راهنمای خرید و بررسی سلامت گوشت مرغ

جام جم سرا: اگر سری به بازار گوشت و مرغ بزنید،‌ حتما با انواع مختلفی از مرغ‌های باز و بسته‌بندی مواجه می‌شوید اما کدام‌یک از این مرغ‌ها برای مصرف خانواده شما مناسب‌تر است؟ کدام قسمت مرغ دارای ارزش تغذیه‌ای بالاتر یا کالری کمتری است؟ آیا درست است که نباید در مصرف بال مرغ افراط کنیم؟ دکتر آراسب دباغ‌مقدم، دامپزشک و متخصص بهداشت مواد غذایی به تمام این سوال‌ها پاسخ داده‌اند.

آیا فروش مرغ‌های باز، مجاز است؟

به نقل از سلامت، طبق قانون، فروش و عرضه مرغ‌های باز در فروشگاه‌های گوشت و مواد غذایی ممنوع است. آخرین استانی که بعد از کلی کشمکش، مرغ را به‌صورت بسته‌بندی روانه بازار کرد، استان تهران بود. از آن به بعد، عرضه هرگونه مرغ یا اعضای آن به‌‌صورت باز و فله‌ای در تمام استان‌های کشور ممنوع شد. اگر مرغ‌های باز و بدون بسته‌بندی در فروشگاهی مشاهده کردید، باید بدانید آن فروشگاه، کار خلاف قانون انجام می‌دهد و سازمان دامپزشکی در صورت اطلاع از این موضوع، با آن برخورد قانونی خواهدکرد. از طرف دیگر، خردکردن مرغ و فروش تکه‌های آن به‌صورت باز و فله‌ای هم مجاز نیست. البته فروشگاه‌هایی که دامپزشک مقیم دارند، می‌توانند به‌صورت مجاز، کار تکه‌کردن و عرضه تکه‌های مرغ را انجام دهند و حضور دامپزشک و مسئول فنی، فقط در برخی فروشگاه‌های بزرگ عرضه گوشت میسر است و با اینکه تکه‌کردن مرغ‌ها (بدون نظارت دامپزشک و مسوول فنی) ممنوع است، این کار در برخی مغازه‌ها و دور از نظارت سازمان دامپزشکی هم انجام می‌شود بنابراین، به خریداران عزیز توصیه می‌شود برای حفظ سلامت خود و اعضای خانواده‌شان از خرید مرغ‌های کامل یا قطعه‌شده باز و بدون نشان‌ استاندارد و مجوزهای بهداشتی خودداری کنند.

آیا گوشت مرغ، قسمت بهتر و بدتر دارد؟

نمی‌توان گفت یک قسمت از گوشت مرغ، بهتر و یک قسمت آن بدتر است اما از نظر تغذیه‌ای، گوشت سینه‌مرغ حاوی پروتئین بیشتر و چربی کمتری است بنابراین مصرف آن برای افرادی که می‌خواهند کالری کمتری در طول روز دریافت کنند، کسانی که چربی خون بالایی دارند و ورزشکاران، مناسب‌تر است. این در حالی است که ران مرغ به ‌دلیل داشتن چربی بیشتر، کمی نرم‌تر و خوشمزه‌تر است. به‌همین دلیل برخی افراد، تمایل بیشتری به مصرف این قسمت از گوشت مرغ دارند. میزان آهن و روی موجود در ران مرغ هم از سینه آن بیشتر است. با این حساب، ران‌مرغ را از نظر ارزش تغذیه‌ای در مواردی، بیشتر نزدیک به گوشت‌های قرمز می‌دانند تا گوشت‌های سفید. افراد مبتلا به اسید اوریک بالا، بهتر است به ‌جای گوشت‌های قرمز، از گوشت مرغ استفاده کنند. به بیماران مبتلا به کم‌خونی هم توصیه می‌شود در کنار دارودرمانی، استفاده از گوشت ران مرغ را هم در برنامه غذایی خود داشته باشند. به‌طور کلی،‌ هر ۱۰۰ گرم گوشت مرغ بدون چربی حاوی ۲۰۰ کیلوکالری انرژی است.

غضروف مرغ خوردنی است؟

آیا خوردن غضروف‌های مرغ یا حتی استخوان‌هایی که در اثر حرارت دیدن در مرحله پخت، خیلی نرم شده‌اند، مشکلی ایجاد نمی‌کند؟
به‌هیچ‌وجه. خوردن غضروف‌ها و استخوان‌های ریز و نرم مرغ، نه‌تنها مشکل‌ساز نیست بلکه توصیه هم می‌شود. معمولا به مصرف‌کنندگان ماهی‌های ساردین و انواع دیگر ماهی‌های ریز مانند کیلکا هم توصیه می‌کنیم که ماهی را خوب بپزند و با ستون مهره‌هایشان که منبع بسیار خوبی برای دریافت کلسیم است، بخورند. این مساله در مورد مرغ‌ هم صدق می‌کند. یعنی استخوان‌های ریز و نرم مرغ که در اثر فرایند پخت قابل جویدن شده‌اند، منبع خوبی از کلسیم و فسفر محسوب می‌شوند. ضمن اینکه بخش‌های غضروفی مرغ مانند غضروف‌های موجود در ران، حاوی ترکیب‌های پروتئینی هستند و خوردن آنها به‌شرطی که خوب پخته و نرم شده باشند، می‌تواند بسیار مفید باشد. در کشورهای دیگر، نوعی مرغ پرورش داده می‌شود که بسیار ریز است و زمان پرورش‌ کوتاهی دارد. جنس این مرغ‌ ریز و جوجه‌کبابی، به‌گونه‌ای است که هنگام پخت، استخوان‌هایش هم نرم و قابل خوردن می‌شود. البته پرورش انبوه این نوع مرغ جوجه‌ای در ایران راه نیفتاده و امیدواریم به زودی این اتفاق بیفتد.

چرا برخی از قسمت‌های گوشت مرغ،‌ کبود و خون‌مرده است؟

گاهی شما هنگام پاک کردن مرغ‌ها، متوجه وجود خون‌مردگی یا کبودی‌هایی در قسمت ران، بال و بازوی مرغ می‌شوید. ۲ دلیل مختلف برای ایجاد این کبودی‌ها وجود دارد؛ دلیل اول که رایج‌تر است، این است که هنگام جمع‌آوری مرغ‌ها در مرغداری‌ها، تمام چراغ‌ها را خاموش و فقط نور قرمزی را روشن می‌گذارند. مرغ‌ها نمی‌توانند در نور قرمز، محیط اطراف خود را ببینند و کور می‌شوند. زمانی که کارگران در شب جمع‌آوری مرغ‌ها برای ارسال آنها به کشتارگاه، وارد سالن می‌شوند، مرغ‌ها شروع به دویدن می‌کنند و در حین این کار، گاهی زیر دست و پای کارگران می‌مانند و عضوی از آنها دچار کبودی می‌شود. گاهی هم به‌دلیل بالا بودن سرعت خط کشتار در برخی کشتارگاه‌ها، قسمت‌هایی از بدن تعدادی از مرغ‌ها در دستگاه‌ چیلر یا خنک‌کننده گیر می‌کند و کبود می‌شود. در هر صورت، این کبودی، کاملا فیزیکی است و نشانه بیماری نیست. به‌همین دلیل هم شما باید فقط قسمت کبودشده را به‌خاطر فسادپذیری بالای آن و بدطعم بودنش جدا کنید و دور بیندازید و با خیال راحت، بقیه گوشت را مصرف کنید.

از کجا متوجه تازگی مرغ شویم؟

یکی از نکته‌های مهمی که می‌تواند نشان‌دهنده کهنه بودن مرغ باشد، ‌بوی نامطلوب قسمت زیر بال آن است. اگر می‌خواهید از تازه بودن مرغ مطمئن باشید، باید قسمت زیر بال آن را بالا بزنید و بو کنید. بوی بد این قسمت، حاکی از کهنه بودن مرغ است. در مواردی هم فساد مرغ، از نوک بال‌های آن شروع می‌شود. متاسفانه برخی مرغ‌ها اول می‌میرند و بعد ذبح می‌شوند. البته این اتفاق، بسیار به‌‌ندرت و آن هم در مرغداری‌های بدون نظارت که مرغ را به‌صورت قاچاقی می‌کشند، می‌افتد. در هر صورت،‌ مرغی که ابتدا مرده باشد، محل برش گردن آن ملتهب و برجسته نیست. بوی نامطلوب محوطه شکمی هم می‌تواند نشانه کهنه بودن مرغ باشد. سطح گوشت و پوست مرغ تازه، نباید حالت لزج و چسبنده داشته باشد. چسبندگی سطح مرغ و تغییررنگ مرغ به رنگ‌های زرد و سبز نیز نشان‌دهنده رشد میکروبی و کهنه بودن آن است.

سلامت شهروندان بازیچه سیاست نشود

جام جم سرا: نکته اینجاست که در این میان سلامت شهروندان فراموش و دچار حاشیه‌های سیاسی شده است. برای نمونه وقتی رئیس سازمان حفاظت محیط‌ زیست با صراحت گفت بنزین پتروشیمی‌ها آلوده است، برخی‌ها گفتند همسر وی در زمینه واردات بنزین فعالیت می‌کند، به همین دلیل او چنین اظهارنظری کرده است.

هر چند این خبر خیلی زود و با جدیت تکذیب شد، اما این آخرین حاشیه‌سازی این ماجرا نبوده و نیست چون خبرآنلاین در این باره نوشته بتازگی گزارشی در رسانه‌ها از قول مرکز پژوهش‌های مجلس منتشر شد که گواهی بود بر این‌که بنزین‌های تولیدی پتروشیمی‌ها آلوده نیست، اما این اظهارنظر نیز سرانجام با تکذیب مرکز پژوهش‌های مجلس روبه‌رو شد.

مرکز پژوهش‌ها با انتشار مطلبی در سایت خود تصریح کرده اطلاعات جدیدی در این خصوص منتشر نکرده است.

هر چند آنهایی که ادعا می‌کنند بنزین پتروشیمی‌ها آلوده نیست، اطلاعات تازه این مرکز مطالعاتی را «خط بطلانی بر تحلیل‌های سیاسی» در مورد بنزین پتروشیمی‌ها دانسته بودند، ولی تکذیب خبر از سوی مرکز پژوهش‌های مجلس نشان می‌دهد که اساس انتشار گزارش اولیه بیش از آنچه اعلام شده، سیاسی بوده است.

مرکز پژوهش‌های مجلس در این باره اعلام کرده به دلیل حساسیت موضوع کیفیت بنزین‌های تولیدی در واحدهای پتروشیمی یا وارداتی، این مرکز در حال برگزاری جلسات کارشناسی و دعوت از همه صاحب‌نظران، ذی‌نفعان و متخصصان برای روشن شدن موضوع است که پس از بررسی کامل، ‌نظر کارشناسی مرکز در اختیار سیاستگذاران و تصمیم‌گیران کشور قرار خواهد گرفت.

این در حالی است که تاکنون گزارش مربوط به بررسی کیفیت بنزین تولیدی پتروشیمی‌ها و همچنین بنزین وارداتی در مرکز پژوهش‌های مجلس نهایی نشده است. به همین دلیل باید از مسئولان این مرکز خواست هرچه زودتر نتایج تحقیقات خود را منتشر کنند تا بیش از این سلامت شهروندان به خطر نیفتد و برخی‌ها به قول معروف بیش از این از آب گل‌آلود ماهی نگیرند.(مهدی آیینی - گروه جامعه)

سلامت بدون محدودیت

سازمان سلامت جهانی در همین خصوص توضیح داده بخش عمده‌ای از نیازمندان خون در کشورهای جهان سومی یا در حال توسعه قرار دارند و این خون‌ها به دست آنها نمی‌رسد. به همین منظور تعدادی از محققان دانشگاه اسکس در حال تولید خون مصنوعی هستند که تمام خصوصیات نمونه اصلی را در اختیار داشته و هیچ‌گونه ویروس یا بیماری نیز ندارد.

در این پروژه که «هائم 2» نام دارد، محققان دانشگاه اسکس خونی را تولید می‌کنند که به مدت دو سال در دمای اتاق باقی بماند. این قابلیت به سازمان انتقال خون اجازه می‌دهد بدون تجهیزات مورد نیاز برای پایین نگهداشتن دمای خون، آن را به هر جایی منتقل کنند.

نکته قابل توجه این که خون مصنوعی در حال تولید هیچ محدودیتی برای استفاده ندارد و به تمام انسان‌ها با گروه‌های خونی‌ مختلف قابل تزریق است. شاید بیشترین استفاده از این خون مصنوعی در زمان اتفاق افتادن بلایایی طبیعی باشد. در چنین مواقعی بیمارستان‌ها و مراکز درمانی با موجی از زخمی‌ها روبه‌رو می‌شود که هر کدام به یک گروه خونی خاص نیاز دارند.

وجود چنین خونی که برای هر کسی قابل استفاده باشد، مطمئنا در تسریع درمان بیماری بسیار تاثیر خواهد گذاشت. هرچند مراحل تولید خون مصنوعی در دانشگاه اسکس دنبال می‌شود، اما محققان این مرکز توضیح داده‌اند برای رساندن این پروژه به نتیجه نهایی به 2.5 میلیون دلار بودجه نیاز دارند.(ضمیمه سیب)

محمد طالبیان

فواید روابط جنسی زناشویی برای سلامت بدن

جام جم سرا: با برقراری رابطه جنسی مناسب می توان با بیماری ها مبارزه کرد، دردها را تسکین داد و چهره ای جوان و جذاب داشت. در ادامه می توانید با ۷ فایده ارتباط جنسی بر سلامت بدن آشنا شوید:

۱- تنفس راحت تر
رابطه زناشویی آنتی هیستامینی طبیعی است و نقش بسیار زیادی در مقابله با تب یونجه و آسم ایفا می کند.

۲- چهره جذاب و جوان
دانشمندان بیمارستان سلطنتی اسکاتلند در ادینبورو پس از مطالعه روی بیش از 3500 فرد ۱۸ تا ۱۰۲ ساله که جوانتر از سن و سالشان به نظر می رسیدند، پی بردند که زندگی جنسی خوب عامل مهمی در ایجاد چهره جذاب و جوان است. این محققان معتقدند، ارتباط جنسی سبب کاهش استرس، رضایت بیشتر و خواب بهتر هم می شود.

۳- کمک کردن به بدن در مقابله با بیماری ها
پس از دو بار برقراری ارتباط جنسی در هفته، میزان تولید ایمونوگلوبولین( دسته‌ای از مولکول‌های زیستی که در سیستم ایمنی فعال هستند) ۳۰ درصد افزایش می یابد که نتیجه اش تقویت سیستم ایمنی بدن است. پژوهشگران دریافتند، داشتن زندگی جنسی مناسب می تواند خطر ابتلا به سرطان، بیماری قلبی، سکته مغزی و سرماخوردگی را نیز کاهش دهد.

۴- سوزاندن کالری
برقراری رابطه جنسی، ورزشی ایده آل برای لاغری است زیرا سبب سوزاندن کالری و چربیهای بدن می شود. کارشناسان معتقدند در طول ۲۰ دقیقه برقراری رابطه جنسی ۹۶ کالری انرژی ذخیره شده در بدن سوزانده می شود.

۵- کاهش درد
نتیجه مطالعات متعدد متخصصان بخش زنان مایو کلینیک نشان می دهد، تحریک واژن در طول رابطه زناشویی سبب افزایش لذت، تحمل درد قاعدگی، کاهش ورم مفاصل ، سردرد میگرنی و … می شود.

۶- افزایش طول عمر
دکتر جیمز ویلز، استاد بهداشت جنسی دانشگاه هاروارد و نویسنده کتاب «معنای زندگی جنسی» گفت: شوهرانی که دو یا سه بار در هفته ارتباط جنسی برقرار می کنند ۵۰ درصد کمتر از افرادی که این کار را انجام نمی دهند، در معرض مرگ قرار دارند.

۷- احساس رفاه
نتیجه یک مطالعه بر 1800 فردی که فعالیت جنسی مناسبی داشتند، نشان داد ترشح هورمون های اندورفین و اکسی توسین در اوج لذت جنسی سبب بروز احساس رفاه در افراد می شود.(سوالی)

---

*انتشار مطالب خبری و تحلیلی رسانه‌های داخلی و خارجی در «جام جم سرا» لزوما به معنای تایید یا رد محتوای آن نیست و صرفاً به قصد اطلاع کاربران بازنشر می‌شود.

باغبانی علیه سلامت

جام جم سرا: در واقع این شغل با استرس‌های زیادی همراه است، چرا که بروز مشکلاتی مثل تغییرات جوی، استفاده از سموم غیراستاندارد، حمله آفت‌های مختلف به باغات و مزرعه و... می‌تواند باعث از بین رفتن محصول یک‌سال باغبان شده و علاوه بر ضررهای مالی فراوان، مشکلات روانی زیادی را هم برای فرد ایجاد کند.

خطری به نام مسمومیت

بدون شک استفاده از سموم در زمین‌ها و باغ‌های کشاورزی رواج بالایی دارد و این موضوع باعث بروز مسمومیت‌های حاد و مزمن در کشاورزان می‌شود.

در واقع در صورت مواجهه کشاورزان با سموم و آفت‌کش‌ها تحت شرایط کنترل‌نشده و بدون استفاده از وسایل حفاظت فردی (ماسک، دستکش و... ) عوارضی ایجاد خواهد شد که با سردرد، التهاب پوست و چشم، خستگی، علائم ریوی و شبه آنفلوآنزا و علائم گوارشی همراه تهوع و استفراغ بروز می‌کند و در صورتی که میزان مواجهه بالا باشد، می‌تواند به بروز تشنج، زایمان زودرس، سقط جنین و تولد نوزادان ناقص و حتی ناباروری منجر شود.

تنفس خطرناک

کار در مزرعه و باغ‌های میوه و زمین‌های کشاورزی به معنی وارد شدن گرد و غبار موجود در هوا شامل گرده گیاهان، موی حیوانات، قارچ‌ها، باکتری‌ها و آفت‌کش‌ها از طریق دستگاه تنفس به داخل بدن است که علاوه بر افزایش احتمال عوارض تنفسی مثل آسیب‌های ریوی، تنگی نفس و سرفه، زمینه بروز التهاب غشای مخاطی چشم، بینی و گلو و همچنین مشکلات پوستی را فراهم می‌کند.

در عین حال، باغبانانی که به طور مداوم در معرض سموم و آفت‌کش‌های شیمیایی قرار دارند دو برابر افراد دیگر در معرض بیماری آسم قرار می‌گیرند بنابراین به همه باغبانان توصیه می‌شود برای پیشگیری از بروز این مشکلات از وسایل حفاظت تنفسی مثل ماسک‌های استاندارد و دستکش استفاده کنند و هر شب پس از استحمام چشم‌هایشان را با قطره استریل چشمی شست‌وشو دهند.

از سرطان پوست تا آسیب‌های اسکلتی

به گفته متخصصان، سرطان پوست مشکل شایعی است که سلامت باغبانان را به خطر می‌اندازد، چرا که این افراد ساعت‌های زیادی را زیر نور خورشید مشغول به کار هستند. از طرف دیگر مشکلات اسکلتی ـ عضلانی در بین آنها شیوع زیادی دارد، زیرا آنها مجبورند ساعت‌ها در یک حالت فیزیکی مثلا ایستاده، نشسته یا خمیده کار کنند و همین موضوع باعث بروز کمردرد، گردن درد و دردهای مزمن در ناحیه دست و پا می‌شود حتی واریس و آرتروز از جمله بیماری‌هایی است که باغبانان در سنین میانسالی با آن دست و پنجه نرم می‌کنند. این در حالی است که استراحت هنگام کار و انجام نرمش‌های گردن و کمر و همچنین استفاده از ضد آفتاب جلوی بروز بسیاری از مشکلات را می‌گیرد.(دکتر اسدالله حبیبی - متخصص طب کار)

آثار روزه‌داری بر سلامت روان

سلامت روان یعنی حداکثر رضایت و اثربخشی که هر فرد در رفتارهای فردی و اجتماعی خود دارد. بدون شک سبک زندگی انسان اثرمستقیمی بر سلامت روان او دارد.

چنانچه فردی در مورد خودش و دیگران و زندگی، احساسات و رفتار و تعامل سالم و مثبت داشته باشد می‌توان گفت از سلامت روان برخوردار است.

سلامت روان سه بخش را در‌برمی‌گیرد. اولین بخش به خود فرد مربوط است که شامل مسلط بودن بر هیجانات، آگاهی یافتن از ضعف‌ها و راضی بودن از خود است.

بخش دوم، به دیگران مربوط است که شامل گرایش و علاقه‌مندی به دوستی‌های صمیمی و طولانی، احساس تعلق خاطر داشتن به گروه، و احساس مسئولیت کردن در قبال محیط پیرامون است.

بخش سوم، بازخوردهایی است که نسبت به زندگی داریم که شامل توانایی تصمیم‌گیری، مسئولیت پذیری و توسعه و بسط امکانات و علاقه‌مندی‌های فرد و ذوق خوب کار‌کردن است. اگر بخواهیم بگوییم فردی سلامت روان دارد، این سلامت روان را با هفت ملاک می‌توان مورد ارزیابی قرار داد:

ـ رفتار اجتماعی مناسب

ـ رهایی از نگرانی و گناه

ـ فقدان بیماری روانی

ـ کفایت فردی و خودمهارگری

ـ خویشتن‌پذیری و خودشکوفایی

ـ توحید یافتگی و سازماندهی شخصیت

ـ گشاده‌نگری و انعطاف‌پذیری

بنابراین اگر بتوانیم در این هفت زمینه خود را ارتقا دهیم، می‌توانیم لحظه به لحظه به سلامت روان نزدیک شویم. یکی از این موارد، خودمهار‌کردن است.

روزه‌داری به ارتقای این بخش بسیار کمک می‌کند. کسی که روزه می‌گیرد علاوه بر نزدیکی به خداوند تمرینی مبنی بر مهارکردن تکانه‌های درونی خود دارد و می‌تواند خود را کنترل کند.

فردی که در طول سال، یازده ماه عادت به خوردن و آشامیدن داشته با روزه‌داری انعطاف‌پذیری را نیز تمرین می‌کند.

همچنین روزه گرفتن می‌تواند آستانه تحمل افراد را نیز بالاببرد و به نوعی تمرین صبر است. همچنین یکی از اتفاقات خوب دیگر در روزه‌داری ارتقای اعتماد به نفس است.

موفقیت‌هایی که فرد در زندگی خود دارد به رشد اعتماد به نفس او منجر می‌شود و زمانی که فرد موفق به روزه گرفتن می‌شود. اعتماد به نفس او در زمینه‌های مختلف ارتقا می‌یابد، خلق او نیکو و افسردگی از دور می‌شود.

لازم است برای افراد مفهوم سازی شود که روزه‌داری علاوه بر تمرین جسمی و سلامت جسمی به ایجاد روحیه سخت رویی، خودباوری، اعتماد به‌نفس، ارتقای خودمهار‌گری و احساس کفایت و شایستگی منجر می‌شود که تمام این موارد تک به تک فرد را از لحاظ آرامش و سلامت روان ارتقا می‌دهد.

با توجه به این‌که روزه‌داری آداب خاص خود را دارد، تمرین‌های دیگری نیز برای حفظ آرامش فرد به دنبال دارد و فرد روزه‌دار با رعایت آداب روزه، در واقع رفتار مناسب را نیز تمرین می‌کند.

دکتر مهرنوش دارینی - روان‌شناس و مشاور

روزه سلامت دوباره برای بدن

جام جم سرا: بهتر است آن دسته از بیمارانی که مبتلا به یکی از بیماری‌های گوارشی هستند به مطالب ما پیرامون این که چگونه روزه بگیریم و چه کسانی از روزه گرفتن معاف هستند توجه کنند تا این ایام مبارک به خوبی و خوشی و با تندرستی کامل سپری شود. دکتر ایرج خسرونیا فوق‌تخصص بیماری‌های گوارش و کبد و رئیس انجمن متخصصان داخلی ایران در این باره برایمان توضیح می‌دهد.

***

آیا روزه‌داری سلامت دستگاه گوارش را به خطر می‌اندازد؟

روزه‌داری هیچ ضرری برای افراد سالم ندارد و حتی برای بدن مفید نیز هست. افرادی که اضافه وزن دارند یا به بیماری کبد چرب مبتلا هستند در طول مدت این یک ماه فرصت خوبی دارند تا وزن خود را کاهش و استراحتی به بدن دهند. ابتلا به کبد چرب در جامعه رو به ازدیاد است و بهترین درمان برای این گروه نیز کاهش وزن است. همچنین کاهش وزن، قند خون و کلسترول اضافی بدن را نیز متعادل می‌کند.

بر اثر روزه چه مشکلات گوارشی ممکن است پیش بیاید؟

ممکن است برخی افراد دچار سوءهاضمه شوند یا سوءهاضمه‌شان تشدید شود که آن هم به دلیل اشکالات تغذیه‌ای هنگام افطار و سحری است. علامت شاخص سوءهاضمه، احساس ناراحتی هنگام گرسنگی یا موقع خوردن غذاست. بنابراین توصیه می‌شود به نکات مهم تغذیه‌ای در این ماه بیشتر توجه داشته باشند، اما مشکل اساسی به بیمارانی مربوط می‌شود که در فاز فعال بیماری قرارگرفته‌اند و ممکن است با یک اشتباه کوچک و بی‌اطلاعی کارشان به بیمارستان بکشد.

فاز فعال بیماری یعنی چه؟

بیماران مبتلا به زخم‌های گوارشی فعال در مخاط دستگاه گوارش مانند معده، اثنی عشر یا روده که بتازگی دچار خونریزی شده است و به دلیل بیماری تحت درمان هستند، نباید روزه بگیرند. زیرا روزه‌داری ممکن است باعث خونریزی مجدد یا حتی پارگی ناحیه زخم و سوراخ شدن دیواره شود. همچنین این بیماران باید برای درمان، دارو مصرف کنند وخوردن دارو آن هم سر ساعت ضروری است. ولی کسانی که زخم یا التهاب‌های رو به بهبود دارند، می‌توانند براحتی روزه بگیرند. اگر هم بیش از حد احساس ناراحتی کردند روزه خود را باطل کنند.

غیر از موارد ذکر شده، آیا بیماری دیگر گوارشی نیز وجود دارد که روزه برای آنها ایراد نداشته باشد.

بیماری‌های شایع گوارشی وجود دارند که مبتلایان به آن نیز می‌توانند با رعایت نکاتی روزه خود را بگیرند. افرادی که مبتلا به سنگ کیسه‌صفرا هستند یا به هر دلیلی کیسه صفرایشان خارج شده است، منعی در روزه‌داری ندارند. مگر این که درد زیادی در کیسه صفرا داشته باشند. التهاب روده و بیماری روده تحریک‌پذیر نیز با روزه‌داری بهتر می‌شوند، البته در مواردی که سندرم روده تحریک‌پذیر با اسهال زیاد توام است روزه‌داری توصیه نمی‌شود.

مبتلایان به هپاتیت یا سیروز کبدی چطور؟ آنها روزه برایشان مشکل ایجاد نمی‌کند؟

این بیماری‌ها جدی است و با توصیه‌های مقاله‌ای نمی‌توانیم اطلاعات درستی به بیماران بدهیم. سیروز کبدی بیماری خطرناکی است و روزه‌داری برای کسانی که دچار خونریزی‌های واریسی معده هستند ممکن است خطری جدی داشته باشد. بیماران مبتلا به هپاتیت حاد هم نباید روزه بگیرند، ولی مبتلایان به هپاتیت مزمن که در مرحله فعال بیماری نیستند با نظر پزشک و تنظیم دوز دارو می‌توانند روزه بگیرند. همه بیمارانی که دارو مصرف می‌کنند دقت کنند قطع خودسرانه دارو خطرات جبران‌ناپذیری دارد. هرگونه تغییر دوز یا قطع دارو را باید به پزشک معالج محول کرد.

ماه مبارک رمضان امسال با روزهای طولانی همراه است، شاید بیش از هر چیز تشنگی مشکل‌ساز باشد چگونه می‌توان آب بدن را حفظ کرد؟

کمبود آب بدن، بخصوص برای افرادی که دچار یبوست هستند، مشکل‌ساز است. اگر این روزه‌داران نتوانند طی افطار تا سحر آب کافی به بدن خود برسانند، یبوستشان تشدید خواهد شد. بنابراین باید به میزان کافی آب و مایعات مصرف کنند.

آب کافی یعنی چقدر؟

مقدار مایعات مصرفی باید بیشتر شود مثلا توصیه می‌شود حدود هشت لیوان آب از افطار تا سحر مصرف کنند. اما باید توجه داشت خوردن بعضی از مایعات بیشتر باعث تشنگی و از دست دادن آب می‌شود. مایعاتی مانند چای و قهوه غلیظ، آبمیوه‌های صنعتی و دوغ مایعات خوبی نیستند. به جای آنها بهتر است آب معمولی و چای کمرنگ بنوشیم و میوه‌های آبدار مانند هلو، زردآلو و هندوانه بخوریم. همچنین از خوردن غذاهای شور و پر ادویه که آب بدن را بسرعت دفع می‌کنند باید پرهیز شود. تابش نور آفتاب نیز مساله مهمی است که روزه‌داران باید مد نظر داشته باشند؛ قرار گرفتن زیر نور شدید آفتاب باعث تعریق و از دست رفتن آب بدن می‌شود. بنابراین بهتر است کمتر از اماکن سرپوشیده و خنک خارج شوند.

برای این که روزه‌دار بتواند انرژی خود را تا افطار نگه دارد چه توصیه‌هایی دارید؟

افطار باید به آرامی و با نوشیدن یک لیوان آب ولرم آغاز شود و تا صرف شام مواد خوراکی پرکالری مانند خرما میل شود. تقریبا بعد از یک ساعت هم شام میل شود. خوردن شیرینی‌های مختلف مانند زولبیا و بامیه توصیه نمی‌شود. شام به هیچ‌وجه نباید غذای سنگین، پرچرب، سرخ کرده و پر ادویه باشد. این غذاها دیر هضم هستند و کالری کافی هم برای بدن تولید نمی‌کنند. (سودابه رضایی/ضمیمه سیب)

راز سلامت معنوی

ما هر هفته یکی از این رازها را برای شما فاش می‌کنیم.

***

بسیاری از متخصصان می‌گویند روزه‌ گرفتن علاوه بر تاثیرات مثبتی که روی سلامت جسمی افراد دارد، می‌تواند موجب نشاط روزه‌داران شود.

شاید پیش خودتان فکر کنید که این موضوع چه ربطی به صد ساله شدن دارد؟ بد نیست بدانید یک پژوهش علمی که سال 2008 میلادی منتشر شد، نشان می‌دهد افراد مذهبی با اضطراب بسیار کمتری مراحل مختلف زندگی را پشت سر می‌گذارند.

همچنین بر اساس بررسی‌های پژوهشگران، افرادی که از سطح اعتقادات مذهبی بهتری نسبت به دیگران برخوردارند کمتر دچار افسردگی و دیگر بیماری‌های روحی و روانی می‌شوند.

این گروه از افراد هنگام روبه‌روشدن با مشکلات و موانع، انعطاف بیشتری از خودشان نشان می‌دهند و استرس کمتری را متحمل می‌شوند.

در واقع همین کاهش استرس‌ها و تنش‌ها احتمال بروز مشکلات قلبی ـ عروقی و انواع سکته را تا حد زیادی کاهش می‌دهد و می‌تواند به افزایش طول عمر افراد مذهبی منجر شود.

مغز مذهبی‌ها سالم‌تر است

محققان آمریکایی با انجام تحقیقی روی شهروندان دو ایالت جورجیا و مینه‌سوتا اعلام کردند افراد مذهبی از سلامت مغزی بیشتری نسبت به افراد غیرمذهبی برخوردارند.

بر اساس این تحقیق که در قالب پروژه‌ای موسوم به پروژه ذهن زیبا به انجام رسیده است، اهالی جورجیا به دلیل مطالعه و انجام بازی‌های فکری تحریک ذهنی بیشتری داشته و به سبب میزان فعالیت زیاد مذهبی، از نظر سلامت ذهنی در رتبه دهم قرار گرفته‌اند، در حالی که شهروندان مینه‌سوتا با وجود این که بیشتر از اهالی جورجیا مطالعه می‌کنند به دلیل سطح پایین‌تر فعالیت‌های مذهبی، در رتبه ۳۱ جای گرفته‌اند.

در واقع اسکن مغزی هم نشان داده است افراد مذهبی و دیندار نسبت به آنهایی که مذهبی نیستند، قشر مغزی ضخیم‌تری دارند و همین موضوع می‌تواند روی سلامتشان تاثیرگذار باشد و ریسک ابتلا به آلزایمر و دیگر مشکلات مغزی را کاهش دهد.

به گفته دکتر هارولد کوئینگ، روان‌شناس و مدیر مرکز معنویت، الهیات و سلامت دانشگاه دوک، افراد دیندار از طریق نیایش و عبادت، میزان تنش خود را کاهش می‌دهند و گوش‌کردن به وعظ‌های مذهبی و خواندن کتاب‌های دینی باعث بهبود عملکرد شناختی مغز می‌شود.

کاهش ریسک سرطان

بدون شک، سبک زندگی سالم تاثیر مستقیم روی کاهش احتمال بروز انواع سرطان دارد و بررسی متخصصان کانادایی در سال 2006 میلادی نیز نشان می‌دهد افراد مذهبی در مقایسه با دیگر افراد جامعه سبک زندگی سالم‌تری را انتخاب می‌کنند و همین موضوع به‌ظاهر ساده روی سلامتشان تاثیرگذار است، به طوری که احتمال بروز سرطان‌های گوارشی، ریه و کبد در آنها شیوع کمتری دارد.

همچنین افراد مذهبی در صورت ابتلا به سرطان، دوره‌های درمانی بویژه شیمی‌درمانی را راحت‌تر سپری می‌کنند و در نتیجه احتمال زنده ماندن و افزایش طول عمرشان هم بیشتر خواهد بود.

سلامت تاجران

جام جم سرا: در واقع شاید تجارت، یک شغل لوکس و پولساز محسوب شود، اما آمارها نشان می دهد استرس و افسردگی بین این گروه شغلی بسیار شایع است.

بدون شک یک تاجر موفق در مدت زمان کوتاه، کارهای زیادی انجام می‌دهد و گاهی دو تا سه برابر کارمندانش فعالیت ذهنی و فیزیکی دارد.

به عبارت دیگر این فرد زود سرکار می‌رود، دیر از سرکار برمی‌گردد، هنگام غذا خوردن مشغول کار است و بندرت به فکر مرخصی می‌افتد حتی زمانی که فرد تاجر در خانه باشد، شیفت دوم کاری شروع می‌شود و مدام با تلفن حرف می‌زند.

به این ترتیب، ساعت‌های طولانی کار، بی‌خوابی و کم‌خوابی و نداشتن فرصت‌های استراحت از یک سو و مسئولیت‌های سنگین و فشار روانی بحران‌های کاری از سوی دیگر، سلامت تاجران را بشدت تهدید می‌کند.

استرس و مشکلات خانوادگی

گاهی حجم زیاد کار و استرس‌های شغلی به حدی می‌رسد که فرد از خانواده و اقوام فاصله می‌گیرد و همین موضوع زمینه بروز اختلافات خانوادگی را فراهم می‌کند.

این در حالی است که درصد بالایی از طلاق‌ها (چه واقعی و چه عاطفی) از همین مشغله‌های کاری و نداشتن وقت کافی ناشی می‌شود.

در چنین شرایطی احساس درماندگی، ناامیدی، سرخوردگی، عذاب وجدان و افکار منفی سراغ فرد می‌آید و موفقیت‌های کاری و حتی شغل او به خطر می‌افتد.

دوری از خانواده نیز از دیگر آسیب‌های شغل تجارت است، چراکه هر سفر کاری ممکن است هفته‌ها طول بکشد.

ترس از ورشکستگی

شاید تاجران ساعت‌های کاری مشخصی نداشته باشند، اما مسئولیت، خطرپذیری و حساسیت‌ های شغلی و از همه مهم‌تر ترس از نوسانات بازار و تغییرات قوانین تجارتی و ورود و خروج کالا باعث می‌شود بسیاری از تجار با کابوسی به نام ورشکستگی مواجه باشند البته بروز ناگهانی مشکلات اینچنینی استرس زیادی به فرد وارد می‌کند به طوری که از نظر روانی بشدت آسیب می‌بیند و در معرض بیماری‌هایی مثل افسردگی و حتی سکته قرار می‌گیرد؛ در حالی که تمرین آرامش ذهنی، تسلط بر خود و تصمیم‌گیری مناسب و به دور از استرس در مواقع حساس ازجمله مهارت‌های روانی و ذهنی است که همه تاجران باید آن را به دست بیاورند.

معضلی به نام اضافه وزن

مشغله کاری باعث شده است بسیاری از تاجران زمان کافی برای تحرک بدنی نداشته باشند و به فکر مصرف غذای سالم نباشند و به همین دلیل در معرض اضافه وزن و عوارض ناشی از آن قرار بگیرند.

به همین دلیل به این افراد توصیه می‌شود حداقل نیم ساعت در روز پیاده‌روی کنند، مکالمات تلفنی‌شان را در حال راه رفتن انجام دهند، به جای آسانسور از پله رفت و آمد کنند و در صورت امکان دست‌کم هفته‌ای یک یا دوبار به استخر بروند تا هم تناسب اندامشان حفظ شود و هم مشکلات و استرس‌های شغلی را فراموش کنند.

پروین آبی - کارشناس بهداشت حرفه‌ای

شیرهایی که سلامت مردم را می‌درند

جام جم سرا: طبق آمار و اطلاعات موجود سرانه مصرف شیر در کشور ۱۹۰ میلی‌گرم است و آن طور که متولیان امر اعلام می‌کنند تدابیری در نظر گرفته شده تا با اختصاص یارانه به این حوزه میزان مصرف شیر در مردم افزایش یابد. این اقدامات در حالی مطرح شده که گفته می‌شود در حال حاضر ۴۰ درصد زنان و ۳۰ درصد مردان دچار پوکی استخوان هستند و استفاده از این محصول و سایر فرآورده‌های مربوط به آن می‌تواند در جلوگیری از بروز این مشکل و مشکلاتی از این دست مورد استفاده قرار گیرد.
متاسفانه علی‌رغم استراتژیک بودن این محصول و فرآورده‌های مربوط به آن مدت زمان زیادی است که خانوارها دیگر به عنوان یک کالای ضروری و مورد نیاز به آن نمی‌نگرند و گرانی این محصولات به حدی شده که عده‌ای آن را از سبد کالاهای خانوار خود حذف کرده‌‌اند.
این اتفاق در حالی رخ داده که متولیان امر و دولتمردان همواره بحث سلامت مردم و توجه به آن را یک مساله اولویت‌دار از سوی دولت عنوان می‌کنند و مدعی هستند که توجه به این موضوع از هر موضوع دیگری با اهمیت‌تر است.
با وجود نگاه دولت به این موضوع و در کنار آن موضوعاتی که در جرگه سلامت مردم قرار می‌گیرند در بحث شیر و فرآورده‌های لبنی شاهد آن هستیم که بسیاری از تولید‌کنندگان نسبت به تولید کالاهایی اقدام می‌کنند که نه تنها از کیفیت کافی برخوردار نیست بلکه از نظر قیمتی نیز برخلاف مصوبه دولت مبنی بر عدم افزایش محصولات لبنی و شیر تا پایان ماه مبارک رمضان است.

سلامت مردم در مخاطره
علی رجبی رئیس اتحادیه لبنیات تهران با بیان اینکه عمده مشکلاتی که در حال حاضر در حوزه صنایع لبنی وجود دارد به بحث مواد مصرفی و اولیه در تولید لبنیات از سوی صنایع باز می‌گردد گفت: در حال حاضر تولید‌کنندگان این حوزه در بحث مواد اولیه از موادی استفاده می‌کنند که می‌تواند سلامت مصرف‌کنندگان را به مخاطره ببیند.
وی افزود: در حال حاضر به جای استفاده از شیر خشک برای تغلیظ شیر و ماست از روغن پالم وارداتی از کشورهای جنوب شرقی آسیا استفاده می‌کنند که درصد چربی محصولات لبنی را تامین کنند.
رجبی تصریح کرد: استفاده بیش از حد مجاز از این مواد نگهدارنده عامل دیگری است که می‌تواند موجب به خطر انداختن سلامت مصرف‌کنندگان شود.
رئیس اتحادیه لبنیات تهران با بیان اینکه شروع فصل گرما و کافی نبودن امکانات و سردخانه‌های مطلوب به استفاده بیش از حد از مواد نگهدارنده اقدام می‌کنند خاطرنشان کرد: تولید‌کنندگان محصولات لبنی نمی‌توانند تاوان محصولات برگشتی را بدهند و به دنبال این مساله از مواد نگهدارنده جایگزین استفاده می‌کنند.

مواد نگهدارنده بیش از حد مجاز
به گفته وی در حال حاضر به جای استفاده از مواد نگهدارنده ناتامایسین که کیلویی ۹۰۰ هزار تومان است از مواد نگهدارنده سوربات بهره میگیرند که در حدود ۸ تا ۹ هزار تومان است.
رجبی با بیان اینکه استفاده از این مواد نگهدارنده در سایر کشورهای دنیا نیز روال است خاطرنشان کرد: هرچند چنین رویه‌ای در سایر کشورها انجام می‌شود اما اینکه مواد نگهدارنده بیش ازحد مجاز استفاده می‌شود نکته‌ای است که باید بسیار مورد توجه قرار داد.
به گفته وی چنین رویه‌ای در سایر کشورهای دنیا مرسوم است اما این نوع در روی بسته قید می‌شود در حالی که در ایران به جای شیرخشک تغلیظ شده از روغن پالم استفاده می‌کنند و روی بسته‌بندی محصولات هم تنها به ذکر روغن گیاهی اکتفا می‌کنند و هیچ اشاره‌ای به اینکه روغن پالم استفاده می‌شود ندارند.
رئیس اتحادیه لبنیات تهران با اشاره به اینکه استفاده از این مواد موجب می‌شود تا کیفیت محصولات کمتر شود تصریح کرد: این اتفاق در حالی است این مواد نگهدارنده در برخی محصولات لبنی مانند بستنی که در تهیه آن از اسانس‌های میوه‌ای و وانیل بهره می‌گیرند محسوس نیست. به گفته وی این مواد از آنجایی که با سلامت مردم در ارتباط است بیشتر باید مود نظارت و توجه متولیان مربوطه باشد.

تمایل مردم به سمت محصولات سنتی
رجبی در ادامه ترغیب مردم به سمت استفاده از محصولات لبنی سنتی را مدنظر قرار داد و گفت: در حال حاضر در واحدهای تولید کوچک لبنیات و به خصوص مراکز سنتی روند بهتری حاکم است و همین موجب شده تا مردم به این سمت سوق یابند.
رئیس اتحادیه لبنیات تهران وام‌دار بودن برخی تولید‌کنندگان محصولات لبنی به دولت را مدنظر قرار داده و گفت: برخی شرکت‌های تولید‌کننده محصولات لبنی به واسطه دولتی بودن خود بسیاری از موارد را در تولید محصولات زیر پا می‌گذارند و این درحالی است که لبنیات یک کالای استراتزیک بوده و مستقیما با سلامت مردم درگیر است.
به گفته وی نظارت بر میزان مواد نگهدارنده مورد استفاده در تولید محصولات لبنی به عهده سازمان بهداشت است اما وابستگی دولتی برخی از این نهادها سبب شده تا این افراد راه فرارهای متعددی را داشته باشند.
رئیس اتحادیه لبنیات تهران در‌خصوص اختصاص یارانه به دامداران خاطرنشان کرد: دولت به منظور حمایت از دامداران اقدام به اختصاص یارانه به این حوزه کرده است و این اقدام قابل‌قبولی است اما متاسفانه این مهم در مورد تولید‌کنندگان به یک میزان نیست به این معنا که تولید‌کنندگان محصولالت لبنی سنتی که ۱۵ تا ۲۰ درصد در بازار سهم دارند باید شیر را به نرخ آزد تهیه کنند.

یارانه ناعادلانه
به گفته وی مکانیزم قیمت‌گذاری برای دریافت شیر در واحدهای تولیدی به میزان تولیدی که دارند متفاوت است تصریح کرد: این روند به گونه‌ای است که برخی کارخانه ها شیر را به نرخ ۱۶۵۰ تومان و برخی ۱۴۴۰ تومان دریافت می‌کنند ضمن اینکه بسیاری از تولیدکنندگان بزرگ پول را به صورت نقدی پرداخت نمی‌کنند.
رجبی در ادامه به عدم توجه به مصوبه دولت از سوی برخی تولیدکنندگان لبنی اشاره کرد و گفت: برخلاف اینکه رئیس‌جمهور ا علام کرده بودند که قیمت محصولات لبنی تا پایان ماه رمضان تغییر نخواهد کرد اما در حال حاضر شاهد افزایش قیمت‌ها از سوی تولید‌کنندگان این محصولات هستیم.(سیاست روز)