عنوان مثال گروه غذایی نان و غلات شامل برنج، ماکارونی، انواع سوپها، شیرینیها و بیسکوئیتها است و فرد باید بداند در یک روز چقدر مجاز است از این مواد در برنامه غذایی خود استفاده کند. گاهی میتوان مواد غذایی را جایگزین کرد؛ برای نمونه معادل پنج قاشق غذاخوری برنج ماده غذایی دیگری مانند بلغورها، سوپها، ماکارونی، انواع ذرت و آش را مصرف کرد؛ یک کف دست نان با پنج قاشق برنج برابر است و گاهی افراد با کاهش یا حذف برنج، نان را جایگزین میکنند.
این متخصص تغذیه افزود: 60 گرم گوشت معادل چند قاشق حبوبات است. میزان مصرف مرغ و گوشت در وعدههای غذایی نهار و شام مشخص است و کالری یک لیوان شیر با دو لیوان دوغ برابری میکند و حتی حد استفاده از بستنی نیز در یک رژیم غذایی مؤثر در کاهش وزن تعریف شده است. در مصرف میوهها نیز معادلسازی شده است برای نمونه چند عدد گیلاس با یک سیب برابر است و همان طور که میبینید هیچ ماده غذایی حذف نمیشود.
حیدری ادامه داد: کمپینی تحت عنوان روبان ارغوانی توسط گروه مشاورین تغذیه و رژیم درمانی ماندگار پایهگذاری شده است و روشی خلاقانه برای کاهش وزن است. در این کمپین چند گام برای کاهش وزن تعریف شده که بدون گذر از یک گام با نمره قبولی نمیتوان وارد گام بعدی شد.
وی خاطر نشان کرد: شناسایی و اصلاح رفتارهای نادرست تغذیهای، آشنای با گروههای غذایی و تنظیم کالری مناسب روزانه جهت کاهش وزن، اجرای رژیمهای تخصصی سمزدا بر اساس طبع مزاج شخص و ورزش و تغذیه و تناسب اندام از جمله گامهای کمپین ارغوانی برای داشتن یک رژیم سالم غذایی است.
این متخصص تغذیه با اشاره به تأثیر ورزش بر کاهش وزن گفت: متاسفانه باورهای نادرستی در خصوص کاهش وزن و ورزش وجود دارد؛ در حالی که گام نخست برای کاهش وزن اصلاح رفتارهای تغذیهای است. برخی گمان میکنند ورزشهای سخت که موجب عرق کردن میشود در کاهش وزن مؤثر است، اما این شیوه ورزش در رژیمهای کاهش وزن جایگاهی ندارد.
حیدری با بیان اینکه معمولا وزشهای هوازی مانند پیادهروی، ایروبیک و شنا کردن به کاهش وزن کمک میکند، خاطرنشان کرد: در هنگام ورزش، چربی سوزی زمانی اتفاق میافتد که پیادهروی حداقل نیم ساعت ادامه داشته باشد، اما به صورت کلی ورزش معجزه چندانی در کاهش وزن ندارد و یک ساعت پیادهروی معادل سوختن 60 کیلوکالری است که با مصرف یک میوه یا یک لیوان شیر بازمیگردد.
وی تصریح کرد: ورزش به عنوان یک عامل کمکی در کاهش وزن در نظر گرفته میشود و کمک میکند وزن کاهش یافته بازنگردد. در مجموع رژیم غذایی و ورزش مکمل یکدیگر هستند.